Ma’lumotlar oqimi - bu bir jarayondan boshqasiga uzatiladigan ma’lumotlar ketma-ketligi bo`lib, ma’lumotlar oqimi atamasi odatda modellar oqimi yoki ma’lumotlar oqimlari tarmog‘ini hisoblash modeli doirasida qo‘llaniladi.
Jarayon - ma’lumot oqimini o‘zgartirish uchun mo‘ljallangan hisoblash birligi. Jarayon hayotining boshlang‘ich va oxirgi bosqichiga ega. Jarayon vaqt o‘tishi bilan sodir bo‘ladi. Jarayonda ma’lumotlarni uzatishi, qabul qilishi yoki boshqa jarayonlarni boshqarishi mumkin. Jarayon quyidagilarga mo‘ljallangan.
Keng ma’noda, jarayon - bu holatlarni, hodisalarni, biror narsaning rivojlanish yo‘nalishini izchil o‘zgartirish.
Jarayon quyidagilarga mo'ljallangan:
Markaziy protsessor manbalarini bir nechta iste'molchilarga tarqatish;
algoritmlarni bir-biridan ajratish (xotirani himoya qilish mexanizmi mavjud bo'lganda);
bir vaqtning o'zida bir nechta qurilmalarga (ob'ektlarga) xizmat ko'rsatadigan algoritmlarni soddalashtirish.
Jarayonni vaqt o‘tishi bilan biror narsaning o‘zgarishi, obyekt yoki tizim tarkibidagi o‘zgarish deb atash mumkin.
Oqim modeli.
Oqimlarni hisoblash modeli (data flow-ma’lumotlar oqimi) grafik shaklida taqdim etiladi, uning tugunlari jarayonlardir, boshqalari esa ma’lumotlar oqimidir.
Oqim modellari ikki yoki undan ko‘p jarayonlarning o‘zaro ta’siri hisoblanadi.
Oqim diagrammalari ichida DFD (Data Flow Diagram) va CFD (Control Flow Diagram) jarayonlari sikl ko‘rinishini hosil qiladi. DFD-da jarayonlar ma’lumotni uzatish (tekis o‘qlar) va CFD-da boshqarishni uzatish (nuqta o‘qlar) orqali o‘zaro ta’sir qiladi.
