Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
1
Infeksionet urinare dhe infeksionet e traktit genital mashkullor.
Infeksionet e traktit urinar perbejne nje problem serioz per shendetin per shkak te frekuences se
rekurences se tyre. Klinikisht dhe eksperimentalisht eshte evidentuar qe mikrorganizmat me te shpeshte
patogjene per kete patologji jane E.Coli dhe enterobakteret e tjera. Kjo shpjegon dhe frekuencen e larte
te infeksioneve urinare tek femrat por dhe riskun e rritur per te bere infeksion urinar pas nje procedure
invasive apo pas kateterizimit. Infeksionet urinare klasifikohen si me poshte per lehtesi ne praktiken
klinike.
1.cistit I pa komplikuar
2.pielonefrit I pa komplikuar
3. cistit I komplikuar me ose pa pielonefrit
4.urosepsis
5.uretritis
6.prostatitis, epididimitis, orkitis.
Perkufizimi per bakterurine sinjifikative tek adultet
1.>10 x 10ne fuqi3 mikrorganizma patogjene/ml urine = cistit I pa komplikuar
2.>10x10ne fuqi4 baktere/ml urine= pielonefrit I pa komplikuar
3.>10x10 ne fuqi 5baktere /ml= infeksion urinar I komplikuar
Bakteruria asimptomatike
Themi se kemi te bejme me bakteruri asimptomatike kur ne dy urokultura te njepasnjeshme gjenden
10x10 ne fuqi 5 mikrorganizma patogjen/ml dhe pacienti ska klinike per infeksion urinar.
Piuria
Prania e >10 leukociteve per fushe klasifikohet piuri.
Uretritis
Uretriti simptomatik karakterizohet nga disuria dhe nga sekrecione purulente.
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
2
Klasifikimi I prostatitit dhe sindromes se dhimbjes kronike pelvike eshte bazuar
ne NIDDK/NIH.
1‐prostatit akut bakterieal
2‐prostatit kronik bacterial
3‐sindroma e dhimbjes kronike pelvike (CPPS)
a.
CPPS inflamatore‐prania e leukociteve ne urine dhe lengun spermatik
b.
CPPS jo inflamatore‐ne kete rasta skemi leukocite ne urine apo lengun spermatik
3‐prostatit inflamator asimptomatik
Epididimitis, orchitis
Ne pjesen me te madhe te rasteve epididimitis i shoqeruar ose jo nga orchti shkaktohet nga patogjenet
urinar te zakonshem. Obstruksioni i fshikezes urinare dhe malformacionet urogenitale jane faktore risku
per zhvillimin e epididimitis dhe prostatitis.
Diagnoza
Diagnoza e infeksionit urinar mbeshtetet ne historine e semundjes, ekzaminimin fizik, analizen e
urines,ekzaminim ky qe behet ne rutine. Urokultura eshte nje ekzaminim tejet i vlefshem qe duhet bere
ne te gjitha rastet ne infeksion te traktit urinar (me perjashtim te rasteve me cistit te pakomplikuar dhe
ne grate ne premenopauze.)per te zgjedhur antibiotikun sa me efektiv.
Pielonephritis
Ne te gjitha rastet kur dyshojme per pielonefrit eshte e domosdoshme te bejme nje vleresim te traktit
te siperm urinar per te perjashtuar nje obstruksion te tij apo pranine e gureve.
Uretritis
Uretriti purulent karakterizohet nga rrjedhja e sekrecioneve purulente nga uretra,ku gjenden me shume
se pese leukocite per fushe. Ne rastet e nje uretriti te shkaktuar nga gonokoku do gjenden diplokoket
gram negativ intaqelizor.
Prostatiti
Ajo qe eshte e rendesishme eshte berja e nje diagnoze diferenciale nese kemi te bejme me prostatit
bakterial apo me sindromen e dhimbjes kronike pelvike.
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
3
Trajtimi dhe profilaksia
Trajtimi i infeksioneve urinare varet nga shume faktore , permendim ketu mikrorganizmin patogjen,
vecorite e rastit etj. Tabela e me poshte tregon me saktesi terapine qe duhet ndjekur per situata te
ndryshme. Profilaksia eshte e domosdoshme ne rastet me infeksion urinar rekurent.
diagnoza
Patogjeni me i
shpeshte
Terapia e zgjedhur
Kohezgjatja e
terapise
cistitis
e.coli
TMP‐SMX(trimetoprim‐
sulfametoksazol)
3 dite
akut
klebsiella
Fluoroquinolone
1‐3 dite
I pakomplikuar
proteus
Fosfomycin trometamol
1 dite
staphylococci
Pivmecillinam
3‐7 dite
Nitrofurantoin
5‐7 dite
Pielonephrit
e.coli
Fluoroquinolone
7‐10 dite
Akut
Proteus
Cephalosporine
gjenerata 3
I pakomplikuar
Klebsiella
Alternative
Enterobaktere te tjere
Aminopenicillin/BLI
Staphylococci
Aminoglikozide
Infeksion i ap.urinar me e.coli
Fluoroquinolone
3‐5 dite
komplikacione
Enterococci
Aminopenicillin
Pseudomonas
Cephalosporin
gjenerata2
Staphylococci
Cephalosporin
gjenerata3
Infeksion I ap.urinar
nosokomial
Klebsiella
Aminoglikozide
Proteus
Ne rast te deshtimit te
terapise fillestare apo ne
raste te renda do jepet:
Pielonephriti
Enterobaktere
Anti‐pseudomonas :
Akut
Enterobaktere te tjere
Fluoroquinolone nqs
sjane perdorur ne fillim
I komplikuar
(candida)
Acilaminopenicillin
Cephalosporin gjen3
Carbapenem
+‐aminoglikozide
Ne raste me candida
jepet :
Flutikazon
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
4
Amfotericin B
Prostatis
E .coli
Fluoroquinolone
akute
Akut,chronic
Enterobaktre te tj
Alternative tjeter
mjekimi ne prostatitin
akut bakterial :
2‐4 jave
Pseudomonas
Cephalosporina
grupi3a/b
Epididimitis
Enterococci
Ne raste me chlamydia
ose ureplasma japim ;
kronik
Akute
Staphilococci
Doksicikline
4‐6jave
Chlamidia
Makrolide
urosepsis
E .coli
Cephalosporinegrupi3a/b 3‐5 dite
Enterobaktere te tjera
Fluoroquinolone
Pas interventeve
urologjike ritet risku
per zhvillimin e
infeksioneve rezistente
Acilaminpenicilline
Pseudomonas
Carbapenem
Proteus
+‐aminoglukozide
Serratia
Enterobater
Trajtimi i infeksionit urinar ne grate shtatzena :
Bakteruria asimptomatike trajtohet per 7 dite. Infeksionet rekurente asimptomatike apo simptomatike
trajtohen me cephaleksin 125‐250mg/dite ,nitrofurantoine 50mg/dite per profilaksi.
Infeksioni urinar ne grate ne periudhen postmenopausale
Ne rastet me infeksion rekurent rekomandohet te perdoret estriol intravaginal. Ne qoftese kjo nuk eshte
efektive atehere rekomandohet te perdoren per profilaksi antiobitike.
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
5
Infeksioni urinar ne femije
Terapia zgjat 7‐10 dite. Tetraciklina dhe fluorokinolonet nuk duhet te perdoren ne kete grup moshe per
shkak te efekteve anesore qe japin ne dhembe dhe kartilago.
Infeksioni urinar akut i pa komplikuar ne meshkujt e rinje
Trajtimi duhet te zgjasi te pakten 7 dite.
Infeksioni urinar i komplikuar ne terren te crregullimeve urologjike
Trajtimi i duhur bazohet ne urokulture.
Urosepsis
Pacientet qe bejne infeksion urinar mund te zhvillojne urosepsis. Shenjat fillestare te nje insuficiense
multi organare jane :hiper ose hipotermia, takikardi, takipne, hipotension, hipotension, oliguri,
leukopeni. Ne nje situat te tille eshte e domosdoshme zgjedha e antibiotikut te duhur , pacienti mbahet
ne reanimacion nen mjekim intensiv.
Profilaksia per infeksionet rekurente
‐nitrofurantoin 50mg/dite
‐nitrofurantoin makrokriatalore 100mg/dite
‐trimetoprim‐sulfametoksazol 40/200mg/dite ose 3 here ne jave.
‐trimetoprim 100mg/dite
‐fosfomicin trometarol 3g/10 dite
Ciprofloksacine 125mg/dite
Norfloksacine200‐400mg/dite
Pefloxacin 800mg/jave
Gjate shtatzanise preferohet te jepen:
Cephalexin 125mg/dite
Cefaclor 250mg/dite
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
6
Ndjekja e pacieteve me infeksion urinar
Pas trajtimit te nje infeksioni urinar te pakomplikuar behet ne rutine nje analize urine. Ne ato raste me
infeksione rekurente eshte e rekomandueshme berja e nje urokulture dhe vleresimi I gjithe aparatit
urinar. Tek mosha e thyer qe zhvillon infeksione rekurente duhet vleresuar trakti urinar, me ECHO, PIV,
etj. Tek meshkujt qe bejne infeksione urinare duhet bere vleresimi urologjik per te gjitha rastet me
infeksione rekurente, rastet me pielonephritis,prostatitis, orchitis, epididimitis. Tek femijet qe bejne 2
episode infeksione urinare eshte e rekomandueshme te behen ekzaminime te tilla si ECHO,
cistourethrographi per te vleresuar morfologjine e ap.urinar.
uretritis
per trajtimin e gonorreas rekomandohen skemat e meposhtme:
zgjedhje e pare‐ cefixime 400mg per os , nje dozee vetme. Ceftrioxone 125mg in.m doze e vetme.
Zgjedhje e dyte‐ciprofloksacine 500mg per os, ose ofloxacin 400mg, ose levofloxacin 250mg doze e
vetme.
Gonorrea zakonisht shoqerohet me infeksion nga klamidia prandaj duhet shtuar ne terapi dhe nje
preparat antiklamidial.
Si zgjedhje e pare preferohet‐ azithromicin 1g (4 tb 250mg per os) ,ose doxicicline 2xdite 100mg/7 dite.
Zgjedhje e dyte –eritromicina 4xdite nga 500mg/ 7dite, ose ofloksacine 2xdite nga 300mg ose
levofloxacin 500mg/ 7dite.
Ne qoftese terapia deshton atehere duhet marre ne konsiderate infeksioni nga trichomonas ose
mycoplasma. Ne kete rast terapia konsiston ne dhenien e 2g me tronidazol doze e vetme, ose
eritromicine 500mg 4x dite per 7 dite.
Prostatitis
Prostatitis bakterial akut eshte nje infeksion problematik qe kerkon nje trajtim adekuat , administrim
parenteral te dosave te larta te aminoglikozideve, penicilines,ose cephalosporinave te gjenerates se
trete. Ne rastet me pak te renda terapia me fluoroquinolone per os duhet te vazhdoje per te pakten 10
dite. Mjekimi i prostatitit bakterial kronik behet me fluoroquinolone ose trimetoprim dhe zgjat 2 jave.
Ne rastet kur urokultura vazhdon te mbetet positive do vazhdohet mjekimi 4‐6 jave.
Kombinimi i antiobitikeve me alfa‐bllokuesit
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
7
Studimet urodinamike kane treguar nje rritje te presionit uretral tek pacientet qe kane zhvilluar prostatit
kronik. Prandaj kombinimi I antiobiotikeve me alfa‐bllokues eshte cilesuar shume efektiv prej shume
urologeve. Ne te gjitha rastet me prostatit purulent do behet drenazhi I pusit.
Epididimitis, orchitis
Rekomandohet te behet gjithnje urokulture per te gjetur antibiotikun me efektiv. Zgjedhje e pare
mbeten fluoroquinolonet per spektrin e gjere te veprimit qe kane dhe per faktin qe penetrojne mjaft
mire ne indet e ap.urogenital.
Profilaksia per procedurat invazive :
Procedurat
patogenet
profilaksia
Antibiotiku i
zgjedhur
Verejtjet
Procedurat
diagnostike
Biopsia
transuretrale e
prostates
e. coli
Behet tek te gjithe
pacientet
Fluorokinolonet.
TMP‐SMX,
METRONIDAZOL ?
<72h
Cistoskopia,
ekzaminimi
urodinamik
Enterobakteret,
enterokoket,
stafilokoket
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2, TMP‐
SMX
Profilaksia behet
per pacient me
risk te larte.
ureteroskopi
Enterobaktere,
enterokoket,
stafilokoket
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2, TMP‐
SMX
ESWL
Enterobakteret,
enterokoket
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin
Tek pacientet me
stent ose me
nefrostomi
Ureteroskopi per
litiazat e
pakomplikuara
distale
Enterobakteret ,
enterokoket,
stafilokoket
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin,
fluoroquinolonet
Tek pacientet me
stent ose me
nefrostomi
Ureteroskopi per
litiazat distale dhe
per ekstraktimin
perkutan te
gureve
Enterobakteret ,
enterokoket,
stafilokoket
Tek te gjithe
pacientet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin,
fluoroquinolonet
Jepen me doza te
larta , in.vene
Shoqata europiane e urologeve
Infeksionet e ap.urinar
Prof. Dr. Flamur Tartari
8
TUR I prostates
Enterobakteret ,
enterokoket
Tek te gjithe
pacientet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin
Per pacientet me
volum te vogel
prostate dhe risk
te vogel nuk eshte
e nevojshme
profilaksia
TUR per ca.vezike
urinare
Enterobakteret ,
enterokoket
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin
Behet tek
apcientet me risk
te larte dhe me
nekroze te mases
tumorale
Kirurgji e hapur
Stafilokoket,
kateteri dhe
uropatogjene te
tjere
Nuk behet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,
TMP‐SMX,
aminopenicillin
Kontaminim i
plages operatore
Enterobakteret ,
enterokoket,
tek te gjithe
pacientet
Cefalosporin e
gjenerates 2‐3,,
metronidazol
Ne rastet me c.trachomatis trajtimi do behet me doxycikline 200mg/diteper 2 jave per te dy partneret.
Makrolidet jane nje alternative e mire .
72h>
Dostları ilə paylaş: |