1270
www.
kokanduni.uz
INTERNETNING IJOBIY VA SALBIY TOMONLARI
Xalilova Zuhra Dilmurod qizi
ShDPI talabasi
Annotatsiya
: Ushbu maqola yoshlarni ijtimoiy munosabatlarda shaxs sifatida
shakllanishida ijtimoiy tarmoqlar tasirik o`rganilganm. Internet ya`ni ijtimoiy tarmoqlar
bugungi kundajuda kata qudratli axborot aylangan ekan
jahon miqyosida mafkuraviy-
g`oyaviy tahdidlarni targ`ibot va tashviqot etishda muhim omil vazifasini o`tab kelmoqda.
Kalit so`zlar
: Globallashuv, shaxs, mafkura, internet, ijtimoiy tarmoq, ma`naviyat
O’zbekiston
zamini qadimda ikki buyuk uyg’onish davriga beshik bo’lgan.
Bular
birinchisi ma’rifiy IX
-XI
I bu asrlar ba’zi manbalarda ‘’O’rta asrlar Renessansi’’ deb ataladi.
Ikkinchi Renessans deb temuriylar davri ya’ni
–
XIV
–
XV asrlarni aytishimiz mumkindir.
Hozirg
i vaqtda ya’ni XXI asrda mamlakatimizda yana bir Renessans ya’ni uyg’onish jarayoni
kechmoqd
a. Shuning uchun ham biz bugun YANGI O’ZBEKISTON
, UCHINCHI RENESSANS
so’zlarini ko’p martalab eshitamiz. Bugungi kunda O’zbekiston demokratik o’zga
rishlar, keng
imkoniyatlar va amaliy ishlar mamlakatiga aylanib bormoqda. Aynan mana shu jarayon men
uchun is
lohotlarimizning eng katta natijasidir. O’z samarasini berayotgan islohotlarimizning
biri sifatida ‘’Elektron hukum
at tizimi
ni ‘’ yanada rivojlanti
rish interaktiv
davlat xizmatlari
ko’rsatishni keskin yaxshilash bo’yicha bug
ungi kunda bir qator vazifalar belgilab berilmoqda.
Axborot xavfsizligini mustahkamlash masalasiga katta e’tibor qaratiganligi yuqoridagi
fikrimizning isbotidir. Xorijiy va rivojlangan boshqa davlatlarning tajribalarini chuqur
o’rgangan holda mamlakatimizd
a axborot kommunikatsiya infratuzilmasini
rivojlantirishga
qaratilgan 5 yillik milliy dastur ishlab chiqildi. Axborot texnologiyalari haqida hatto
mamlakatimiz prezidenti SH. Mirz
iyoyev o’zining qilgan ma’ruzasida quyidagi fikrlarni aytib
o’tadi;
-
‘Axboro
t texnologiyalari va kommunikatsiyalari rivoji barcha sohalarning jadal
taraqqiyotiga xizmat qiladi, odamlarga qulaylik yaratadi. Prezidentimizning bu gaplarida
‘’odamlarga qulayl
ik deganda
shuni tushunishimiz mumkinki, elektron hukumatda
insonlarning vaqt
i va ma’lum darajadagi mablag’la
ri sarflanmaydi.
Biz yashayotgan davrda yuqori texnologiyalarning o’rni va qadri juda balanddir.
Internet, axborotlar hayo
timizning o’ziga xos ajralmas qismi bo’l
ishi bilan bir qatorda ularsiz
bugun biz hayotimizning bir kunini tassavvur qilishimiz qiyin. Internet hayotning barcha
sohalarini jumladan, ta’lim sohasiga ham kirib bordi. Hozirgi kunda biror bir kompyuter
yoki
mobil aloqa vositalarini internetsiz tasavv
ur qila olmaymiz. Ba’zida o’ylab qolamanki, bundan
bir necha yillar oldin internetsiz insonlar qanday yashagan ekanlar va qanday qilib shunchalik
qisqa vaqt Ichida bunga o’rganib qolganimizga hayronman. Us
hbu maqola mavzusining
dolzarbligi shundaki, ijti
moiy tarmoqlar, har xil saytlar tobora ko’payib bormoqda. B
ugungi
kunga
kelib ular yoshlar
va bolalarning barcha bo’sh vaqtlarini hatto boshqa ishlarga
sarflaydigan vaqtlarining ham bir qismini o’zlashtirmo
qdalar. M
asalan, o’smirlar va yo
shlar
internetdan, mobil aloqa vositalaridan ovqatlanayotganlarida ham foydalanishadi. Internetga
qaramlik ij
timoiy tarmoqlarga o’rganib qolish yoshlar o’rtasida keskin tarqalgan. Jahonning
butun olimlari o’z faoliyatlari da
vomida ka
mida bir marta bo’lsa h
am yoshlarning qanchalik
tez internetga o’rganib qolish sabablarini o’rganish
ga harakat qilganlar lekin bu izlanishlarga
oid darsliklar ma’lumotlar juda kam. Nafaqat, O’zbekston balki butun dunyoda millonlab
odamlar
internet
da bo’sh vaqtlarini o’tkazishadi
. Bu paytda ular turli xil sohaga oid ish
qidirish, yangi odamlar bilan tani
shish, yangi do’stlar orttirish,
hamkasblar,
uzoq-yaqin
insonlar muloqot qilish, o’ziga kerakli ma’lumotlarni izlash, o’z bilimlarini mustahkamlash
kabi mas
hg’ulotlar bilan shug’u
llanadilar. Hozir
gazeta o’qiydigan
yoki televideniyalardan
yangiliklarni tomosha qiladigan insonlarni kam u
chratamiz. Ko’pchilik odamlar o’zlariga