Kreativ fikrlashning inson faoliyatidagi ahamiyati va uning dolzarbligi
Kreativ fikrlashning inson faoliyatidagi ahamiyati va uning dolzarbligi
Kreativ fikrlash nima ?
Kreativlik (lot., ing. “create ” - yaratish, “creative” - yaratuvchi, ijodkor) - individning yangi g‘oyalarni ishlab chiqarishga tayyorlikni tavsiflovchi va mustaqil omil sifatida iqtidorlilikning tarkibiga kiruvchi ijodiy qobiliyat .
Kreativ fikrlash , asosan , bu ikki narsaga bog’liq – tanqidiy fikrlash va ijodkorlik. Tanqidiy fikrlash aniq va oqilona fikrlashdir. Bu aniq va muntazam ravishda fikrlashni, boshqa narsalar qatorida mantiq va ilmiy fikrlash qoidalariga rioya qilishni o’z ichiga oladi. Ijodga kelsak, bu yangi va foydali g’oyalarni taklif qilish, muqobil imkoniyatlarni yaratishdir.
Kreativ fikrlash , asosan , bu ikki narsaga bog’liq – tanqidiy fikrlash va ijodkorlik. Tanqidiy fikrlash aniq va oqilona fikrlashdir. Bu aniq va muntazam ravishda fikrlashni, boshqa narsalar qatorida mantiq va ilmiy fikrlash qoidalariga rioya qilishni o’z ichiga oladi. Ijodga kelsak, bu yangi va foydali g’oyalarni taklif qilish, muqobil imkoniyatlarni yaratishdir.
Ijodiy fikrlovchi bu quyidagilarni bajarishga qodir bo’lgan kishidir:
Ijodiy fikrlovchi bu quyidagilarni bajarishga qodir bo’lgan kishidir:
fikrlar orasidagi mantiqiy aloqalarni tushunish;
fikrlarni qisqacha va aniq shakllantirish;
argumentlarni aniqlash, tahlil qilish va baholash;
qarorning ijobiy va salbiy tomonlarini baholash;
gipotezaga qarshi dalillarni baholash;
fikrlashda nomuvofiqliklar va keng tarqalgan xatolarni aniqlansh;
muammolarni muntazam ravishda tahlil qilish;
g’oyalarning dolzarbligi va ahamiyatini aniqlash;
o’zining e’tiqodi va qadriyatlarini isbotlash;
o’zining fikrlash qobiliyatini aks ettirish va baholash.
Ijodiy fikrlashni rivojlantirish uchun :
Birinchidan, o’zingizga ijodiy fikrlashga ruxsat bering
Ikkinchidan, o’zingizda ijodingizni topishga kuch toping.
Uchinchidan, jasoratli bo’ling.
Uchinchidan, jasoratli bo’ling.
Kreativ fikrlash jarayonida tasavvur muhim rol o'ynaydi. Albert Eynshteyn « Tasavvur bilimdan muhim » deganida aynan shu jihatini nazarda tutgan . Ko’pincha noodatiy fikrlar , yechimlar kutilmaganda inson hayoliga keladi. Buning uchun avvalo inson fikrlash jarayonidagi bir xillikka barham berishi lozim
Kreativ fikrlash jarayonida tasavvur muhim rol o'ynaydi. Albert Eynshteyn « Tasavvur bilimdan muhim » deganida aynan shu jihatini nazarda tutgan . Ko’pincha noodatiy fikrlar , yechimlar kutilmaganda inson hayoliga keladi. Buning uchun avvalo inson fikrlash jarayonidagi bir xillikka barham berishi lozim