Respublikanın ümumtəhsil məktəblərinin 2-ci sinifləri üçün “Fiziki tərbiyə” fənni üzrə müəllim üçün metodik vəsait
Yüklə 396,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Respublikanın ümumtəhsil məktəblərinin 2-ci sinifləri üçün “Fiziki tərbiyə” fənni üzrə müəllim üçün metodik vəsait Müəlliflər: Firat Hüseynov İsmayıl İsmayılov Soltan Bağırov Hənifə Qurbanov Çingiz Salmanov Bakı: XXI YNE, 2014. Müəllim üçün metodik vəsait ilə bağlı TQDK-ya daxil olmuş və açıq müzakirələrdə bildirilmiş qeydlər, iradlar və təkliflər əsasında hazırlanmış YEKUN RƏY 2
Yekun rəy aşağıdakı meyarlar əsasında formalaşmışdır: 1. Məzmunun işlənməsi baxımından 2. Dil və yazı üslubu baxımından 3. Dizayn və bədii tərtibat baxımından 4. Tapşırıqların elmi-metodiki uyğunluğu baxımından
Fiziki tərbiyə fənni üzrə ümumtəhsil məktəblərin 2-ci sinfində yalnız “Müəllim üçün metodik vəsait” (MMV) nəzərdə tutulmuşdur. Vəsait 72 səhifədən ibarətdir. Burada “Giriş”, “Vəsaitdən istifadə qaydaları”, “2-ci sinifdə “Fiziki tərbiyə” fənni üzrə məzmun standartları”, “İllik planlaşdırma”, “Mündəricat” öz əksini tapmışdır. 2-ci sinif fənn kurikulumunda 4 məzmun xətti üzrə (“İnformasiya təminatı və
standartın reallaşdırılması nəzərdə tutulmuşdur. Lakin vəsaitdə “2-ci sinifdə “Fiziki tərbiyə” fənni üzrə məzmun standartları”nda 7 əsas və 22 alt standart göstərilmişdir. Bu məzmun standartları müvafiq fənn üzrə ibtidai siniflər üçün nəzərdə tutulmuş nə köhnə, nə də yeni fənn kurikulumuna uyğun deyil. Qeyd etmək lazımdır ki, Təhsil Nazirliyinin rəsmi müraciətinə əsasən MMV-nin təkrar nəşri ilə bağlı Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası tərəfindən hazırlanmış rəydə göstərilən irad və təkliflərin xeyli hissəsi bu nəşrdə nəzərə alınmışdır. Lakin bəzi iradlar olduğu kimi qalıb, əlavə və dəyişikliklər zamanı isə yeni səhvlərə yol verilmişdir. Bunlar aşağıdakılardır: Vəsaitdə gün rejimi, gigiyenik tədbirlər və s. sərbəst təlimlər üzrə hər hansı bir formada materiallar daxil edilməmişdir. Səhifə 7. “2-ci sinifdə “Fiziki tərbiyə” fənni üzrə məzmun standartları”nda 4-cü məzmun xətti (Şəxsiyyətin mənəvi-iradi keyfiyyətlərinin formalaşması) üzrə verilmiş alt standartlar düzgün deyil.
3
məzmun xətti (Şəxsiyyətin mənəvi-iradi keyfiyyətlərinin formalaşması) üzrə belə alt standart verilməmişdir. Bu alt standartın dəqiqləşdirilməsi tövsiyə edilir. Səhifə 9. “İllik planlaşdırma” cədvəlində “KSQ-2” və “KSQ-3” bölmələrində 4-cü məzmun xətti (Şəxsiyyətin mənəvi-iradi keyfiyyətlərinin formalaşması) üzrə müvafiq alt standartların verilməsi tövsiyə edilir.
qeyd olunmuş “-turnikdə dartınma” ifadəsinin “30-cu dərsdə keçirilmiş turnikdən dartınmanın nəticəsi (oğlanlar) və alçaq turnikdə uzanaraq dartınmanın nəticəsi (qızlar)” kimi verilməsi tövsiyə edilir. Səhifə 11. “İllik planlaşdırma” cədvəlində “KSQ-5” bölməsində 4-cü məzmun xətti (Şəxsiyyətin mənəvi-iradi keyfiyyətlərinin formalaşması) üzrə müvafiq alt standartların verilməsi tövsiyə edilir.
qeyd olunmuş “-1000 metrə qaçış” ifadəsinin “64-cü dərsdə keçirilmiş 6 dəqiqəlik qaçış və ya 1000 metrə qaçışın nəticəsi” kimi verilməsi tövsiyə edilir. Səhifə 15. MMV-nin rus dilində olan variantında Dərs № 10, 12, 13-də “İnformasiya təminatı və nəzəri biliklər” məzmun xətti üzrə verilmiş alt standartlar “İllik planlaşdırma”da nəzərdə tutulan alt standartlara uyğun deyil. Səhifə 31. “Sürət-güc qabiliyyətinin təkmilləşdirilməsi” mövzusu üzrə ev tapşırıqları üçün nəzərdə tutulmuş çoxsaylı tullanış hərəkətləri fizioloji baxımından səhər gimnastikasına uyğun deyil, fiziki cəhətdən yüklənməyə səbəb olur.
mövzusu) müvazinət hərəkətlərinin inkişaf etdirilməsi üzrə “Əsas hərəkətlər” kompleksində verilmiş “İştirakçılar sağ əlləri ilə bir-birini skamya üzərindən yerə
baxımından sol və ya sağ tərəfli ola bilərlər. Səhifə 53. “Ümumiləşdirmə və qiymətləndirmə” dərs hissəsində verilmiş “Daş yerə düşdükdə oyunçu onu götürür və oyun davam etdirir” cümləsinin məzmunu düzgün deyil. Cümlənin dəqiqləşdirilməsi tövsiyə edilir. 4
keyfiyyətlərinin formalaşması) heç bir alt standart qeyd olunmasa da, əvəzində məlum olmayan “2.4.1” alt standartı verilmişdir. Mövzuda qeyd olunmuş alt standartların dəqiqləşdirilməsi tövsiyə edilir.
verilmişdir. Mövzularda qeyd edilmiş alt standartların dəqiqləşdirilməsi tövsiyə edilir.
Dil və yazı üslubu baxımından MMV qənaətbəxşdir. Həmçinin vəsaitdə qrammatik və orfoqrafik qaydalara da əməl edilmişdir. Lakin bununla yanaşı, müəyyən qüsurlara da rast gəlinir. Bunlar aşağıdakılardır: Vəsaitdə bir çox terminlərin (“Alçaq turnik”, “Hündür turnik ....”, “Ruletka” və s.) dəyişdirilməsi zəruridir. Hərəki qabiliyyətlərin müvafiq formada, yəni “Elastiklik qabiliyyəti”nin dəyişdirilib “Bədənin əyilmə qabiliyyəti” və yaxud “Əyilgənlik qabiliyyəti” kimi verilməsi düzgün deyil. Bunun bütün elmi və dərs vəsaitlərində olduğu kimi “Elastiklik qabiliyyəti” şəklində verilməsi daha məqsədəuyğundur. Səhifə 28. “Əsas hərəkətlər” üzrə verilmiş kompleks hərəkətin izahında “...hər bir dördbucaq üzərindən” ifadəsinin “...hər bir dördbucaq üzərinə” kimi verilməsi tövsiyə edilir.
MMV-də tərtibat işləri müsbət sayıla bilər. Vəsaitdə vahid dizayn üslubu gözlənilmişdir. Burada verilmiş rəsm və illüstrasiyalar demək olar ki, mövzulara, üz qabığının tərtibatı isə məzmuna uyğundur. Bununla yanaşı, müəyyən qüsurlara da rast gəlinir. Bunlar aşağıdakılardır:
verilmiş hərəkətin izahı onun rəsmi ilə uyğun deyil. Belə ki, rəsm üzrə hərəkətdə top havaya atıldıqdan sonra oturub qalxmaqla tutulur, lakin izahda duruşdan topun havaya atıb-tutulması verilmişdir. Səhifə 51 və 52. “Əsas hərəkətlər” üzrə verilmiş kompleks oyunda şagirdlərin geyimləri dərs-tədris və tərbiyəvi prinsiplərə müvafiq deyil. Yalnız dərsdən sonrakı 5
vaxtlarda uşaqların vaxtlarının səmərəli keçirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş mütəhərrik oyundur. 4. Tapşırıqların elmi-metodiki uyğunluğu baxımından MMV-də verilmiş tapşırıqlar əsas etibarilə maraqlıdır və şagirdlərin yaş səviyyəsinə uyğundur. Lakin bəzi tapşırıqlarda müəyyən qüsurlara da rast gəlinir. Bunlar aşağıdakılardır: Səhifə 16. “Əsas hərəkətlər” üzrə verilmiş oyun təhlükəli hərəkət kompleksidir. 10-12 şagirdin yüksək sürətlə üz-üzə qaçaraq bir-birinin yanından keçərək finişə çatması təhlükəlidir.
sürət qabiliyyətinin summativ qiymətləndirmə cədvəlində qızlar üçün nəzərdə tutulan “4”-“5” qiymətləndirmə meyarında 5,9 və 5,5 saniyə ölçü vahidləri üzrə qiymətləndirmə normaları verilməmişdir.
Nəzərə almaq lazımdır ki, ümumi orta təhsil bazasında (9 illik) orta ixtisas təhsili müəssisələrinə “Fiziki tərbiyə” ixtisasları üzrə verilmiş normativlər cədvəlində
sinif şagirdləri üçün bu hərəkət normativinin 1,65 metr kimi göstərilməsi düzgün deyil.
təhlükəli oyundur. Hər hansı bir şagirdin səhvi ciddi xəsarətlə nəticələnə bilər. Əgər şagird ona atılan ağacı tuta bilmirsə, o, şagirdin üz-gözünə, başına dəyə bilər.
ədədinin “9,4 və ” kimi verilməsi tövsiyə edilir. Səhifə 66. “Əsas hərəkətlər” üzrə verilmiş kompleks oyun “Reqbi” oyununu xatırladır. Bu oyunun icrası zamanı qızlar və oğlanlar arasında mübarizə dava prinsipini bənzədir. Tədris prosesində bu oyunun tətbiqi zədələnmə və ona bənzər hadisələrlə nəticələnə bilər. Yüklə 396,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|