ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û

ðàì. Ñ.Âóðüóí.

ÌßÔÒÓÍÚÀÑÛÍÀ

çÿðô Ìÿôòóí îëìóø êèìè;

âóðüóíúàñûíà, ùåéðàíúàñûíà, ñåùðëÿíìèø êèìè.

Ìÿôòóíúàñûíà áàõìàã.

ÌßÔÒÓÍÅÄÈÚÈ

ñèô. Þç ýþçÿëëèéè èëÿ ìÿô-

òóí åäÿí; âàëåùåäèúè, ùåéðàíåäèúè. Ìÿôòóí-

åäèúè ýþçÿëëèê. Ìÿôòóíåäèúè ìÿíçÿðÿ. – Äÿëè

äàü íÿ ãÿäÿð ùàéëû-êöéëö, íÿ ãÿäÿð âàùèìÿëè-

ãîðõóëó îëñà äà .. ùÿð áèð äàüäàí ìÿôòóíåäèúè

(ç.) ýÿëèðäè. Ñ.Ðÿùèìîâ.

ÌßÔÒÓÍÈÉÉßÒ

èñ. êëàñ. Ìÿôòóíëóã. ..Áèð

ãèñìè äÿ ãàðà ýþçëÿðÿ, ãàðà ãûâûðúûã ñà÷ëàðà,

à÷ûã-áóüäàéû ðÿíýÿ äàùà çèéàäà ìÿôòóíèééÿò

ýþñòÿðèð. À.Øàèã.

ÌßÔÒÓÍËÀØÌÀÃ

ô. Ìÿôòóí îëìàã, ùåé-

ðàí ãàëìàã, âàëåù îëìàã. Éöðöéöð äàü àøàüû

îðäà ÷îáàí äà äÿðÿéÿ; Èøòÿ ìÿôòóíëàøûð èíñàí

áó ýþçÿë ìÿíçÿðÿéÿ. À.Ñÿùùÿò.

ÌßÔÒÓÍËÓÃ

èñ.  Ìÿôòóí îëìóø àäàìûí

ùàëû; âóðüóíëóã, âàëåùëèê, ùåéðàíëûã. Äèëàðà

ìÿôòóíëóã è÷ÿðèñèíäÿ ìÿêòÿáäÿí ýÿëÿí ñÿñëÿðè

äèíëÿìÿéÿ áàøëàäû. ß.Ìÿììÿäõàíëû.

ÌßÝßÐ

[ôàðñ.] 1. ÿä. Ñóàë ìÿãàìûíäà

èøëÿíèá, øöáùÿ, èíàìñûçëûã âÿ éà òÿÿúúöá áèë-

äèðèð: îëìàéà, áÿñ, éîõñà (áÿçÿí “êè” áàüëà-

éûúûñû èëÿ èøëÿäèëèð). Ìÿýÿð ñÿíèí õÿáÿðèí éîõ-

äóð? Ìÿýÿð î ýÿëìÿéÿúÿê? – Ìÿýÿð êè, àøèãèí

ãÿìèí éåìÿçñÿí; Áó úþâðö úÿôàäàí ñÿí èíúè-

ìÿçñÿí. Ì.Ï.Âàãèô. [Øÿðÿôíèñÿ õàíûì:] Óøàüû

éåðÿ ýèðñèí. Äèíú îòóðóð ìÿýÿð. Ì.Ô.Àõóíä-

çàäÿ. ßäàëÿòëÿ äåéèí, ìÿí; Éàëàí äàíûøäûì

ìÿýÿð? Á.Âàùàáçàäÿ.

2. áàüë. Àíúàã, ôÿãÿò. [Ñÿôÿðÿëè:] ..Áó èø

ùå÷ êèìèí èøè äåéèë, ìÿýÿð êè, Ðÿùèìèí. Í.Âÿ-

çèðîâ. [Ùàúû Ðöñòÿìèí] ùÿìèøÿ øöàðû áó èäè:

ôöðñÿòè ôþâð åéëÿìÿç àãèë, ìÿýÿð íàäàí îëà.

ß.Ùàãâåðäèéåâ.

ÌßÜÁÓÍ

[ÿð.]  á à õ ìÿüìóí. Úàíûì àë-

äûí ìåé ö÷öí, ñàãè, è÷èðäèí ìÿíÿ ãàí; Äàä

ÿëèíäÿí êè, ìÿíè àë èëÿ ìÿüáóí åéëÿäèí. Ôöçóëè.

Îë êè, áèð øèøÿ øÿðàáè-àëà äöíéàíû âåðèá; Åòè-

ãàäûì áóäóð, îë êÿñ ýåíÿ ìÿüáóí åéëÿð.

Ñ.ß.Øèðâàíè.

ÌßÜËßÒß

èñ.  [ÿð.] Ãàðûøûãëûã, àðàãà-

ðûøìà, äàâà-äàëàø, ùàé-êöé. 

Ìÿüëÿòÿ ñàë-

ìàã – àðà ãàðûøäûðìàã, ãàðûøûãëûã ñàëìàã,

ùàé-êöé ãîïàðìàã, äàâà-äàëàø ñàëìàã. [Ùàúû

ßùìÿä:]  Î áèçèì êÿíäèìèçÿ ìÿüëÿòÿ ñàëûð.

Ú.Úàááàðëû.

ÌßÜËÓÁ

ñèô.  [ÿð.] Ìöùàðèáÿäÿ, éàðûøäà,

ìöñàáèãÿäÿ, ìöáàùèñÿäÿ âÿ ñ.-äÿ ìÿüëóá

îëìóø, áàñûëìûø (ãàëèá ÿêñè). 

Ìÿüëóá åò-

ìÿê – ìöùàðèáÿäÿ, éàðûøäà, ìöáàùèñÿäÿ âÿ

ñ.-äÿ áàñìàã, ãàëèá ýÿëìÿê, öñòöí ýÿëìÿê,

óäìàã. Íÿáè äöøìÿíè ìÿüëóá åäèð âÿ ùàìàí

ýöíö Øóøà ãàëàñûíà ýÿëèð. “Ãà÷àã Íÿáè”.

[Áÿêèð]  Ùàðóí .. äöøìÿíè ìÿüëóá åòäè!

Ö.Ùàúûáÿéîâ. Ìÿüëóá îëìàã – ìöùàðèáÿäÿ,

éàðûøäà, ìöñàáèãÿäÿ, ìöáàùèñÿ âÿ ñ.-äÿ áà-

ñûëìàã. Òàùèðÿ äÿ åëÿ áèë Áàùàðûí ãàðøûñûíäà

ìÿüëóá îëäó. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÜËÓÁÅÄÈËÌßÇ

ñèô. Ìÿüëóáèééÿò áèë-

ìÿéÿí, ìÿüëóá îëóíìàç; áàñûëìàç, éåíèë-

ìÿç, ÷îõ ýöúëö, ùÿìèøÿ ãàëèá ýÿëÿí. Ìÿüëóá-

åäèëìÿç îðäó. – [Ãûçûë Àðñëàí:] Èäàðÿ åòäèéè-

ìèç ìÿìëÿêÿòèí õàëãû éåíèëìÿç âÿ ìÿüëóá-

åäèëìÿç áèð õàëãäûð. Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

ÌßÜËÓÁÅÄÈËÌßÇËÈÊ

èñ. Ìÿüëóáèééÿò

áèëìÿìÿ, ìÿüëóá åäèëÿ áèëìÿìÿ, ùÿìèøÿ

ãàëèá ýÿëìÿ, áàñûëìàçëûã, éåíèëìÿçëèê.

ÌßÜËÓÁÈÉÉßÒ

èñ.  [ÿð.] Ìÿüëóá îëìà,

áàñûëìà (ãàëèáèééÿò ÿêñè). ×àðèçì âÿ ãàðà èð-

òèúà ìåéäàí ñóëàñà äà, ìöâÿããÿòè ìÿüëóáèé-

éÿò èíãèëàá÷ûëàðû ðóùäàí ñàëìàäû. Ì.Èáðàùèìîâ.

Ìÿüëóáèééÿòÿ óüðàìàã – ìÿüëóá îëìàã,

áàñûëìàã.

ÌßÜËÓÁËÓÃ

á à õ ìÿüëóáèééÿò.

ÌßÜÌÓÍ

ñèô.  [ÿð.] 1. Àëäàíìûø, çÿðÿð

÷ÿêìèø, óäóçìóø, ýþçëÿäèéè øåéäÿí ÿëè ÷ûõ-

ìûø, ìÿùðóì îëìóø. Áþéöê þçöíö àëäàíìûø

ñàéäûüû êèìè, Ìÿùÿððÿì äÿ þçöíö ìÿüìóí

ùåñàá åäèðäè. Ìèð Úÿëàë. 

Ìÿüìóí åòìÿê

(åëÿìÿê) – çÿðÿðÿ ñàëìàã, àëäàòìàã, ýþç-

ëÿäèéè øåéäÿí ìÿùðóì åòìÿê. [Êÿðáÿëàéû

Òàïäûã] ìÿíÿ êÿáèí êÿñäè, ùàìûñûíû è÷ÿðè þòöð-

äö, ìÿíè ìÿüìóí åëÿäè. Ìèð Úÿëàë. Ìÿüìóí

îëìàã – àëäàíìàã, çÿðÿðÿ äöøìÿê, óäóçìàã,

ÿëè ÷ûõìàã, ýþçëÿäèéè øåéäÿí ìÿùðóì îëìàã.

2. Àúèç, áàúàðûãñûç, ÿôÿë, ÿëèíäÿí èø ýÿë-

ìÿéÿí. Áÿùëóë äà êÿíä óøàüû äåéèëìè? Î äà

ñÿíèí êèìè óòàíúàã, ìÿüìóíóí áèðè èäè. Ìèð

Úÿëàë. 

Ìÿüìóí åòìÿê (åëÿìÿê) – àúèç

åòìÿê; ìÿùðóì åòìÿê, ÿëèíäÿí àëìàã. Ìÿíè

ìÿüìóí åäèá äþâðö çàìàíûì, íÿ åäèì? Ùÿëÿ

áèð ÷åò ãÿïèéÿ éîõäó ýöìàíûì, íÿ åäèì?

Ú.Úàááàðëû.  Àììà áàü÷ûëûã ìÿñÿëÿñè áó èë

319

ÌßÔÒÓÍÚÀÑÛÍÀ

ÌßÜÌÓÍ

áèçè áèð áàëàúà ìÿüìóí åëÿäè. “Êèðïè”. // Ùå÷

áèð øåéè îëìàéàí, ùÿð øåéäÿí ìÿùðóì. [Êÿë-

áàëû Ìèðçÿéÿ:] Ñÿíèí àðâàäûí âàðäûð, áèçèì

êèìè ìÿüìóí äåéèëñÿí êè? Ñ.Ðÿùèìîâ.

ÌßÜÌÓÍËÓÃ

èñ. 1. Çÿðÿð ÷ÿêìèø, óäóç-

ìóø, àëäàíìûø, áèð øåéäÿí ìÿùðóì îëìóø

àäàìûí ùàëû.

2. Àúèçëèê, áàúàðûãñûçëûã.

ÌßÜÐÈÁ

èñ. [ÿð.] Ýöíáàòàí, ãÿðá (ìÿøðèã

ÿêñè). // Øÿðãÿ ìöãàáèë úÿùÿò. Ñöáùÿ àç ãà-

ëûá âÿ àé äà ìÿüðèá òÿðÿôÿ éàõûíëàøûá áàò-

ìàüà ùàçûðëàøûð. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Ìÿüðèáäÿí

ìÿøðèãÿ êèìè; Óçàíûáäû ãîëóí, äàüëàð! Àøûã

Øÿìøèð.

ÌßÜÐÓÐ

ñèô. [ÿð.] 1. Þç ëÿéàãÿòèíè, öñòöí-

ëöéöíö ùèññ åäÿí, ìÿíëèê ùèññè îëàí; ãöðóðëó,

âöãàðëû. [Ðÿìçè:] Àëï Àðñëàí, î ìÿüðóð èíñàí;

Ýåðè äþíìöø, ñàíûðûì, Úåéùóíäàí. Ù.Úàâèä.

// Èñ. ìÿíàñûíäà. [Ñàëìàí] ìÿüðóðëàðà .. õÿë-

âÿòúÿ ýöçÿøòÿ ýåäèð, öçëÿðèíÿ ýöëöìñÿéèðäè.

Ì.Èáðàùèìîâ. // ìÿú. ßçÿìÿòëè, ìþùòÿøÿì,

ãöðóðëó. [Àòòàë:] Ùÿð éåðÿ àò ñöðäöê, áó ìÿü-

ðóð äöíéà; Äóç èëÿ, ÷þðÿêëÿ ÷ûõäû ãàðøûéà.

À.Øàèã.  Èñòÿìÿì, àõìàñûí ýþçëÿðèí éàøû!

×àòûëìàñûí ìÿüðóð þëêÿìèí ãàøû! Ì.Ìöøôèã.

// Çÿðô ìÿíàñûíäà. ßçÿìÿòëÿ, ùÿøÿìÿòëÿ, ãö-

ðóðëà. Áóäóð Ãûç ãàëàñû, ýþçÿë àáèäÿ; Îíóí

ìÿüðóð äóðàí ãÿäèì òàüëàðû. Ì.Ðàùèì. Öñ-

òöíÿ àëîâäàí éàüûð áèð éàüìóð; Ñÿíñÿ ãàëà

êèìè äóðìóñàí ìÿüðóð. Í.Ðÿôèáÿéëè.

2. Áàøãàëàðûíà õîð áàõàí, ëîâüà, òÿêÿá-

áöðëö, òÿøÿõõöñëö, èääèàëû. Ìÿüðóðñàí, åé ýöë,

õÿáÿðèí éîõäóð þçöíäÿí; ßééàìè-õÿçàí ýÿëñÿ,

õÿáÿðäàð îëàúàãñàí. Ñ.ß.Øèðâàíè.

ìÿüðóð-ìÿüðóð çÿðô  1. Á à õ ìÿüðóð-

úàñûíà. Áàøûìûçûí öçÿðèíäÿ ö÷ðÿíýëè áàéðà-

üûìûç ìÿüðóð-ìÿüðóð äàëüàëàíûð.

2. Òÿøÿõõöñëÿ, òÿêÿááöðëÿ, ëîâüà-ëîâüà.

Ìÿüðóð-ìÿüðóð áàõìàã.

ÌßÜÐÓÐÀÍß

ñèô.  [ÿð. ìÿüðóð âÿ ôàðñ.

...àíÿ] 1. Ìÿüðóð, ìÿüðóð áèð òÿðçäÿ, âöãàðëà.

Ìÿüðóðàíÿ ùÿðÿêÿò. – [Øàù:] Õóðøèä, .. õîø-

áÿõòÿì êè, ñÿíèí ìÿüðóðàíÿ ñþçëÿðèíè ãÿáóë

åäèá ñÿíÿò þéðÿíäèì. Ö.Ùàúûáÿéîâ.

2. Òÿêÿááöðëö, òÿøÿõõöñëö, ìÿüðóð. Ìÿü-

ðóðàíÿ áàõûø.

ÌßÜÐÓÐÚÀÑÛÍÀ

çÿðô  Ãöðóðëà, âöãàðëà,

ìÿüðóð áèð òÿðçäÿ; ìÿüðóð-ìÿüðóð. Ìÿüðóð-

úàñûíà äàéàíìàã (áàõìàã).

ÌßÜÐÓÐËÀÍÌÀ

“Ìÿüðóðëàíìàã”äàí

ô.èñ.

ÌßÜÐÓÐËÀÍÌÀÃ

ô. Áîø-áîøóíà ãöððÿ-

ëÿíìÿê, áèð øåéÿ ýöâÿíìÿê, èääèàëàíìàã.

ÌßÜÐÓÐËÓÃ

èñ. 1. Þç ëÿéàãÿò âÿ éöê-

ñÿêëèéèíè ùèññ åòìÿ, ìÿíëèê ùèññè; âöãàð.

[Âàùèä:] Ìÿíÿ ùÿð øåéäÿí àðòûã õîø ýÿëÿí

[àíàìûí] ìÿüðóðëóüó èäè. Á.Áàéðàìîâ.

2. Ëîâüàëûã, òÿêÿááöð, òÿøÿõõöñ, èääèàëûëûã.

Ìÿüðóðëóã åéëÿéèá óñòàäàì äåìÿ; Îëàð êè,

áèð éåðäÿ äàðà äöøÿðñÿí. Àøûã ßëÿñýÿð. Ïóàí

Ãàé [àâðîïàëûëàðûí] .. ìÿüðóðëóãëàðûíû, ÷èíëè-

ëÿðÿ åäèëÿí çöëìö ïàíòîìèì òÿðçèëÿ ýþçÿëúÿ-

ñèíÿ ýþñòÿðèá õàëãû ýöëäöðöðäö. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ.

ÌßÜØÓØ

ñèô. êëàñ. Ãàðìà-ãàðûøûã, ùÿðú-

ìÿðú, èüòèøàøëû. Áåëÿ âèëàéÿòè äàüûòñûí Òàðû;

Çèéàäÿ ìÿüøóøäóð ßðÿñ êÿíàðû. Ã.Çàêèð.

2. Ùàëû þçöíäÿ îëìàéàí, ÿùâàëû ïîçüóí;

áèêåô, êåôñèç, ùàëñûç. Éàüûð éàüûø, ìÿüøóøäóð

ÿùâàëûì; Êîìàìûç ñöáùÿäÿê ýèðéàí îëóáäóð.

Àøûã Ìåùäè. [Ýöëíèñÿ:] Áÿùðàì! Ùàëûí ìÿü-

øóøäóð, íÿ îëóá ìÿéÿð, îüëóì! Ú.Úàááàðëû.

ÌßÜØÓØËÓÃ

èñ. Ãàðìà-ãàðûøûãëûã, øóëóã-

ëóã, ùÿðú-ìÿðúëèê, èüòèøàø. [Àëëàùâåðäè:] Àðàì,

äåéèðëÿð, Áàêûäà ìÿüøóøëóã âàð? Ú.Úàááàðëû.

[Ìóñà:] [Øåéõ Ôåéçóëëàù] .. ýåäèá, Øàù ßáäöë-

ÿçèìäÿ îòóðóá ìÿüøóøëóã ñàëìàãëà ìÿøüóë-

äóð. Ï.Ìàêóëó.

ÌßÜÇ

èñ. [ôàðñ.] 1. äàí. á à õ ëÿïÿ

2

. Áàäà-

ìûí ìÿüçè. Ãîç ìÿüçè.

2. ìÿú. Ìàùèééÿò, ÿñàñ, ÿñèë. Âàãèô ýþðäö

êè, Èáðàùèì õàí îíóí ñþçëÿðèíèí ìÿüçèíè äÿðê

åòìèð. ×ÿìÿíçÿìèíëè. Éåíÿ äÿ ÿñèë ìÿòëÿá,

ìÿñÿëÿíèí ìÿüçè Íàäèðèí ðóùóíà ÿçàá âåðÿí

úÿùÿòè àéäûíëàøäûðìàéûá ìÿúùóë ãàëäû. Á.Òà-

ëûáëû.

ÌßÜÇÈÁÀÄÀÌ

èñ. [ôàðñ.] Áàäàì è÷è, áà-

äàì ëÿïÿñè. // Òÿìèçëÿíìèø áàäàì.

ÌßÙ

[ôàðñ.] êëàñ. á à õ ìàù.  Åé äèë, êè

ùèúðÿ äîéìàéûá, èñòÿðñÿí îë ìÿùè; Øöêð åò áó

ùàëÿ, éîõñà ýÿëÿð áèð áÿëà ñàíà. Ôöçóëè. Ñÿíäÿ

íÿ ýöíäöð, åé ìÿù, ìåùðèí ÷ûðàüû éàíìàç.

Ãþâñè.

ÌßÙÀÁßÒ

ñèô. [ÿð.] Ýþðöíöøúÿ ÿçÿìÿòëè,

âöãàðëû.

2. Äÿùøÿòëè.

3. èñ. Ãîðõó, ÷ÿêèíìÿ ùèññè.

ÌßÙÀË

[ÿð.] êëàñ. á à õ ìàùàë

2

.  Ãÿðÿç

Ôöçóëèéÿ àíúàã ÿëèíäÿ þëìÿêäèð; Áÿëè, ìÿùàë-

äûð îë ùÿì, ñÿí îëàúàã ãàòèë. Ôöçóëè.

320

ÌßÜÌÓÍËÓÃ

ÌßÙÀË

ÌßÙÀÐßÒ

[ÿð.] èñ. Áèð èø ýþðìÿêäÿ óñòà-

ëûã, áàúàðûã, ãàáèëèééÿò, ùöíÿð. ..Éàíäöäöéö

÷àëìàãäà ÿìèîüëóì êèìè ìÿùàðÿò ýþñòÿðìÿê

âÿ ãóëàã àñàíëàðû âàëåù åòìÿê ìÿíÿ õóäàéè-

òààëàäàí ãèñìÿò äåéèëìèø. Ú.Ìÿììÿäãóëó-

çàäÿ. Ùàíû, ýþñòÿð äÿ áèð úÿñàðÿòèíè; Ýþðÿëèì

áàðû ñîí ìÿùàðÿòèíè. Ù.Úàâèä. 

Ìÿùà-

ðÿò(èíè) ýþñòÿðìÿê – ãàáèëèééÿòèíè, áàúàðû-

üûíû, ùöíÿðèíè ýþñòÿðìÿê. Àç áèð çàìàíäà

Âàãèô äþâëÿò èøëÿðèíäÿ áþéöê ìÿùàðÿò ýþñòÿ-

ðèá, áöòöí ñàðàéäà ùþðìÿò ãàçàíäû.. ×ÿìÿí-

çÿìèíëè. Éàç ýÿëèá ñÿïèí áàøëàíàíäà ßëè ÿñèë

óñòàëûüûíû, ìÿùàðÿòèíè ýþñòÿðäè. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÙÀÐßÒËÈ

ñèô. Ìÿùàðÿòè îëàí; áàúàðûãëû,

ãàáèëèééÿòëè, ìàùèð. Ìÿùàðÿòëè óñòà. – ..Îíóí

ãîíøóëóüóíäà óñòà Úÿôÿð àäëû ìÿùàðÿòëè áÿííà

âÿ ñÿëèãÿëè ýÿú ÷ÿêÿí âàð. Ú.Ìÿììÿäãóëó-

çàäÿ. [Ãÿùðÿìàí] ìÿùàðÿòëè âÿ ïåøÿêàð áèð

íàòèã êèìè ñþçÿ áàøëàéàðàã äåäè.. ß.Âÿëèéåâ.

ÌßÙÀÐßÒËÈËÈÊ

èñ. Áàúàðûãëûëûã, ãàáèëëèê,

ãàáèëèééÿòëèëèê, ìàùèðëèê.

ÌßÙÀÐßÒÑÈÇ

ñèô. Ìÿùàðÿòè îëìàéàí, áà-

úàðûãñûç, ãàáèëèééÿòñèç.

ÌßÙÀÐßÒÑÈÇËÈÊ

èñ.  Ìÿùàðÿòñèç îëìà;

ãàáèëèééÿòñèçëèê, áàúàðûãñûçëûã.

ÌßÙÁßÑ

èñ. [ÿð.] Ùÿáñõàíà. Ìÿùáÿñÿ ñàë-

ìàã. – [Àéäÿìèð:] ..Ìÿíèì ö÷öí ÿí ãàðàí-

ëûã áèð ìÿùáÿñèí éàøûë, àçàä áèð ÷ÿìÿíäÿí

ôÿðãè éîõäóð.. Ú.Úàááàðëû. Äèããÿòëÿ ñàõëàíûëûð

ßæäÿð ìÿùáÿñäÿ; Ñàüàëìûø éàðàñû, äåéèëäèð

õÿñòÿ. Ù.Ê.Ñàíûëû. // Ìÿú. ìÿíàäà. [Úàðèéÿ:]

Ñÿíñèç áöòöí úàùàí ìÿùáÿñäèð îíà. Ù.Úàâèä.

Ýåò-ýåäÿ åâ Øàùìàð ö÷öí áèð ìÿùáÿñÿ äþíöð,

ìèí áèð ðÿíýëè ýöë-÷è÷ÿê îíóí ö÷öí áèð ùå÷ÿ

÷åâðèëèðäè. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÙÁßÑÕÀÍÀ

[ÿð. ìÿùáÿñ âÿ ôàðñ.

...õàíÿ] á à õ ìÿùáÿñ.

ÌßÙÁÓÁ

èñ.  [ÿð.] êëàñ.  Ñåâýèëè, ìÿøóã,

èñòÿêëè (êèøè). Çàòûíäà ÷ö âàð èäè ìÿùÿááÿò;

Ìÿùáóáó ýþðöíúÿ òóòäó öëôÿò. Ôöçóëè. Êþí-

ëöìöí ñåâýèëè ìÿùáóáó ìÿíèì; Âÿòÿíèìäèð,

âÿòÿíèìäèð, âÿòÿíèì. À.Ñÿùùÿò.

ÌßÙÁÓÁß

èñ. [ÿð.] Ñåâýèëè, ìÿøóãÿ, èñ-

òÿêëè (ãàäûí – ãûç). Øàù Àááàñ ýöíîðòàäàí ö÷

ñààò êå÷ìèø ãÿñðäÿ þç ìÿùáóáÿñè Ñÿëìè õà-

òóíëà îòóðóá ñþùáÿòÿ ìÿøüóë èäè. Ì.Ô.Àõóíä-

çàäÿ. Èøè áÿùàíÿ åäèá, ùÿéÿòäÿ î éàí-áó éàíà

ýåòäè, ìÿùáóáÿñèíè ýþçàëòû àõòàðìàüà áàø-

ëàäû. Ìèð Úÿëàë.

ÌßÙÁÓÑ

èñ. [ÿð.] Ùÿáñ îëóíìóø; äóñòàã.

Áó ùàëäà ìÿùáóñëàð éåðÿ éûõûëûá øàùûí àéà-

üûíà ñöðöíöðëÿð. Ö.Ùàúûáÿéîâ. Ñàíêè êö÷ÿ-

äÿí áþéöê áèð ìÿùáóñ äÿñòÿñèíè Ñèáèðÿ àïà-

ðûðëàð. Ñ.Ðÿùìàí.

ÌßÙÁÓÑËÓÃ

èñ. Ùÿáñäÿ îëìà, äóñòàãäà

îëìà; äóñòàãëûã.

ÌßÙÚÓÁ

ñèô. [ÿð.] êëàñ. Óòàíìûø, óòàíàí,

óòàíúàã. [Ýöíÿø] ìÿùúóá âÿ òóòãóí áèð ùàëäà

éàòàüûíà ÷ÿêèëäè. À.Øàèã. Ñÿùÿðëÿð öôöãëÿð

ìÿùúóá ãûç éàíàãëàðû êèìè ãûçàðûðäû.

ß.Ìÿììÿäõàíëû. 

Ìÿùúóá åòìÿê – óòàí-

äûðìàã. [Ãûçûí] éàíàãëàðû ãöðóáà ñöñëÿð

âåðÿð, äîäàãëàðû ýöëëÿðè ìÿùúóá åäÿð ãÿäÿð

ýþçÿë èäè. ×ÿìÿíçÿìèíëè. Ìÿùúóá îëìàã –

óòàíìàã, ñûõûëìàã, õÿúàëÿò ÷ÿêìÿê. Øåéòàí

êèìè ùÿãäÿí áó ýöí ìÿùúóá îëàí áèýàíÿäèð.

Íÿñèìè. Î ýöëýöí ÷þùðÿ ýóéà ñàðñûëûð, ìÿù-

úóá îëóð ùÿð àí. Ù.Úàâèä.

ÌßÙÚÓÁËÓÃ

èñ. êëàñ. Óòàíìà, óòàíúàã-

ëûã, ùÿéà. ßí ýþçÿë âÿ ñåâèìëè õöñóñèééÿò-

ëÿðèíäÿí áèðèñè, çàùèðè ýþðöíöøöíäÿ îëàí

ìÿùúóáëóüó, ùÿéàëûëûüû âÿ óòàíúàãëûüû èäè.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

ÌßÙÄÓÄ

ñèô. [ÿð.] 1. ßùàòÿ îëóíìóø, äþâ-

ðÿëÿíìèø, ùöäóäëàíìûø. Ùàñàðëà ìÿùäóä áèð

åâ.

Ìÿùäóä åòìÿê – ùÿää ãîéìàã, ùö-

äóä ãîéìàã, ìÿùäóäëàøäûðìàã.

2. Êè÷èê, ÿùÿìèééÿòñèç, àç, úöçè. Èìêàí-

ëàðûìûç ìÿùäóääóð. Ìÿùäóä ìèãäàðäà. Âÿ-

ñàèò ìÿùäóääóð.

3. ìÿú. Ìÿëóìàòû, áèëèéè àç, äöíéàýþðöøö

äàð. Ìÿùäóä àäàì. Äöíéàýþðöøö ìÿùäóä-

äóð. – Àíàìûí þâëàä ùàããûíäà òÿñÿââöðö äÿ

òàìàì ìÿùäóä âÿ êþùíÿ èäè. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÙÄÓÄÈÉÉßÒ

[ÿð.]  á à õ ìÿùäóäëóã.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÄÛÐÛËÌÀ

“Ìÿùäóäëàíäû-

ðûëìàã”äàí ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÄÛÐÛËÌÀÃ

á à õ ìÿùäóä-

ëàøäûðûëìàã.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÄÛÐÌÀ

“Ìÿùäóäëàíäûð-

ìàã”äàí ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÄÛÐÌÀÃ

á à õ ìÿùäóä-

ëàøäûðìàã. Èìêàíû ìÿùäóäëàíäûðìàã.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÌÀ

“Ìÿùäóäëàíìàã”äàí

ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀÍÌÀÃ

ô.  Þç èøè âÿ ùÿðÿ-

êÿòèíäÿ ìöÿééÿí áèð ùÿäëÿ êèôàéÿòëÿíìÿê,

îíäàí êÿíàðà ÷ûõìàìàã.

321

ÌßÙÀÐßÒ

ÌßÙÄÓÄËÀÍÌÀÃ

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÛËÌÀ

“Ìÿùäóäëàøäû-

ðûëìàã”äàí ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÛËÌÀÃ

ìÿúù.  Ìöÿé-

éÿí áèð ùöäóä, ÷ÿð÷èâÿ è÷èíÿ àëûíìàã, ìöÿé-

éÿí áèð äàèðÿäÿ ñàõëàíûëìàã.

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÛÚÛ

á à õ ìÿùäóäëàéûúû.

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÌÀ

“Ìÿùäóäëàøäûð-

ìàã”äàí ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÌÀÃ

ô.  Ìöÿééÿí áèð

ùöäóä è÷èíÿ àëìàã, ìÿùäóä åòìÿê, ùÿää

ãîéìàã, ìöÿééÿí ùÿääÿ, ÷ÿð÷èâÿäÿ ñàõëà-

ìàã. Èìêàíû ìÿùäóäëàøäûðìàã. – Áèçèì äþâ-

ðöìöç ñÿíÿòêàðû ùå÷ áèð úÿùÿòäÿí ìÿùäóä-

ëàøäûðìûð. Ì.Ùöñåéí.

ÌßÙÄÓÄËÀØÌÀ

“Ìÿùäóäëàøìàã”äàí

ô.èñ.

ÌßÙÄÓÄËÀØÌÀÃ

ô.  Ìÿùäóä îëìàã,

ìöÿééÿí ùÿää-ùöäóä è÷ÿðèñèíäÿ îëìàã, êè-

ôàéÿòëÿíìÿê. [Ìöÿëëèìëÿðèí] èêèèëëèêëÿ ÿëàãÿ-

äàð îëàðàã ýþðäöêëÿðè èøëÿð éàëíûç áóíóíëà

ìÿùäóäëàøìûð. (Ãÿçåòëÿðäÿí).

ÌßÙÄÓÄËÀÉÛÚÛ

ñèô. Ìÿùäóä åäÿí, ìÿù-

äóäëàøäûðàí, ìöÿééÿí þë÷öäÿí, ùöäóääàí

êÿíàðà ÷ûõìàüà ãîéìàéàí; ìÿùäóäåäèúè.

ÌßÙÄÓÄËÓÃ

èñ. Ìÿùäóä îëìà, ìöÿé-

éÿí ùÿää-ùöäóä è÷ÿðèñèíäÿ îëìà; ìÿùäóäèé-

éÿò. // Àçëûã, êèôàéÿòñèçëèê, äàðëûã. Èìêàí-

ëàðûí ìÿùäóäëóüó. Äöíéàýþðöøöíöí ìÿù-

äóäëóüó.

ÌßÙßÁÁßÒ

èñ. [ÿð.] 1. Åøã, ñåâýè, ñåâìÿ,

ñåâèøìÿ. Àðàëàðûíäà ìÿùÿááÿò âàð.

Ìÿ-

ùÿááÿò áàüëàìàã (ñàëìàã) – ñåâìÿê, âó-

ðóëìàã, åøã éåòèðìÿê. Èëê çàìàíëàð êþðïÿ èëÿ

î ãÿäÿð äÿ ìàðàãëàíìàéàí àòà éàâàø-éàâàø

áàëàñûíà ìÿùÿááÿò ñàëäû. ß.Âÿëèéåâ.

2. Öðÿêäÿí, ôÿäàêàðúàñûíà áàüëûëûã; ñåâýè,

äîñòëóã, ñÿäàãÿò; ìåùðèáàíëûã. Âÿòÿíÿ ìÿùÿá-

áÿò. Àíà ìÿùÿááÿòè. – [Ìåùðèáàíûí] ÷îúóã-

ëàðûíà ãàðøû áÿñëÿäèéè ìÿùÿááÿò îíó ìÿúáóð

åäèðäè êè, Çåéíàëûí “èøëÿðèíÿ” ãàòëàøûá áèð íþâ

èëÿ êå÷èíñèí. Ñ.Ùöñåéí. Àíà! Ñÿíèí òöêÿíìÿç

ÿìÿéèí, îõøàéûúû øÿôãÿòèí, áÿñëÿéèúè ìÿùÿá-

áÿòèí, ãÿëá öëâèééÿòèí êèìÿ ìÿëóì äåéèë! Ìèð

Úÿëàë. 

Ìÿùÿááÿò áàüëàìàã – öðÿêäÿí

áàüëàíìàã, ñåâìÿê, èñòÿìÿê. [Ïèðè áàáà:]

..Àììà àòàíûí ãûçà åëÿ ìÿùÿááÿò áàüëàäû-

üûíû ýþðìÿìèøÿì. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ.  Ìÿùÿá-

áÿò(èíè) ãàçàíìàã – éàõøû èøè, ðÿôòàðû èëÿ

þçöíÿ ìÿùÿááÿò äîüóðìàã, þçöíö èñòÿòìÿê,

þçöíö ñåâäèðìÿê. Éîëäàøëàðûí ìÿùÿááÿòèíè

ãàçàíìàã. – ..Õàëãûí ìÿùÿááÿòèíè ãàçàí-

äûüûìûç áèçèì ö÷öí áþéöê áèð ãÿëÿáÿäèð.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

3. Áèð øåéÿ ñîíñóç ìàðàã; ìåéèë, ùÿâÿñ,

èñòÿê. Ìóñèãèéÿ ìÿùÿááÿò. – Áÿçèëÿðè áåëÿ ýö-

ìàí åëÿéèðëÿð êè, ìöñÿëìàíëàðûí éåêÿ ïàïàã-

ëàðà ìÿùÿááÿòè î âÿäÿäÿí áàøëàéûá êè, óøàã-

ëàð áàøëàéûáëàð Ãóðàí îõóìàüà. Ú.Ìÿììÿä-

ãóëóçàäÿ.

ÌßÙßÁÁßÒÀÍß

çÿðô [ÿð. ìÿùÿááÿò âÿ

ôàðñ.  ...àíÿ] Äÿðèí ìÿùÿááÿòëÿ, ñåâýè ùèññè

èëÿ. Ìÿùÿááÿòàíÿ ñöçìÿê. – [Ìîëëà Ôÿðÿú:]

Ìÿùÿááÿòàíÿ ãûçëàðà áàõûð. Ì.ßëèéåâ.

ÌßÙßÁÁßÒËÈ

ñèô.  Ìÿùÿááÿò áÿñëÿéÿí,

ìÿùÿááÿòè îëàí, ìÿùÿááÿò èôàäÿ åäÿí. Áó

ãÿäÿð àäàìûí è÷èíäÿ Ìÿðéÿì Íàäèðèí ýþçöíÿ

ýþðöíÿð-ýþðöíìÿç éåíÿ äÿ Çåéíÿáèí ìÿùÿá-

áÿòëè ÷þùðÿñèíè éàðàäûðäû. Á.Òàëûáëû. // Èñ. ìÿ-

íàñûíäà. Áèð ÷îõ öëôÿòëèíèí, ìÿùÿááÿòëèíèí; Áèð

ìàùúàìàëëûíûí ãóðáàíûéàì ìÿí. Ì.Ï.Âàãèô.

ÌßÙßÁÁßÒÍÀÌß

èñ. [ÿð. ìÿùÿááÿò âÿ

ôàðñ. ...íàìÿ] 1. Äîñòéàíà ìÿêòóá. [Âàãèô:]

Ìèðçÿ Úàìàë, Ðóì ñîëòàíûíà éàçûëìûø ìÿùÿá-

áÿòíàìÿíè âåð ýþðöì. ×ÿìÿíçÿìèíëè.

2. Ìÿùÿááÿò èôàäÿ åäÿí ìÿêòóá, ñåâýè

ìÿêòóáó, åøãíàìÿ. Öìèäèì âàð ìÿùÿááÿò-

íàìÿäÿí ìÿùâ îëìàñûí íàìûì. Ãþâñè.

ÌßÙßÁÁßÒÑÈÇ

ñèô.  Ìÿùÿááÿòè, ñåâýèñè

îëìàéàí. // çÿðô Ìÿùÿááÿò îëìàäàí; ñåâýè-

ñèç, èñòÿêñèç. Ìÿùÿááÿòñèç åâëÿíìÿê.

ÌßÙßÚÚßÐ

èñ. [ÿð.] Áàëêîíóí, åéâàíûí,

ïèëëÿêÿíèí, êþðïöíöí êÿíàðûíà ÷ÿêèëÿí øÿ-

áÿêÿ; áàðìàãëûã, ñöðàùè. Äÿìèð ìÿùÿúúÿð.

Òàõòà ìÿùÿúúÿð. – Ìÿøÿäèáÿé ýþéÿðòÿäÿ äÿ-

ìèð ìÿùÿúúÿðÿ ñþéêÿíèá íÿùàéÿòñèç áîøëóã-

ëàðà áàõûðäû. Ì.Ùöñåéí. Ùÿòÿì .. áàëêîíóí

ìÿùÿúúÿðèíÿ ñþéêÿíäè. Ìèð Úÿëàë.

ÌßÙßÚÚßÐËÈ

ñèô. Ìÿùÿúúÿðè îëàí; ñöðà-

ùèëè, áàðìàãëûãëû. Ìÿùÿúúÿðëè áàëêîí. – Éàøûë

ìÿùÿúúÿðëè äþðäêöíú áàü÷àäà .. Íèçàìèíèí

òóíúäàí òþêöëìöø ìèíèàòöð ùåéêÿëè ãîéóë-

ìóøäó. Ì.Ùöñåéí. Ñÿêèëÿðèí áèðèíäÿ, áèð òÿ-

ðÿôäÿ òàõòàäàí ùàìàì÷û ö÷öí ãàáàüû ìÿùÿú-

úÿðëè éåð àéðûëàðäû. Ù.Ñàðàáñêè.

ÌßÙßÊ

èñ. [ÿð.] Ãûçûë âÿ ýöìöøöí ÿéà-

ðûíû òÿéèí åäÿí áèð úèíñ äàø. 

Ìÿùÿê äàøû –

1) ìÿùÿê; 2) ìÿú. áèð øåéèí êåéôèééÿòè, äÿ-

éÿðèíè ýþñòÿðÿí øåé. Äèë åéíè çàìàíäà øÿõ-

ñèééÿòèí ãàáèëèééÿò âÿ ãàíàúàã äÿðÿúÿñèíè

322

ÌßÙÄÓÄËÀØÄÛÐÛËÌÀ

ÌßÙßÊ

áèëäèðÿí áèð ìÿùÿê äàøûäûð. Ì.Èáðàùèìîâ.

[Íÿúÿôàëû:] Áÿëè, ñþçöìöí úàíû áóäóð êè, ìÿíè

ãûíàñàíûç äà, àäàìûí ìÿùÿê äàøû èøäèð, âÿçè-

ôÿäèð.  Á.Áàéðàìîâ.  Ìÿùÿêäÿí ÷ûõìàã –

1) ìÿùÿê äàøû èëÿ éîõëàíìàã, ñàôëûüû òÿéèí

åäèëìÿê. [Ìîëëà Ùÿìèä:] Îòóç èêè ïóò èêñèðè ..

îòóç èêè ïóò ìèñÿ âóðóá õàëèñ ìÿùÿêäÿí ÷ûõìûø

ýöìöø åäÿúÿêäèð. Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ; 2) ìÿú.

ñûíàãäàí ÷ûõìàã. Ìÿùÿêÿ âóðìàã (÷ÿê-

ìÿê) – éîõëàìàã, ñûíàìàã, ñûíàãäàí êå÷èð-

ìÿê. [Áÿùðàì:] Ùÿð áèð èøäÿ ýÿíÿøÿðêÿí;

Ãûçûë êèìè ùÿð ñþçö ìÿí; Òÿðÿçèäÿ ÷ÿêÿ-÷ÿêÿ;

Òåç âóðóðàì áó ìÿùÿêÿ. À.Øàèã.

ÌßÙßË

1

[ÿð.]: ìÿùÿë ãîéìàìàã – åòèíà

åòìÿìÿê, ìàðàãëàíìàìàã; ñàéìàìàã. Ìÿí

õîòêàð ãûçûéàì, Íèýàðäûð àäûì; Øàùëàðà, õàí-

ëàðà ìÿùÿë ãîéìàäûì. “Êîðîüëó”. [Áèðèñè:]

Áÿé, ãîíøóíóí ãûçûíà ýþçöì äöøöá, ùÿð÷è

÷àëûøûðàì, çàëûì ãûçû ìÿùÿë ãîéìóð. ß.Ùàã-

âåðäèéåâ.

ÌßÙßË

2

èñ. [ÿð.] Éåð. Íåúÿ ñóðÿò áàüëà-

ñûí êþíëöì õèëàñè-åøãäÿí; Åøãäèð áèð ùàë êèì,

îë ùàëÿ êþíëöìäöð ìÿùÿë. Ôöçóëè.

ÌßÙßË×ÈËÈÊ

èñ. 1. Á à õ éåðëè÷èëèê.

2. Þç éàçûëàðûíäà, ÿñÿðëÿðèíäÿ éåðëè ñþçëÿð

èøëÿòìÿ ìåéëè. Áÿäèè ÿñÿðëÿðäÿ ìÿùÿë÷èëèéÿ éîë

âåðìÿìÿëè.

ÌßÙßËËß

èñ.  [ÿð.] 1. Áèð øÿùÿð âÿ éà

ãÿñÿáÿíèí áþëöíäöéö ùèññÿëÿðäÿí ùÿð áèðè.

Ùÿð ìÿùÿëëÿäÿí èêè-ö÷ íÿôÿð àäàì óøàãëàðû

èëÿ áèð éåðäÿ àðàáàéà, ôàéòîíà, àòà, åøøÿéÿ

ìèíèá, [ïèðÿ]  ýåäÿúÿê èäèëÿð. Í.Íÿðèìàíîâ.

Øåéõ Øÿáàíûí àðâàäû Ýöëñöì õàëà äà ìÿùÿë-

ëÿäÿ ìÿøùóð èäè. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Íÿúèáÿ áè-

çèì ìÿùÿëëÿäÿ ýþçÿäÿéÿí ãûçëàðäàí áèðèäèð.

Ìèð Úÿëàë.

2. Øÿùÿðèí, èðè áèíàëàð îëàí, êÿñèøÿí éîëëàð

âÿ éà ìåéäàíëàð àðàñûíäà éåðëÿøÿí ùèññÿñè;

êâàðòàë. Íÿðèìàíîâ ïðîñïåêòèíèí 513-úö ìÿ-

ùÿëëÿñè. 

Ìÿùÿëëÿ êîìèòÿñè – áèð ìÿùÿëëÿäÿ

éàøàéàí ÿùàëè òÿðÿôèíäÿí ñå÷èëÿí, òÿìèçëèê,

ìÿíçèë, íèçàì-èíòèçàì, ãàéäà âÿ á. èøëÿðÿ

áàõàí èúòèìàè òÿøêèëàò. Ìÿùÿëëÿ êîìèòÿñèíèí

ãÿðàðû. Ìÿùÿëëÿ êîìèòÿñèíèí öçâö.

ÌßÙßËËÈ

ñèô. Éàëíûç áèð ìÿùÿëëÿ, áèð éåðÿ

ìÿõñóñ âÿ àèä îëàí, öìóìõàëã ìàùèééÿòè

äàøûìàéàí; éåðëè. Ìÿùÿëëè ñþçëÿð. Ìÿùÿëëè èäà-

ðÿëÿð. – Áåëÿ çàìàíäà ìÿùÿëëè ÿñÿðëÿð éàç-

ìàãëà êèôàéÿòëÿíìÿê îëìàç. Ì.Èáðàùèìîâ.

Ìÿùÿëëè êîìèòÿ êþùí. – éåðëè êîìèòÿ (ùÿì-

êàðëàð èòòèôàãûíûí éåðëè êîìèòÿñè). Ìÿùÿëëè êî-

ìèòÿ îíóí âÿçèôÿñèíè .. áàøãà áèðèñèíÿ âåðìÿê

áàðÿñèíäÿ îëàí ìöðàúèÿòèíè áèð ùÿôòÿ òÿõèðÿ

óüðàòìûøäûñà äà, éåíÿ Çåéíàëäàí áèð õÿáÿð

÷ûõìàìûøäû. Ñ.Ùöñåéí.

ÌßÙßÐÐßÌ

èñ. [ÿð. ìöùÿððÿì] 1. ßðÿá

ãÿìÿðè òÿãâèìèíèí áèðèíúè àéû (øèÿëÿðèí èìàì-

ëàðû áó àéäà ãÿòë åäèëäèéè ö÷öí éàñ àéû ùåñàá

îëóíóð). [Ìÿøÿäè Ñÿòòàð] ùÿð èë ìÿùÿððÿì

àéûíäà éåääè ýöí èìàì åùñàíû âåðèðäè. ß.Ùàã-

âåðäèéåâ. [Ãûçõàíûì] ìÿùÿððÿì àéû îëäóüó

ö÷öí ãàðà äîí ýåéìèøäè. ×ÿìÿíçÿìèíëè.

2. Á à õ ìÿùÿððÿìëèê. Çèáÿñ êè, ýèðéÿ åéëÿð

ýþçëÿðèì ýóéà ìÿùÿððÿìäèð. Ñ.ß.Øèðâàíè.

ÌßÙßÐÐßÌËÈÊ

èñ. äèí. Ìÿùÿððÿì àéûí-

äà èìàìëàðûí ãÿòëè ìöíàñèáÿòèëÿ øèÿëÿðèí òóò-

äóãëàðû éàñ, ñàõëàäûãëàðû ìàòÿì; òÿçèéÿ, ÿçà.

Ìÿùÿððÿìëèêäÿ êÿðáÿëàéû àëòûàéëûã óøàãëàðûí

áàøûíû ÷ÿðòèðäè. ×ÿìÿíçÿìèíëè. [Ãÿðèá:] Ìÿ-

ùÿððÿìëèêäÿ øÿáèù ÷ûõàðäûðëàð, åé, áèðèíÿ éåçèä

ïàëòàðû ýåéäèðèðëÿð, áèðèíÿ èìàì ïàëòàðû!

ß.ßáöëùÿñÿí.

ÌßÙÔßË

èñ. [ÿð.] êþùí. 1. Éûüûíúàã éåðè.

2. Òîïëàíòû, äÿðíÿê.

ÌßÙÔßÇß

èñ. [ÿð.] êþùí. 1. Ãàá, ìöúðö,

ñàíäûã÷à.

2. Ãûëàô.

ÌßÙÊßÌß

èñ.  [ÿð.] 1. Úèíàéÿò èøëÿðèíÿ

âÿ ìöëêè ìöáàùèñÿëÿðÿ áàõàí ÿäëèééÿ îðãàíû.

Õàëã ìÿùêÿìÿñè. Àëè ìÿùêÿìÿ. // Áó îðãàí-

ëàðûí ùåéÿòè. Ãàëõûí, ìÿùêÿìÿ ýÿëèð! Ìÿù-

êÿìÿ èøÿ áàõäû.

2. Áó îðãàí òÿðÿôèíäÿí èøÿ áàõûëìà. Ìÿù-

êÿìÿ èúëàñû. Ìÿùêÿìÿäÿ ÷ûõûø åòìÿê. – [Ãóëó:]

..Èúàçÿ âåð, áóíó ìÿùêÿìÿéÿ âåðèì, ìÿí áåëÿ

òÿùãèðëÿðÿ äþçÿ áèëìÿðÿì. È.ßôÿíäèéåâ. // Áó

îðãàíûí èúëàñû. Ìÿùêÿìÿ èêè ñààò ÷ÿêäè.

3. Èúòèìàè ãàéäàíû ïîçàíëàðûí, éàõóä éà-

ðàìàç ùÿðÿêÿò åäÿíëÿðèí èøèíÿ áàõìàã ö÷öí

ùÿð ùàíñû áèð êîëëåêòèâèí öçâëÿðè òÿðÿôèíäÿí

ñå÷èëìèø èúòèìàè îðãàí, ùàáåëÿ áåëÿ èøëÿðÿ

áàõìà. Éîëäàøëûã ìÿùêÿìÿñè.

ÌßÙÊßÌßÁÀÇ

èñ. [ÿð. ìÿùêÿìÿ âÿ ôàðñ.

...áàç] Âàõòûíû ìÿùêÿìÿëÿðäÿ êå÷èðìÿéè,

ùÿð áèð èø ö÷öí ìÿùêÿìÿéÿ ìöðàúèÿò åòìÿéè

ñåâÿí àäàì.

ÌßÙÊßÌßÁÀÇËÛÃ

èñ. Ìÿùêÿìÿáàç

àäàìûí õàñèééÿòè.

323

ÌßÙßË

ÌßÙÊßÌßÁÀÇËÛÃ

ÌßÙÊßÌßËÈÊ

ñèô. Ìÿùêÿìÿéÿ àèä îëàí,

ìÿùêÿìÿ âàñèòÿñèëÿ ùÿëë åäèëìÿëè îëàí.

ÌßÙÊÓÌ

ñèô.  [ÿð.] 1. Ùàããûíäà ìÿù-

êÿìÿ òÿðÿôèíäÿí ùþêì ÷ûõàðûëìûø, ùÿð ùàíñû

áèð úÿçàéà ìÿùêóì åäèëìèø. 

Ìÿùêóì

åòìÿê – ùàããûíäà ùÿð ùàíñû áèð úÿçà ùþêìö

÷ûõàðìàã, úÿçà âåðìÿê. Àüûð úÿçàéà ìÿùêóì

åòìÿê. – ..Áåëÿ êè, îíó [ìÿùêÿìÿ] þç êÿíäèí-

äÿí Øàìàõûéà êþ÷öðöá îðàäà ùÿìèøÿëèê éà-