Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
SƏRBƏST İŞ
MÖVZU : MS DOS əməliyyat sistemi və onun əsas modulları TƏLƏBƏ :MƏMMƏDOV TƏLƏT MÜƏLLİM: HESEYNOV ELDAR KURS :1 QRUP :32
Bakı 2010 MS DOS əməliyyat sistemi və onun əsas modulları MS-DOS (Microsoft Disk Operating System — Microsoftdan disklər üçün yaradılmış bir əməliyyat sistemi). MS_DOS - DOS ailəsinə aid olan ən məşhur əməliyyat sistemidir, əvvəllər İBM PC - komputerlərində istifadə edilirdi. Zamanla dəyişdirilərək Windows 9x və Windows NT-yə uyğunlaşdırılır.
MS_DOS 1981-ci ildə yaradılmışdır. Öz inkişafı mərhələsində onun 8 əsas versiyası buraxılmışdır (1.0, 2.0 və s.)və 20 ədəd başqa versiyası (3.1, 3.2 və s.). 2000-ci ildə kompaniya onun istehsalını dayandırdı.
DOS ailəsinin əməliyyat sistemləri birməsələlidir və aşağıdakı xarakterik xüsusiyyətlərə malikdir:
istifadəçi tərəfindən daxil edilən əmrlərin köməyilə intefeys həyata keçirilir;
sistemin IBM tipli müxtəlif kompüterlərdə işləməsini tə'min etmək uçün struktur modulluğu;
sistemin işləməsi üçün nisbətən kiçik ölçülü əməli yaddaş (640 kbayt).
DOS ailəsindən olan əməliyyat sistemlərinin mühüm çatışmazlığı fərdi kompüter resurslarına və ƏS-nə icazəsiz müraciətdən mühafizə vasitələrinin olmamasıdır.
Tarixi 1980-ci ildə Seattle Computer Productsdə işləyən Timon Paterson QDOSu (Quick and Dirty Operating System)yaratdı. Bu mehsul SCP-yə 86-DOS adı ilə satılırdı çünki İntel8086 prosessoru üçün yaradılmışdı. əslində QDOS öz bazasını o zamanlar məşhur əməliyyat sistemlərindən olan - Digital Research firması tərəfinfən yaradılmış CP/M - dən götürürdü, amma başqa fayl sistemindən istifadə edirdi.Microsoft firması QDOS-un liçenziyasını əldə etdi və 1980-сi ilin dekabrında 50000$-a İBM-ə satdı. 1981-ci ildə isə onun istifadəsini bütün hüquqları ilə bir yerdə aldı.
MS_DOS əməliyyat sistemi x86 prosessorunda işləyir və 1 anda 1 əməliyyatı yerinə yetirə biləcək gücdədir. MS_DOS əməliiyat sistemi istifadəcilərə yalnızca əmr xəttinin interfeysindən istifadə etməyə icazə verdiyi üçün əlavə örtük proqramlar yaradılıb. Bunlar Norton Commander, Volkov Commander, DOS Navigator və MS-DOS Shell (DOSSHELL)-dir.
Əsas Hissələri
IO.SYS - Genişlənməsi BIOS
MSDOS.SYS - Arakəsmələrin işlənməsi
COMMAND.COM - komanda prosessoru
Quraşdırma faylları:
CONFIG.SYS — MSDOS.SYS-in inisializasiyası zamanı sistemin quraşdırılması və aparatlara sürücülərin (Driver) yüklənməsi.
AUTOEXEC.BAT — Başlanğıc paket faylı. MS_DOS yüklənən zaman COMMAND.COM işə düşərkən başlayır.
Sistem proqram tə'minatı (SPT) kompüterdə informasiyanın e'malı prosesinin təşkili ilə yanaşı, tətbiqi proqramlar üçün normal mühiti tə'min edir. SPT kompüterin aparat vasitələri ilə sıx əlaqədə olduğundan, bə'zən onu kompüterin bir hissəsi də hesab edirlər. əməliyyat sistemləri SPT-nın əsas tərkib hissəsidir.