7.1. Kimyoviy ishlab chiqarishda suvdan foydalanish
Kimyo sanoatida suv yirik miqdorda qo'llaniladi. Alohida kimyoviy ishlab chiqarishda suv bir sutkada 1 mln. m3 miqdorni tashkil etadi.
Suv aylanmasi kimyoviy ishlab chiqarishni muhim elementlar bilan ta'minlaydi, ya'ni:
- qimmatbaho xossalarga ega bo'lishi (yuqori issiqlik sig'imiga, ki chiq qovushoqlikka, past qaynash temperaturasiga ega bo'lish);
- arzon va engil (ajratib olish va tozalash xarajatlari kam);
- zaharli emas;
- ishlab chiqarishda qo'llash va transportlash qulay.
Kimyo sanoatida suv quyidagi yo'nalishlarda qo'llaniladi:
1. Texnologiya maqsadlarda :
- qattiq, suyuq, gaz ko'rinishli moddalarni eritish uchun;
- muhitda fizik va mexanik jarayonlarni amalga oshirish uchun (flotasiya, qattiq materiallarni transportlash);
- gazlar uchun yuvuvchi suyuqlik;
- turli moddalarni absorbenti yoki ekstragenti sifatida.
2. Issiqlik tashuvchi sifatida, isitish jarayonida, sovutgich sifatida, qurilmani
sovutish uchun;
3. Turli kimyoviy mahsulot ishlab chiqarish uchun reagent va xom ashyo sifatida (masalan, suv, asetilen, sulfat va azot kislota).
Okean va dengiz suvlari kimyoviy moddalarni qazib olish uchun xom ashyo manbai hisoblanadi. Sanoatda ulardan natriy, magniy xlor, brom, yod kabi mahsulotlar ajratib olinadi. Masalan: okean suvlaridan: kaliй 3,8 • 10-2, vanadiy 5 • 10-8, oltin 4 .10-10 kumush 5 • 10-9, uraн 2 • 10-7 kabi elementlar miqdorini ajratib olish mumkin.
Kimyo va neftkimyo sanoatida suvdan rasional foydalanish uchun suv aylanma siklidan foydalaniladi.
Kimyoviy ishlab chiqarishda suv aylanmasi uchta sxema ko'rinishida qo'llaniladi:
- suv qizdiriladi, hamda jo'natilishdan oldin basseynda sovutiladi;