Kitabi-DƏDƏ qorqud

---

📝
"KİTABİ-DƏDƏ QORQUD" QEYDLƏRİ:
✅
Epos əvvəl şifahi yayılıb, sonra yazıya alınıb. 
✅
Eposu ilk söyləyən Dədə Qorquddur. 
✅
Epos 1müqəddimə, hər birinin özünə məxsus sujet xətti olan 12boydan ibarətdir. 
✅
OĞUZ ELİNƏ _BAYANDIR_XAN_ BAŞÇILIQ EDİR. 
✅
Salur Qazan Bayandırdan sonra 2-cidir. 
🔵
1Salur Qazanın evinin yağmalandığı boy:
🔹
Boz at-Beyrək
🔹
Qonur at-Qazan xan
🔹
Göy Bədəvi-Qaragünə
🔹
Təpəlqaşqa-Dəli Dondaz
🔹
Ağ at-Şir Şəmsəddin
🔹
Duru ayğırı-Yeynək. 
2. Qazan Xanın təklifi ilə ilk razılaşan--> Dəli Dondaz
3. "Qərərgahın üstündə kimi qoyursan?"--> At ağızlı Aruz qoca deyir. (Aruz qoca Salur Qazanın 
dayısıdır.)
4. Qoşun gürcüstan sərhəddində "Ala dağ"a ova çıxır. 
5. Qazan xanın ova çıxmasın Şöklü Məliyə _kafirlərin__casusu_ xəbər verir. 
6. Qazan xanın evinin üstündə şəhid olan --> Sarı Salmaş
7. Qazan xanın qapılı Dərbənddə 10000 qoyunu olur. 
8. Qazan xan və Qaraca Çoban yuxuda qarmaqarışıq əhvalat görür. 
9. Qazan xan yuxusun qardaşı Qaragünəyə, Qaraca Çoban isə öz qardaşına danışmır, sadəcə onlarla 
tədbir görür.
10. Qaraca Çobanın şəhid olan qardaşları: Qabangücü və Dəmirgücü.
11. Qaraca Çobana bəylik təklif edən-Şöklü Məlik.
12. Qaraca Çoban düşmən üzərinə qardaşlarının qisasın almaq üçün gedir düşmən üzərinə. 
13. Qazan xanın xəbər aldığı obyektlər: Yurd, Su, Qurd, Köpək. 
14. Ağacla söhbət edən Uruz(Salur Qazanın oğlu)
15. Uruz ağacı adlandırırdı: Məkkənin qapısı, Musanın əsası, Suların körpüsü, Dənizlərin gəmisi, 
Düldünün yəhəri, Əlinin qılıncının qınıyla dəstəyi. 
T.me/edebiyyat_N

---

16. Qazan xanın köməyinə yetən oğuz bəyləri: Qaragünə, Dəli Dondaz, Qarabudaq, Şir Şəmsəddin, 
Yeynək, Beyrək, Aruz qoca, Alp Ərən, 
17.
🔹
Sağdan Dəli Dondaz gəlir Qara Tükən məliyi öldürür.
🔹
Soldan Qarabudaq gəlir Buxacıq Məliyi öldürür. 
🔹
Mərkəzdən Şöklü Məliyi öldürən Qazan xan.
🔷
Sonda boy-boylayan soy-soylayan Dədə Qorqud. 
Dastandakı obrazların xarakterləri:
🟩
Eposdakı igid surətləri:
🔵
Ulaş oğlu Salur Qazan-- Tulu quşun balası, yazıqların ümidi, Amit soyunun aslanı, Qaracığın 
qaplanı, Qonur atın yiyəsi, Uruz xanın ağası(atası), Bayandır xanın kürəkəni, YEDDİ BAŞLI ƏJDAHANI 
ÖLDÜRƏN, Qalın oğuzun dayağı, igidlərin arxası, ağıllı, iradəli və oğuzu əziz tutan biri. 
🟩
Dirsə xan--Ürəyi yumşaq, xeyirxah igid. 
🔵
Bamsı Beyrək--Sədaqətli, iradəli. Parasarın Bayburd hasarından sıçrayıb aşan, yeddi qızın ümüdi, 
Qalın Oğuzun müjdəçisi, Qazan bəyin silahdaşı, Baybörənin oğlu, Boz ayğırlı igid.
🟩
Səgrək--Ailə münasibətlərinə xüsusi yanaşan, və rəğbət bəsləyən biri. Uşun qocanın oğlu. 
🔵
Qantural--Qanlı qoca oğlu. 
🟩
Basat--Təpə gözü öldürən, Aruz qocanın oğlu. 
🔵
Dəli Dondaz--Dəmir Qapı Dərbənddəki dəmir qapını hücumla alan, altmış tutamlıq nizəsi olan biri. 
Qıyan Səlcik oğlu. 
🟩
Uruz--Əxlaqi xeyfiyyətləri ilə oğuz elinin layiqli oğlu olduğunu sübut edir. Salur Qazanın oğlu. 
🔵
Qaraca Çoban--İgidlikdə mərdlikdə Qazan xandan geri qalmır. 
🟩
Qaragünə--Qaradərə ağzında qara buğa dərisinin beşiyinin yerliyi olan. Acığı tutandaqara daşı kül 
edən, bığını boynunun dalında 7dəfə düyünləyən, igidlər igidi Qazan bəyin qardaşı.