Quyidagi olimlarning fikr va bajargan ishlarini moslab belgilang. 1-Djon Rey 2-J. B. Lamark
Yüklə 1,73 Mb.
|
|
Quyidagi olimlarning fikr va bajargan ishlarini moslab belgilang. 1-Djon Rey 2-J.B.Lamark 3-Ch Darvin 4-K.Linney a-turning realligini tan olgan b-turning realligini tan olmagan va tabiatda faqat individlar mavjud deb hisoblagan c-tur atamasini fanga birinchi bo’lib kiritgan d- bir tur yangi turning paydo bo’lishiga asos bo’ladi e-tabiatda tur o’zgarmas deb hisoblagan j-Tabiatda turlarning paydo bo’ladi, o’zgaradi, yo’qoladi . A)1-c.2-a,e.3-d,j.4-b B)1-c.2-b.3-d,j.4-a,e C)1- d.2-a.3-b,j.4-c,e D)1-d,b. 2-j.3-a,e.4-c Muhamedov va Irisboyevlar rahbarlik qilayotgan ilmiy guruh nimani o’rgangan? A)Suv tanqisligi, sho’rlanish, kasalliklar va zararkunandalarga chidamli qishloq ho’jaligi ekinlarini sifatli va serhosil navlarini yaratdi. B)gen daktiloskopiya (genning DNK izchilligi va genlar spektriga binoan ma’lum shaxsni aniqlash) usulini tadbiq etib, yanada takomillashtirdilar C)Gen va hujayra muhandisligi usullarini qo’llab jigar uchun xavfli bo’lgan gepatit B kasalligini tashxis qilish va bu kasallikni oldini olish uchun zarur vaksina yaratish ustida izlandilar D)PCR texnologiyasini qo’llab o’nlab havfli va yuqumli irsiy kasalliklarning gen muhandisligi tashhisi biotexnologiyasini tadbiq qildilar. Agrobakterium Ti plazmididagi shish hosil qiladigan irsiy modda molekulasi tarkibini aniqlang. 1)A+riboza+H3PO4 2)U+riboza+H3PO4 3)G+riboza+H3PO4 4)A+dezeksoriboza+H3PO4 5)S+riboza+H3PO4 6)T+dezeksoriboza+H3PO4 7)S+dezeksoriboza+H3PO4 8)G+dezeksoriboza+H3PO4 A)1,2,3,5 B)4,6,7,8 C)1,2,5,6 D)3,4,7,8 Nondagi oqsil miqdorini oshirish uchun 6.5 t unga qancha gramm lizin qo’shiladi? A)650 B)150 C)675 D)975 Nondagi oqsil miqdorini oshirish uchun 9.5 t unga 1425 gramm lizin qo’shilgan, agar bu lizinni taxminan 16 kg oqsildan olingan deb olsak oqsil tarkibidagi azot miqdorini aniqlang. A)1520 B)256 C)150 D)850 Tabiatda agrobakteriyaning bu turi o’simlikni zararlantiradi. Zararlanish qanday kechishini ketma-ketlikda to’g’ri belgilang. 1)zararlangan o’simlik tanasidagi hujayralar pala-partish bo’linishi natijasida shish paydo bo’ladi 2) shishni Ti (Ti-ay) plasmid genomining tDNK (shish hosil qiluvchi DNK) qismi chaqiradi 3) tDNK o’simlik hujayrasi genomiga birikib uning hususiyatini buzadi 4)tDNKning bu hususiyatidan gen muhandisligida keng foydalaniladi. A)3,4,1,2B)1,2,3,4C)3,2,1,4D)1,2,4 Agrobakteriumga xos xususiyatlarni belgilang. 1)g’o’za tomiri tolachalari sathida yashaydi 2)ichakda yashaydi 3)tuproqda yashaydi 4)barcha ikki urug’ pallali o’simliklarni zararlaydi 5)hujayra po’sti murein 6)hujayra po’sti pektin 7)genlari to’xtovsiz ishlab turadi 8)tuproqdagi gerbitsid va peptitsid qoldiqlarini zararsizlantiradi 9)tarkibida Ti- plazmid mavjud 10)sitoplazmasida ribosomadan boshqa organoidlari yo’q 11) ayrim turlaridan transgen o’simlik olishda foydalaniladi. A)2,4,5,8,9,11 B)3,4,6,8,10, C)3,5,7,9,10,11 D)1,3,4,5,8,10. Roslin instituti olimlari erishgan natijalarning Gyordon tajribasidan farqini ayting. A)Yadrosi olib tashlangan zigotaga boshqa embrional hujayradan olingan yadro ko’chirilib o’tkazilar va hosil bo’lgan transplant tuxum xujayra o’gay ona bachadoniga implantatsiya qilinar edi. B)Ilk bor yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmning somatik hujayrasidan ajratilgan yadroni kiritib yetuk organizm olish C)Bir turdagi hayvon jinsiy hujayrasini boshqa turdagi hayvon bachadoniga implantatsiya qilish D)Yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmning jinsiy hujayrasidan ajratilgan yadroni kiritib yetuk organizm olish
Qo’yning klonini yaratishda Fin Dorset nomli qo’y (a), Surrogat nomli qo’y (b) da qanday tajribalar amalga oshirilgan? 1)Klon qo’zichoq embrioni uning bachadoniga implantatsiya qilingan 2)uning hujayrasidagi yadroni tuxum hujayraga kiritilgan 3)uning yadrosi olib tashlangan tuxum hujayrasidan foydalanilgan 4)uning yadrosi olib tashlangan urug’ hujayrasidan foydalanilgan 5)donor hujayralar qo’yning sut bezlaridan olingan 6)donor hujayra somatik hujayradan olingan 7)uning donor hujayralari oziq muhitda saqlangan 8)embrion uning bachadonida rivojlangan A)a-2,6,7 b-1,8 B)a-2,3,5,6 b-1,7,8 C)a-2,4,5 b-6,7,8 D)a-1,7,8 b-2,3,5,6 DNK bo’lagini klonlashda vektor sifatida qanday tuzilmalardan foydalanish mumkin? 1)Virus 2)Eco RI 3)fag 4)tronspozon 5)pBR- 322 6) HpaI 7)transmissibl plasmid 8)restriktaza 9)Ti-plazmid A)2,3,4,5,9 B)3,5,6,7,8 C)1,2,4,6,7 D)1,3,4,5,7 Hpa 1 (a) va Eco R1 (b) restriktazalariga hos hususiyatlarni ko’rsating. 1)tarkibida peptid bog’i bor 2)tarkibida vodorod bog’i bor 3)fosfodiefir bog’larni kesadi 4)vodorod bog’larni kesadi 5)to’mtoq uchlar hosil qilib kesadi 6)yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 7)A-G nukleotidlarini tanib kesadi 8)A-T orasidagi nukleotidlarini tanib kesadi 9)DNK bo’lagining yopishqoq uchli qismlarini biriktiradi. A)a-2,6,9 b-1,4,5,8 B)a-4,5,8, b-3,4,6,7C)a- 3,4,6,7, b-4,5,8 D)a-1,4,5,8, b-2,6,9 Restriktaza (a) va polimeraza (b) fermentlariga hos bo’lgan to’g’ri javoblarni belgilang. 1)Bu ferment yordamida qo’shni nukleotidlar orasidagi fosfodiefir bog’larni tiklash orqali DNK bo’laklari bog’lanadi 2)bu fermentni ajratib olishda bakteriya va viruslardan foydalaniladi 3)DNK molekulasini to’mtoq uchlar hosil qilib kesadi 4)Bu ferment DNK molekulasini to’mtoq uchlarini biriktiradi 5)Bu ferment komplementar nukleotidlarni biriktiradi 6)DNK molekulasini yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 7)Bunday fermentlarning ochilishi DNK molekulasini bo’laklarga bo’lib elektroforez usulida o’ta aniqlik bilan bir biridan ajratib olish imkonini berdi 8)Bu ferment DNK molekulasini yopishqoq uchlarini biriktiradi A) B) C)a-3,5,6,7 b-1,4,8 D)a-3,6,7 b- 2,5 Restriktaza (a) va ligaza (b) fermentlariga hos bo’lmagan javoblarni to’g’ri belgilang. 1)Bu ferment yordamida qo’shni nukleotidlar orasidagi fosfodiefir bog’larni tiklash orqali DNK bo’laklari bog’lanadi 2) 3)DNK molekulasini to’mtoq uchlar hosil qilib kesadi 4)Bu ferment DNK molekulasini to’mtoq uchlarini biriktiradi 5)Bu ferment komplementar nukleotidlarni biriktiradi 6)DNK molekulasini yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 7)Bunday fermentlarning ochilishi DNK molekulasini bo’laklarga bo’lib elektroforez usulida o’ta aniqlik bilan bir biridan ajratib olish imkonini berdi 8)Bu ferment DNK molekulasini yopishqoq uchlarini biriktiradi A)a- 1,4 b-3,5,7 B) C)a-3,5,6,7 b-1,4,8 D)a-3,6,7 b- 2,5
Restriktazalar tabiatiga mos keluvchi hususiyatlar qaysi javobda berilgan? 1)monomer aminokislota 2)DNK zanjiridan iborat 3)oqsil tabiatga ega 4)antibiotikni parchalovchi ferment sintez qiladigan geni bor 5)Eco R1, Hpa1 turlari bor 6)3-4ta gendan iborat 7)tronspozazani sintezlovchi geni bor 8)DNKni yopishqoq yoki to’mtoq uch hosil qilib kesadi 9)genomda o’z joyini o’zgartirib turadi 10)vektor konstruksiya hosil qilishda foydalaniladi 11)avtonom va transmissibl turlari bor 12)PBR 322 turi bor 13)bir hujayradan ikkinchisiga monomer teshiklari orqali o’tadi. A)1,3,6,11,12 B)1,3,5,8 C)2,7,8,10 D)2,4,6,11,12,13
Qaysi javobda biologik katalizatorlar to’g’ri berilgan? 1)dezeksiriboza 2)ligaza 3)enterokinaza 4)saxaroza 5)laktoza 6)riboza 7)revertaza 9)tronspozaza 10)maltoza 11 )restriktaza 12)Hpa1 A)1,2,9,10 B)2,3,7,12 C)3,4,7,11 D)5,6,7,11 Pseudomonas bakteriyasi shtammidan olingan gen g’o’za tomiri tolasida yashovchi rizosfera bakteriyasiga ko’chirib o’tkazishdan maqsad nima bo’lgan(a) genlar terapiyasi nima maqsadda amalga oshiriladi (b) 1)irsiy kasalliklarni davolash 2)o’simliklarda shish hosil qilish )asos hujayralarni suniy muhitda o’stirib har qanday to’qima hosil qilish 3) bitta sog’lom hujayrani suniy oziq muhitda o’stirish 4)Tuproqdagi gerbitsid va peptidsidlardan tozalash 5) g’o’zaning gullashini boshqarish 6)odam hujayrasiga funksional gen kiritish 7)kallus to’qima hosil qilish A)a-4,b-1,6 B)a-2,4 b-1,3 C)a-2,b-3,7 D)a- 5,7, b-1 17Gen muhandisligida transgen organizm hosil bo’lguncha amalga oshiriladigan ishlarni ketma ketlikda belgilang. 1)vektor DNK tanlab olinadi 2)DNK vektorni donor genini kiritish mumkin bo’lgan joyidan restriktaza yordamida kesiladi 3)resepiyent hujayrada DNK replikatsiyalanadi va hujayraning bo’linishi orqali avlodlarga beriladi 4)DNK molekulasidagi zarur gen fermentlar ta’sirida boshqa aismlardan ajratib olinadi 5)Yangi DNK molekulasi resepiyent hujayrasiga kiritiladi.6)Ajratib olingan gen vektor molekulaga “tikiladi” 7)donor organizmdan zarur genga ega bo’lgan DNK molekulasi ajratib olinadi. A)7.4.1.2.6.5.3 B)7.4.5.1.2.6.3 C)4.7.3.5.1.2.6 D)5.3.7.6.1.2.4 18.Akademik Hamidov qanday transgen forma yaratgan va labaratoriyada sinalgan hayvonga hos hususiyatlarni birlashtiring. 1)jun rangi harorat ta’sirida genotipik o’zgaradi 2)jun rangi harorat ta’sirida fenotipik o’zgaradi 3)labaratoriyada uning zigotasiga o’sish garmoni geni kiritilgan 4)yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmning somatik hujayrasidan ajratilgan yadro kiritilgan 5)gen muhandisligi usulida mikroinyaksiya qilgan 6)vektor molekulani ho’jayin hujayra DNK siga replikatsiyalagan A)2.3.5 B)1.3.5 C)3.4.6 D)1.2.5 19.O.T.Odilova nimani o’rgangan? A)PCR texnologiyasini qo’llab o’nlab xavfli yuqumli va irsiy kasalliklarning gen injinerlik tashxisi bio-texnologiyasini keng tadbiq qilgan B)g’ozaga o’n yillab davomida sepilgan gerbitsid va peptidsidlar qoldig’ini zararsizlantirish usulini amalga oshirgan C)gen daktiloskopiya usulini tadbiq etgan D)Suniy sharoitda antitana sintezlovchi limfosit hujayrasi bilan rak hujayrasini bir-biriga qo’shib gibrid hujayra yaratgan. Biotexnologiya va sanoat mikrobiologiyasining rivojlanishi orqali nimalarga erishildi. 1)o’simliklardagi barcha hayotiy jarayonlarni boshqaradigan genlari aniqlangan 2)odam genomini to’la ketma-ketlida aniqlashga erishilgan 3)o’simliklarda 25 ming genlari aniqlangan 4)ko’p tonnali qimmatlo ozuqalar ishlab chiqarilgan 5)nondagi oqsil sifatini oshirishda lizindan foydalanilgan A)1,3 B)1,2,3,4 C)1,3,4,5 D)1,2,3,4,5
Hujayra muhandisligida “yangi” organlar yaratish texnologiyasi qanday ketma-ketlikda amalga oshadi? 1)Hujayra sun’iy ozuqa muhitida o’stiriladi 2)yangi tiklangan organ bemor tanasiga ko’chirib o’tkaziladi 3)bemor a’zosidan bitta sog’lom hujayra ajratib olinadi 4)sun’iy ozuqa muhitida ajratib olingan to’qimaga hos hujayralar to’plami butun bir yaxlit a’zogacha tiklanadi. A)1,2,3,4 B)2,4,3,1 C)3,4,1,2 D)3,1,4,2 Keller va Minshteyn (a), Tomson (b) olib borgan ishlarini to’g’ri moslikda toping. A)a-tabiatda qisman uchrab turadigan gibrid hujayra yaratgan, b- asos hujayralarda yangi organlar yaratish texnologiyasini kashf etgan B)a- asos hujayralarda yangi organlar yaratish texnologiyasini kashf etgan, b- tabiatda qisman uchrab turadigan gibrid hujayra yaratgan C)a- o’simliklardagi barcha hayotiy jarayonlarni boshqaradigan genlari aniqlagan, b-yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmning jinsiy hujayrasidan ajratilgan yadroni kiritib yetuk organizm olgan D) a-tabiatda uchramaydigan gibrid hujayra yaratgan, b- suniy muhitda o’sadigan va har qanday to’qimagacha rivojlanish qobiliyatiga ega bo’lgan hujayralarni kashf etdi Professor Azimova ilmiy ish olib borgan organga hos belgilarni toping.1)eritrositlar va leykositlar parchalanadi 2)eritrositlar parchalanadi 3)oqsil va uglevod almashinuvida ishtirok etadi 4)uglevod va lipidlar almashinuvida ishtirok etadi 5)massasi 140-200g 6)massasi 70-80g 7)vazifasi qon deposi 8)vazifasi qonni zaharli moddalardan tozalash A)1,5,7 B)2,3,8 C)4,6,8 D)t.j.y Hujayra muhandisligining rivojlanishi gibridomalar olish biotexnologiyasini vujudga keltirdi va sintez qilish imkonini yaratdi. To’g’ri javobni toping. A) poliklonal antitanalar B)monoklonal antitanalar C)asos hujayralar D)gibrid hujayralar. Hayvonlarni klonlashda yadrosi olib tashlangan tuxum hujayraga uning ichak hujayrasi ko’chirib o’tkazilgan organizmga hos hususiyatlarni belgilang.1)rangi och yashil yoki kulrang tusda 2)ikki tutam tashqi jabralari ikki yonida joylashgan 3)kunduz kunlari qirg’oq yaqinida ov qiladi 4)terisida oqish zaharli suyuqlik ishlab chiqaradi 5) suv ostidagi o’simliklar orasida ,daraxtlar ildizi yaqinidagi kovaklarda qishki uyquga ketadi 6)yuragi ikki kamerali, qon aylanish sistemasi bitta 7)uzun va keng dumi mavjud 8)tuxumlari suv yuzasida to’p-to’p joylashgan 9)qo’ygan tuxumlari marjon shodasiga o’xshaydi. A)3.5.8 B)5.7.9 C)2.6.7 D)1.4.9 Vektor molekula tarkibiga kiritilgan yot genlarni qanday zamonaviy vositada o’simlik yoki hayvon hujayrasiga kiritish usullari ishlab chiqilgan? A)Gen otuvchi zambarak vositasida B)O’ta kuchli elektr maydoni ta’sirida C)genlar spektriga binoan daktiloskopiya usulida D)A va B Gen muhandisligiga asoslangan biotexnologiyada mikroorganizmlardan nimalar olishda foydalanilmoqda? 1)Glukoza miqdorini nazorat qiluvchi insulin gormoni 2)o’sish gormoni genini kiritish bilan somototropin gormoni 3)viruslar ko’payishini to’xtatuvchi interferon oqsili 4)nondagi oqsil sifatini yaxshilovchi lizin A)1,2,4 B)1,2,3 C)1,2,3,4 D)1,2 Genning DNK izchilligi va genlar spektriga binoan noma’lum shaxsni aniqlash usuli bu-? A)Kardiomiopatiya B)Gen daktiloskopiya C)sud-tibbiyot ekspertizasi D)genlar terapiyasi Muhamedov va Ikromov(a), Irisboyev hamda Hamidullayeva (b) bajargan ilmiy tadqiqod usullarini ayting A)a-gen daktiloskopiya, b- kardimiopatiya B)a-g’o’za tolasi va gullashiga salbiy ta’sir ko’rsatuvchi bir necha genlar funksiyasini to’xtatish usuli, b-transgen g’o’za navlarini yaratgan C)a-asos hujayralarda yangi organlar yaratish b-o’simlik uchun yot genni tronsformatsiya qilish D)a-kardiomiopatiya, b-gen daktiloskopiya Zamonaviy biotexnologiya (a), an’anaviy biotexnologiya (b) ga mos kelmaydigan javoblarni belgilang. A)a-mikroorganizmlarni sanoat miqiyosida ko’paytirib,ularning biomassasidan insonlar uchun zarur bo’lgan moddalar olishda axamiyati katta,b-insonlarning qadim zamonlardan beri biologik jarayonlardan foydalanib ongsiz ravishda qatiq,spirt sharob va boshqalardan foydalanib kelishi. B)a- farmasevtika uchun interferonlar somatatropin va insulin gormonlarini ishlab chiqarilishi b- zotdor hayvonlar va sifatli o’simliklar yaratish asosida hayotiy jarayonlarning insonlar tomonidan boshqarilishiC)a-zotdor hayvonlar va sifatli o’simliklar yaratish asosida hayotiy jarayonlarning insonlar tomonidan boshqarilishi b-farmasevtika uchun interferonlar somatatropin va insulin gormonlarini ishlab chiqarilishi D)a-gepatitga qarshi vaksinaning yaratilishi, b-meva sharbatlaridan sharob yoki sirka kislotasini tayyorlash
Gulxayridoshlar 2.o’simliklar dunyosi 3.gulli o’simliklar 4.Gossipium Hirzitium 5.g’o’za 6.magnoliyasimonlar A)4.5.1.6.3.2 B)2.3.6.1.5.4 C)4.5.1.3.6.2 D)2.6.3.1.4.5 Bir turga kiruvchi organizmlardagidimorfizmga hos bo’lmagan javobni belgilang . 1-planariya tanasining oldingi qismida tuxumdonlarning ulardan keyinroqda esa urug’donlarning joylashgan. 2-askaridaning erkagi kaltaroq dumi qayrilgan va urg’ochisi uzunroq bo’ladi. 3- baqachanoqning erkak va urg’ochisining tuzilishi 4-g’ozlar erkak va urg’ochisining tuzilishi 5-suv shilling’i jinsiy organining joylashuvi 6-erkak tuyaqush dumi va qanotlarida oq patlarining bo’lishi 7-yovvoyi o’rdaklarning erkagi va urg’ochisining tuzilishi A)1.2.5.6 B)1.3.4.5 C)2.3.5.6 D)1.3.4.6 Suvarakda, qalampirda va shimpanzedagi jinsiy xromosomalarining 23+X yoki 23+Y bo’lishi qaysi mezonning nisbiyligi hisoblanadi? A) morfologik B)genetik C)ekologik D)fiziologik Quyidagi mezonlar va ularga tegishli javoblarni moslang.A)ekologik B)genetik C)geografik 1.Tropik dengizlarda dengiz toshbaqasi va elektr skatlarning uchrashi. 2.tog’ning yuqori cho’qqisidagi 1.5 metr uzunlikdagi va adirlarda uchrovchi 2.8 metr uzunlikdagi archalar. 3.Qora kalamushning o’ziga hos kariotipga ega bo’lgan qiyofadosh turlari. A)a-2,b-3,c-1 B)a-3,b-1,c-2 C)a-1,b-3,c-2 D) a- 3,b-2,1-1 5.18 ta xromosomaga ega bo’lgan o’simliklarning oilasiga hos belgilarni aniqlang. 1.bu oila vakillarining ko’pchiligi bahorda cho’llarda, tog’ etaklaridagi qirlarda tarqalgan 2.gulkosachabarglari bir- biri bilan qo’shilmagan 3.tabiiy va madaniy turlarining aksariyati iste’molga yaroqli 4.shakli o’zgargan ildizga ega turlari mavjud 5.shakli o’zgargan bargga ega turlari mavjud 6.urug’ining unib chiqishi uchun 5C harorat yetarli A)1.4.5.6 B)1.2.3.4.6 C)barchasi D)1.2.4.5.6. 6.Sudraluvchi(a), achishtiruvchi (b) va zaharli ayiqtovonlar(c) ning uchrash joylari bilan to’g’ri belgilang. 1.ariq chetlarida 2.yaylovlarda 3.dalalarda 4.daryo qirg’oqlarida 5.botqoqliklarda A)a-1.4 b-5 c-2.3 B)a-2.4 b-5 b-1.3 C)a-2.3 b-5 c-1.4 D)a-5 b-2.4 c-1.3 Qora kalamushning qiyofadosh turlarida 16-21- 33 juft gomologik xromosomalar krosingoverga uchradi . Krosingoverga uchramagan xromosomalar sonini toping. A)38 yoki 42 B)44 yoki 50 C)32 yoki 36 D)6 Harakatlanish radiusi bir necha o’n metr bo’lgan hayvonga tegishli bo’lgan hususiyatlarni aniqlang. 1.bir juft so’lak bezlari halqumiga ochiladi 2.yuragi tanasining oldi tomonida joylashgan 3.gavdasining oldingi tomonidagi nerv halqasi halqumni o’rab olgan 4.o’simliklarning yashil qismi bilan oziqlanadi 5.yuragi qorin bo’limida ,ichagi ustida tana bo’ylab joylashgan muskulli naychadan iborat 6.Boshining ostki tomonida og’iz teshigi , uning ikki yonida bir juft paypaslagichlari bo’ladi. A)1.2 B)2.3 C)1.6 D)3.6
Harakatlanish radiusi bir necha yuz kmgacha cho’ziluvchi hayvonga hos bo’lmagan ma’lumotlarni belgilang. 1.3-4 tadan 13 tagacha ko’zi yumuq bola tug’adi 2.4-5ta ko’zi yumuq bola tug’adi 3.mo’ynasi uchun ovlanadi 4.o’ljasini pana joyda poylab tutib oladi 5.hayvonlarni g’ajib tashlab nobut qiladi 6.tog’ va tog’oldi hududlarida yashaydi 7.cho’l va dashtlarda yashaydi A)1.3.5.7 B)2.3.4.6 C)2.3.6.7 D)1.4.6.7 Keltirilgan ta’riflardan qaysi birlari mutatsia uchun xos. 1-revolyutsion jarayonlar uchun material bo’lib xizmat qiladi. 2-mutatsiyalarning ko’pchiligi zararli bo’ladi va sun’iy tanlanish orqali bartaraf etiladi 3-purin asosining pirimidin asosi bilan va aksincha pirimidin asosining pirimidin bilan almashinuvi xromosoma mutatsiyasida uchraydi 4-atrof muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa ular indutsirlangan mutatsiyalarni bir necha martaga oshirib beradi 5- ko’pchilik mutatsiyalar retsessiv bo’lgani uchun geterozigotalar genotipida nomoyon bo’lmaydi. A)1.2.5 B)2.4.5 C)1.3.4 D) t/j/y Mutatsia(a), genlar dreyfi(c) ga hos ma’lumotlarni to’g’ri belgilang. 1-individlar sonining davriy o’zgarishi amalga oshadi 2-ularning ko’pchiligi retsessiv bo’ladi 3- irsiy axborot almashinuvini to’xtatadi 4- organizmda ko’payishi orqali kelgusi bo’g’inlarga berib boriladi 5-populyatsiyadadagi ba’zi allellarning uchrash chastotasini o’zgartiradi 6- tajribada drozofila pashshalrining 3 xil tuzilmadagi allel formalari o’rganib chiqilgan. A)a-2.4, b-5.6 B)a-5.6, b-2,3 C)a-2,b-5 D)a-3,b-1
Mutatsia(a), populyatsiya to’lqini(b), genlar dreyfi(c) ta’riflarni to’g’ri belgilang. 1.gen yoki genlar yig’indisini maqsadga muofiq o’zgartirilishi 2.tasodifiy sabablar ta’sirida populyatsiya genetik tuzilmasining o’zgarishi bo’lib, avtomatik jarayondir. 3.populyatsiya tarkibiga kiruvchi organizmlarning genlar to’plami 4.genetik materialning irsiy o’zgarishi 5.bir gen doirasidagi bitta yoki bir nechta nukleotidlarning o’zgarishi 6.populyatsiya tarkibidagi organizmlarning son jihatdan ortib ketishi yoki nihoyatda kamayib ketishi A)a-5,b- 4,c-3 B)a-2,b-3,c-5 C)a-4,b-6,c-2 D)a-3,b-6,c-1 13,Tasodifiy ravishda genlar chastotalarining o’zgarishi tufayli qanday hodisa ro’y beradi? A)Ayrim genlar saqlanib qolib, boshqasi yo’qoladi B)ayrim allellarning yo’qolishi natijasida boshqalarining ham yo’qolib borishi. C)ayrim individlar soni ortadi, natijada boshqasining soni kamayadi D)irsiy axborot almashinuvi tamomila to’xtab qoladi.
Fiziologik mezonga hos bo’lgan belgilarni toping.1-ugor balig’ining Yevropa daryolaridan minglab kilometr uzoqda joylashgan Atlantika okeanining Sargass dengiziga borib tuxum qo’yadi 2-erkak tuyaqush tumshug’i bilan yerni kovlab uya yasaydi 3-Arktika dengizlarida yashovchi Grelandiya tyuleni qora jun bilan qoplangan ko’zi ochiq bola tug’adi 4- tuvaloqlarning urg’ochisi tuproq ustidagi chuqurchaga bir nechta tuxum qo’yib bosib yotadi 5-yomg’ir chuvalchangining tanasi uzilib qolganda undan yangi chuvalchanglar hosil bo’ladi 6-Bronza qo’ng’izi urug’langan tuxumlarini chirigan yog’och yoki chiriyotgan daraxt tanasiga qo’yadi A)1,4,6 B)2,3,6 C)3,4,5 D)2,5,6 Gen mutatsiyasiga aloqador hodisani ko’rsating. A)xromosoma bir qismining ortishi , gen tarkibidagi nukleotidlarning o’zgarishi B)Nukleotidlar izchilligining o’zgarishi gen tarkibidagi nukleotidlarning ortishi yoki kamayishi C)genlar sonining ortishi nukleotidlar izchilligining kamayishi D)autosomada gen miqdorining o’zgarishi Berilgan ta’riflarni to’g’ri moslang. a)etologik alohidalanish b)reproduktiv alohidalanish c)biologik alohidalanish d)ekologik alohidalanish f-geografik alohidalanish 1-bir turdagi populyatsiyalar turli muhitda yashashi natijasida chatishmasligi 2-hayvonlarning hatti harakati bilan aloqador 3-tur ichidagi individlarning jinsiy organlaridagi farq 4- erkak qushlar turli ovozda sayrab urg’ochisini jalb qiladi 5-daryolar, tog’larda to’siqlarning mavjud bo’lishi va populyatsiyalar uchrashmasligi 6-uzoq muddat davomida har xil allel organizmlar erkin chatishishining bartaraf bo’lishi . A)a-2.5 b-1 c-3 d-4 f-6 B)a-3.6, b-2, c-1, d-4, f-5 C)a-4.6, b-3, c-1, d-5, f-2 D)a-2.4, b-6, c-3, d-1, f- 5
Areal hajmi bilan bog’liq bo’lmagan javobni belgilang? 1.Tuyaqush soatiga 60-70 km tezlikda yugura oladi. 2.Baqachanoq soatiga 20-30 sm yo’l bosadi 3.Uzoq Sharqdagi yo’lbars populyatsiyasi 300-400 individdan iborat 4.Tulkining harakat radiusi bir necha yuz km 5.tok shillig’ining harakat radiusi bir necha o’n metr 6.ba’zan hashorotlarning populyatsiyasi yuz minglab hatto millionlab individlardan iborat bo’ladi. A)1.2 B)4.5 C)3.6 D)1.5 Populyatsiya darajasidagi o’zgarishlar (a), populyatsia darajasining mavjudligi (b) qanday omillarni belgilab , ta’minlab beradi? A)a- evolyutsiyaning tezligini va yo’nalishini b-tur tarkibidagi xilma-xillik va turning turg’unligini ta’minlaydi. B) a- tur tarkibidagi xilma-xillik va turning turg’unligini ta’minlaydi, b- evolyutsiyaning tezligini va yo’nalishini C)a- populyatsiyalarning morfologik jihatdan bir-biriga o’xshashligini, b-xar xil mutant organlar kelib chiqishini oldini oladi D)t/j/y. Populyatsiya genofondidagi takrorlanish miqdori qanday aniqlanadi? A)bir xil organizmlarda bir necha bo’g’imlarda sanash B)turli xil organizmlarni bir necha bo’g’imlarda sanash C) turli xil xromosomalarning bir necha bo’g’imini sanash D)bir xil genlarni bir necha bo’g’imlarda sanash. Chittaklar turlarining hususiyatlariga qarab ekologik alohidalanish (a), morfologik mezon (b) larni ko’rsating. 1.diafragmaga ega emas 2.moskovka chittagi va katta chittaklar boshi qoramtir tusda 3.lazorevka chittagi mayda hashorotlar bilan oziqlanadi 4.katta chittak va lazorevka chittaklari pat rangi bir biriga o’xshaydi. 5.kokilchali chittak o’simlik urug’lari bilan oziqlanadi 6.tojdor chittakning boshida bir tutam toji bor 7.chittaklarning erkagi yirik va rangli bo’ladi 8.moskovka chittagi hashorotlarning tuxumlari va qurtlari bilan oziqlanadi. 9.o’pkasi murakkab tuzilgannafas olishda havo pufakchalari ishtirok etadi. A)a-1,9 b-4,6 B)a-8,9 b-3,4 C)a-1,5,6,8 b-3,4,9 D)a-3,5,8 b-2,4,9 Populyatsiya genofondining o’zgarishiga olib keladigan jarayonlardan qaysi biri populyatsiyani yangi mustaqil genetik tuzilmaga aylantiradi? A)genlar dreyfi B)alohidalanish C)etologik mezon D)genom mutatsiyasi Populyatsiya to’lqinining o’sishiga sabab bo’luvchi o’simliklar: boychechak , yaltirbosh, qo’ng’irbosh, qoqio’t, ituzum. Bu o’simliklardan boychechak (a) va ituzum (b) ga hos hususiyatlarni to’g’ri belgilang. 1.iyun oyidan gullashni boshlaydi, 2.avgust oyidan gullashni boshlaydi 3.martning boshlarida unib chiqadi 4.aprel oxiri mayning boshlarida unib chiqadi 5.gullari oqish shoxlar uchida 3 tadan 10 tagacha joylashadi 6.kartoshka va baqlajon bu turkum vakili 7.gulining pastki qismida qora dog’I bor 8.gullari sariq yoki och sariq 9.bo’yi 10-15sm 10-bo’yi 25-50 sm 10.30ga yaqin turi bor 11.10ga yaqin turi bor 12.poyasi ingichka ustida to’q binafsha dog’i bor 13.gulqo’rg’oni yarmigacha bir-biri bilan qo’shilgan A) a-3,8,9,10 b-1,5,11 B)a-3,8,10,12 b-2,5,11 C)a-4,7,9 b- 5,10, 13 D)a- 3,7,8 b-2,6,11 Alohidalanish (a), populyatsiya to’lqini (b)ga hos ma’lumotlarni to’g’ri belgilang. 1-individlar sonining davriy o’zgarishi amalga oshadi 2-ularning ko’pchiligi retsessiv bo’ladi 3- irsiy axborot almashinuvini to’xtatadi 4- organizmda ko’payishi orqali kelgusi bo’g’inlarga berib boriladi 5-populyatsiyadadagi ba’zi allellarning uchrash chastotasini o’zgartiradi 6- tajribada drozofila pashshalrining 3 xil tuzilmadagi allel formalari o’rganib chiqilgan. A)a-2.4, b-5.6 B)a-5.6, b-2,3 C)a-2, b-5 D)a-3,b- 1 Rayt o’tkazgan tajribada qanday belgiga ega drozofila pashshalari populyatsiyalarini ko’radi? A)dominant va resessiv allel formalar B)mutantsiz drozofila C)mutant gommozigota D)barchasi. Populyatsiya to’lqini hosil bo’lishiga ta’sir etuvchi omillarga nimalar kiradi?1-Vulqon otilishi 2- yomg’irning yog’ishi 3-o’rmonda yong’in bo’lishi 3-iqlimning mo’tadilligi 4-iqlimning quruq kelishi 5-iqlimning sovuq kelishi 6-suv toshqini 6-yorug’likning mavsumiy uzayishi 7- yorug’likning mavsumiy kamayishi 8-dengizda neftning yonishi A)1,3,4,8 B)2,3,6,7. C)2,3,5,6,8 D)barchasi Genlar dreyfi qachon aniq nomoyon bo’ladi. 1- Vulqon otilishi 2- yomg’irning yog’ishi 3- o’rmonda yong’in bo’lishi 3-iqlimning mo’tadilligi 4-iqlimning quruq kelishi 5- iqlimning sovuq kelishi 6-suv toshqini 6- yorug’likning mavsumiy uzayishi 7- yorug’likning mavsumiy kamayishi 8-dengizda neftning yonishi A)1,3,4,8 B)2,3,6,7. C)2,3,5,6,8 D)barchasi Populyatsiya genofondining o’zgarishiga olib keladigan jarayonlarning qanday ko’rinishiga xromosomalar to’plami sonining o’zgarishini kiritishimiz mumkin? A)genlar dreyfi B)populyatsiya to’lqini C)mutatsiya D)aloxidalanish 38ta va 42ta xromosomaga ega bo’lgan hayvon hujayrasiga hos ma’lumotlarni belgilang. 1-hujayra qobig’i selluloza emas 2-donador endoplazmatik to’rdagi ribosomalar zichlashgan membrana qopchalarining ustki qismida joylashgan 3-urug’ hujayrasida silliq endoplazmatik to’r ko’p 4-hujayra markazi hujayralarining bo’linishida muhim ahamiyatga ega 5-sitoplazmasida mikronaychalar va oqsil donachalaridan iborat tayanch skelet tizimi mavjud 6-vakuolasi osmotic bosimni hosil qiladi 7-bo’linish urchug’i maxsus ferment markazlaridan hosil bo’ladi. A)2,3,6,7 B)1,2,4,5 C)1,3,6,7 D)2,3,4,7 O’zaro chatishib nasl beradigan (a) va chatishsa ham nasl bermaydigan (b) turlarni belgilang. 1-it va bo’ri 2-bezgak chivini 3- kanareykalar 4-drazofila- melanogaster 5-qorqa kalamushning turlari 6-terak va tol A)a-1,6 b- 2,3,4,5 B)a-1,3,6 b-2,4,5 C)a-2,4,5 b-1,3,6 D)a- 2,3,4,5 b-1,6 30.18ta xromosomaga ega bo’lgan o’simlik hujayrasiga hos ma’lumotlarni belgilang. 1- hujayra qobig’i selluloza emas 2-donador endoplazmatik to’rdagi ribosomalar zichlashgan membrana qopchalarining ustki qismida joylashgan 3-urug’ hujayrasida silliq endoplazmatik to’r ko’p 4-hujayra markazi hujayralarining bo’linishida muhim ahamiyatga ega 5-sitoplazmasida mikronaychalar va oqsil donachalaridan iborat tayanch skelet tizimi mavjud 6-vakuolasi osmotic bosimni hosil qiladi 7-bo’linish urchug’i maxsus ferment markazlaridan hosil bo’ladi.A)2,3,6,7B)1,2,4,5 C)1,3,6,7 D)2,3,4,7
1) chumchuqlarning erkagining boshida tojga o’xshash patlarining bo’lishi 2) g’ozlarning bir xil rangda bo’lishi 3) daryo qisqichbaqasining erkagining qorin bo’limi urg`ochisidan farq qilishi 4) baqachanoqlarning erkak va urg’ochilarining farqlari bo`lmasligi 5) erkak hasharotlarning mo’ylovlarining yirik bo’lishi 6) burga va chumolilarning to’liq rivojlanish bilan rivojlanishi. A) 2,4,6 B) 1,3,5 C) 1,3,6 D) 2,3,5 Urg’ochisi (a) erkagi (b) jinsiy xromosomasi XO bo’ladigan organizmlarni ajrating. 1) to’shak qandalasi 2) kuya kapalagi 3) drozofila pashshasi 4) osiyo chigirtkasi 5) halqali ninachi 6) tovuq A)a-1,2; b-3,4 B) a-1; b-2,3,5 C) a-2,4; b-1,5 D)a-2; b-1,3,5
Jinslarni aniqlashda foydalanadigan tiplarning xususiyatlari bilan juftlang. epigam b) progam c) singam sitoplazmaga boy hujayradan urg’ochi organizmning rivojlanishi; 2) jinsning urug’lanish vaqtida ma’lum bo’lishi; 3) otalangan tuxum hujayraning parazitlik qilib hayot kechirishi; A)a-3; b-1; c-2; B)a-2; b-1; c-3; C)a-1; b-3; c-2; D)a-1; b-2; c-3;
Bitta jinsiy hujayraga ega organizm(lar)ni toping. 1)erkak ninachi 2) erkak asalari 3) erkak chivin 4) erkak qandala 5) urg’ochi kuya kapalagi 6) erkak kuya kapalagi 7) urg’ochi chigirtka 8) erkak chigirtka; A)2,4,6,7 B) 5,7 C) 1,3,6,8 D)1,4,5,7 Birlamchi (a) va ikkilamchi (b) jinsiy belgilarni ajrating. 1)garmonlar ta’sirida rivojlanadi 2) urug’lanishni ta’minlaydi 3) hayoti davomida saqlanadi 4) gametalarning hosil bo`lishi A) a-2,4; b-1,3 B) a-2,3; b-1,4 C) a-1,3; b-2,4 D)a-1,2; b-3,4
To’g’ri fikrni aniqlang. autosomalarda joylashgan genlar jins bilan bog’liq holda nasldan naslga o’tadi. genlar autosoma va jinsiy xromosomalarda joylashgan bo’ladi. autosomadagi genlar faoliyati erkak va urg’ochi organizmlarda bir xil namoyon bo’ladi. barcha fikrlar to’g’ri ifodalangan. Xw+Xw+ genotibga ega urg’ochi drozofila pashsha bilan XwY genotibga ega erkak drozofila pashshasi chatishtirilganda, olingan erkak pashshalarning ko’zining rangi qanday bo’ladi? A) qizil B) oq C) qizil va oq D) ko’k Irsiy (a) va irsiy bo’lmagan o’zgaruvchanliklarni (b) ajrating. 1) kombinativ 2) ontogenetic 3) mutatsion 4) modifikatsion A) a-1,2; b-3,4; B) a-3,4; b-1,2; C) a-1,3; b-2,4; D) a-2,4; b-1,3;
Noallel genlarning komplementar ta’sirida F2 da fenotib jihatdan qanday ajralish(lar) ro`y beradi? a) 9 : 7; b) 13:3 c) 9 : 6 : 1; d) 9 : 3 : 4; f) 12:3:1 g) 1:4:6:4:1 h) 9:3:3:1 A)a,c,f B) a,c,h C) a,b,f,g D)a,c,d,h
Kombinativ o‘zgaruvchanlik qanday vujudga keladi? meyoz jarayonida gomologik xromosomalarning o‘zaro chalkashuvi, meyozining telofaza bosqichida ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda tarqalishi va urug‘lanish jarayonida ota- ona gametalarining tasodifiy kombinatsiylashuvi natijasida meyoz jarayonida gomologik xromosomalarning o‘zaro chalkashuvi, meyozining anafaza bosqichida ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda tarqalishi va urug‘lanish jarayonida ota- ona gametalarining tasodifiy kombinatsiylashuvi natijasida mitoz jarayonida gomologik xromosomalarning o‘zaro chalkashuvi, meyozining anafaza bosqichida ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda tarqalishi va urug‘lanish jarayonida ota- ona gametalarining tasodifiy kombinatsiylashuvi natijasida meyoz jarayonida gomologik xromosomalarning o‘zaro chalkashuvi, meyozining metafaza bosqichida ota-ona xromosomalarining qutblarga tasodifiy ravishda tarqalishi va urug‘lanish jarayonida ota- ona gametalarining tasodifiy kombinatsiylashuvi natijasida Hozirgi kunda mutatsion ta’limotida ilgari surilgan g‘oyalar qaysilar? 1)mutatsiyalar to‘satdan paydo bo‘ladi, yo‘nalishga ega emas va irsiylanadigan o‘zgaruvchanlikdir; 2) mutatsiyalar individual xarakterga ega, ya’ni populatsiyaning ayrim individlarida sodir bo‘ladi; 3) mutatsiya natijasida hosil bo‘lgan yangi belgilar turg‘undir; 4)mutatsiyalar natijasida sifat jihatidan o‘zgarishlar sodir bo‘ladi; 5) mutatsiyalar har xil ko‘rinishlarda bo‘lib, foydali va zararli, neytral bo‘lishi mumkin; 6) mutatsiyalarning uchrash ehtimoli o‘rganilgan organizmlar soniga bog‘liq; 7) o‘xshash mutatsiyalar bir necha marta paydo bo‘lishi mumkin. A)1,3,5,7 B) 2,4,6 C) 1,3,4,6 D) barchasi.
Bir purin azotli asosining ikkinchi purin azotli asosi yoki bir pirimidin azotli asosining ikkinchi pirimidin azotli asosi bilan almashishiganima deb ataladi? A) tranzitsiya B) translokatsiya C) transversiya D) transformatsiya Purin asosining pirimidin asosi bilan aksincha, pirimidin asosining purin bilan almashishiga nima deb nomlanadi? A) tranzitsiya B) translokatsiya C) transversiya D) transformatsiya Agar mutatsiya dominant bo‘lsa, ……….…. avloddayuzaga chiqadi. Retsessiv bo‘lsa, ………….. avlodda paydo bo‘lishi mumkin. ikkinchi; ikkinchi va undan keyingi birinchi; ikkinchi va undan keyingi ikkinchi va undan keying; ikkinchi; ikkinchi va undan keyin; birinchi; Dominant mutatsiyalarga (1) Retsessiv mutatsiyalarga (2) qaysi kasllliklar misol bo‘ladi. a) polidaktiliya b)gemofiliya, c) daltonizm, d) kataraktaf) braxidaktiliya g) tug‘ma karlik h)albinizm A)1-b,c,g,h 2-a,d,f; B) 1-a,d,f,g; 2-b,c,h C) 1-b,d,g; 2-a,c,f,h D) 1-a,d,f; 2-b,c,g,h Organizmlarning yashash faoliyatini susaytiruvchi mutatsiyalarga nima deb ataladi? A) cheklovchi omil B) letal mutatsiya C) yarimletal mutatsiya D) Indutsirlangan mutatsiya Irsiy o’zgaruvchanlik namoyon bo’lish xarakteriga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
Ushbu rasm nimani ifodalagan? deletsiya B) duplikatsiya C) inversiyaD) translokatsiya 19.. Irsiy o’zgaruvchanlik ro’y beradigan joyiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9 Irsiy o’zgaruvchanlik natijasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
Irsiy o’zgaruvchanlik paydo bo’lishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
Irsiy o’zgaruvchanlik genetic materialning o’zgarishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 4,7,11 C) 2,6,8,13 D) 5,9 Irsiy o’zgaruvchanlik geterozigota organizmda paydo bo’lishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9 24..
bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9 28. Indutsirlangan mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9 29.
ifodalagan? A)deletsiya B) duplikatsiyaC) inversiya D) translokatsiya Irsiy o’zgaruvchanlik irsiyatga berilishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
Irsiy o’zgaruvchanlik kelib chiqish sabablariga ko’ra qanday turlarga bo’linadi? 1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya 14) indutsirlangan mutatsiya A) 3,12,14 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
Gen mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir Ushbu rasm nimani ifodalagan?
deletsiya B) duplikatsiyaC) inversiya D) translokatsiya 30.. Generativ mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9 Spontan mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) ifodalagan? Ushbu rasm nimani
kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9 Somatik mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 5,9,10D) 4,9
Gen mutatsiyasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang. 1) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) transversiya tufayli kelib chiqadi 6) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi 7) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi A) 2,4,6,7 B) 3,8 C) 1,4,5D) 1,3,5,8 A)deletsiyaB) duplikatsiya C) inversiyaD) translokatsiya Gen mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) transversiya tufayli kelib chiqadi 6) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi 7) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi A) 2,4,6,7 B) 3,8 C) 1,4,5D) 1,3,5,8 Generativ mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang. tabiati bo`yicha somatic mutatsiyadan farq qilmaydi keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. A) 1,4,8 B) 2,3,5,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8 Generativ mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. tabiati bo`yicha somatic mutatsiyadan farq qilmaydi keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. A) 1,4,8 B) 2,3,5,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8 Somatic mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang. 1) tabiati bo`yicha generativ mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu
A) 1,5,8 B) 2,3,4,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8 Somatic mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) tabiati bo`yicha generativ mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. A) 1,5,8 B) 2,3,4,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8
Indutsirlangan mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 4) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 5) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 6) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 2,6 D) 3,4 Spontan mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 4) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 5) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 6) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,3,6B) 2,4,5 C) 2,5 D) 3,4 Indutsirlangan mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 4) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 5) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 6) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,3,6B) 2,4,5 C) 2,6 D) 3,4
Spontan mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang. 1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z- o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 4) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 5) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 6) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 2,6 D) 3,5 Somatic va generativ mutatsiyalar uchun umumiy belgi(lar)ni ajrating. 1) tabiati bo`yicha farq qilmaydi 2) yuzaga chiqish xususiyati 3) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 4) tabiatda va seleksiyadagi roli A) 2,4 B) 3 C) 1,4 D) 1,3 Somatic va generativ mutatsiyalar uchun umumiy bo’lmagan belgi(lar)ni ajrating. 1) tabiati bo`yicha farq qilmaydi 2) yuzaga chiqish xususiyati 3) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 4) tabiatda va seleksiyadagi roli A) 2,4 B) 3 C) 1,2,4 D) 1,3 Kolxitsin moddasiga xos xususiyatlarni toping. 1) poliploid formalar olishda ishlatiladi 2) bo’linish urchug’I hosil bo’lishiga ijobiy ta’sir qiladi 3) bo’linish urchug’I hosil bo’lishiga salbiy ta’sir etadi. 4) xromosomalarning ikki qutbga tarqalishini ta’minlaydi 5) xromosomalarning ona hujayra markazida to’planishini ta’minlaydi 6) xromosoma mutatsiyasida qo’llaniladi. A) 2,4,6 B) 1,3,5 C) 2,3,6 D) 1,4,5
Kolxitsin moddasiga xos bo’lmagan xususiyatlarni toping. 1) poliploid formalar olishda ishlatiladi 2) bo’linish urchug’I hosil bo’lishiga ijobiy ta’sir qiladi 3) bo’linish urchug’I hosil bo’lishiga salbiy ta’sir etadi. 4) xromosomalarning ikki qutbga tarqalishini ta’minlaydi 5) xromosomalarning ona hujayra markazida to’planishini ta’minlaydi 6) xromosoma mutatsiyasida qo’llaniladi. A) 2,4,6 B) 1,3,5 C) 2,3,6 D) 1,4,5
Poliploidiya xillarini belgilang. deletsiya, duplikatsiya transversiya, tranzitsiya translokatsiya, inversiya avtopoliploidiya, allopoliploidiya Avtopoliploidiyaning muvozanatsiz (a) va muvozanatli (b) turlarini ajrating. 1) 21 xromosomali bug’doy 2) 52 xromosomali go’za 3) 36 xromosomali xrizantema 4) 72 xromosomali karam 5) 24 xromosomali tog`olcha 6) 21 xromosomali no’xat A) a-2,3,4; b-1,5,6 B) a-1,5,6; b-2,3,4
C) a-2,5,6; b-1,3,4 D) a-1,3,4; b-2,5,6 Agar urug’lantirilgan tuxum hujayrada bitta xromosoma ortiqcha bo‘lsa qanday organizm deb ataladi? A) monosomik B) tetrasomikC) trisomik D) nullisomik Agar urug’lantirilgan tuxum hujayrada bitta xromosoma kam bo‘lsa qanday organizm deb ataladi? A) monosomik B) tetrasomikC) trisomik D) nullisomik Agar urug’lantirilgan tuxum hujayrada bir juft ortiqcha bo‘lsa qanday organizm deb ataladi? A) monosomik B) tetrasomik C) trisomik D) nullisomik Agar urug’lantirilgan tuxum hujayrada bir juft kam bo‘lsa qanday organizm deb ataladi? A) monosomik B) tetrasomik C) trisomik D) nullisomik Aneuploidiya hodisasi qanday sodir bo’ladi? xromosomalar soni ortishi yoki kamayishi bilan ayrim holatlarda meyoz jarayonida xromosomalar ikki qiz hujayraga teng taqsimlanmasligi natijasida xromosomalar soni ortishi bilan ayrim holatlarda meyoz jarayonida xromosomalar ikki qiz hujayraga teng taqsimlanmasligi natijasida xromosomalar soni kamayishi bilan ayrim holatlarda meyoz jarayonida xromosomalar ikki qiz hujayraga teng taqsimlanmasligi natijasida xromosomalar soni ortishi yoki kamayishi bilan ayrim holatlarda meyoz jarayonida xromosomalar ikki qiz hujayraga teng taqsimlanishi natijasida Irsiy o‘zgaruvchanlikning gomologik qatorlar qonuniga asoslanib seleksionerlar nimada foydalanadilar? yovvoyi o‘simliklarning boy kolleksiyasini to‘plashga va undan yangi navlarni chiqarishda madaniy o‘simliklarning boy kolleksiyasini to‘plashga va undan yangi navlarni chiqarishda bir xil genotipga ega organizmlar olishda har xil genotipga ega organizmlar olishda Suv ayiqtovoni o‘simligi barglarining shakli o‘zgaruvchanligi nimaga bog’liq? A) suvning haroratiga B) tashqi muhit haroratiga C) yorug‘likning tushishiga D) oziq moddaga To’g’ri fikrni aniqlang. Tirik organizmlarning belgi va xususiyatlari, masalan, terida pigmentning ishlab chiqarilishi genotipga bog‘liq Organizmlarning bo‘yi, massasi, pigmentatsiyasi va shunga o‘xshash ko‘plab belgilar modifikatsion o‘zgaruvchanlikka moyil emas Bitta genotipning tashqi muhit sharoitiga qarab bir xil fenotipni yuzaga chiqara olish chegarasi – reaksiya normasi deyiladi Reaksiya normasi keng bo‘lgan organizmlar tabiiy tanlashda qulaylikka ega bo‘lmaydi. Noto’g’ri fikrni aniqlang. Teridagi pigmentning hosil bo‘lishini quyosh nuri miqdori belgilaydi. Organizm belgining yuzaga chiqishi genotipning ma’lum bir tashqi muhit ta’siriga moyilligiga (beriluvchanligi) bog‘liq O‘simlik yorug‘lik ko’p tushadigan joyda o‘stirilsa, uning barg plastinkalari kattalashadi. Organizmlarning miqdoriy belgilari tashqi muhitning sharoiti ta’sirida nisbatan kuchli o‘zgaradi Odam qaysi turga mansub va qanday kelib chiqqan? Homo neandertales turiga mansub bo‘lib, biologik nazariyalarga ko‘ra u organik olamning tarkibiy qismi va uzoq davom etgan evolutsiya jarayoni mahsuli. Homo sapiens turiga mansub bo‘lib, biologik nazariyalarga ko‘ra u organik olamning tarkibiy qismi va uzoq davom etgan evolutsiya jarayoni mahsuli. Homo sapiens nesnderdales turiga mansub bo‘lib, biologik nazariyalarga ko‘ra u organik olamning tarkibiy qismi va uzoq davom etgan evolutsiya jarayoni mahsuli. Homo erectus turiga mansub bo‘lib, biologik nazariyalarga ko‘ra u organik olamning tarkibiy qismi va uzoq davom etgan evolutsiya jarayoni mahsuli. Noto’g’ri fikrni aniqlang. Bitta o‘simlik tupi barglarning suv ostidagi va suv yuzasida barglarining shakli bilan farqlansa-da, ularning genotipi bir xil bo‘ladi. Modifikatsion o‘zgaruvchanlikning evolutsion ahamiyati shundan iboratki, u organizmlarga o‘z ontogenezida tashqi muhit omillariga moslashish imkoniyatini yaratadi. Har qanday tirik mavjudotning morfologik, fiziologik, biokimyoviy belgixossalari majmuasi, ya’ni fenotipi faqat ota-onadan olingan genlargina emas, balki ma’lum darajada shu organizm rivojlanayotgan muhitning xilma-xil omillari ta’siriga ham bog‘liq. Modifikatsion o‘zgaruvchanlik bo‘yicha to‘plangan ma’lumotlar nuklein kislotalardagi irsiy axborot qanday qilib genotipda namoyon bo‘lishini tushunishga yordam beradi. 1.Genetik injineriya qanday kashfiyotlar natijasida vujudga keldi (a) qaysi kashfiyotlar jadal sur’atlar bilan rivojlanishini(b) ta’minladi 1.DNK molekulasini spetsefik tarzda bo’laklarga bo’luvchi fermentlar kashf etilishi 2.DNK bo’lagini uchma-uch biriktiruvchi enzimlarni kashf etilishi 3.DNK molekulasini tashkil etuvchi nukleotidlarning spetsefik izchilligini aniqlash 4.elektroforez usulining kashf etilishi 5.xoxlagan DNK bo’lagini
avtomatik tarzda sintez qilish usullari va uskunalarining kashf etilishi A) a-1,2,3 b-4,5 B) a-1,2,4 b-3,5 C) a- 1,4,5 b-2,3 D) a-3,4,5 b-1,2
1.DNK qo’sh zanjir ekanligi 2.restriktaza fermenti 3.DNK ni klonlash texnalogiyasi 4.genetik kod va uning oqsilning sintez qilishidagi ahamiyati 5.somatik hujayralarni gibridlash 6.gibridoma hujayrasini yaratilishi 7.transgen o’simlik olingan 8.rekombinant bakteriyalar yordamida somatostatin gormoni olindi 9.labaratoriya sharoitida gen sintez qilingan A) a-3,4,6,8 b-1,2,5,7 B) a-1,2,3,4,5 b- 6,7,8 C) a-1,2,4,9 b-3,5,6,7,8 D) a-1,3,5,8 b-2,4,6,7,9
ensafalit qo’zg’atuvchisi 4.namatak 5.qizilquyruq 6.vadarod bakteriyalari 7.qorakuya zamburug’i A) 1,7 B) 2,3 C) 4,5 D) 6 Irsiy axborti xromasomalarda joylashgan organizmlarni aniqlang. 1.penitsil 2.vabo qozg’atuvchisi 3.oits qo’zg’atuvchisi 4.mingdevona 5.sigirquyruq 6.nitrifikator bakretiyalar 7.batsidiya 8.psevdamonas A) 1,2 B) 2,3,6 C) 4,5 D) 7,8
Plazmid (a) va ko’chib yuruvchi genetik elementlar (b) ga xos xususiyatlarni juftlab ko’rsating a-nukleotidlar soni vadarod bog’lar soniga teng b-xromasomalarni bir joydan boshqa joyga ko’chib taminlovchi ferment a-DNKsi xalqasimon b-antibiotik va zaxarli toksin parchalovchi geni mavjud a-3 xil tipi mavjud b-avtonom va tranissilb turlari bor a-RNK tutuvchi viruslar b-DNK ni bo’laklarga bo’luvchi fermentlar Qaysi qatorda ko’chib yuruvchi genetic ma’lumotlarga xos to’g’ri ma’lumotlar berilgan 1.organizmlar evolutsiyasida muhim o’rin tutadi 2.3 xil tipi mavjud 3.tuzilishi ko’chib yuruvchi tipiga viruslarga o’xshash va o’xshamasligi bilan farqlanadi 4.Trans- pazon turi DNK ni olib chiqib ikkinchi joyiga o’rnashadi 5.ikki cheti nukleotidlar izchilligidan iborat 6.Retrotranspazon turi RNK bir turi bo’lib, teskari transkripsiya yordamida o’z nusxasini sintezlaydi A) 2,3,5 B) 1,2,3,4,5 C) 1,2,6 D) 1,2,3,4,5,6 Retrotranspazonlar (a) va retropazonlar (b) ga xos to’g’ri ma’lumotlarni ajrating 1.teskari transkripsiya fermentiga ega amas 2.tuzilishi jihatdan RNK-tutuvchi viruslarni anglatadi 3.ko’chish davomida eski nusxasi o’z joyida qoladi va faqat ularning nusxalari ko’chiriladi 4.tuzilish jihatdan viruslarga mutlaq o’xshamaydi 5.markaziy qismida yopishqoq uch hosil qilib kesuvchi transpozaza fermentini sintez qiluvchi gen mavjud 6.DNK dagi A va G nukleotidlari orasidagi fosfodefir bog’ini kesadi A) a-2,3,5 b-1,4,5 B) a-1,2,5 b-4 C) a-1,3 b-2,4,5 D) a-2,5,6 b-1,3,4
Qaysi qatorda noto’g’ri ma’lumot berilgan A) o’simlik genomining qariyb 50 % transpazon, retrotranspazon va retropazonlardan tashkil topgan B) organizmlarningyashash muhiti keskin o’zgarganda transpazonlarning ko’chib yurishi kamayadi barcha transpazonlarning ikki chetida maxsus nukleotidlar izchilligi va markazida transpazaza fermentini sintez qiluvchi gendan tashkil topgan barcha ko’chib yuruvchi genetik elementlarda vodorod va fosfodefir bog’i mavjud Qaysi qatorda gen muhandisligini maqsadi to’g’ri berilgan pnevmakokk kasalligini bakteriyalarda DNK ning irsiyatga aloqadorligini isbotlash rekombinant DNK yaratish va shu asosda organizm uchun foydali yangi belgilarni va xususiyatlarni hosil qilish DNK genomi o’zini qirqib, genomning boshqa joyiga ko’chib yuradigan genetic tuzilmalarni yaratish irsiyatni o’zgartirish orqali o’simliklarda inson manfaatiga mos belgilarni o’zgartiradi Rekombinantlar hosil bo’lishining necha xil usuli bor qaysilar A) 2 xil avtanom va transmissibil B) 3 hil transpazon, retrotranspozon, retropazonlar C) 3hil transpazon, transduksiya, konyugatsiya D) 4 hil R-shtamm S- shtamm, induksiya ekstrakt Griffit tajribasini qayta takrorlab va S- shtammida uning patogenlik xususiyatini tashib yuruvchi ekanligini ma’lum qilgan olimlarni ko’rsating 1.F.Lederberg 2.O.Eyveri 3.K.Makleod 4.M.Makkorti 5.Koen 6.Joshua A) 1.2.3 B) 3.4.5 C) 1.6 D) 2.3.4 To’g’ri ma’lumotni aniqlang 1.Lederberg va Totum 1946-yilda bakteriyalarda jinsiy jarayinlar sodir bo’lishini aniqladi 2.1940-yilda xramasoma tarkibi DNK va oqsildan iborat ekanligi aniqlandi 3.DNK ning genetik roli birinchi marotaba pnevmoniya kasalligini qo’zg’atuvchi yumaloq shakldagi pnevmaketlarda isbotlandi 4.tirik R- shtamm sichqonga inyeksiya qilinganda sichqon o’ladi 5.qizdirish yo’li bilan zararsizlantirilgan S-shtamm sichqonga inyeksiya qilinganda sichqon tirik qoladi 6.R-shtamm qo’shimcha kapsulaga ega A) 4,5,6 B) 1,3,6 C) 2,4,5 D) 1,2,3 Qaysi qatorda bakteriyalardagi konyugatsiya jarayoni berilgan bakteriya hujayrasidagi genetik materialni ikkinchi bakteriyaga olib o’tkazish usuli bo’lib, bunda ikkita bakteriya ingichka ko’prikcha bilan bog’lanadi va shu ko’prikcha orqali bir dona hujayra boshqa retsipiyentga DNK ni bir ipi o’tadi labaratoriya sharoitida streptomitsinga chidamli bakteriyalarni parchalab, uning DNK moddasi ajratib olinadi, olingan toza DNK chidamsiz bakteriyalar o’sayotgan muhitga o’tkazildi va kuzatib borildi, streptomitsinga chidamli bakteriyalr DNK moddasi ta’sirida ikkichi probirkada o’sayotgan chidamsiz bakteriyalar shtammi antibiotikka chidamli bo’lib qolishi makkajo’xori donlarida antetsion (qizil) pigmentning paydo bo’lib yo’qolishi antetsion rangni beruvchi gen ichidagi transpazonning ko’chishi bilan izohlanishi fagni dastlab bakteriyaning nukleotrifosfatlaridan foydalanib DNK molekulasini replikatsiyalaydi so’ngra fag xramasomasi o’zi uchun oqsil qobiq sintez qilib, fag zarrachalarini hosil qiladi, so’ng bakteriya qobig’i yoriladi va fag tashqi muhitga chiqib, boshqa bakteriyani zararlaydi Qaysi qatorda S-shtammida uning patogenlik xususiyatini tashib yuruvchi DNK ekanligini isbotlovchi jarayon berilgan bakteriya hujayrasidagi genetik materialni ikkinchi bakteriyaga olib o’tkazish usuli bo’lib, bunda ikkita bakteriya ingichka ko’prikcha bilan bog’lanadi va shu ko’prikcha orqali bir dona hujayra boshqa retsipiyentga DNK ni bir ipi o’tadi labaratoriya sharoitida streptomitsinga chidamli bakteriyalarni parchalab, uning DNK moddasi ajratib olinadi, olingan toza DNK chidamsiz bakteriyalar o’sayotgan muhitga o’tkazildi va kuzatib borildi, streptomitsinga chidamli bakteriyalar DNK moddasi ta’sirida ikkichi probirkada o’sayotgan chidamsiz bakteriyalar shtammi antibiotikka chidamli bo’lib qolishi makkajo’xori donlarida antetsion (qizil) pigmentning paydo bo’lib yo’qolishi antetsion rangni beruvchi gen ichidagi transpazonning ko’chishi bilan izohlanishi fagni dastlab bakteriyaning nukleotrifosfatlaridan foydalanib DNK molekulasini replikatsiyalaydi so’ngra fag xramasomasi o’zi uchun oqsil qobiq sintez qilib, fag zarrachalarini hosil qiladi, so’ng bakteriya qobig’i yoriladi va fag tashqi muhitga chiqib, boshqa bakteriyani zararlaydi Qaysi qatorda gen muhandisligida qo’llaniladigan asosiy fermentlar berilgan 1.DNK bo’laklarga bo’luvchi 2.DNK bo’laklarini ulovchi 3.RNK matritsasi asosida DNK bo’laklarini sintezlovchi 4.hujayra plazmidasiga komplimentar DNK zanjirini sintezlovchi 5.DNK bo’laklari uchlari strukturasini o’zgartirish imkonini beruvchi fermentlar 6.DNK ni miqdor jihatdan ko’paytiruvchi fermentlar A) 2,4,5 B) 1,3,6 C) 1,2,3,5 D) 1,2,3,4,5,6 Quyidagi olimlarni qilgan ishlarini to’g’ri ko’rsating a-Korenberg b-O.Everi a-viruslardan revertoza fermentini ajratib oldi b-yot DNK molekulasini vektor konstruksiya yordamida ko’paytirdi a-to’mtoq uchlar hosil qilib kesuvchi restriktazalarni o’ragndi b-bakteriyalarda konyugatsiya jarayonini kashf etdi С) a-DNK polimeraza fermentini ashirichia colidan ajratib olib unga komplimentar nukleotidlarni biriktirish yo’li bilan DNK zanjirini reduplikatsiyasini o’rgandi b- organizm belgi xususiyatlarini nasldan- naslga o’tishida nuklein kislotalar muhim ahamiyatga ega ekanligini bakteriyalar ustida olib borgan tajribasida isbotladi D) a-xramasoma tarkibi DNK va oqsildan iboratligini isbotladi b-R-shtamni S- shtammiga aylanishi DNK molekulasiga bog’liq ekanligini isbotladi Qaysi ferment yordamida RNK ga komplimentar DNK ni sintezlay olish mumkin A) ligaza B) interferon C) restriktaza D) revertoza Ligaza fermentlari DNK bo’laklari orasidagi qaysi bog’larni qayta tiklaydi (ulaydi) A) fosfodefir B) vodorod C) peptid bog’ D) kovalent bog’ 19.’’Yopishqoq uchlar’’ hosil qilib (a) va ‘’to’mtoq uchlar’’ hosil qilib kesuvchi (b) restriktazalarni ko’rsating A) a-HpaI b-BamHI B) a-EcoRI b-HpaI C) a-BamHI b-EcoRI D) a-HpeI b-HaeIII EcoRI restriktaza sayti DNK dagi qaysi nukleotidlar orasidagi fosfodefir bog’ini kesadi A) A va T B) T va C C) A va G D) G va S EcoRI restriktaza sayti DNK dagi nechta vodorod bog’ini kesadi A) 8 B) 10 C) 12 D) u vodorod bog’ kesmaydi HpaI restriktazasi DNK dagi nechta fosfodefir bog’ini kesadi A) 8 B) 10 C) 2 D) 6 Genetik rekombinatsiya bu… olimlar tomonidan qishloq xo’jaligi ekinlarining turli kasalliklarga va zararkunanda hashorotlarga chidamli transgen navlarni yaratish ishlari yuqori xo’jalik va genetik ko’rsatkichlarga ega bo’lgan qoramol zotlari tuxum hujayrasini olish texnalogiyasidir plazmidni antibiotik parchalovchi genlari bir plazmiddan ikkinchisiga transpazonlar bilan birikkan holda ko’chib o’tishini ta’minlovchi vektorlarni yaratish turli hil manbaalardan olingan genlarning yoki genlarning normal biologik almashinuvi natijasida o’zgargan xramasomaning hosil bo’lishidir Mikrobiologiya sohasida quyidagi qaysi genlar o’simlikka kiritish yo’li bilan ularni hosildorligini oshirishda qo’llaniladigan bakteriya shtammlari olindi A) interferon geni B) insulin geni C) azotfikatsiyalovchi genlar D) simobni o’zlashtiruvchi genlar Gen muhandisligida quyidagi ishlar amalga oshirildi ularni ketma-ketlikda to’g’ri joylashtiring 1.kerakli genga ega donor organizmlardan zarur genlar ketma-ketligiga ega bo’lgan DNK molekulasiajratib olinadi 2.ajratib olingan gen vektor molekulaga ‘’kiritiladi’’ 3.DNK-vektorni donor genini kiritish mumkin bo’lgan joyidan ferment yordamida kesiladi 4.retsipiyent hujayra (qabul qiladigan hujayra)ga biror genni kiritish uchun mazkur hujayraga kira oladigan uncha kata bo’lmagan DNK molekulasidan foydalaniladi. Bunday molekula vektor deyiladi 5.donorDNKsining zarur geni fermentlar ta’sirida boshqa qismlardan ajratib olinadi 6.rekombinant DNKni xo’jayin hujayraga kiritish transformatsiya deyiladi. Yot DNK bo’lagiga ega bo’lgan organizmlar transgen organizmlar hisoblanadi 7.xo’jayin hujayrada DNK replikatsiyalanadi va hujayraning bo’linishi orqali avlodlarga beriladi A) 1,5,4,3,2,7,6 B) 1,4,5,6,7,2,3 C) 1,2,3,5,6,4,7 D) 1,5,4,3,7,6,2
1.o’simlik tuproqdagi agrobakterium bilan zararlangandan so’ng uning Ti- plazmidining bir qismi o’simlik hujayralariga kiradi 2.plazmidning T-DNK qismi maxsus restriktaza bilan kesib olinadi va pBR plazmidasiga ko’chirib o’tkaziladi 3.zararlangan o’simlik tanasidagi hujayralar pala-partish bo’linishi natijasida shish hosil bo’ladi 4.T- DNK ni shish chiqarish qobiliyati yo’qotiladi 5.o’simlik uchun zararsiz bo’lgan agrobakterium shtammlari kiritiladi
transformatsiya qilingan o’simlik hujayrasi bo’linishi natijasida hujayralar to’plami kollus to’qima hosil bo’ladi agrobakterium yot genni o’zining maxsus transformatsiya apparatidan foydalanib o’simlik genomiga o’tkazadi 8.transgen o’simlik olinadi va ular jinsiy yo’l bilan ko’paytirilganda yot gen nasldan-naslga beriladi A) 1,2,3,4,6,5,8,7 B) 1,3,2,4,5,7,6,8 C) 1,2,4,3,5,6,7,8 D) 1,2,3,4,6,8,7,5
1.o’sish gormoni sigirlarga inyeksiya qilinadi 2.tez o’suvchi transgen sigir olinadi 3.sigirlardan sog’iladigan sut miqdorini oshirishga erishildi 4.ko’p miqdorda yuqori sifatli sut beruvchi qoramolga ma’lum gormon inyeksiya qilinib ko’plab tuxum hujayra olishga erishildi 5.tuxum hujayralar bachadondan olinib sun’iy urug’lantirildi 6.zigota hashaki sigir bachadoniga kiritildi 7.zigotaga har hil genlar inyeksiya qilinadi A) 1,5,7 B) 4,6,7,5,3 C) 1,2,3 D) 4,5,6
1.baqani urug’lanmagan tuxum hujayrasidan yadrosi olib tashlanadi 2.yadrosi olib tashlangan tuxum hujayraga itbaliq ichak hujayrasi yadrosini ko’chirib o’tkazildi 3.itbaliqda yosh baqa rivojlanadi 4.yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmni somatic hujayrasidan ajralgan yadroni kiritib yetuk organizm oldi 5.suniy sharoitda antitana sintezlovchi limfotsit hujayrasi bilan cheksiz va tez bo’linuvchi rak hujayrasini bir-biriga qo’shish natijasida gibrid hujayrasini yaratdilar 6.donor qo’yni urug’langan tuxum hujayrasi olinib u yadrosizlantirildi 7,ашт dorset zotli qo’y sut bezlari olinib yadrosiz tuxum hujayraga kiritildi 8.embrionni surroget ona qo’yga implantatsiya qilindi 9.dolli qo’zichog’i olindi A) 1,2,3 B) 3,6 C) 5 D) 6,7,8,9
1.baqani urug’lanmagan tuxum hujayrasidan yadrosi olib tashlanadi 2.yadrosi olib tashlangan tuxum hujayraga itbaliq ichak hujayrasi yadrosini ko’chirib o’tkazildi 3.itbaliqda yosh baqa rivojlanadi 4.yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmni somatic hujayrasidan ajralgan yadroni kiritib yetuk organizm oldi 5.suniy sharoitda antitana sintezlovchi limfotsit hujayrasi bilan cheksiz va tez bo’linuvchi rak hujayrasini bir-biriga qo’shish natijasida gibrid hujayrasini yaratdilar 6.donor qo’yni urug’langan tuxum hujayrasi olinib u yadrosizlantirildi 7,ашт dorset zotli qo’y sut bezlari olinib yadrosiz tuxum hujayraga kiritildi 8.embrionni surroget ona qo’yga implantatsiya qilindi 9.dolli qo’zichog’i olindi A) 1,2,3,4 B) 6,7,8,9 C) 5 D) 4,6,7
30.Qaysi qatorda hujayra muhandisligiga doir Keler va Milshteyn tajribalari to’g’ri berilgan 1.baqani urug’lanmagan tuxum hujayrasidan yadrosi olib tashlanadi 2.yadrosi olib tashlangan tuxum hujayraga itbaliq ichak hujayrasi yadrosini ko’chirib o’tkazildi 3.itbaliqda yosh baqa rivojlanadi 4.yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmni somatic hujayrasidan ajralgan yadroni kiritib yetuk organizm oldi 5.suniy sharoitda antitana sintezlovchi limfotsit hujayrasi bilan cheksiz va tez bo’linuvchi rak hujayrasini bir-biriga qo’shish natijasida gibrid hujayrasini yaratdilar 6.donor qo’yni urug’langan tuxum hujayrasi olinib u yadrosizlantirildi 7,ашт dorset zotli qo’y sut bezlari olinib yadrosiz tuxum hujayraga kiritildi 8.embrionni surroget ona qo’yga implantatsiya qilindi 9.dolli qo’zichog’i olindi A) 2,4,5 B) 6,8,9 C) 4 D) 5 31.S-shtammga xos bo’lmagan xususiyatni belgilang silliq hujayra qobig’iga ega pnevmakokk bakteriya shtammi qizdirilganda ham xususiyatini yo’qotmaydi sharsimon shaklda 32.Fag irsiy molekulasi bakteriya irsiy molekulasi tarkibiga birikishi natijasida qanday jarayonlar kuzatiladi 1.fag DNK molekulasi erkin replikatsiya usuli bilan ko’paya olmaydi 2.nofaol profag holatga o’tadi 3.lizogen reaksiya sodir bo’ladi A) 1,2,3 B) 1,2 C) 2,3 D) 3
Qaysi jarayon 15-60 minut ichida amalga oshishi mumkin A) transformatsiya B) transduksiya C) faglarning litik sikli D) restriktaza Nopotagen pnevmakokkning patogen pnevmakokka aylanishi nimaga bog’liq A) DNK B) tashqi muhit C) oqsilga D) oziq muhitiga Qaysi javobda virussimon DNK molekulasi ko’rsatilgan A) plazmidlar B) transpazonlar C) retrotranspazonlar D) endonukleazalar Paster bakteriyalarni klonlash usuli bilan nimani ko’rsatib berdi 1.bakteriyalarni xilma-xilligini 2.bakteriyalarning irsiyati mavjudligi 3.xususiyatlari to’la irsiyatga bog’liqligi A) 1 B) 1,2 C) 1,2,3 D) 2,3 O’z joyini o’zgartirib turadigan bir guruh genlar majmuasini kim 1-bo’lib kashf etgan A) Mak Klintok B) Bishop C) Buxoriy D) Griffit Quyidagilardan qaysi biri 3 tadan 10 tagacha oqsil molekulasini kodlaydi A) transpazon B) plazmid C) restriptaza D) faglar Qaysi olimlar 1952 yilda bakteriyalarda genlar mutatsiyasining o’z-o’zidan sodir bo’lishini bakteriya koloniyalaridan nusxa replica ko’chirish usulini qo’llash vositasida isbot qilib berdi 1.Joshua 2.E.Lederberg 3.Tyurt 4.Errel 5.F.Lederberg A) 1.5 B) 5.3 C) 3.4 D) 1.2 Bakteriyalarning fagga chidamlilik xossasiga ega bo’lishiga sabab nima A) irsiyatning bir xilliligi B) spontan mutatsiyalar C) oziq muhit tarkibi D) transpozonlar Transformatsiya (a) va transduksiyaga (b) tegishli bo’lmagan fikrlarni tanlang. 1.faglar 15-60 min ichida 37◦C da lizogen siklga kirishadi 2.S-shtamm polisaxarid po’stli usti g’adir-budur 3.transformatsiya jarayonini Griffit kashf qilgan 4.N.Jinder va F.Lederberglar transduksiya jarayonini ochib berishgan A) a-1 b-2 B) a-3 b-4 C) a-4 b-2 D) a-3 b-2 Transformatsiya (a) va transduksiyaga (b) tegishli bo’lmagan fikrlarni tanlang. 1.faglar 15-60 min ichida 37◦C da lizogen siklga kirishadi 2.S-shtamm polisaxarid po’stli usti g’adir-budur 3.transformatsiya jarayonini Griffit kashf qilgan 4.N.Jinder va F.Lederberglar transduksiya jarayonini ochib berishgan A) a-1 b-2 B) a-3 b-4 C) a-4 b-2 D) a- 3 b-2 Transformatsiya va transduksiya uchun xos umumiy xususiyat organizm irsiyatini o’zgartiradi ekzissiya hodisasi ro’y beradi 3.profag ta’sirida bakteriya irsiyati o’zgartiradi 4.bir organizmning irsiy malekulasi ikkinchi organizmning irsiy malekulasiga o’tadi A) 1,4 B) 2,3 C) 3,4 D) 1,2 44.Transformatsiya (a) va transduksiyaga (b) tegishli fikrlarni tanlang. 1.bir organizmning irsiy belgisini ikkichi organizmning irsiy malekulasiga o’tishi DNK ga bo’gliq 2.faglar yordamida bir bakteriya geni ikkinchi bakteriya geniga ko’chirib o’tkaziladi 3.transformatsiya jaryonini DNK ga bo’g’liqligini Griffit aniqlagan 4.faglar bilan zararlangan bakteriyani hujayra qobig’ini yo’rilib o’lishi lizogen reaksiya deb ataladi. A) a-1 b-2 B) a-1 b-4 C) a-3 b-2 D) a-3 b-4
Transformatsiya (a) va transduksiyaga (b) tegishli bo’lmagan fikrlarni tanlang. 1.xromasomasida profag bo’lgan va erkin ko’paya oladigan bakteriya lizogen bakteriya deb ataladi 2.Joshua va Ester Lederberglar transduksiya jarayonini kashf qilishgan 3.qizdirib yuborilgan S-shtamm sichqonni o’ldiradi 4.transformatsiya jarayonini O.Everi aniqlagan A) a-3 b-1B) a-3 b-2 C) a-4 b-1 D) a-4 b- 2 Gen daktilaskopiya usuliga mos kelmaydigan javobni belgilang noma’lum shaxsni aniqlashda DNK izchilligini o’rganiladi PCR texnologiyasini qo’llaniladi gen spektriga binoan noma’lum shaxs aniqlanadi. Adliya vazirligining Sud tibbiyoti ekspertizasi institute «Geninmar» markazi bilan hamkorlikda tatbiq etilgan 47.J.Gyordon tajribasiga mos to’g’ri javobni ajrating. qora baqa urug’langan tuxum hujayrasi donor,oq baqa tuxum hujayrasi retsipient qora baqa urug’langan tuxum hujayrasi retsipient,oq baqa tuxum hujayrasi donor qora baqa urug’langan tuxum hujayrasi donor,oq baqa somatik hujayrasi retsipient qora baqa urug’langan tuxum hujayrasi retsipient,oq baqa somatik hujayrasi donor Quyidagilardan nukleotid tabiatli modda (lar) ni belgilang. RSS 101,Hae III B) pBR 322, Ti,transpozaza C) Fag,Transferaza,ligaza RSS 101 49,O'simlik irsiyatini gen injeneriyasi usuli bilan o'zgartirish jarayonini tartib bilan belgilang: transgen o'sim lik olinadi 2) vektor konstruksiyasi agrobakteriyaga kiritiladi 3) plazmidning T -D N K qisrni restriktaza bilan kesib olinadi 4) T -D N K pBR 322 plazmidiga ko'chirib o'tkaziladi 5) Vektor konstruksiyaning T -D N K qismiga yot gen ko'chirib o'tkaziladi A) 1,2,5,4,3 B) 3,4,5,1,2 C) 3,4,1,2,5 D) 3,4,5,2,1
Genlar terapiyasi — bu: Genlaming strukturasini o'zgartirish Genlarni bakteriyaga kiritish bilan dori- darmon ishlab chiqarish Genlaming rekombinatsiyalanishi Genlar yordamida turli irsiy kasalliklarni davolash Transgen sichqon va kalamushlar qanday usul bilan olinmoqda. o’sish gormonini mikroinyeksiyasi o’sish gormoni genini mikroinyeksiyasi xar-xil genlar mikroinyeksiyasi tuxum xujayralar transplantatsiyasi Transmissibil plazmid qachon faoliyat ko’rsatadi xramasoma tarkibiga birikkach, mustaqil replikatsiyalangach xramasoma tarkibidan ajralib chiqqan holdamolekula tarzida xramasoma tarkibidan ajralib chiqib tayoqcha xramasoma tarzida mustaqil faoliyat ko’rsata olmaydi Quyidagilardan qaysi birida qo’shimcha xramasomalar bo’ladi 1.Plazmidning antibiotik parchalovchi geni bir plazmiddan 2-siga qanday holatda ham ko’chib o’ta olishini belgilang 2.hujayra qobig’i orqali 3.membrana teshiklaridan 4.transpazonlarga birikkan holda A) 1,2,3 B) 1 C) 2,3 D) 3 Agrobakterium yot genni nimadan foydalangan holda o’simlik genomiga o’tkazadi o’ta kuchli elektr maydonidan gen otuvchi zambarak vositasida maxsus transformatsiya apparati D) elektroforez geli Nima sababdan transgen o’simlik jinsiy yo’l bilan ko’paytirilganda yot gen nasldan- naslga beriladi uning har bir xramasomasida ko’chirib o’tkazilgan gen saqlanadi faqat jinsiy hujayra xramasomalarda ko’chirib o’tkazilgan gen saqlaydi jinsiy yo’l bilan ko’payganda nasldan- naslga o’tmaydi faqat vegetativ ko’payganda nasldan- naslga o’tadi Sichqon organizmining immun sisitemasi nima sababli S-shtammga ta’sir qilmaydi restriktazalar parchalab tashlagani uchun polisaxarid po’sti o’tkazmaganligi uchun plazmidlar bo’lgani uchun sichqon immun sistemasi kuchsiz bo’lgani uchun 57.6 juft nukleotidlar ketma-ketligini tanib kesadigan nukleazalar: 1.Bam H1 2.Hae 3 3.RSS 101 4.Eco R1 A) 1,2 B) 1,4 C) 2 D) 2,3
1.traspazonlar 2.transmissibil plazmidlar 3.avtanom plazmidlar 4.endonukleazalar 5.determinantlar A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3 D) 1,3,5
4.antibiotikga chidamlili geni bor 5.yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 6.4ta nukleotid juftligini kesadi A) 3,5 B) 1,4 C) 2,3 D) 2,5 BamH1 ga xos xususiyatlarni ko’rsating. 1.tarkibida peptid bog’i bor 2.tarkibida vodorod bog’i bor 3.vodorod bog’ini kesadi 4.antibiotikga chidamlili geni bor 5.yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 6.4ta nukleotid juftligini kesadi A)2,5 B) 1,4 C) 2,3 D) 3,5 HaeIII ga xos bo’lgan belgilarni aniqlang. 1.tarkibida peptid bog’i bor 2.tarkibida vodorod bog’i bor 3.fosfodiefir bog’ini uzadi 4.vodorod bog’ini kesadi 5.yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 6.4ta nukleotid juftligini kesadi A) 1,6 B) 3,4 C) 3,6 D) 1,5 62.HaeIII Eco.RI farq qiluvchi belgilarni aniqlang. 1.tarkibida peptid bog’i bor 2.tarkibida vodorod bog’i bor 3.fosfodiefir bog’ini uzadi 4.vodorod bog’ini kesadi 5.yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 6.4ta nukleotid juftligini kesadi A) 3,6 B) 3,4 C)1,6 D) 1,5
Barbara Mak-Klintok regulyator genlarni o’rgangan o’simliklarning tarkibidagi DNK nukleotidlari soni shu o’simlikni autosomalari sonidan 20 borobar ko’p bo’lsa DNK tarkibidagi fosfodiefir bog’lar sonini aniqlang A) 346 B) 358 C) 288 D) 398 Barbara Mak-Klintok regulyator genlarni o’rgangan o’simliklarning arxeosporasini meyoz bo’linishining metafaza 1 bosqichidagi xromosoma miqdorini aniqlang A) 14 B) 40 C) 20 D) 10 Quyida keltirilgan olimlarning yaratgan kashfiyotlari bilan juftlang. Tuort 2) Joshua 3) D,Errel 4) Griffit 5) Ester Lederberg 6) Lui Paster bakteriyalarda genlar mutatsiyasining o’z-o’zidan sodir bo’lishi b) bakteriyalarda irsiyat mavjudligi c) bir organism irsiy mokekulasini bo’lagining ikkinchi organism irsiy molekulasi tarkibiga birikadi d) faglarning zararlangan bakteriyalar ichida o’z-o’zidan ko’payib, ularni nobud qilishi mumkinligi A) a-1,3 b-6 c-4 d-2,5 B) a-2,5 b-4 c-6 d- 1,3 C) a-1,3 b-4 c-6 d-2,5 D) a-2,5 b-6 c-4 d-1,3 Hujayra asosiy xromosomasining DNK izchilligini kesa oladigan plazmidga xos xususiyatlarni aniqlang. asosiy xromosomadan mustaqil ravishda o’z o’zini replikatsiya qila olmaydi transpozon kabi asosiy xromosomaga rekombinatsiyalanadi 3) plazmida genlari asosiy xromosomada o’z faoliyatini bajaradi 4) asosiy xromosomaga birikkandan keyin o’z mustaqilligini yo’qotadi 5) plazmida genlari asosiy xromosomada o’z faoliyatini bajara olmaydi 6) asosiy xromosmadan mustaqil ravishda o’z o’zini replikatsiya qila oladi A) 1,5,6 B) 2,4,5 C) 4,5,6 D) 2,3,4 Eco RI uchun mos keluvchi belgilarni aniqlang 1) gen injeneriyada foydalaniladi 2) DNK molekulasini qaychi singari teng ikki bo’lakka bo’ladi 3) nukleotidlar izchilligini C va G oralig’idan kesadi 4) foydali gen bilan ulab vektor konstruksiya hosil qilish mumkin 5) DNK molekulasini yopishqoq uchlar hosil qilib kesadi 6) ribosomada sintezlanadi A) 1,5,6 B) 2,4,6 C) 1,3,6 D) 3,4,5
Transduksiya jarayoni bosqichlari ketma-ketligini aniqlang 1) profag ekssiziyasi 2) fag DNKsi replikatsiyasi 3) lizogen bakteriyaning hosil bo’lishi 4) fagning bakteriya DNKsiga rekombinatsiyasi 5) fag DNKsining bakteriya hujayrasiga kirishi 6) profag bakteriya hujayrasidan genni olib chiqib ketishi A) 5,4,3,1,6 B) 5,2,4,1,3,6 C) 5,1,4,2,6,3 D) 5,2,1,6,4,3
Qaysi restriktaza (lar) faqat fosfodiefir bog’larni uzadi A) BamHI B) EcoRI C) HaeIII D) pBR-322 Qaysi restriktaza (lar) fosfodiefir va vodarod bog’larni uzadi Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|