Mustaqil ish mavzu: Simsiz ma’lumot almashish texnologiyasi. Bajardi: 050-20 guruh talabasi Xushboqov Kamoliddin Tekshirdi: Axrorov Faxriddin toshkent 2023 Reja

MUSTAQIL ISH
Mavzu: Simsiz ma’lumot almashish texnologiyasi.
Bajardi: 050-20 guruh talabasi
Xushboqov Kamoliddin
Tekshirdi: Axrorov Faxriddin

TOSHKENT 2023
Reja:
Kirish
Asosiy qism
1. Simsiz lokal tarmoq texnologiyalari: o’tmish va kelajak
2. Wi-Fi texnologiyasi
3. Wi-MAX texnologiyasi: global tarmoqqa chiqishning evolyutsiyasi
4. Wi-Bro (Wireless Broadband): 802.16 d/e ning simulyatsion modeli
5. Simsiz aloqa turlari
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar


KIRISH

Hozirgi kunda axborot texnologiyalari jadal tarzda rivojlanib borayotgan bir vaqtda aloqa, axborot almashinuvi ham juda katta tezlik bilan rivojlanib bormoqda. Aloqaning qulayligini oshirishda aloqa vositalarini ham o’rni beqiyosdir. Chunki aloqaning sifatliligi aloqa vositalariga chambarchas bog’liq. Dastlab aloqa faqat sim ulagichlar orqali amalga oshirilar edi. Ushbu simlar foydalanuvchilarni aloqa markazlari orqali bir-biri bilan bo’glagan va shu tariqa shaxarlar, davlatlar orasida aloqa o’rnatilgan. Hozirgi kunda bunday simlarni zamonaviy ko’rinishdagi mahsulotlaridan foydalaniladi. Bularga misol qilib optik tolali simlarni keltiramiz. Bu bir qancha qulayliklarga ega. Lekin shunday tolali aloqalar ham zamon talablariga javob bera olmayapti. Chunki bu sim orqali aloqaning o’ziga bog’liq bir qancha noqulayliklari bor. Bularga misol keltirsak, bu simlarni qandaydir aloqa markazlarigacha tortib olib borish, simlarni joylashtirishdagi noqulayliklar va hokazo.

Bundan tashqari simlarni tayyorlash uchun ham xom ashyolar sarf bo’lishi kabi moliyaviy noqulayliklari mavjud. Shunday noqulayliklar va moliyaviy zararlardan qochgan holda yangi zamonaviy aloqa simsiz aloqalar ishlab chiqildi. Bunga misollar keltirsak, birinchi navbatda mobil aloqa va eng qulay aloqalardan biri hisoblanayotgan simsiz aloqa tizimidir. Simsiz aloqaga Wi-Fi, Wi-MAX, Wi-Brova shunga o’xshash bir qator aloqa texnologiyalar kiradi.
Simsiz texnologiyalar har kuni bizning aloqa tarzimizda bo'ladi, bu ikki yoki undan ko'p ob'ektlar o'rtasida, masalan, kompyuterdan uyali telefonga yoki aksincha, ikkita uyali qurilma o'rtasida, sichqoncha va kompyuter o'rtasida, ochiq va tezroq. Muxtasar qilib aytganda, simsiz texnologiyalar yordamida aloqalarni o'rnatishning bir necha yo'li mavjud. Bizda simsiz texnologiyalarning har xil turlari mavjud bo'ladigan tarzda ishlab chiqishga imkon bergan eng ilg'or texnologiya mavjud. Ammo bu jarayonni tushunish uchun bilish kerakki, bu jarayon odatda RF (radiochastotalar), IQ (infraqizil) va mikroto'lqinli to'lqinlardan foydalanishga asoslangan. Ularning har biri foydalaniladigan uzatish turini belgilaydi. Masalan, mikroto'lqinli va infraqizil texnologiyalar qisqa masofalarda ikkita ob'ekt o'rtasida aloqa qilish uchun ishlatiladi, RF esa uzoq masofalarga to'lqinlar chiqarish uchun ishlatiladi, bu yo'ldoshlar va radio tizimlardan foydalanishni o'z ichiga olgan texnologik jarayonni o'z ichiga oladi.
Ba'zida ko'p odamlar uchun qurilmalarni kabel orqali ulash qiyin bo'ladi, biz ularning ofislarida printerlarni, telefonlarni, modemlarni, ovoz uskunalarini bir -biriga bog'lab turadigan kabel tarmoqlarini olishini ko'ramiz. Foydalanuvchilar uchun noqulay va xavotirli vaziyat yaratish. Ulanish kabellarining yo'q qilinishi jarayonlarni tezlashtirishga imkon berdi va sizda ma'lum joylarda ko'proq joy bor.
Biz simsiz texnologiyalar tufayli butun dunyo bo'ylab masofalar qanday qisqarganini ko'ramiz. Bu asta -sekin o'sib bormoqda va biz hatto qandaydir ovozli qurilmalar endi ulanish uchun kabellardan foydalanishga muhtoj emasligini, bo'sh joy va vaqtni tejashini ko'ramiz.Texnologiya inson jarayonlariga ko'proq qulaylik va tezlikni olib keldi, bu bilan ba'zi bir fikrlar rozi emas. Ammo bu biz keyinroq muhokama qiladigan boshqa mavzu. Simsiz texnologiyalar sizga maishiy texnika va qurilmalarga ulanishdagi noqulaylikni bartaraf etishga imkon beradi. Bu holat vaqt va hatto pulning isrof qilinishiga olib keladi. Xuddi shunday, uning samaradorligi tufayli, hamma uyda, ofisda yoki korxona yoki sanoat tashkilotida bo'lishlari mumkin. Axborot va ma'lumotlarni qayta ishlash 50 barobar tezroq va tezroq uzatiladi. Xuddi shunday, texnik xizmat ko'rsatish va o'rnatish oddiy va arzonroq. Bu dunyoning istalgan nuqtasida Internetdan foydalanishga imkon beradi. Professionallar bilan aloqa tez va oson amalga oshiriladi. Shunday qilib, ular mezon va protseduralarni tez va xavfsiz almashishlari mumkin.
Asosiy kamchilik - bu xavfsizlikning zaifligi. Ba'zida bunday texnologiyani aloqa va tarmoqlar bo'yicha ba'zi mutaxassislar bilish juda oson. Boshqalar unga ruxsatsiz kira oladigan tarzda nazorat qilish kerak, buni ko'pchilik bilmaydi.
Jarayonning ishonchsizligi texnologik jinoyatchilikka bag'ishlangan odamlarning ma'lumotlarini o'g'irlashi va uzatishga ruxsat beradi. Bizni boshqa odamlar suiiste'mol qilmasligi uchun simsiz xavfsizlik haqida bilish har doim yaxshi. Wii to'lqinli uzatishda har doim uzatish uskunasiga parol o'rnatish usuli bilan maslahatlashish maqsadga muvofiqdir. 
Simsiz texnologiyalar har xil uzatish shakllarini ishlab chiqish uchun foydalanadigan turli chastotalarga elektromagnit to'lqinlar deyiladi. Ular bir -biriga to'sqinlik qilmasdan bir vaqtning o'zida ikki xil signal chiqarishga imkon beradi.
Bu tarmoqlar radioelektrik makonda har xil aloqa turlarini uzatish uchun ruxsat beruvchi shtatlar va hukumatlar tomonidan nazorat qilinadi. Ko'pgina mamlakatlarda elektron kompaniyalar elektromagnit tasmalar yoki bo'shliqlarni sotib olishlari yoki ijaraga olishlari kerak.
Har xil platformalarda mobil telefonlar, WiFi uzatish va ma'lumotlar kabi simsiz uskunalarda o'z xizmatlarini taklif eting. Litsenziyalar ulardan turli maqsadlarda foydalanadigan minglab kompaniyalarga beriladi.Ushbu chastotalarni boshqarishning maqsadi-aralashmaslik va aralashish bilan bog'liq hamma narsani tartibga solish.
Anarxiyani ishlatmaslik uchun ularga rioya qilish kerak bo'lgan qoidalar va standartlar mavjud. Boshqa tomondan va texnik darajada, elektromagnit to'lqinlar yuqori chastotali deb aytishimiz mumkin. Gertts to'lqinining turini tushuntirish uchun turli xil texnologik asboblar MGts va GGts atamalari qanday ishlatilayotgani kuzatiladi. Masalan, MGts Mega Xertz sekundiga millionlab tebranishlarni o'rnatadi, gigagertsli chastotasi esa sekundiga ming mega gertsni uzatadi.