MILLIY IQTISODIYOTNING TASHKIL TOPISHI VA UNING MAKRO KO'RSATGICHLARI
Milliy iqtisodiyot - yangi sifat va o’sishga moyil bo’lgan barcha ishlab chiqarish tarmoqlari va sohalarni, funksional iqtisodiyotni, ko’plab infratuzilmalarni o’z ichiga qamrab olgan yaxlit iqtisodiyotdir.
Milliy iqtisodiyotni barqaror va samarali rivojlantirish o'ta murakkab jarayon bo'lib, u uzoq muddatli, har tomonlama o'ylab olib boriluvchi iqtisodiy siyosatga asoslanadi. Chunki, iqtisodiy rivojlanishda turli beqarorlik holatlari, inqirozlar ruy berib turadi. Jumladan, 2008 yilda AQShda boshlangan jaxon-moliyaviy iqtisodiy inqirozi ham milliy iqtisodiyotimizga o'z ta'sirini o'tkazmay qolmadi. Bunday ta'sir quyidagi holatlar orqali namoyon bo'lmoqda:
Birinchidan, mamlakatimiz eksport qiladigan maxsulotlar (qimmatbaho va rangli metallar, paxta, uran, neft ma?sulotlari, mineral o‘gitlar va boshqalar)ning jaxon bozoridagi narxlarining keskin tushib ketishi natijasida eksportdan olinadigan daromad hajmining pasayib ketishi;
Ikkinchidan, umuman dunyo bozoridagi talabning keskin tushib ketishi o?ibatida ma?sulot sotish hajmining qisqarishi;
Uchinchidan, jahondagi investitsion faollikning pasayishi natijasida uzoq muddatli investitsion loyihalarimizni amalga oshirish muddatlarining kechikishi va h.k.
Makroiqtisodiyot - bu mamlakat miqyosida moddiy ishlab chiqarish va nomoddiy sohalarni bir butun qilib birlashtirgan milliy va jahon xo’jaligi darajasidagi iqtisodiyotdir
Chizmadan ko'rinadiki, iqtisodiy o'sish natijasida ishlab chiqarilgan ijtimoiy mahsulot miqdori ortadi, bu esa aholi turmush farovonligini oshishiga olib keladi. Iqtisodiyot mavjud ehtiyojlarni yanada to'laroq qondirish imkoniga ega bo'ladi.
Mamlakatning iqtisodiy holatini ifodalaydigan asosiy ko’rsatkichlar quyidagilar hisoblanadi:
Yalpi milliy mahsulot (YaMM) - milliy iqtisodiyotda ma'lum vaqt oralig’ida ishlab chiqarilgan pirovard mahsulotlar va xizmatlarning bozor qiymati. Pirovard mahsulot deganda sotish yoki qayta ishlov berish uchun emas, balki pirovard iste'mol qilish uchun sotib olingan mahsulot
