Urganch davlat univеrsitеti tехnika fakultеti bino va inshootlar konstruksiyasi fanidan

URGANCH DAVLAT UNIVЕRSITЕTI
TЕХNIKA FAKULTЕTI


Bino va inshootlar konstruksiyasi FANIDAN
Betoning tob tashlashi va relaksatsiyasi mavzusidagi


MUSTAQIL ISHI

Mavzu:Betoning tob tashlashi va relaksatsiyasi Reja

1Betoning kirishishi
2Betoning mustaxkamlik sinifi
3Betoning relaksatsiyasi

1Beton muxim xossalarindan biri uning xajmiy ozgarishi dir.Bu ozgarish sementning suv bilan birikishi chogirda fizik-kimyoviy jarayonlarni betondagi namlikni o”(havoda qotgan namning buglanishi suvda qotganda namlikning ortidshi) qotishb jarayonida o”zidan issiklik ajratishi tashqi muxit xarorati va namliknining o”zgarish natijasida vujitga keladi. Betoning havoda qotish natijisaida hajimimg ozgarishioga olib keadigan sabablardan biri kirishish dir (usadka).Betoning kirishishi yuqoridagi hodisasi oqibatida ro”y beradi.Betoning to”liq kirishishda ikki xil defarmatsiyaning (rosmana kirishish va nam tasirida kirishish)yigindisi sifatida tasovir etish mumkin .Rosmana kirishish sement bilan suvning birikishi natijasida haqiqiy hajimning kamayishidan xosil boldi.Bu jarayon qaytmas bolib kichraygan hajim shundatyligicha qoladi

Nam tasiridagi kirishish beton tarkibidagi nomlikning ozgarishidan hosil boladi bu jarayon qisman qayuvchandir:beton quruq hovodagi qotsa uning hajimi kichrayadi (kirishadi) sernam sharoitda qotsa uning hajim kattalashadi bortadi.namtasiridagi kirishish oqibatida vujudga kelgan deformasiya rosmana kirishish deformasiyasidan 10-20 marta katta bolib kirishish deformatsiyalarning asosiy manbai hisoblanadi.
Kxirishish (bortish)ning miqdori sement turi beton tarkibi uni yotizish sharoiti muhitning namligi va harorati kabi omillarga bogliq bolib ortacha qiymatni kirishish 0,3 mm\m bortishida 0,20 mmec3\m atrofida bolad. Syrukturasi bir jinsli bolmagan betonninng chokishi natijasida unda ichki kuchlanishlar hosil bolad.Bu kuchlanishlar betonda mikrobuzilishga olib kelishi mumkin.Mikrobuzilishlar asosan toldiruvchi bilan sement toshi boglangan sirtlarda paydo boladi.Betonning sirti va tanasida namlikning buglanish darajasi har xil bolganligi sababli beton sirtida chozuvchi tanasida esa siquvchi kuchlanishlar vujudga keladi. Natijada beton sirtida toriqlar paydo boladi.Betoning chokish deformatsiyasiga tasir qiladigan omilar::
1Betoning tarkibi va tayorlash texnoligiyasiga bogliq boladi.
2Atrof muhit tasiridaga bogliq bolgan.
3Konstruktiv (amaliy) xarakaterga bolgan (konstruksiyaningshakli olchamlari armatura bilan jihozlash va hokazo)
Beton tayyorlash uchun sarflanadigan sement miqdori uning chokish defarmatsiyasiga katta tasir korsataddi, yani sement miqdorining oshishi chokishi defarmatsiyanining oshishiga olib keladi.Suv sement (W\C) nisbati katta bollsa chokish defarmatsiyasi xam katta boladi.
Elastiklik moduli katta bolgan tolduruvchilardan tayyorlanadigan betoning defarmatsiyasi kam bolldi.
Atrof muxitning issikligi va nisbiy namligi betoning chokishi defarmatsiyaha katta tasir korsatadi.tempiratura oshganda chokish defarmatsiyasi oshadi lekin namlik oshganda esa defirmatsiya kamayadi.Betoning chokish defarmatsiyasi elementning olchamlariga xam boglik.Kichik olchamli beton elementlaridagi defarmatsiya qiymating miqdori ochamlari beton elementlarida nisbatan katta boladi
Beton kirishi deformatsiyani kamaytirish choralarida biri bu kirishmaydigan sementlardan foydalsnish dir.Yoki beton armaturalansa uning kirishi ham bortishi ham kamayadi.Kirishish deformatsiya tezligi vaqt otgan sari kamaya boradi.Ayni payta uzoq muddat dovom etishi mumkin.Kirishish sirtdan boshlanib beton qurigan sari ichkarilab boradi.Quyosh nuri tasirida beton tez qurisa (Markaziy nosiyo sharoitida aynan shunday6 boladi)uning sirtida yoriqlar paydo boladi…
2.Narmativ qarshiligi va beton markalari.Betoning mustaxkamligi uning yosgiga va qotish sharoitga namunaning shakli va olchamlariga hamda kuchlanish holati harakterga bogliq boladi.Beton bir jinsi bolmaganpligi va turli xil omillarningp[;’\/ tasir etish natijasida xossarining kening miqiyosda ozgaruvchan boladi lekinshunga qarmay hisob ishlarida malum bir darajadgi ishlarni bolgan mustaxkamnlik korstadi foydalanishga togiri keladi.Bir xil beton qorishmasidan tayyotlangan N ta namuna sinalganda R qarshiliklarga tening bolgan beton mustaxkamligi olinadi .Bu qaysi bir qarshilik konsturkisiyalarni hisoblash uchun qolanish mumkin degan savo tugiladi.
Hisob ishlarida R1 QOLANILADIGAN bilsa konsturiksiyaning ishonchlik darajsi juda yuqori bolib uning tannarxi esa qimmat boladi.Agar idhlarda Rn qollaniladigan bollasa konstruksiyaning ishchanlik darajasi juda ham past bolib uning tannarxi ham arzon boladi.,Birchi holat ham ikkinchi holat ham loyihachilarni qanoatlantirmaydi.u vaqt konstruksiyalarni hisoblash karshiliklarning qaysi biri qoolash ec3lozim degan savol tugiladi.Bu savolag ehtimmollar nazaryasidan javob toppish mumkin .Beyoning qarshiligi ozgaruvchan ekan demak uni uzgaruvchan miqdor sifatida qabul qilish mumkin .Bu xolatda beton qarshiligining ozgaruvchanligini baxolash uchin mikdorlarining ststik taaqsimot qonunlaridan foydalanish mumkin.
Bir xil beton qorishmasi tayyorlangan namunalarning qarshiliklari R1 R2 R3 Rn dekart sistemasining abscissa oqi boylab bu qarshliklarning paydo bolishiga mos bolgan p1 R2 R3 E htimolliiklarni ordinate oqiga boylab joylashtiriladiganda beton qarshiliklarning empiric taqsimot qonunini ifodalaovchi grafikni olamiz beton qarshiliklarning ortacha qiymati Rm v aorta kvadratik cheklanishi malum bolganda ozgaruvchan miqdor uchun nazariy taqsimot qonuni aniqlash mumkin.
Tajribalar shuni korsatadi ki beton mustahkamligining taqsimot qonuni normal gauss qonuniga boysunadi.qiymatiga mos bolgan ordinate oqlari bilan chegaralangan sathning yuzasi imkon darajsida bir birga yaqinlashsin.Minimal sathning yuzasi imkon darajsida bir biriga yaqinlashsin.Minimal qarshilik sifatiodfa Rm Ar qilinadigan nbolsa egri chiziq ostidagi yuza A=0,84ga teng. Agar Rm-1,64 qarshilikqabul qilinadigan bosa A=0,95 va R-3 ga teng boladi. Umumiy holada betonning normative qarshiligini aniqlash uchun quydagi fomyozish mumkin RN=R*a Beton qarshiligining ozgaruvchanligi ni ifodalovchi koeffisiyenti9ng miqdori betoning sifatiga va boshqa omillarga boglik boladi temirbeton konsturksiyasilari tayyorlaydigan zavodlarda bir xiol qiymatga ega bilmaydi.shuning uchun hamma zavodlarda betonning narmativ qarshilikgining ozgaruvchanligi etiborga olgan holda aniqlanadi.BEtonning sifati yaxshi bolsa v koeffsiyentning miqdori kichik boladi.Buning betonning ortacha qarshiligi uchun kichik bolgan miqdorda qabul qilinish mumkin. Aks holda betonning ortacha qarshilikgi uchun katta bolib miqdor qabul qilinadii.BUesa oz navbatida sement sarfini oshirishga olib keladi. Temir beton konstruksiyasi zavodlarida betoning sifatini nazorat qilish uchun betoning siqlishdagi kubik mustaxkam;igi qollaniladi.Betonning mustaxkamlik darajsi 95% taminlash bilan aniqlanadi.Buning uchun ishonchlik darajsui =1,64 teng bolishi kerak
Lozim bolgan hollarda betonning hisobiy qarshiligi ish sharoiti koeffsiyenti ga kopaytiriladi.Mazkur koeffisyent elementning ishlash sharoit ish bosqichlari krsim olchamlari va boshqa omillarga qarab birdan katta yoki kichik bolishi mumkin. Kop karra takrarlovchi yuklarda betonning hisobiy qarshiliklari R va R ish sharoti koeffisiyenti 1 ga ikopaytiriladi .qiymat kuchlanishlar siklining nosimmetrik koeffisiyenti hamda betonning turi va namligigi bogliq holda aniqlanadi. Konsturksiya uzoq muddatli yuk tasiriga hisobl;ashda agar beton mustahkamligining oshib borishini taminlovchi sharoit mavjud bolmasligi (masalan atrof muhit namligi 75 % dan yuqori bolsa) u holda ogir betonning hisobiy qarshilikgi 0,9 ga kopaytiriladi.kotarma kran shamol zilzila portlash singari qisqa muddatli yuklar tasir etsa olinadi. Betonning qarshligiga iki oqili kuchlanish holati ham tasir etadi. Agar beton elemenlari bir yonalish chozilishga perpendikulayar yonalishda siqlishaga ishlasa betoning qarshiligi kamayadi.
3.Oldindan zo'riqishli beton elementlarni loyihalashda o'rmalanish, qisqarish va bo'shashishdan kelib chiqadigan vaqtga bog'liq kuchlanish yo'qotishlarini hisobga olish kerak. RF-TENDON va RF-TENDON Dizaynida oldindan zo'riqtirilgan betonni loyihalashda bo'shashish yo'qotishlarini hisobga olish quyidagi matnda batafsil ko'rib chiqiladi.Umumiy ma'lumot
Siqilish va qisqarish betonning vaqtga bog'liq xususiyatlari. Betonning qisqarish yo'qolishi yukdan mustaqil bo'lsa-da, qo'llaniladigan bosim yuki siljishda muhim rol o'ynaydi. Tortishish - doimiy bosim kuchlanishida betonning qo'shimcha salbiy deformatsiyasi (siqilishi). Beton uchastkaning salbiy deformatsiyasi tufayli emirilish va qisqarish, oldindan zo'riqishdagi armaturada qo'llaniladigan tortishish kuchlanishining pasayishiga olib keladi.Bo'shashish - bu betonning siljishiga teskari proportsional bo'lgan oldindan zo'riqtirilgan po'latning moddiy xususiyati. "Relaksatsiya" atamasi materialning doimiy deformatsiyasi paytida mavjud kuchlanishning pasayishini tavsiflaydi. 01-rasmda oldindan zo'riqtirilgan po'latning kuchlanish-deformatsiya egri chizig'iga o'rmalash va kuchlanishning bo'shashishi ta'siri grafik tarzda ko'rsatilgan.Sug'orish va stressni engillashtirish
EN 1992-1-1 [1] ga muvofiq stressni yo'qotish yo'qotishlariOldindan zo'riqtirilgan po'latning stressni yumshatish xususiyatlari EN 15630 ga muvofiq 20 ° C doimiy haroratda aniqlanadi. Vaqt va stress funktsiyasi sifatida gevşeme xatti-harakatiga kelsak, oldindan kuchlanishli po'latlar turli sinflarga bo'linadi. Sovuq chizilgan simlar va simlar hozirgi vaqtda tegishli past va juda past bo'shashtiruvchi issiqlik bilan ishlov berish bilan ishlab chiqariladi. Oldindan zo'riqtirilgan novdalar ko'p hollarda issiq haddelenmiş va so'ndiriladi va odatda yuqori bo'shashish yo'qotishlariga ega.Oldindan zo'riqtirilgan betonni loyihalashda bo'shashtiruvchi kuchlanish yo'qotishlarini qanchalik qo'llash kerakligi tegishli mamlakatdagi tegishli loyiha standartiga bog'liq. Evropa mamlakatlarida: Germaniya, Avstriya va Shveytsariyadagi turli ishlab chiqaruvchilarning oldindan zo'riqtirilgan po'latlarini turli bo'shashish yo'qotishlari bilan hisoblash kerak bo'lishi mumkin [4]. Evrokod 2 [1] oldindan zo'riqtirilgan po'latni uch xil stress bo'shatish yo'qotish sinfiga ajratadi:
1-sinf: standart relaksatsiyaga ega oldindan zo‘riqtirilgan simlar va arqonlar 2-sinf: past bo‘shashuvchi oldindan zo‘riqtirilgan simlar va arqonlar 3-sinf: issiq haddelenmiş yoki qattiqlashtirilgan oldindan zo‘riqtirilgan po‘lat barlar
ta'kidlanganidek, oldindan zo'riqishli po'lat uchun stress bo'shashishini yo'qotish hisoblari oldindan kuchlanishdan keyin o'tgan vaqtga, qo'llaniladigan kuchlanish va mos yozuvlar qiymati r1000 ga asoslangan bo'lishi kerak. r1000 mos yozuvlar qiymati o'rtacha 20 ° C haroratda va 0,7 fp oldingi kuchlanishda 1000 soat cho'zilganidan
keyin stressni bo'shashtirishni yo'qotishni belgilaydi. fp - oldindan zo'riqtirilgan po'latning haqiqiy, eksperimental ravishda aniqlangan kuchlanish kuchi. r1000 qo'llaniladigan mos yozuvlar qiymatlari oldindan zo'riqtirilgan po'lat uchun sinov hisobotidan olinishi yoki adabiyotda keltirilgan qiymatlardan belgilanishi mumkin [1]. 02-rasmda EN 1992-1-1 bo'limi 3.3.2 bo'yicha 0,7 ∙ fpk oldingi kuchlanishdagi uchta mumkin bo'lgan gevşeme sinfi bo'yicha stress bo'shashish yo'qotishlarining grafik taqsimoti ko'rsatilgan.
EN 1992-1-1 [1] ga muvofiq 0,7 ∙ fpk da bo'shashishni yo'qotishAgar biz RF-TENDON-dagi materiallar kutubxonasidan oldindan kuchlanishli po'latni tanlasak, Relaxation Definition liniyasi sukut bo'yicha Oddiy bo'ladi. Bu shuni anglatadiki, stressni yo'qotishlarni hisoblashda EN 1992-1-1 [1] da belgilangan relaksatsiya sinfi, 3.28 - 3.30 tenglamalari va [1] da ko'rsatilgan 1000 soatdan keyin stressni yo'qotish yo'qotishlari uchun r1000 mos yozuvlar qiymatlari asosida. qo'llaniladi. 03-rasmdagi chap dialog oynasi past bo'shashuvchan RF-TENDON material kutubxonasidan tanlangan ipni ko'rsatadi.shb=8
Oldindan o'rnatilgan gevşeme sinfi (2-sinf) va mos yozuvlar qiymati r1000 = 2,5 standartning 3.3.2-bobidagi (6) - (7) bo'limlaridagi ko'rsatmalarga mos keladi [1]. 03-rasmdagi o'ng dialog oynasida biz stressni engillashtirish uchun "Maxsus r1000" variantini tanladik. Shunday qilib, biz relaksatsiya sinfini va nazorat qiymatini r1000 ni oldindan zo'riqtirilgan po'latning texnik sertifikatiga muvofiq belgilashimiz mumkin. Stressni yumshatishdanyo'qotish vaqtining o'zgarishi bu holda me'yordan [1] 3.28 - 3.33 tenglamalari bilan aniqlanadi.EN 1992-1-1 [1] ga muvofiq RF-TENDONda gevşeme yo'qotilishini aniqlashOldindan zo'riqtirilgan po'latning texnik bardoshliligidan keyin bo'shashishning yo'qolishiEN 1992-1-1 standartiga Germaniya milliy ilovasiga [2] ko'ra, oldindan zo'riqtirilgan po'latdan texnik sertifikatga muvofiq bo'shashish yo'qotishlari qabul qilinishi kerak. Gevşeme yo'qotishlarni kiritish uchun bir nechta variant mavjud.Evropada tez-tez ishlatiladigan usul - qozonni o'rnatish

Foydlanilgan Adabiyotlar:

Temirbeton va tosh-gisht konstruksiyasi
http://www.promstroysever.ru
https://www.google.com/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fstudfile.net%2Fhtml%2F2706%2F583%2Fhtml_fHSPpFCVlt.ryMX%2Fimg-Vjr0NR.png&imgrefurl=https%3A%2F%2Fstudfile.net%2Fpreview%2F2861534%2Fpage%3A5%2F&tbnid=HSIjEnAFOAN3NM&vet=1&docid=8w167H7ZrrhYgM&w=901&h=321&hl=ru-RU&source=sh%2Fx%2Fim