Faniga kirish

---

1-mavzu: axborotni izlash
Aliqulov Boysung`ur 
1-MAVZU: AXBOROTNI IZLASH VA AJRATIB OLISH 
FANIGA KIRISH 
 
Ma’ruza rejasi 

1. Axborotni izlash (qidirish) tushunchasi 
o 
1.1. Axborotni qidirish jarayoni sifatida 
o 
1.2. Qidiruv usullari 
o 
1.3. So’rov va so’rov ob’ekti 
o 
1.4. Axborotni qidirish masalalari 
o 
1.5. Samaradorlikni baholash 

2. Axborotni ajratib olish 
o 
2.1. Axborotlarni ajratib olishning maxsus masalalari 

Foydalanilgan manbalar 

Axborotni izlash (angl. information retrieval) — axborotni qidirish jarayoni bo’lib, 
axborotga bo’lgan ehtiyojni qondirish uchun strukturalashmagan hujjatlardan zarur 
ma’lumotlarni izlash haqidagi fan sifatida rivojlanib kelmoqda.

Axborot izlash – bu ma’lum bir hujjatlar (matnli) to’plamidan oldindan belgilangan 
shartli mavzu (so’rov) yoki zarur (axborotga bo’lgan ehtiyojni qondirishga tegishli) 
ma’lumotlarni, faktlarni, xabarlarni izlash – aniqlash jarayoni.

Qidiruv jarayoni ma’lumotlarni to’plash, ularga ishlov berish va taqdim etishga 
qaratilgan operatsiyalar ketma-ketligini o’z ichiga oladi. 

Umumiy holda axborotni qidirish to’rtta etap (bosqich)dan tashkil topgan: 
o 
- axborotga bo’lgan ehtiyojni aniqlash va axborot so’rovini shakllantrish; 
o 
- mumkin bo’lgan axborotlar massivining egasini (manbasini) aniqlash; 
o 
- aniqlangan axborot massividan ma’lumotlarni ajratib olish; 
o 
- olingan axborot bilan tanishish va qidiruv natijasini baholash. 
Izlash (qidiruv) shakllari 

To’liq matnli qidiruv

Meta ma’lumotlar (metadata) bo’yicha qidirish
