Mavzu: Sharq va g'arb mutafakkirlari notiqlik hususida

Toshkent Fan va texnologiyalar universiteti
Fan: O’qituvchining nutq ma’daniyati
Mavzu: Sharq va g'arb mutafakkirlari notiqlik hususida

TEST
Guruh: BT-137

Bajardi: _Bozorova Sugdiyona
Qabul qildi: D.D. Sabirovna

Sharq va g'arb mutafakkirlari notiqlik hususida

1. Nutq madaniyati fanning fanlararo aloqalari qaysi javobda aks etgan?
A. Ona tili, adabiyot, biologiya, falsafa
B. Tarix, jamiyatshunoslik, adabiyot, ona tili
C. Tilshunoslik, falsafa, mantiq, psixologiya
D. Adabiyot, tarix, til tarixi, falsafa


2. O'qituvchi nutqi madaniyati fanining vazifasi nimadan iborat.
A.Adabiy meyorlarni ishlab chiqish
B.Tildagi eskirgan unsurlami yangilash
C.O'zbek milliy adabiy til faoliyati rivojlanishini kuzatib borish, ob'ektiv
qonunlarni kashf etish
D. Barchajavoblar to'g'ri
3. ?
A.Madaniy nutq, ya'ni nutqiy faoliyat
B.Madaniy nutq bilan bog'liq ilmiy muammo
C.Tilshunoslik fanining sohasi
D. Barchajavoblar to'g'ri


4.Qaysi uslub uchun frazeologik birliklaming ishlatilishi xos emas.
A.Ilrmy va badiiy
B.Badiiy va rasmiy
C.Ilmiy va rasmiy
D.So'zlashuv va ilmiy


5.So'zning o'zi ifodalayotgan voqelikka mutlaqo mos va muvofiq kelishi...........deyiladi?
A Nutqning sofligi
B.Nutqning izchilligi
C.Nutqning ravonligi
D. Nutqning mantiqiyligi


6. Til madaniyatining asosiy tekshirish obekti nima?
A. Adabiy til me'yorlari
B. Lug'atboyligi
C. Uslubiyat
D. Imlo


7. Nutqning tozaligiga salbiy ta'sir etadigan unsurlami ko'rsating?
A Varvarizmlar va vulgazmlar
B. Arxaizm va dialektizmlar
C. Adabiy me’yor va imlo
D. А, B javob


8. Nutqqa obrazlilik ekspressiv bo'yoq berish niyatida narsa va hodisalaming o'rtasida o'xshashlikka asoslanib, so'z yoki iboralami ko'chma ma'noda ishlatish.......
A. Metonomiya
B. Metafora
C. Sinekdoxa
D. Epitet


9. Voiz bu ……………?
A. Olim
B. Kofir
D. Johil
E. Notiq
10. Rasmiy uslubda ko'pincha qanday gaplar foydalaniladi?
A. Darak va undov gaplardan
B. Ritorik so'roq gaplardan
C. Faqat darak gaplardan
D. Darak va buyruq gaplardan


11. Kanselyarizm bu ...
A. Xabar, aloqa
B. Ish qog'ozlari uchun zarur bo'lgan, ma'lum bir shaklda saqlanadigan so'z
birikmalari
C. Parazit
D. Dag'al so'z


12. So'zning o'zi ifodalayotgan predmet bilan qat'iy mosligi bilan
belgilanishi nima deyladi?
A. Nutqning to'g'riligi
B. Nutqning mantiqiyligi
C. Nutqning tozaligi
D. Nutqning aniqligi


13. Nutq to'g'ri bo'lishi uchun asosan nimalarga asoslanadi?
A . Urg'u va grammatik me'yorga
B. So'zlashuv me'yorlariga
D. Tarixiy me'yorlarga
E. Morfologik me'yorga


14. Notiq bu ...
A. Nutqning madaniyatini yaxshi bilgan odam
B. Fikrni to'g'ri etkazgan odam
C. Mustaqil fikrli, o'tkir zehnli, o'z obro' va mansabiga ega odam
D. Fikrni mantiq doirasida tuzgan odam


15. Insonning nutq faoliyati 3 ko'rinishda namoyon bo'ladi. Bular
A Og'zaki yozma va badiiy
B. So'zlashish, mutoala qilish, eshitish
C. Ta'lim olish, maslahat berish va gapirish
D. Bisonparvarlik, mehnatsevarlik va rostgo'ylik


16. Aristotelning eradan avvalgi 335 yilida notiqlik san'ati hazariyasiga bag'ishlab qanday asar yozgan?
A. Ritorika
B. Poetika
C. Qobusnoma
D. Notiqlik san'ati


17. Tog'lardagi qip-qizil lola Bo'lib go'yo yqut piyola, Buloqlardan uzatadi suv, El ko'zidan qochadi uyqu. She'riy parchada tilning tasviriy vositalaridan qay bin qo'llangan?
A O'xshatish
B. Qiyoslash
C. Sinekdoxa
D. Metonomiya


18. A.Navoiyning qay si asarida "Nasihat ahli voizlar zikrida" degan faoli bor.
A Mahbubul – qulub
B. Majolis un-nafois
C. Nasoyim ul-muhabbat
D. Sabhati abhur


19. "Ma'dani inson guhari so'z durur, gulshani odam samari so'z durar", "Ko'p demak so'zga mag'nirlik va emak nafsga mag'rurhk"
loqoridagi fikrlarning muallifmi toping?
A. Bobur
B. Navoiy
C. Zamoxshariy
D. Qoshg'ariy


20. Qaysi uslubda qo'shma gaplar faol qo'llanadi?
A. Ilmiy uslubda
B. Rasmiy uslubda
C. Ommabop uslubda
D. Badiiy uslubda
21. Qaysi uslubda atamalar kamroq qo'llanadi.
A, Ommabop uslubda
B. Ilmiy - ommabop uslubda
C. Badiiy uslubda
D. Rasmiy uslubda


24. Dialektizm qanday so'z?
A Malum ijtimoiy guruh vakillari nutqi
B. Noo'rin qollangan chet so'z
C. Dag'al, qo'pol, harakat so'z
D. А, V javob to'g'ri


25. Nutqning tozaligi deganda nimani tushunasiz?
A Adabiy til me'yorlariga yot bo'lgan birliklarning qo'llanmasligi
B. Dialektizmlarning qo'llanmasligi
C. Nutq mantiqiyligiga rioya qilish
D. Nutq ifodaviyligini oshirish

Javoblar:

1. 
   C
   
2. 
   D
   

~ ~