Mavzu -12. Korxona
qudratini boshqarish
Reja:
• 1. Korxona qudratini boshqarish
texnologiyasining bosqichlari.
• 2. Korxonaning iqtisodiy qudrati.
• 3. Korxona qudratining raqobatbardoshligi.
• Korxona qudratini belgilovchi
omillar:
• Mahsulot sifati;
• Korxona imidji;
• Raqobatbardoshlik;
• Hamkorlar bilan aloqadagi
mavqening yuqoriligi;
• Innovatsion texnologiya va
texnika bilan ta’minlanganlik
darajasi/
• Korxonalar boshqaruvi uning pul bilan
bog‘liq bo‘lgan ko‘rsatkichlari
• tahliliga asoslangan. Ammo bunday
yondashish korxona faoliyatidagi
• boshqa muhim tomonlarini ochib
berolmaydi. Amerikalik olimlar
• R. Kaplan va D. Norton 1990-yillarda 12
ta yirik kompaniya xo‘jalik
• faoliyatining pul bilan bog‘liq bo‘lmagan
ko‘rsatkichlarini ham hisobga
• oladigan natijalarni baholash tizimini
o‘rgandilar va ko‘rsatkichlarning
• muvofiqlashgan tizimining
konsepsiyasini yaratdilar.
• Korxona quvvati deb,
dastgoh va ishlab
chiqarish maydonlaridan
ilg’or texnologiya, ishlab
chiqarish va mehnatni
tashkil etishning ilg’or
usullaridan to’liq
foydalangan sharoitda
yiligi korxonaning eng
ko’p mahsulot ishlab
chiqarish yoki xom
ashyoni qayta ishlash
imkoniyatiga aytiladi.
• Korxona quvvati mahsulot
qaysi birlikda hisoblansa shu
birliklarda aniqlanadi.
Korxona quvvati bazis yoki
reja davrida nisbatan foiz
hisobida ham ifodalanadi.
• Korxona quvvati- uning
yetakchi, tayyor mahsulot
ishlab chiqaruvchi sexlari
bilan topiladi.
•
Ishlab chiqarish quvvatidan unumli, to’liq
foydalanishni ta’minlash yo’llari quyidagilar:
• Asosiy fondlarni o’z vaqtida yangilab turish;
• Ishlab chiqarish jarayonidagi uzilishlar,
turg’unlik holatlarini kelttirib chiqaruvchi
sabablarni yo’qotish yoki kamaytirish;
• Ishlab chiqarishni tashkil etishning foydali,
ilg’or shakllari, usullarini qo’llash va shular
hisobiga mehnat buyumlariga ishlov berish
tartibini uzluksiz va bir vaqtda hamma ish
joylarida olib boorish;
• Mehnatni ish joylari bo’yicha aniq
taqsimlash;
• Dastgohlarning ish vaqti fondidan to’liq
foydalanishni ta’minlash.
• Texnologik jarayonlarni bir me’yorda to’liq
foydalanishini ta’minlash.
•
Hozirda mamlakatda SMTni ishlab chiqish va tatbiq etish borasida
• katta tajriba to‘plangan. 68 ta korxonada sifatni boshqarish tizimini
tatbiq
• etish yuzasidan tadbirlar rejalashtirilgan, ulardan 30 tasida sifatni
boshqarish
• tizimini qo‘llash bo‘yicha ishlar boshlangan, 23 ta korxonada esa
tayyorgarlik
• ishlari olib borilmoqda. Ana shu tajribaga asoslangan holda, SMTni
• tatbiq etish jarayonining samaradorligi tahlil qilindi, hamda shunday
• faoliyatga kirishish arafasida turgan korxonalar uchun qator
tavsiyanomalar
• tayyorlandi. Ularning aksariyat qismini SMTni ishlab chiqish va tatbiq
• etish jarayonini qanday qilib arzonroq, tezroq va eng muhimi,
foydaliroq
• qilish borasidagi tavsiyanomalar tashkil etadi.
• Korxona rahbarida, SMT qanday maqsadda tatbiq etilmoqda
• degan savolning tug‘ilishi tabiiy yodingizda bo‘lsin, qanday foyda
keltirishini
• bilmasangiz biror-bir tizimni joriy qilishdan hech qanday naf yo‘q.
• SMTning 6 ta asosiy tartiboti (hujjatlar, yozuvlarni, nomuvofiq
mahsulotlarni
• boshqarish, ichki auditlar, tuzatuvchi) va ogohlantiruvchi
harakatlarini
• tatbiq qilish yetarli, ular tashkilotdagi barcha jarayonlarni
maqbullashtirishga
• olib keladi, degan noto‘g‘ri tushuncha mavjud. O‘tkazilgan
• tadqiqotlar bunda fikrlarning noo‘rinligini ko‘rsatadi. Faqat sizning
korxonangiz
• uchun xos bo‘lgan (mahsulotlarning hayotiy turkumi jarayonlari
• deb ataladigan) jarayonlar tubdan o‘zgartirilgan holdagina real va
jiddiy
• yutuqlarga erishish mumkin.
•
Korxonalar rahbarlariga SMTni tatbiq etish maqsadlarini aniqlashda
•
prinsipial jihatdan o‘zgacha yondoshuvga amal qilish tavsiya etiladi. Bunday
•
yondoshuv uchta oddiy qoidaga asoslangan, xususan:
•
1. Korxonangizda qanday jarayon va yoki vazifalar korxonangizning
•
«tor joyi», nozik tomoni hisoblanadi hamda tubdan qayta qurish va
yaxshilashni
•
talab qiladi.
•
2. Qayta qurish – bu yangilik jarayoni, uni munosib kadrlar bilan
•
mustahkamlang, qo‘shimcha resurslar bilan ta’minlang, jarayonni tartibga
•
soling va imkon qadar avtomatlashtiring.
•
3. ISO 9000 seriyasi standartlari talablariga muvofiq bu jarayonni
•
boshqaring.
Dostları ilə paylaş: |