Refleksiyani o‘rgatuvchi ochiq (open-ended) savollar
Refleksiv ko‘nikmaga ega bo‘lganlik belgilari
“Ta’lim bu faktlarni yodlab olish emas balki ongni fikrlashga o‘rgatishdir”.
“Ta’lim bu faktlarni yodlab olish emas balki ongni fikrlashga o‘rgatishdir”.
Albert Eynshteyn
“Aytib bersang unutaman, ko‘rsatsang eslab qolishim mumkin, meni ham jalb et, shunda tushunaman”
Konfutsiy
Refleksiya nima?
Refleksiya tushunchasi lotin tilidagi «reflexio» so‘zidan kirib kelgan bo‘lib, «ortga nazar» degan ma’noni anglatadi.
Devid Kolbning Tajribaviy o‘rganish sikli (1984)
Tajriba qil (experience) Fikr yurit (reflect) Idrok et (conceptualize) Tadbiq et (apply)
Refleksiyani o‘rgatuvchi ochiq (open-ended) savollar
Bu darsda/haftada dars qoidalariga qay darajada rioya qildim deb o‘ylaysan?
Bugun qanday qiyinchiliklarga duch kelding? Ularni qanday bartaraf etding?
Ijtimoiy-emotsional ta’limga yo‘naltirilgan savollar
Qanday usullar seni bu mavzuni oson o‘rganishingga yordam berdi?
Darsdagi qaysi faoliyat turi senga ko‘proq foydali bo‘ldi?
O‘quvchini bilimni qanday o‘zlashtirganligiga urg’u beruvchi savollar
Sen buni o‘rganish uchun nimalar qilding?
Keyingi safar imkoniyat berilsa, nimani boshqacha qilgan bo‘larding?
O‘quvchining bilim olishga o‘zi mas’ul bo‘lishiga undovchi savollar
Bu o‘quv yili davomida qanday yangi bilimlarni oldim deb o‘ylaysan?
Qaysi avval qila olmagan narsalarni hozir qila olayapsan, nima deb o‘ylaysan?
O‘quvchining o‘zida bo‘layotgan o‘sishni ko‘rishga imkon beruvchi savollar
Amaliy misol…
O‘quvchining o‘quv kundaligi (a learning diary)
Refleksiv ko‘nikmaga ega bo‘lganlik belgilari
O‘quvchilar o‘zini-o‘zi mustaqil va boshqaruvchi sifatida his etishi, erkin so‘zlashi va faol ishtirok etishi;
O‘z o‘quv faoliyatini tahlil qilishi va yangi ma’lumotlarni o‘zlashitirish jarayonida yetakchilikka intilishi;
O‘z faoliyati natijalarini va imkoniyatlarini ob’ektiv baholay olishi va refleksiv tafakkuri rivojlanganligi;
Refleksiv ko‘nikmaga ega bo‘lganlik belgilari
O‘qish, o‘rganish, mustaqil ta’lim olish va kasb-hunar o‘rganish uchun yuqori motivatsiyaga egaligi
O‘zida muhim ahamiyatga ega bo‘lgan shaxsiy sifatlarni shakllantirishi va rivojlantirishi
Uzluksiz ta’limning ahamiyati va zaruriyatini tushunib yetishi
Siz o‘quvchilaringiz refleksiv o‘rganishi uchun nimalar qilasiz?
Foydalanilgan adabiyotlar
Ахметова Д.З. Рефлексия по поводу того, «чему и как учить педагогов». // Журнал «Педагогическое образование и наука». 2017. № 2 – С.28-29..
Hakimova D.M. o‘quvchilarda refleksiv ko‘nikmalar shakllantirish va rivojlantirish jarayonlari modelini loyihalash. // «Pedagogika» ilmiy-nazariy va metodik jurnali, 2017-yil 3-son, -57-b.
Turg’unov S.T., Maqsudova L.A., Umaraliyeva M.A., Tojiboyeva X.M. Pedagogik jarayonlarni tashkil etish va boshqarish texnologiyalari. - Т.: «Sano-standart», 2012. -21-b