3-mavzu
SHAMOL ENERGIYASI
Reja:
1. Shamol energiyasi. Shamol tezligi va uni o`lchash.
2. Shamol energetik qurilmalari va ularning F.I.K.
3. Shamol energetik qurilmasining soddalashtirilgan hisobi.
4. Shamol elektrostansiyalari.
Tayanch iboralar: Shamol, shamol energiyasi, shamol tezligi, shamolning kinetik
energiyasi, shamol energiyasi kadastri, anemometr, Bofort shkalasi.
Shamol - bu quyosh nurining intensivligi hisobiga, bosimning o‘zgarib turishi
natijasida havo massasining harakatidir. Shamol energiyasi qayta tiklanadigan
energiya deb tasniflanadi, chunki u Quyosh faoliyatining natijasidir.
Insoniyat suv energiyasi hamda bug‘ dvigatellaridan ancha oldin, shamol
energiyasidan foydalanib kelgan. Angliya, Germaniya, Fransiya, Daniya, Gollandiya,
AQSh va boshqa mamlakatlarda, shamol energiyasi juda katta miqyosda, sanoat va
qishloq xo‘jaligida qo‘llanib kelingan. Shamol energiyasidan foydalanish bo’yicha olib
borilayotgan hozirgi ishlar, alohida katta quvvatli shamol generatorlarini yaratish va
ularning energiyasini ishlab turgan energiya tarmoqlariga ulash va asosiy tarmoq sifatida
foydalanishdan iboratdir.
Havo massasining yer atmosferasi atrofida aylanishi ekspertlar tomonidan turlicha
baholangan. Shamollarning yillik nazariy zahirasi er yuzidagi barcha energiya
zahiralardan 100 marta ortiq bo‘lib, 33 x 10
14
kVt-soatni tashkil qiladi.Ammo bu
energiyaning faqatgina 10-12 % foydalanish mumkin. Iqtisodiy jihatdan joydagi
shamolning tezligi 5 m/s dan kam bo‘lmasa shamol generatorlaridan foydalanish
maqsadga muvofiqdir. Shamol elektrogeneratorlari an’anaviy generatorlardan 2 - 4
barobar qimmat. Ammo shamol energiyasi doimiy bo‘lgan ba’zi bir mintaqalarda u
muhim energiya manbalaridan hisoblanadi.
Shamolning o‘rtacha tezligi, ma’lum vaqt oralig‘idagi teng vaqtlar ichida o‘lchangan
shamol oniy tezliklarining o‘rta arifmetik miqdor sifatida aniqlanadi.
Бу ерда: