kəskin yoluxucu xəstəlikdir. toredicisi klostridium dəstəsindən olan batulizm copləridir. Botulizm copləri torpaqda yasayir, vegetativ və spor şəklində olur, insan orqanizminə torpaqla təmasda olmuş məhsulların ( tərəvəzlərin, gobələklərin), hisə verilmiş ət baliq məhsullari vasitəsilə yoluxur. botulizm copləriinin vegetativ formasi anaerob ( oksigensiz) mühitdə ozundən toksin ifraz edir.
Düzgün qaydada hazirlanmayan kanserv məhsullarinda ( tursular), bu toksin heç bir qoxu və dad ilə ozunu bildirmir. orqanizmə daxil olduqdan sonra inkubasiya dovru 2 saatdan 5 sutkaya qədərdir. botlotoksin periferik sinir sistemini iflic edir və bulbar sindromun yaranmasina səbəb olur.
Klinikası: Xəstəlik kəskin başlayir, ürək bulanma qusma olur, zəhərlənmədən fərqli olaraq temperatur çox yüksəlmir, epiqastral nahiyədə agri, gərginlik metiorizm hissi , ürəkbulanma, qusma əlamətlərinə görə zəhərlənməyə bənzəyir.
Botulizmi göstərən xarakterik əlamətlər: 2 görmə( diplopiya), torlu görmə( dumanli görmə), çəpgözlük, putoz( göz qapaqlarının sallanması) olur.
tədricən udlaq və qırtlaq əzələləri iflic olur, nəticədə xəstənin səsi dəyişir( xiriltili, boguq) olur, danişıgı aydin olmur( tintin danisiq simptomu), agiz suyu vəzilərinin ifrazi dayanir, agiz quruyur, dil qalin ag ərplə ortulur, xəstə dilini tez tez bayira cixarir, disfagiya( udmanin cətinləsməsi pozulmasi) baş verir.Tədricən mimiki əzələlər iflic olur, uz şişkinləşir, maska sifət sindromu yaranir, tədricən boyun əzələləri iflic olur, xəstə basini saxlaya bilmir,əlləri ilə çənəsinə dayaq verir. Ən agir əlamət bogulma hissi, tənəffüs çtmazlıgı olur. Vaxtında yardim edilmədikdə xəstə həyatini itirir.
Yardim: təcili yardim cagirlir,xəstənin mədəsi yuyulur, imalə edilir, qospilitaziya edilir. botulizm əleyhinə zərdab (antitoksin) yeridilir.
Dostları ilə paylaş: |