Tüberküloz Dr. Haluk C.Çalışır
tarix 02.03.2017 ölçüsü 450 b. #9976
Yakın zamanda enfeksiyon 1 yıldan önce 12.9 1-7 yıl arası 1.6 Enfeksiyondan 2 yıl sonrası 0.7 HIV enfeksiyonu 35.0-162 %15 den fazla kilo kaybı 2.6 %10-14 2.0 %5-9 2.2 %5 1.1 Tüberküloz enfeksiyonunun hastalığa dönüşümünde risk faktörleri Transplantasyon 37-74 Slikozis 30 Jejunal bypass 27-33 Baş boyun kanseri 16 KBY-Hemodializ 10-25.3 Gastrektomi 2-5 Diabetes M. 2.0-4.1 Tüberküloz enfeksiyonunun hastalığa dönüşümünde risk faktörleri Yakın zamanda enfeksiyon 1 yıldan önce 12.9 1-7 yıl arası 1.6 Enfeksiyondan 2 yıl sonrası 0.7 HIV enfeksiyonu 35.0-162 %15 den fazla kilo kaybı 2.6 %10-14 2.0 %5-9 2.2 %5 1.1 Transplantasyon 37-74 Slikozis 30 Jejunal bypass 27-33 Baş boyun kanseri 16 KBY-Hemodializ 10-25.3 Gastrektomi 2-5 Diabetes M. 2.0-4.1 Progresif Primer Hastalık 1.Parankimal Konsolidasyon 2. Atelektazi 3. Lenfadenopati 4.Plevral Effüzyon 5.Miliyer Hastalık Primer Tüberküloz
Hiler/Mediastinal Lenfadenopati
Plevral efüzyon
Miliyer Tüberküloz
Semptomlar Öksürük (2-3 haftadan fazla süren öksürük) Kilo kaybı Ateş Gece terlemesi Balgam Hemoptizi Bulgular Özel bir fizik muayene bulgusu yoktur. Laboratuar: Balgam direkt bakı Sedimantasyon: orta düzeyde Tüberkülin testi: Hastalığı göstermez Radyoloji: Spesifik değil, Kavite, bilateral lezyonlar , apikal yerleşim Standart Vaka Tanımları* Tedavi şemasını belirlemek için Kayıt ve bildirim için Vaka tanımı için 4 temel nokta Tüberkülozun yeri Balgam yayma sonucu Daha önce tüberküloz tedavisi alıp almadığı Hastalığın şiddeti Tüberküloz Tüm organlarda hastalık yapabilir. Yerleşime göre sınıflaması Akciğer Akciğer dışı organ tb. Tüberküloz Yerleşimi
Kategori I Yeni yayma pozitif akciğer tüberkülozu Tb.Menenjit Tb.Pericardit Tb.Peritonit Bilateral Tb.Plörezi Norolojik komplikasyonlu vertebra tüberkülozu GİS Tb. GÜS Tb Kategori II Yayma pozitif relaps vakalar Tedavi yetmezliği vakaları Daha önce tüberküloz tedavi öyküsü olan hastalar Kategori III Yayma negatif akciğer tüberkülozu Tek taraflı tüberküloz plörezi Lenf bezi tüberkülozu Kemik tüberkülozu Cilt tüberkülozu Periferik eklem tüberkülozu Hastaları ne zaman kontrol edeceğiz? Yayma (+) Akciğer Tüberkülozu Balgam Tanı anında Başlangıç fazı sonrasında 5.ay 6.ay Tedavi Sonuçları KÜR: Balgam konversiyonu gösterilen yayma (+) olan bir hastada , tedavinin son ayında da negatif olması.TEDAVİ YETMEZLİĞİ: Tedavinin 5.ayında yayma (+) olan hasta.TEDAVİ TAMAMLAMA: Tedavi süresi biten, ancak KÜR yada TEDAVİ YETMEZLİĞİ kriterlerine uymayan hasta.TEDAVİYE ARA VEREN: Tedaviye iki aydan fazla ara veren hastaÖLÜM: Tedavi sırasında herhangi bir nedenden dolayı hastanın ölmesi 300 ERKEK ve 230 KADIN 2004 yılı
Özel Durumlar Karaciğer Hastalığı Pirazinamid verilmemelidir. Kanıtlanmış karaciğer hastalığı olanlarda takip önemlidir. 2HRSE/6HE 2 HES/10 HE güvenli rejimlerdir. Özel Durumlar Gebelik Gebeliğin sağlıklı seyredebilmesi için, annenin hastalığının tedavi edilmesi gerekir. Streptomisin verilmez. HRZE güvenli ilaçlardır Emzirme HRZE kullanımı güvenlidir. Özel Durumlar Rifampisin, İsoniazid ve pirazinamid normal dozlarda verilebilir. Streptomisin ve Etambutol verilecekse doz ve frekansı azaltılmalıdır. Dializ yapılıyorsa, ilaçlar dializden sonra verilmelidir. 2HRZ/4HR güvenli bir rejimdir. Yan Etkiler Sarılık HZR Görme bozukluğu E Şok, purpura, ABY R İşitme bozukluğu S Eklem ağrısı Z Kırmızı İdrar R Ahmet Öztürk 25 y. Erkek, kahvede garson Bir aydır öksürük yakınması var. 30-40 cc/gün sarı-yeşil renkte balgam Son iki ayda 7 kg. zayıflamış Dinlemekle sağ üst zonda inspiryumda raller alınmakta, aynı bölgede bronşiyal solunum var. YAKLAŞIM Akciğer grafisi Balgamda 3 kez ARB Tüberkülin testi Bilgisayarlı Toraks Tomografisi Balgam Bakısı
Yaklaşım Tedavi başlarım Daha önce bir aydan uzun süre tbc ilacı kullanıp kullanmadığını öğrenirim Lezyonları daha iyi değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi isterim Balgam yayması yeterli değildir. Kültür ister sonucuna göre davranırım. Senaryo I Hasta daha önce hiç tüberküloz tedavisi kullanmamıştır. Hastanın tanı kategorisi Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV Başlanacak tedavi 2HRZE/4HR 2HRZE/7HR 2HRZES/1HRZE/5HRE 2HRZS/7HRE Senaryo II Hasta 2 yıl önce 3 ay düzensiz tüberküloz tedavisi kullanmıştır. Hastanın tanı kategorisi Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV Başlanacak tedavi 2HRZE/4HR 2HRZE/2HRZ/5HRE 2HRZES/1HRZE/5HRE 2HRZS/5HRE/3HR Ali Güzel 36 yaşında Erkek Bakkal 2003 yılında Yayma (+) AC tbc nedeniyle 6 ay süre ile tedavi görmüş. Tedavi sonunda balgam bakısında ARB (-) bulunmuş. 2005 yılı başında hastada tekrar öksürük, zayıflama yakınları olması üzerine bakılan balgam bakısında ARB (+) bulunur. Hastanın tanı kategorisi Kategori I Kategori II Kategori III Kategori IV Başlanacak tedavi 2HRZE/4HR 2HRZE/2HRZ/5HRE 2HRZES/1HRZE/5HRE 2HRZS/5HRE/3HR Mehmet Uyar, 45 y Erkek İşçi 2002 yılında Yayma (+) Akciğer tüberkülozu nedeniyle 4’lü spesifik tedaviye başlanır. 1 ay düzenli, daha sonra düzensiz olarak 2.5 ay ilaç kullanır sonra kendiliğinden bırakır. Hasta öksürük, kanlı balgam çıkarma, zayıflama yakınmaları nedeniyle yeniden başvurduğunda ARB (+) olarak bulunur. 5 ilaçtan oluşan Kategori II rejimi başlanır.Tedavinin üçüncü ayında balgam yayması halen (+) olarak bulunur. Hastanın bu süre içinde genel durumu bozulur. Hastalık öyküsü
Tedavi yaklaşımı Daha önce kullanmadığı ikinci sıra ilaçlardan oluşan yeni bir rejim başlarım. H ve R yi koruyarak, yanına hiç kullanmadığı 2 yeni ilaç ekleyerek tedaviyi düzenlerim Ocak 2005’te dirençli tüberküloz tedavisi başlardım. DOTS, DGTS Kapsamlı ve kalıcı tüberküloz kontrol aktiviteleri için HÜKÜMET KARARLILIĞI Ferdi başvuru yapan semptomatik hastalarda BALGAM YAYMA MİKROSKOPİSİ ile vaka bulma , GÖZETİM ALTINDA kısa süreli kemoterapi,Bütün yeni yayma pozitif hastalara ( en azından başlangıç fazında) (Kat I) Rifampisin içeren tüm rejimlere Tüm retreatment tedavi verilen hastalara (Kat II) Temel ANTİ-TÜBERKÜLOZ ilaçların DÜZENLİ VE KESİNTİSİZ temini Her bir hastanın vaka bulma ve tedavi sonuçları ile tüm tüberküloz kontrol programının performansını değerlendirebilecek bir STANDART KAYIT VE BİLDİRİM sistemi. Dostları ilə paylaş:
