"Psixi sağlamlıq və HİV/AİDS" Azərbaycan Ekspert Mərkəzinin
Yüklə 31,3 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hacıyeva Əsmər
|
“Psixi sağlamlıq və HİV/AİDS”
Azərbaycan Ekspert Mərkəzinin Bəyanatı
Demokratik cəmiyyətdə məhz məhkəmənin təqsiri olmanı müəyyən edən yeganə qanuni üsül oldugunu qeyd etməklə Ekspert Mərkəzi diqqəti iki aspektə cəlb edir. Bunlardan biri, HİV-ə yoluxmuşlara yönəlmiş damğalanma və HİV statusu ilə əlaqəli ayrıseckilikdir. İkincisi - psixi sağlamlıq və HİV/AİDS arasındakı aşkar əlaqənin qəbul edilməməsi və yaxud nəzərə alınmamasıdır. Hər iki amil gənc qızın vəziyyətinə mühüm təsir edib və təsir etməkdədir. Ekspert Mərkəzi olaraq xüsusi ilə qeyd etmək istəyirik ki, bu amillər məxsusi və yalnız E.Əhmədovanın hadisəsinə xas deyildir. Həm damğa və ayrıseckilik, həmdə psixi sağlamlıq və HİV arasında qarşılıqlı əlaqə HİV epidemiyasının yayılmasına və HİV-lə yaşayan insanların həyat keyfiyyətinə təsir edən mühüm faktorlardır. Əfsuslar olsun ki, bəzi KİV-lərdə yayımlanan məqalələr və müzakirələrin məzmunu HİV-lə yoluxmuşlara qarşı damğanı artırır. Damğa isə hüquqları pozan, diskriminasiyalı qərarların qəbul edilməsinə gətirib cıxarır. Elə bu hadisədə də şahidi olduğumuz kimi KİV-lər məhkəmə qərarını gözləmədən E. Əhmədovanın “cinayətkar” olması barədə öz “hökmlərini”vermış, onu cəmiyyətə təlqin etmişlər. Biz diqqəti ona cəlb etmək istərdik ki, E. Əhmədova uşaq yaşlarından böyükələrin insanlıqdan uzaq hərəkətlərinnin qurbanı olmuş, BMT-nin uşaq hüquqları üzrə Konvensiyasında əks edilmiş və bütün üsaqlara şamil edilən bir cox hüquqdan məhrum olmuşdur. Düşünürük ki, təhsildən kənar qalmış, psixi cəhətdən zərbələr almış, həddi bulluğa catmamış seksual industriyaya cəlb edilmiş yeniyətmə, partnyorlarının HİV infeksiyasına yoluxma təhlükəsinə dair öz hərəktərlərinə şüurlu yanaşa bilməzdi. Öz fiziki və mənəvi saglamlığını düşünən cəmiyyət HİV/AİDS-lə yaşayan bütün insanları müvafiq psixoloji yardım və himayə ilə təmin etməlidir. Bu həmcinin zorakılıq və seksual istismara məruz qalmış, HİV-ə yoluxması bərədə məlumatı yeniyetməykən alan təqsirləndirilən gənc qıza də aid olmalı idi. E. Əhmədovanın «cinayəti» onu həddibuluğa catanadək müşayət edən və ya müşayət etməli böyuklərin və təşkilatların fəaliyyəti və ya fəaliyyətsizliyinin qacılmaz və öncədən ehtimal edilən nəticəsidir. Bununla əlaqədar Ekspert Mərkəzi bundan sonra HİV/AİDS-lə mübarizədə psixi saglamlıq məsələlərinə daha böyük diqqət ayrılmasının vacib olduğunu bildirir. HİV/AİDS və psixi sağlamlıq xidmətləri arasında əmakdaşlığın inkişafi və dəstəklənməsi vacibdir, bu səhiyyə üzrə milli strateji sənədlərin hazırlanmasında öz əksini tapmalıdır. Ən həssas qruplara aid kücə uşaqlarına, himayəsiz qalmış usaqlara xüsusi diqqət tələb olunur. Bu qrupun nümayəndələri eyni zamanda həm psixi sağlamlıq problemlərinin yaranması, həmdə HİV-ə yoluxma təhlukəsının qarşısındadır. Ekspert Mərkəzi öz tərəfindən HİV/AİDSlə yaşayan insanların həyat keyfiyyətinin artırılmasına, onlara qarşı damğa və ayrıseçkiliyin, eləcə də HİV-in Azərbaycanda yaylmasının azaldılmasına yonəlmiş fəaliyyətini davam etdirəcəkdir.
«Психическое здоровье и ВИЧ/СПИД» Азербайджанский Экспертный Центр «Психическое здоровье и ВИЧ/СПИД» обеспокоен содержанием публикаций по поводу ВИЧ-инфицированной Э.Ахмедовой, вновь появившихся на страницах прессы в связи с судебным процессом над ней. Признавая необходимость судебного процесса в демократическом государстве, как единственной законной меры определения вины, Экспертый Центр обращает внимание на два аспекта, первый из которых заключается в стигматизации ВИЧ зараженных и дискриминации их в связи с ВИЧ-статусом. Второй заключается в непризнании или игнорировании очевидной связи между психическим здоровьем и ВИЧ/СПИДом. Оба этих фактора оказали и продолжают оказывать важное влияние на ситуацию вокруг этой девушки. В то же время Экспертный Центр подчеркивает, что это не частные аспекты, проявившиеся в отдельно взятом случае Э.Ахмедовой. Как стигма и дискриминация, так и взаимовлияние психического здоровья и ВИЧ являются важными факторами, влияющими на характер распространения эпидемии вируса иммундодефицита и качество жизни людей, живущих с ВИЧ. Содержание публикаций и обсуждений в некоторых СМИ, к сожалению, только увеличивает стигму в отношении ВИЧ-инфицированных. Это в свою очередь, приводит к дискриминационным решениям, которые мы наблюдаем и в настоящем случае. СМИ, не дожидаясь решения суда, практически вынесли свой «приговор» о «преступности» Э.Ахмедовой. Мы обращаем внимание на то, что на протяжении многих лет своего детства Э.Ахмедова сама являлась жертвой действия взрослых людей и была отчуждена от многих прав, которыми наделены все дети в соответствии с Конвенцией ООН. На наш взгляд, не получивший нормального образования, психически травмированный несовершеннолетний подросток, вовлеченный в сексуальную индустрию не способен осознавать свои действия, связанные с угрозой заражения ВИЧ инфекцией своих партнеров. Общество, которое беспокоится о своем физическом и моральном здоровье должно обеспечить соответствующей психологической поддержкой и сопровождением всех людей, живущих с ВИЧ/СПИД. Это должно было коснуться, в том числе и обвиняемой, которая, получила заключение о своей ВИЧ-позитивности будучи подростком, уже подвергшимся насилию и сексуальной эксплуатации. «Преступление» Э.Ахмедовой есть почти неминуемое и во многом предсказуемое следствие действия или бездействия взрослых людей и учреждений, которые сопровождали или должны были сопровождать ее до достижения совершеннолетия. В этой связи ЭЦ считает важным уделить значительное место в борьбе с ВИЧ/СПИДом вопросам психического здоровья. Необходима поддержка и развитие сотрудничества между службами по ВИЧ/СПИД и психического здоровья, которое должно найти отражение в разрабатываемых национальных стратегических документах по здравоохранению. Особого внимания требует такая уязвимая группа, как дети улиц, дети, оставшиеся без попечения родителей. Представители данной группы одинаково подвержены риску возникновения психических проблем и ВИЧ инфицированию. Со своей стороны Экспертный Центр будет продолжать деятельность, направленную на улучшение жизни людей живущих с ВИЧ/СПИД, уменьшение стигмы и дискриминации по отношению к ним, оказывать влияние на сдерживание распространения ВИЧ в Азербайджане. Qeyd: Azərbaycan “Psixi sağlamlıq və İİV/AİDS Ekspert mərkəzi” “İnkişaf naminə təşəbbüs” İB tərəfindən “Psixiatriyada Global Təşəbbüs”-ün (GİP) dəstəyi ilə 2006-ci ildə yaradılmışdır. Mərkəz İİV/QİÇS-lə yaşayan insanların həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına və HİV-ə yoluxmanın psixi fəsadlarının azaldılması ilə epidemiyanın yayılmasının qarşısını almaq məqsədini güdür. Hacıyeva Əsmər, Azərbaycan Psixi sağlamlıq və HİV/AİDS Ekspert mərkəzi direktoru + 9912 5106617 Yüklə 31,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|