QARTAL SS MÜHAFİZƏ MÜƏSSİSƏSİ
TƏLİM MƏRKƏZİ
TƏDRİS PROQRAMI
ÖZƏL MÜHAFİZƏƏMƏKDAŞLARININ PEŞƏKAR
HAZIRLIQLARI ÜZRƏ
Tərtibçilər:
Rəyçilər:
Baş koordinator:
BAKI - 2016
Təlim müddəti - 40 saat.
№
Tədris olunan fənnlər
Saatlarınmiqdarı
Nəzəri
məşğələlər
Praktik
məşğələlər
1 Hüquqi təlim dərsləri
8
8
2 Taktikavəxüsusitəlim
12
10
2
4
Xüsusivəsitələrdən
istifadəedilməsinə dair təlim
6
4
2
5 Texnikihazırlıq üzrə təlim
6
4
2
6 Psixolojihazırlıq
4
4
7 İlk tibbi yardım
6
4
2
8 Xüsusifizikihazırlıq
10
-
10
9 Yekun qiymətləndirmə
2
2
Cəmi:
40
34
20
1. Hüquqi təlim üzrə
tədris proqramı
Mövzu 1.Özəl mühafizə fəaliyyətinin
hüquqi baxımından tənzimlənməsi
Özəl mühafizə fəaliyyətinin lisenziyalaşdırılması qaydası.Özəl mühafizə
müəssisələrin fəaliyyətinin məqsəd, vəzifə və prinsipləri.Özəl mühafizəfəaliyyəti
sahəsində qoyulmuş məhdudiyyətlər.
Özəlmühafizə işçisininhüquq və vəzifələri və onun hüquqi statusu. Özəl
mühafizə əməkdaşlarına təqdim edilən xüsusi vəsiqənin alınması qaydaları.Özəl
mühafizə əməkdaşlarının sosial və hüquqi müdafiəsi.
Özəl mühafizə fəaliyyətinə nəzarət sistemi.
Mövzu 2. Cinayət qanunvericiliyininəsasları
Cinayət qanunvericiliyi sistemi.Cinayət hüququ anlayışı.Cinayət məsuliyyəti
və onun əsası.
Cinayət anlayışı.Cinayət tərkibini təşkil edən əsas komponentlər. Cinayəti
yüngülləşdirən və ağırlaşdıran hallar.
Cinayət fəaliyyətini istisna edən hallar.
Mövzu 3. İnzibati qanunvericiliyin əsasları
Inzibati xətalar və inzibati cərimələr anlayışı.Inzibati xətaların növləri.İnzibati
xətalar haqqında protokolları tərtib edən səlahiyyətli rəsmilər.İnzibati xətalar
haqqında işlər üzrə istehsalıntəmin olunmasına dair tədbirlərin tətbiqi.
Mövzu 4. Özəl mühafizə fəaliyyətin həyata keçirilməsi məqsədilə
silah və xüsusi vasitələrdən istifadə qaydaları
Xüsusi vasitələr anlayışı. Xüsusi vasitələrin növləri. Xüsusi vasitələrin əldə
edilməsi, qeydiyyatı və saxlanılması qaydaları.
Özəl mühafizə fəaliyyəti prosesində xüsusi vasitələrin istifadəsinə dair şərtlər,
şərait və qaydalar.Xüsusi vasitələrdən istifadəni istisna edən əsaslar.Xüsusi
vasitələrdən istifadə etdikdən sonra özəl mühafizə əməkdaşının davranışları.
Xüsusi vasitələrin qanunsuz istifadəsinə dair məsuliyyət.
Mövzu 5. Mülki və əmək qanunvericiliyinin əsasları
Mülkiyyət
hüququ
və
onun
məzmunu.
Mülkiyyət
hüquqlarının
qorunması.Mülkiyyətə zərər verməklə meydana gələn hallar.Zərəryetirildiyinə
görə məsuliyyətin ümumi əsasları.Tərəflərvə əmək müqaviləsinin məzmunu. Əmək
müqaviləsinin şərtləri, müddəti və onun bağlanması forması.Əmək müqaviləsinə
xitam verilməsinin əsasları.İş saatları və istirahət müddəti.Əməyin ödənilməsi və
tənzimlənməsi. Əmək intizamı.
Əmək müqaviləsinə uyğun tərəflərin maddi məsuliyyət anlayışı və
xüsusiyyətləri.
2. Taktiki və xüsusi təlim
üzrə tədris proqramı
Mövzu 1. Taktika və mülkiyyətin qorunması üsulları
Mühafizə olunan obyektlərin növlərivə onların təhlükəsizliyini təmin etmək
məqsədilə keçirilən bir sıra tədbirlər.
Buraxılış və obyektdaxili rejimin təşkili.Saxta sənədlərin aşkar olunması.
Müstəqil mühafizə xidməti kimi obyektlərdə obyektdaxili və buraxılış
rejiminin təmin edilməsi.
Həyat
üçün
vacib,
xüsusi
əhəmiyyət və sosial sahəyə aid
obyektlərinmühafizəsininxüsusiyyətləri.
Vətəndaşların yaşayış yerlərinin mühafizəsininxüsusiyyətləri.
Xüsusi vasitələrdən istifadə etməklə mülkiyyətin mühafizəsinin həyata
keçirilməsi.
Mülkiyyətin daşınması zamanı onun mühafizəsinin xüsusiyyətləri.
Mühafizə edilən mülkiyyətə qarşı törədilmiş qanunsuz cinayəti törədən şəxslərin
saxlanılması zamanı istifadə edilən taktika və onların daxili işlər orqanlarına təhvil
verilməsi.
Mövzu 2. Taktika və vətəndaşların həyat və sağlamlıqlarının
mühafizəsinin təmin edilməsi metodları
Mühafizə xidmətinin bu növünün təmin edilməsi məqsədilə müqavilə
bağlanmasının xüsusiyyətləri. Stasionar obyektlərdə olan vətəndaşların həyatı və
sağlamlıqlarının taktikası.Ictimai yerlərdə vətəndaşların həyat və sağlamlıqlarının
mühafizəsinin xüsusiyyətləri.
Tema 3. Kütləvi tədbirlərin keşirildiyi məkanlarda
asayişin qorunmasının təmin edəcək metod və taktikalar
Kütləvi tədbirlər anlayışı və onların növləri.Kütləvi tədbirlər zamanı
mühafizənin təşkili prinsipləri.Kütləvi tədbirlərə hazırlıq, keçirilməsizamanı və
onların başa çatdıqdan sonra mühafizəsi xidmətinin təşkili və həyata keçirilməsi.
Qeyri-adi və münaqişəli hallarda fəaliyyətə keçmək qaydası.
Kütləvi tədbirlər zamanı asayişin təmin edilməsində daxili işlər orqanları ilə
özəl mühafizə şirkətlərinin qarşılıqlı əlaqəsi.
Mövzu 4. Qanunsuz davranışlara qarşı qanuni
mühafizə məsələlərilə bağlı müştərilər üçün tövsiyələrin
hazırlanmasına dair məsləhətlərin həyata keçirilməsi
Bu növ mühafizə xidmətinin təmin edilməsi məqsədilə bağlanılmış
müqavilənin xüsusiyyətləri. Müqavilənin predmeti.
Mülkiyyətin mühafizəsi sahəsində qanunsuz davranışlara qarşı məsləhətlər və
tövsiyələrin hazırlamasınınxüsusiyyətləri.
Şəxsi
təhlükəsizliyin
mühafizəsinin
təmin
olunmasına
dair
məsləhətlərinxüsusiyyətləri və tövsiyələrinhazırlanması.
Mövzu 5. Obyektlərdə layihələndirmə, quraşdırma
və təhlükəsizliyə dair texniki vasitələrin istismarı xidməti,
onların siqnal xarakterli məlumatlara müvafiq cavabların
qəbul edilməsi üsulu ilə obyektlərin və (və ya)
əmlakın mühafizəsinin həyata keçirilməsi
Bu fəaliyyətin həyata keçirilməsi şərtləri.Layihələndirmə, quraşdırma və
təhlükəsizliyə dair texniki vasitələrin istismarı xidmətin həyata keçirilməsi.
Təhlükəsizlik və yanğın həyəcan siqnalları kimi texniki vasitələrindən istifadə
etməklə mühafizə xidmətinin təşkilinin xüsusiyyətləri.
Bu növ fəaliyyəti həyata keçirən özəl mühafizə əməkdaşının fəaliyyətinin
xüsusiyyətləri.
Mövzu 6. Mühafizə olunan obyektlərin terrordan qorunması
Terror aktlarının qarşısının alınması. Partlayıcı maddələrin xüsusiyyətləri,
əldəqayırma partlayıcı qurğuların əlamətləri və onların aşkarlanması üsulları.
Xəbərdarlıq siqnalı sxemi, hüquq-mühafizə orqanları ilə əlaqə sxemi.Terror
təhlükəsi halında taktiki hərəkətlər.
Şübhəli maddələrin aşkarlanması məqsədilə təhlükəsizlik tədbirləri və
prosedurları.
Partlayıcı qurğuların
aşkarlanması özəlmühafizəəməkdaşının praktiki
fəaliyyəti.Təxliyə tədbirlərinin həyata keçirilməsində mühafizə əməkdaşının
iştirakı.
Girovların götürülməsi zamanı mühafizə əməkdaşının taktiki hərəkətləri.
Oğurluq və girovların tutulmasına qarşı mühafizəyə yönəlmiş qabaqlayıcı
tədbirlərin təşkili.
Fövqəladə hallardan sonrakı fəsadların aradan qaldırılmasında iştirak.
3. Texniki təlim
üzrə tədris proqramı
Mövzu 1. Obyektlərin mühafizəsi zamanı istifadə olunan texniki vasitələr
Obyektlərinin mühafizəsinə texniki vasitələrin təyinatı və təsnifatı.
Mühafizəyə dair texniki vasitələrlə əməliyyat prinsipləri.
Yanğın siqnalizasiyalarına dairtexniki vasitələr.
Həyəcan siqnalizasiyalarına dairtexniki vasitələr.
Siqnalizasiya sistemlərinin tərkibi.
Mühafizəyə dair müxtəlif texniki avadanlıqlar sistemlərinin istismarının
xüsusiyyətləri.
Mühafizəyə dair texniki avadanlıqların layihələndirmə, quraşdırma və
istismarı xidməti.
Mövzu 2. Mühafizəyə dair texniki avadanlıqların
idarə edilməsi sistemi
Mühafizəyə
dair texniki avadanlıqların idarə edilməsi sisteminin
təsnifatı.Giriş-çıxışa nəzarətin idarə olunması sistemi. Mühafizəçilərinvə nəqliyyat
vasitələrinin mühafizə olunan obyektə giriş-çıxışlarına məsafədən nəzarət
olunması.
Mühafizəyə dair texniki avadanlıqlarınkompüter vasitəsilə idarə olunması
sistemləri.
Mövzu 3. Yanğınsöndürmə vasitələri
Obyektlərdə yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi vəyanğının səbəblərini
aradan qaldırılması istiqamətində görülən tədbirlər.
Obyektlərin yanğınəleyhinə rejimdəfəaliyyəti.
Köpük, toz və karbon tərkibli yanğınsöndürmə vasitələri. Onların quruluşu və
istifadəsi. Yanğınsöndürmə vasitələrlə davranış qaydaları və üsulları.
Yanğınsöndürmə
avadanlıqları
və
alətləri.
Onların
istifadəsi
zamanıtəhlükəsizlik texnikası.
Obyektdə yanğın hadisəsi aşkarlandıqda rəhbərlik və əməkdaşlar tərəfindən
görülən tədbirlər və onun törətdiyi fəsadların aradan qaldırılması.
Mövzu 4. Kommunikasiya vasitələri və onlarla işin təşkili
Kommunikasiyavasitələrinin taktiki-texniki xüsusiyyətləri, növləri, quruluşu
və təyinatı.
Simli rabitə vasitələrinin əsas növlərindən istifadə qaydaları və onlarla işin
təşkili.
Simli rabitə vasitələrilə xidmətiməlumatların ötürülməsi üsulları.
Radio- kommunikasiya vasitələrinin əsas taktiki və texniki xüsusiyyətləri.
Radio qurğu vasitələrilə danışıqların aparılması.
4. Psixoloji hazırlıq
üzrə tədris proqramı
Mövzu1. Özəl mühafizə fəaliyyətin psixoloji aspektləri
Müşahidənin psixoloji aspektləri.Müşahidə olunan obyektlərinvisual
diaqnostikası. Sənədlərin yoxlanmasının psixoloji xüsusiyyətləri.Ekstremal və
münaqişə vəziyyətlərində özəl mühafizə əməkdaşlarının davranış qaydaları.
Mövzu 2.Özəl mühafizə fəaliyyətində stres amilləri
Stresin aradan qaldırılması yolları
Özəl
mühafizə
əməkdaşların şəxsiyyətlərinin psixoloji sabitliyinin
yaxşılaşdırılması yolları.
Arzuolunmaz psixoloji təsirin qarşısının alıması yolları: fiziki stabilliyin və
mənəvi tarazlığın saxlanması, bərpa-sağalma prosesi.
Peşəyönümlü və psixoloji nizamın və özəl mühafizə əməkdaşlarının
özünütənzimləməsininəsasları.
5. İlkyardım
üzrə tədris proqramı
"İlk yardım" üzrə tədris proqramın nəzəri və praktiki təlimi,özəl mühafizə
əməkdaşlarının hazırlığı üzrə vacib praktiki bacarıqların öyrənilməsi və ilkin tibbi
yardımın göstərilməsi üsulları vasitəsilə keçirilir.
Mövzu 1. Zərərçəkmişə baxışın keçirilməsi qaydaları
Zərərçəkmişin vəziyyətinin dəyərləndirilməsi
Zərərçəkmişə baxışın keçirilməsi qaydaları. Şüur pozulması, nəfəs (tezliyinin)
və qan dövranın qiymətləndirilməsinin əsas meyarları.
Tibbimüayinənin ardıcıllığı: baş, boyun və bel fəqərəsinin boyun hissəsi, döş
qəfəsi, qarın, çanaq hissəsi, fəqərə sütunun sinə, qurşaq hissələri.
Radial və karotid arteriyaların nəbzinin (tezliyinin) müəyyən olunması
üsullarının işlənməsi.
Mövzu 2. Kardiopulmonar (ürək –ciyər) reanimasiyası. Elektrik qəza və
batma zamanı kardiopulmonar reanimasiya xidmətinin xüsusiyyətləri
Yuxarı tənəffüs yolların keçirilməsinin pozulması halında ilk tibbi yardım
Nəzəri məşğələlər.
Ani ölümün daxili və xarici səbəbləri.Klinik və bioloji ölüm hallarının
əhəmiyyətli əlamətləri.Şüur, nəfəs və qan dövranının müəyyən edilməsi üsulları.
Ürək-ağciyər arteriyasının reanimasiyası anlayışı. Şüurlu və şüursuz halda
zərərçəkmişin yad cismin yuxarı tənəffüs yolların tam yaxud qismən
keçirilməsininpozulması halındailk tibbi yardımıngöstərilməsi qaydası.
Praktik məşğələlər.
Zərərçəkmişin müayinəsi üsullarının işlənilməsi: şüur, nəfəs və qan
dövranının müəyyən edilməsi.Yuxarı tənəffüs yolların keşirilməməsinin bərpası
üsullarının işlənilməsi: çənə qabağaçəkilməsi ilə başın arxayaqoyulması,ağız
boşluğunun gözlə görünən yadcisimlərdən təmizlənməsi.
Süni tənəffüs üçün müəyyən cihazlardan istifadə edilməklə"ağızdan ağıza",
"ağızdan buruna" süni nəfəs vermə üsullarının işlənib hazırlanması. Böyüklər və
uşaqlarda vasitəli ürək massajın üsullarının işlənib hazırlanması. 30 təkan : 2 nəfəs
vermə nisbətində əsas reanimasiya kompleksin keçirilməsi texnikasının işlənib
hazırlanması. Zərərçəkmişin "sabit lateral (yan) mövqeyə" keçirilməsi üsullarının
təkrarlanması.
Zərərçəkmişinyuxarı tənəffüs yollarındakı yad cismin çıxarılması üsullarının
işlənib hazırlanması.
Mövzu 3. Kəskin qanaxma və travmatik şok zamanı
göstərilən ilk tibbi yardım
Nəzəri məşğələlər.
"Qanaxma" və "kəskin qan itirmə" anlayışları. Qan itirilməsi zamanı
orqanizmin kompensasiya imkanları.Qanaxmanın növləri: xarici, daxili, arterial,
damar, kapilyar, qarışıq.Qan itkisinin əlamətləri.Xarici qanaxmanın müvəqqəti
dayandırılması
metodları:damarları
barmaqla
basmaqla,oynaqlardaəzaların
maksimum bükülməsi,təzyiqli sarğının qoyulması, standart yaxud improvizə
edilmiş qankəsici bağın qoyulması (bükümlü dərz bağı, kəmər). Qankəsici bağların
qoyulması nəticəsində baş verən ağırlaşmar və onların qoyulması qaydaları.
Xəsarət almış nahiyənin immobilizasiyası və soyudulması. İmprovizə
olunmuş sıxıcı bağın hazırlanması üçün istifadə olunan əlaltı alətlər.Güclü xarici
qanaxmalar zamanı ilk tibbi yardımın həyata keçirilməsi qaydası.Burun qanaması
halında ilk tibbi yardımın həyata keçirilməsi qaydası.Travmatik şok anlayışı, onun
səbəbləri, əlamətləri, ilk yardımın göstərilməsi qaydası. Travmatik şok təsirinin
inkişaf etdirilməsinin qarşısını almaq məqsədilə görülən tədbirlər. Keyitmənin ən
sadə üsulları: xəsarət alan nahiyənin soyudulması, fizioloji faydalı (yaxşı) hala
gətirilməsi və immobilizasiyası.
Praktik məşğələlər.
Xarici
qanaxmalarınmüvəqqəti
dayandırılması
üsullarının
işlənib
hazırlanması.
Arteriyaların (yuxu, bud, körpücükaltı, qoltuq nahiyəsi, qol-çiyin) barmaqla
basmaqla texnikasının işlənib hazırlanması.Oynaqlarda əzalarınmaksimal bükülüb
açılması;yaranın üzərinə sıxan sarğının qoyulması; standart yaxud improvizə
edilmiş qankəsici bağın qoyulması (bükümlü dərz bağı, kəmər); travmatik şok
zamanı tibbi yardımıngöstərilməsi qaydalarının işlənib hazırlanması:travmatik
şokun əsas səbəblərinin aradan qaldırılması (qanaxmanın müvəqqəti
dayandırılması, immobilizasiya), yuxarı tənəffüs yollarının açıklıqlığının
qorunmasıvəbərpası, anti-şokhalınaqətirilməsi, zərərçəkmişin bədən hərarətinin
istiləşdirilməsi.
Mövzu 4. Yaralanarkən göstərilən ilk tibbi yardım
Nəzəri biliklər.
Xəsarət anlayışı, xəsarətin növləri.Yaralar, yaraların növləri.Çoxsaylı zədələr
anlayışı.Yaraların təhlükəli həddə ağırlaşmaları:erkən (kəskin qan itkisi, şok,
həyati əhəmiyyətli orqanlarınzədələnməsi), gec (yoluxucu).
Yaralanarkən göstərilən lk tibbi yardımın qayda və prosedurları.Yaralanarkən
göstərilən ilk tibbi yardım tədbirləri: qanaxmaların qarşısının alınması, sarğının
qoyulması, ağrının aradan qaldırılması (sadə üsullar): Sarğı növləri. Standart və
improvizə sarğı növləri.Bədənin müxtəlif anatomik bölgələrinə sarğının qoyulması.
Sarğıların qoyulmasının qaydaları, xüsusiyyəti və üsullarının işlənib hazırlanması.
Mövzu 5. Dayaq-hərəkət sisteminin
zədələnməsi zamanı ilk tibbi yardım
Nəzəri məşğələlər.
"Dayaq-hərəkət sisteminin xəsarəti" anlayışı: qançırlar, burxulmalar,
vətərlərin
zədələnməsi,
sınıqlar (açıq, qapalı).Dayaq-hərəkət sisteminin
xəsarətlərinin
əsas
simptomları.Açıq
sınıqların
əhəmiyyətli
əlamətləri.Sınıqlarıntəhlükəli ağırlaşmaları: qanaxmalar, travmatik şok. İlk tibbi
yardım prinsipləri.
"Daşıma immobilizasiyası" anlayışı. Immobilizasiya məqsədilə istifadə edilə
bilinəcəkəl altında olan alətlər.İmmobilizasiya zamanı buraxılan tipik səhvlər.
Körpücük sümüyü, bazu sümüyü, qolun qabaq hissəsinə aid, bud nahiyəsinin,
baldır sümüklərinin travmaları zamanı immobilizasiya yolları.Onurğa sütunun
boyun, döş və bel travmalarının onurğa beynin zədəsi ilə yaxud onurğa beyninin
zədəsi olmadan əsas təzahürləri. Zərərçəkmişin daşınması zamanı aldığı vəziyyət,
bir yerdən digər yerə qoyularkən vəziyyətinin xüsusiyyəti. Çanaqzədəsinin əsas
təzahürləri. Daşınma anında zərərçəkmişin qoyulduğu vəziyyət. Çanaq sümüyünün
fiksasiyası üsulları.
Praktik məşğələlər.
Açıq və qapalı sınıqlar zamanı ilk tibbi yardım üsullarının işlənib
hazırlanması.Körpücük sümüyü, bazu sümüyü, qolun qabaq hissə, bud nahiyəsi,
baldır sümüklərin və digər yuxarı və aşağı ətrafların skeletindəki travmalar zamanı
əl altında olan vasitələrlə immobilizasiyası.Yuxarı və aşağı ətrafların avtomatik
immobilizasiyası. Əl altında olan materiallardan hazırlanmış boyun nahiyəsinə
rezin şinanın qoyulması.Çanaq sümüyü zədəsini almış zərərçəkmişin daşınması
zamanı vəziyyətin tətbiq edilməsi üsullarının işlənib hazırlanması, çanaq
sümüyünün fiksasiyası üsulları.
Mövzu 6. Baş nahiyəsinin xəsarəti zamanı ilk tibbi yardımın göstərilməsi
Döş qəfəsinin zədələri zamanı göstərilən ilk tibbi yardımın göstərilməsi
Qarın nahiyəsinin zədələri zamanı göstərilən ilk tibbi yardım
Nəzəri məşğələlər.
Başın zədələnməsi zamanı göstərilən ilk yardım.Baş dərisinin tük bitən
sahəsindəki yaraların xüsusiyyətləri.Ilk yardımın göstərilməsi qaydaları. Göz və
burun hissəsinin xəsarəti zamanı göstərilən ilk yardımın xüsusiyyətləri. Kəllə-
beyintravması nəticəsində meydana çıxan xəsarətlərin əsas simptomları.Ilk
yardımın göstərilməsi qaydaları.Açıq kəllə-beyin travması zamanı sarğının
qoyulması xüsusiyyətləri. Zərərçəkmişin daşınması zamanı vəziyyəti.
Döş qəfəsinin xəsarəti zamanı göstərilən ilk yardım.Döş qəfəsi xəsarətinin
əsas təzahürləri.Açıq pnevmotoraks, kəskin tənəffüs çatışmazlığı anlayışı.Ilk
yardımın göstərilməsi qaydaları.Açıq döş qəfəsinin zədələri zamanı sarğı
vasitələrinin qoyulması xüsusiyyətləri. Yad cisimlə yaralanmış döş qəfəsinə
sarğının qoyulması.Zərərçəkmişin daşınması zamanı vəziyyəti.Qarın travmalarında
ilk yardımın göstərilməsi.Qarın nahiyəsindəki travmaların əsas təzahürü. Daxili
qanaxma əlamətləri və orqanların zədələnməsilə qarın boşluğununbağlı
travmaları.Ilk yardımın göstərilməsi qaydaları. Yarada yad cisim olmaqla qarın
boşluğu orqanlarının düşməsi nəticəsində yaranın üzərinə sarğı vasitələrinin
qoyulmasının xüsusiyyətləri. Daxili qanaxma və şiddətli ağrı əlamətləri ilə qarın
boşluğu zədələrində zərərçəkmişin daşınması zamanı vəziyyəti.
Praktik məşğələlər.
Göz, qulaq, burun xəsarətləri zamanı baş dərisinin tükbitən sahəsindəki
yaraların üzərinə bint sarğısının qoyulması qaydası. Kəllə-beyin travması ilə
zərərçəkmiş şəxsəilk tibbi yardımın göstərilməsi üsullarının işlənib hazırlanması.
Şüursuz yaxud şüurlu halda olarkən zərərçəkmiş şəxsə onun daşınması zamanı
bədəninin tutduğu mövqeyi. Şübhəli bilinən açıq kəllə sümüyü sınıqları zamanı
sarğının qoyulması.Döş qəfəsi naiyəsindən zədə almış zərər çəkmiş şəxsə ilk
yardımın göstərilməsi qaydaları və üsullarının işlənib hazılanması.Döş qəfəsinin
açıq travmalarızamanı sarğının qoyulması. Yarada yad cisim olduqda sarğının
qoyulması qaydası. Döş qəfəsinin travmaları zamanı sarğının qoyulması qaydası.
Yarada yad cismin mövcud olması və qarın boşluğu orqanlarının yaraya
düşdüyü hallarında qarın boşluğunun qapalı və açıq travmaları zamanı ilk yardımın
göstərilməsi üsullarının işlənib hazırlanması.
Mövzu 7. Kəskin zəhərlənmələr zamanı
ilk tibbi yardımın göstərilməsi
Etanol və etanol tərkibli mayelər, dərmanlar (antihistamin, sakitləşdirici,
antidepresantlar),ətrafdakılara nisbətdə artan formada təhlükəli tədbirlərin həyata
keçirilməsi ilə bağlı narkotik maddələrdən istifadə.
Zəhərlənmələr, zəhərli maddələrinorqanizmənüfuz etməsi yolları.Kəskin
zəhərlənmələrin simptomları. Zəhərli maddələrin nəfəs yolları, mədə bağırsaq, dəri
vasitəsi ilə orqanizmə düşməsi zamanı ilk yardımın göstərilməsi qaydaları.
Tullantıqazlar, əməliyyat mayeləri, benzin, etilen qlikol ilə zəhərlənmələrin
əsas təzahürləri.İlk tibbi yardımın göstərilməsi qaydası.Etanol və etanol tərkibli
mayelər ilə zəhərlənmələrin əsas təzahürləri, ilk yardımıngöstərilməsi proseduru.
Mövzu 8. Şüur, tənəffüs, qan dövranı, qıcolma sindromu kimi
kəskin pozğunluqlar və digər xəstəliklər səbəbindən meydana gələn
fövqəladə hallar zamanı ilk yardımın göstərilməsi qaydaları
Nəzəri məşğələlər.
Ətrafdakılar üçün risk ilə bağlı tədbirlərin həyata keçirilməsində səhhətin və
yorğunluğun təsiri.Yorğunluq, somatik, psixoloji və emosional pozğunluqların
əlamətləri.
Şüurun kəskin pozğunluqları.
A
ğır xəstəliklər zamanışüurun qısa müddətli
itirilməsi (bayılma) və pozulması.Səbəbləri, əsas təzahürləri, ilk yardım.
Tənəffüsünkəskin pozğunluqları. Boğulma və digər kəskin tənəffüs
çatışmazlığı. Səbəbləri, əsas təzahürləri, ilk yardım.
Kəskin qan dövranı problemləri.Kəskin ürək tutmaları. Səbəbləri, əsas
təzahürləri, ilk yardım.
"Qıcolma" anlayışı. Epilepsiya tutmaları. Səbəbləri, əsas təzahürləri, ilk
yardım. İlk yardım göstərilən zaman buraxılan səhvlər.
6. Xüsusi vasitələrdən istifadə
üzrə tədris proqramı
Mövzu 1. İstifadə üçün icazə verilmiş xüsusi vasitələrin ümumi quruluşu,
təyinatı,taktiki və texniki xüsusiyyətləri
Xüsusi vasitələrin istifadəsi üçün müəyyən edilmiş qaydalara və təhlükəsizlik
tədbirlərinə riayət edilməsi
Xüsusi vasitələrin növlərindən asılı olaraq onların təyinatı. Xüsusi vasitələrin
quruluşu və taktiki və texniki xüsusiyyətləri. Xüsusi vasitələrin texniki
vəziyyətinin (sazlığının) yoxlanılması, onların istifadə və daşınması üçün tətbiq
olunan təhlükəsizlik qaydaları və tədbirləri.
Növündən asılı olaraq xüsusi vasitələrin tətbiqinin əsasları. Xüsusi vasitələrə
nəzarət baxışının keçirilməsi.Xüsusi vasitələrin düzgün texniki vəziyyətinin
(istismarının) təmin edən istifadə və saxlanması qaydaları.
7. Xüsusi fiziki hazırlıq
üzrə tədris proqramı
Mövzu 1. Fiziki güc tətbiq edilməklə mühafizə
Mübarizə üçün xüsusi üsullardanistifadə edilən texnikalar.Xüsusi müdafiə
üsulları və onlara qarşı yolların praktiki işlənib hazırlanması. Əl altında olan alətlər
və məkanlardan istifadənin xüsusiyyətləri.
Mömzu 2. Əks tərəfin silahlı hücumundan özünümüdafiə
Bıçaqla silahlanmış əks tərəfin hücumundan özünü qorumanın əsas üsulları və
onun zərərsizləşdirilməsi yolları.
Odlu silahla silahlanmış əks tərəfin hücumundan özünü qorumanın əsas
üsulları və onun zərərsizləşdirilməsi yolları.
Çubuq
(dəyənək),
aerozol
tipli
vasitələrləsilahlanmış
əks
tərəfinzərərsizləşdirilməsi.
Mövzu 3 Özəl mühafizə fəaliyyətində istifadə edilməsinə
icazə verilmiş xüsusi vasitələrlə özünü qoruma
Rezin çubuqla (dəyənəklə)özünü qoruma. Mühafizə fəaliyyətində qoruyucu
gödəkcələr və təhlükəsizlik dəbilqələrindən istifadə.
"Fiziki hazırlıq"
1.
Boğma və tutmalardan azad olunma;
2.
Soyuq silah və silah qismində istifadə olunan digər əşyalardan özünü
müdafiə fənləri;
3.
Odlu silahdan özünü müdafiə fənləri;
4.
Ağrıdıcı zərbələrin tətbiqi;
5.
Qıfıla salma və ondan azad olunma;
Dostları ilə paylaş: |