Multimediali uzatish tizimlari elementlarining ishonchliligi

3- amaliy mashg‘ulot


MULTIMEDIALI UZATISH TIZIMLARI ELEMENTLARINING ISHONCHLILIGI


1. Mashg‘ulotning maqsadi
Telekommunikatsiya tarmoqlarining ishonchliligini asosiy parametrlarini o‘rganish, multimediali uzatish tizimlarini ishonchliligini, axborotlarni uzatish va qabul qilish traktlarini ishonchliligini hisoblash.
2. Topshiriq
3.2.1. Amaliy mashg‘ulotga tayyorlanish jarayonida quyidagi o‘quv materiallarining: ma’ruzalar matnini, [3] adabiyotning 9-bo‘limini, o‘rganish va keltirilgan nazorat savollariga tayyorlanish zarur.
3.2.2. O‘zingizga tegishli variant bo‘yicha berilgan topshiriqlarni bajaring. 4.1-jadvalda variant bo‘yicha dastlabki ma’lumotlar keltirilgan.
3.2.3. Berilgan boshlang‘ich ma’lumotlarga asoslangan holda quyidagilar aniqlansin:
- berilgan optik magistral trassa uzunligi uchun uzatish tizimi va to‘lqin uzunligi tanlansin;
- tanlangan to‘lqin uzunligiga bog‘liq holda seksiya va regeneratsiyalash uchastkasi uzunligi aniqlansin;

• 
  berilgan trassa uzunligi uchun (seksiya va regeneratsiyalash uchastkasi uzunligiga bog‘liq holda) optik regeneratolar va multipleksorlar soni aniqlansin;
  
• 
  optik regeneratorlar, multipleksorlar va kabelning jadalligini aniqlagan holda butun magistralning rad etish jadalligi aniqlansin;
  
• 
  butun magistral trassasi uchun rad etishlar orasidagi o‘rtacha ishlash vaqti T₀ aniqlansin;
  
• 
  liniya trakti qurilmalarining T₀ ga bog‘liq bo‘lgan holdagi butun magistralning tayyorlik koeffitsienti K_t aniqlansin;
  
• 
  aniqlangan natijalarga asoslangan holda uzatish tizimining liniya traktini rad etmasdan ishlash ehtimolligi P(t) hisoblansin va rad etmasdan ishlash ehtimolligi P(t)ning vaqtga bog‘lanish grafigi chizilsin. Hisoblangan natijalar (T_o gacha) 4.2-jadvalga kiritilsin;
  
• 
  hisoblangan natijalar bo‘yicha liniya trakt tuzilishi keltirilsin.
  

3.1-jadval
Topshiriq variantlari

№	Ltr, km	Vok	Vmux	Vor	To ok	To mux	To or
1	5600	10 soat	0,5 soat	2,5 soat	5000 soat	3500 soat	6000 soat
2	2600
3	1857
4	746
5	920
6	198
7	465
8	345
9	597
10	1290
11	856
12	1435
13	1685
14	765
15	2250
16	1436
17	325
18	359
19	496
20	1179
21	1237
22	1321
23	154
24	167
25	446
26	240
27	680
28	180

3.3. Nazorat savollari

1. 
   Multimediali uzatish tizimining asosiy elementlarini ayting?
   
2. 
   Topshiriqni bajarishda qaysi uzatish tizimini tanladingiz va ular qanday hususiyatlarga ega?
   
3. 
   Optik uzatish tizimlarida seksiya va regeneratsiyalash uchastkasi uzunligi nimaga bog‘liq holda aniqlanadi?
   
4. 
   Optik tolali uzatish tizimlarining tayyorgarlik koeffitsienti deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Optik kabelning rad etish jadalligi qanday aniqlanadi?
   
6. 
   Optik multipleksorlarning rad etish jadalligi qanday aniqlanadi?
   

3.4. Amaliy mashg‘ulotga yakun yasash
Multimediali uzatish tizimi va uning liniya trakti qurilmalari o‘rganildi, liniya traktini tashkil etuvchi qurilmalarning ishonchlilik parametrlarini hisoblagan holda uning rad etmasdan ishlash ehtimolligi aniqlandi.
3.5. Foydalaniladigan adabiyotlar

1. 
   V.V. Velichko, E.A. Subbotin, V.P. SHuvalov, A.F. YAroslavsev. Telekommunikatsionnыe sistemы i seti. Tom 3. Multiservisnыe seti. - Moskva, Goryachaya liniya – Telekom. 2005. 592 s.
   
2. 
   B.S. Goldshteyn, N.A. Sokolov, G.G. YAnovskiy. Seti svyazi: Uchebnik dlya VUZov. SPb.: BXV – Peterburg, 2010. 400 s.
   
3. 
   Isayev R.I., Atametov R.K., Radjapova R.N. Telekommunikatsiya uzatish tizimlari. - «Fan va texnologiya», 2011. — 520 bet.
   

3.6. Nazariy qism
Telekommunikatsiya tarmoqlarining ishonchliligi
Ishonchlilik nazariyasi bilan telekommunikatsiya tizimi, murakkab dinamik tizimdan, ya’ni aniq funksional o‘zaro aloqa asosida ishlab chiqarish vazifalarini bajarish jarayonida o‘zaro hamkorlik qiluvchi texnik qurilmalar yoki elementlar majmuidan tashkil topgan.
Ishonchlilik nazariyasida ob’ekt asosiy tushuncha bo‘lib, loyihalash, sinov va foydalanish davrida aniq maqsadli buyum hisoblanadi. Ob’ektlarga ko‘p kanalli uzatish tizimi, ularning qurilmalari, tugunlari, bloklari va elementlari kiradi.
Tizim – bu elementlar majmuasidan iborat bo‘lgan ob’ektdir. “Tizim” va “element” tushunchalari esa nisbiy hisoblanadi. Ob’ekt, bir xil tadqiqotlarda tizim bo‘lib hisoblanadi, agar katta masshtabdagi ob’ekt o‘rganilayotgan bo‘lsa unda u element sifatida ko‘rib chiqilishi mumkin.