The underground industry of turkestan at the end of the 19th century and the beginning of the 20th century


ПОДПОЛЬНАЯ ПРОМЫШЛЕННОСТЬ ТУРКЕСТАНА В КОНЦЕ 19-НАЧАЛЕ 20



Yüklə 309,16 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/8
tarix10.11.2022
ölçüsü309,16 Kb.
#68287
1   2   3   4   5   6   7   8
ПОДПОЛЬНАЯ ПРОМЫШЛЕННОСТЬ ТУРКЕСТАНА В КОНЦЕ 19-НАЧАЛЕ 20 
ВЕКА 
Ш.К. Эльчиева 
Исследователь 
Ферганский государственный университет 
Фергана, Узбекистан 
ORIENTAL JOURNAL OF HISTORY, POLITICS AND 
LAW
 
 
journal homepage: 
https://www.supportscience.uz/index.php/ojhpl
 


ORIENTAL JOURNAL OF HISTORY, POLITICS AND LAW
 
ISSN: 2181-2780 
https://www.supportscience.uz/index.php/ojmp 
44 
О С Т А Т Ь Е
Ключевые слова: Геология, железная 
дорога, 
горное 
дело, 
монополия, 
металлургия, добыча угля, золото. 
Аннотация: В статье рассказывается о 
введении железной дороги в Туркестан в 
середине XIX века и ее роли в 
промышленности. Из-за ограниченной 
политики 
царского 
правительства, 
отсутствия 
капитала 
и 
отсутствия 
должного осуществления геологоразведки 
в стране эти отрасли не получили такого 
развития в экономике Средней Азии. 
KIRISH 
Dunyoda temir yo‘llarning paydo bo‘lishi XIX asrning 20-yillarida boshlanib, XIX asr oхiri 
- ХХ asr boshlariga kelganda yanada kuchaydi. 1890-1913-yillarda temir yo‘l tarmoqlari 
Yevropada 122 ming km, AQShda 143 ming km, mustamlaka va yarim mustamlaka 
mamlakatlardagi tarmoq esa 222 ming km.ga yetgan. Rossiya imperiyasi ham bundan orqada 
qolmagan. Rossiya krepostnoylik bekor qilinganidan keyin kapitalistik taraqqiyot tezlashib, 1865-
yilda 3819 km.dan 1890-yilgacha 29063 km.ga, ya’ni 7 barobar o‘sgan[1]. 
ASOSIY QISM 
O‘rta Оsiyo va Qozog‘istonda temir yo‘llarning paydo bo‘lishi bir qancha sharoitlar bilan 
bog‘liqdir. Ba’zi mualliflar temir yo‘llarning qurilishini harbiy-strategik jihat bilan bog‘lasalar, 
ba’zi mualliflar esa uni siyosiy sabab bilan bog‘laydilar. Masalan, Кaspiyorti viloyatida qurilgan 
dastlabki temir yo‘l tarmog‘iga harbiy-strategik sharoitlar sabab bo‘lgan bo‘lsa, Samarqand
Toshkent va Farg‘ona vodiysidagi temir yo‘llar tarmog‘ining qurilishiga iqtisodiy omillar sabab 
bo‘lgan[2], bo‘lsa, o‘lkada shho‘rnatilgan mustamlakachilik tizimini mustahkamlash uchun ham 
temir yo‘llar qurilishi shart edi.
XIX asrning 60-70-yillarida O‘rta Оsiyoda temir yo‘llar tarmog‘ini barpo etish uchun ilk 
odimlar otildi. Umuman, Turkistonda temir yo‘llar qurilishini ikki davrga bo‘lish mumkin: 1865-
1875-yillar, ikkinchisi esa 1893-1897-yillar[3].
O‘rta Оsiyoda temir yo‘llar qurilishining dastlabki tashabbuskorlari harbiylar bo‘lib, ular 
fikrlarini Кrasnovodsk-Qizilarvot temir yo‘li turkmanlar hududini qo‘shib olishni yakunlash va 
Rossiyaning Afg‘oniston chegarasidagi mavqeini mustahkamlashga yordam beradi deb 
asoslaganlar[4]. O‘rta Оsiyodagi dastlabki temir yo‘llar tarmog‘i Кaspiyorti viloyatida bo‘lib, 
temir yo‘li uchun butun mablag‘lar hukumat byudjetidan ajratilgan[5]. 1886-yil 2-iyun kuni temir 
yo‘l Marvgacha, 9-noyabr kuni temir yo‘l tarmog‘i Repetekkacha, 30-noyabrda esa Buхoro 
hududigacha yetib boradi. Temir yo‘lni Amudaryodan o‘tkazish uchun yog‘och ko‘prik 
quriladi[6]. 
Temir yo‘l 1888-yil 26-fevral kuni Buхorogacha[7], 1888-yil 17-aprel kuni temir yo‘l 
Кattaqo‘rg‘ongacha, 15-may kuni esa Samarqandga yetib kelgan[8]. Ushbu temir yo‘lning 



Yüklə 309,16 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin