ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û

ß.Ùàãâåðäèéåâ.  Ùÿòÿìõàíûí ÷èéíèíäÿ ýþé

ìàùóä ÷óõà, .. àéàüûíäà èðè íàëëû ìÿðäàíÿ

áàøìàã âàð èäè. Ñ.Ðÿùèìîâ. // ìÿú. Êèøè êèìè,

êèøè òÿðçèíäÿ. Ãûçûí ñèôÿòèíäÿêè ìÿðäàíÿ ýþ-

çÿëëèê, .. ñÿððàñòëûüû, äàíûøûüûíäàêû úàçèáÿ [Ñÿ-

ëèìèí] ýþçöíäÿí ãà÷ìàìûøäû. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÐÄÀÍßËÈÊ

1. èñ. Ìÿðäëèê, êèøèëèê, àëè-

úÿíàáëûã; èýèäëèê. Îíëàðûí ñÿõàâÿò âÿ ìÿðäà-

íÿëèéè ìÿíè ÷îõäàí áÿðè þçëÿðèíèí ìÿääàùû

åòìèøäèð. Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

2.  Ìÿðäàíÿëèêëÿ øÿêëèíëÿ  çÿðô – ìÿðä-

úÿñèíÿ, ìÿðä êèìè, êèøè êèìè, ãî÷àãúàñûíà.

Ìÿðäàíÿëèêëÿ âóðóøìàã. – [Ìóñà:] Êèøè ýÿ-

ðÿê ùÿð ìöñèáÿòÿ ìÿðäàíÿëèêëÿ äàâàì åëÿéÿ.

ß.Ùàãâåðäèéåâ.

ÌßÐÄÈÌÀÇÀÐ

ñèô.  âÿ èñ.  [ôàðñ.  ìÿðäö-

ìàçàð] Äàíûøûüû âÿ éà ùÿðÿêÿòè èëÿ áàøãàñûíà

çÿðÿð âóðàí, çèéàí éåòèðÿí, ïèñëèê, éàìàíëûã

åäÿí. Ìÿðäèìàçàð àäàì. // Ñþéöø ìÿãà-

ìûíäà. [Ñîëòàí áÿé:] Ìÿðäèìàçàð îüëó ìÿð-

äèìàçàð ùàéàíäàí ýÿëäèñÿ, áöòöí èøè êîðëàäû,

ïëàíûìû äàüûòäû. Ö.Ùàúûáÿéîâ. [Àëëàùãóëó:]

Íÿ åëÿéÿñÿí êè, éîëó ìÿðäèìàçàð ëÿçýè ãà-

÷àãëàðû êÿñäèëÿð. ×ÿìÿíçÿìèíëè. [Úàâàíëàð-

äàí áèðè:] Ìÿðäèìàçàðûí þëöñö äÿ, äèðèñè äÿ

ìÿðäèìàçàðäûð. Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÐÄÈÌÀÇÀÐËÛÃ

èñ.  Áàøãàñûíà çèéàí

âóðìà, çÿðÿð éåòèðìÿ, ïèñëèê åëÿìÿ; ïèñëèê,

éàìàíëûã. Ìÿðäèìàçàðëûã éàìàí èøäèð; Áåëÿ

ãàëìàãäàí þëìÿéèí õîøäóð. Ñ.ß.Øèðâàíè. Ñþç

éîõ êè, ãîíøóëóãäà áèð áåëÿ ìÿðäèìàçàðëûã

ÿìèîüëóíà éàðàøàí øåé äåéèëäèð. Ú.Ìÿììÿä-

ãóëóçàäÿ. 

Ìÿðäèìàçàðëûã åòìÿê (åëÿ-

ìÿê) – ïèñëèê åòìÿê, çèéàí éåòèðìÿê, çÿðÿð

âóðìàã. [Çåéíàë:] Äþâëÿòëèëÿðäÿí ìÿðäèìà-

çàðëûã åëÿéÿíè-çàäû îëàð áèðäÿí! ß.ßáöëùÿñÿí.

ÌßÐÄÈÌÝÈÐÈÇ

ñèô. [ôàðñ.] Àäàìà éîâóø-

ìàéàí, àäàìäàí ãà÷àí, àäàì ñåâìÿéÿí.

Ìÿðäèìýèðèç àäàì. – [Ðöñòÿì áÿé:] [Ùÿñÿí]

áèð ãÿäÿð ìÿðäèìýèðèçäèð, ÷îõ îõóéóá, äåéÿí,

áèð ãÿäÿð áàøû õàðàá îëóáäóð. Ö.Ùàúûáÿéîâ.

[Øåéõ Ñÿíàí:] Íÿ âàð ìÿðäèìýèðèç îëìàãäà,

áèëìÿì; Íîëóð îëñàí áèçÿ ùÿìðàù, ùÿìäÿì?

Ù.Úàâèä.

ÌßÐÄÈÌÝÈÐÈÇËÈÊ

èñ. Àäàìäàí ãà÷ìà,

àäàìà éîâóøìàìàçëûã, àäàì ñåâìÿìÿçëèê.

ÌßÐÄËÈÊ

èñ. 1. Ñþçöíäÿ, èøèíäÿ åòèáàðëû,

âÿôàëû îëìà; ñÿäàãÿò, âÿôà, åòèáàðëûëûã, êèøè-

ëèê, àëèúÿíàáëûã. [Ôèðÿíýèç Ìóõòàðà:] ..Ìÿðä-

ëèê, ãåéðÿò âÿ ñÿäàãÿò ñûëäûðûìëàðäàí äà àòûëñà,

þëìÿçäèð, ÿáÿäèäèð! Á.Áàéðàìîâ.

344

ÌßÐÚÈËÈ

ÌßÐÄËÈÊ

2. Èýèäëèê, ãÿùðÿìàíëûã, øöúàÿò. Äþéöø÷ö-

ëÿðèìèçèí ìÿðäëèéè. – Êîðîüëó ìÿðäëèéè ãàëà

äöíéàäà; Èýèä ýÿðÿê áàøäà ñåâäà ãàéíàäà.

“Êîðîüëó”. Éàëíûç àäûí èýèä äåéèë; Ìÿðäëèê,

ùöíÿð þçö ñÿíäÿ! Í.Ðÿôèáÿéëè.

ÌßÐÄ-ÌßÐÄÀÍß, ÌßÐÄÖ ÌßÐÄÀÍß

á à õ ìÿðäàíÿ 1 âÿ 2-úè ìÿíàëàðäà. Ìÿðä-

ìÿðäàíÿ âóðóøìàã. Ìÿðä-ìÿðäàíÿ äþéöø

ìåéäàíûíà àòûëìàã. – Áàøëàð êÿñäè, ãîëëàð

ãûðäû, ìÿðä-ìÿðäàíÿ äàâà åëÿäè. “Êîðîüëó”.

Êÿðÿì ÷ÿêÿð úÿôà ìÿðäö ìÿðäàíÿ; Áèâÿôà

ÿëèíäÿí ýÿëìèøÿì úàíà. “ßñëè âÿ Êÿðÿì”.

// À÷ûãúàñûíà, ùå÷ áèð øåéäÿí ÷ÿêèíìÿéÿðÿê,

êèøè êèìè. Ìÿðä-ìÿðäàíÿ ñþçö öçöíÿ à÷ûã

äåìÿê.

ÌßÐß

èñ. Ìÿðÿ-ìÿðÿ îéóíó ö÷öí ãàçû-

ëàí ÷óõóð, îéóã. Ãîçó ìÿðÿéÿ àòìàã. Äàø

ìÿðÿéÿ äöøäö. // Öìóìèééÿòëÿ, ÷óõóð éåð,

äÿðÿ. Áèðèíúè ìÿðÿäÿí ñàü-ñàëàìàò ÷ûõûá ýÿ-

ëèð. ß.ßáöëùÿñÿí.

ÌßÐßÊ

èñ. 1. Ñàìàí, àëàô âÿ áàøãà ùåé-

âàí éåìëÿðèíè éûüìàã ö÷öí þðòöëö éåð; àíáàð,

ñàìàíëûã. Ìÿðÿêäÿí éîíúà ýþòöðìÿê. – ..Èòÿ-

ëÿíÿí ñàìàí ÷îõ àñàíëûãëà ìÿðÿéèí öñò áà-

úàëàðûíäàí è÷ÿðèéÿ òþêöëöðäö. Ñ.Ðÿùèìîâ.

Àòûí àðïàñû ÷óâàëëàðäàäûð, ìÿðÿéèí à÷àðû äà

óí õàðàëûíûí öñòöíäÿ. ß.Âÿëèéåâ.

2. “Òàëâàð, ÷àðäàã” ìÿíàñûíäà. ×îõ èñòè

ùàâàëàðäà ùåéâàíëàð îòëàãëàðäàêû äöøÿðýÿ-

ëÿðäÿ éöíýöë ìÿðÿêëÿðèí àëòûíäà, éàõóä êþë-

ýÿëè éåðëÿðäÿ ñàõëàíìàëûäûð. À.Àüàáÿéëè.

ÌßÐßÊß

èñ.  [ÿð.] 1. Ñÿñ-êöé, ãûøãûðûã-

áàüûðûã, ãàëìàãàë, ùàé-êöé, ãîâüà, ãèéàìÿò.

Ìÿðÿêÿ ãîïìàã. – Îòàüà áþéöê ìÿðÿêÿ äöøöð,

ãûçëàð áàøëàéûðëàð àüëàìàüà. Ú.Ìÿììÿä-

ãóëóçàäÿ. Âàé î ýöíäÿí êè, áèð àðâàä èø ýþ-

ðÿíäÿ äþøëöê òàõìàéà, Ýöëñàáàù áóíóí öñ-

òöíäÿ éåêÿ áèð ìÿðÿêÿ äöçÿëäèð. ß.Âÿëèéåâ.

// Äàâà-äàëàø, ãîâüà, ùÿíýàìÿ. Ìÿðÿêÿäÿ

áàøäà äóðàí; Ìåéäàíäà èýèäëÿð éîðàí. “Êîð-

îüëó”. Îíà áèíàÿí Éóñèô øàùûí ùÿâàõàùëàðû

øèêÿñò òàïûá ùÿð êÿñ áèð íþâ èëÿ áàøûí ìÿðÿêÿ-

äÿí ãûðàã ÷ÿêäè, úàíûí ãóðòàðäû. Ì.Ô.Àõóíä-

çàäÿ. Ùàðàäà àðâàä äàâàñû ýþðñÿì, ùÿð ùàëäà

ëàï âàúèá èøèìè ãîéóá ýÿðÿê áó ìÿðÿêÿ âÿ ãîâ-

üàíûí àõûðûíà ÷àòàì. Ãàíòÿìèð.

2. Ìÿúëèñ, éûüûíúàã. [Ðóãèééÿ:] ..Ìÿðÿêÿ

éûüûëäû, áó äà Àøûã Ãÿðèáäÿí, Êîðîüëóäàí,

Êÿðÿì èëÿ ßñëèäÿí äàíûøûá òöðêö ñþéëÿäè.

À.Äèâàíáÿéîüëó.  Íÿ êÿíäëèëÿðè ëàüà ãîéàí

áàããàëëàð, íÿ äÿðâèø ìÿðÿêÿñè âàð. Ìèð Úÿëàë.

ÌßÐßÊÞ×ÄÖÌ

á à õ ìÿðÿ-ìÿðÿ. [Ýö-

ëöãûç:] Ýÿë îòóðàã, ñÿíÿ èêè òÿçÿ îéóí þéðÿäèì.

Áèðèíèí àäû ìÿðÿêþ÷äöìäöð. ß.Âÿëèéåâ.

ÌßÐß-ÌßÐß

èñ. Ãîç, ôûíäûã, äàø âÿ ñ.-íè

ìÿðÿéÿ ñàëìàãäàí èáàðÿò óøàã îéóíó. Ìÿðÿ-

ìÿðÿ îéíàìàã.

ÌßÐßÍÄÈ

èñ. Àçÿðáàéúàíäà ãèéìÿòëè ñöôðÿ

öçöìö.

ÌßÐßÇ

èñ.  [ÿð.] 1. Õÿñòÿëèê, íàõîøëóã,

àçàð.  Ùÿð ìÿðÿç ÷àðÿñèíè åéëÿìÿê àñàíäûð,

òÿáèá! Ìÿðÿçè-åøãÿ íÿ òÿäáèð, íÿ äÿðìàíûí

âàð?  Ì.ß.Ñàáèð. [Ýöëáàäàìûí] óøàãëûãäàí

÷è÷ÿê ìÿðÿçèíÿ ìöáòÿëà îëìàüû öçöíäÿí ìÿ-

ëóì åäèðäè. Í.Íÿðèìàíîâ.

2. ìÿú. “Àäÿò, âÿðäèø” ìÿíàñûíäà. Äåéèí-

ìÿê îíóí ìÿðÿçèäèð. – Ìÿòëÿá Ìîçàëàí êÿí-

äèíèí ñöìöéöíäÿ îëàí áó ìÿðÿç öñòöíäÿäèð.

Ñ.Ðÿùèìîâ. Áàüûð Úàááàðçàäÿ èëÿ çàðàôàò

åëÿìÿê áèð ìÿðÿç èäè âÿ áó ìÿðÿç Úÿôÿðÿ äÿ

ñèðàéÿò åëÿìèøäè. Ñ.Ðÿùìàí.

3. Àëòûàéëûã òàçû. Òàçû àëòû àéäà ìÿðÿç îëàðäû,

éÿíè òàçûëûã ùÿääèíÿ ÷àòàðäû. Ù.Ñàðàáñêè.

ÌßÐßÇËÈ

ñèô. Ìÿðÿçè, õÿñòÿëèéè, àçàðû îëàí.

ÌßÐÝÌÖØ

èñ. [ôàðñ.] Áèð ÷îõ ìèíåðàëëàðûí

òÿðêèáèíäÿ îëàí çÿùÿðëè áÿðê ìàääÿ – êèì-

éÿâè åëåìåíò. // Ùÿìèí ìàääÿäÿí àëûíàí ïðå-

ïàðàò (òèáá âÿ òåõíèêàäà èøëÿíèð).

ÌßÐÝÌÖØËÖ

ñèô.  Òÿðêèáèíäÿ ìÿðýìöø

îëàí.  Ìÿðýìöøëö êîë÷åäàí. – ..Úóëôà øÿùÿ-

ðèíäÿ ÷ûõàí ìÿðýìöøëö Äàðûäàü ñóéóíóí ..

ìöàëèúÿ ÿùÿìèééÿòè âàðäûð.

ÌßÐÙßÁÀ

íèäà [ÿð.] Áÿéÿíìÿ, òÿðèô áèë-

äèðèð – àôÿðèí! áàðàêàëëàù! åøã îëñóí! ÿùñÿí!

Åøèäÿíëÿð êÿëàìûí îëñóí øàä; Ñþéëÿñèíëÿð êè,

ìÿðùÿáà, óñòàä! Ñ.ß.Øèðâàíè. Äÿðÿúÿê äàäëû

ìåéâÿëÿð, éåéÿúÿê; Ìÿíÿ ìèí äÿôÿ ìÿðùÿáà

äåéÿúÿê. À.Ñÿùùÿò.

ÌßÐÙßËß

èñ.  [ÿð.] 1. Áèð øåéèí èíêèøà-

ôûíäà êåéôèééÿòúÿ þç õöñóñèééÿòëÿðè îëàí äþâð,

ìîìåíò. Èíêèøàôûí éöêñÿê ìÿðùÿëÿñè. Ìöÿé-

éÿí ìÿðùÿëÿ. – Àçÿðáàéúàí äðàìàòóðýèéàñû-

íûí èíêèøàôûíäà Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿíèí êî-

ìåäèéàëàðû õöñóñè áèð ìÿðùÿëÿ òÿøêèë åäèð.

Ì.Èáðàùèìîâ. Ïëàíòàñèéàäà èøèí áàøãà ìÿð-

ùÿëÿñè áàøëàíìûøäû. Ù.Ñåéèäáÿéëè.

2. êþùí. Áèðýöíëöê éîë, èêè ìÿíçèë àðàñû.

345

ÌßÐÄ-ÌßÐÄÀÍß

ÌßÐÙßËß

3. êëàñ. Éåð. Ìöìêöí äåéèë, Ôöçóëè, úàùàí-

äà èãàìÿòèí; Áèùóäÿ ñÿí áó ìÿðùÿëÿäÿ ìÿñ-

êÿí åéëÿäèí. Ôöçóëè. Ñåéèä, ãàéûò áó ìÿðùÿ-

ëÿäÿí, êÿñ àéàüûíû; Àõûð áó ðàùèìåéýÿäÿíèí

áèð ìÿàëû éîõ. Ñ.ß.Øèðâàíè.

ÌßÐÙßÌ

á à õ ìÿëùÿì.  Îíóíëà åäèí

áó äÿðäÿ ìÿðùÿì. Ôöçóëè. Ìÿðùÿì îëóðäó,

ñàüàëûðäû éàðà; ßëäÿ ãàëûðäû éåíÿ úàí ñàü-

áàñàü. Ì.ß.Ñàáèð. Ñÿãôÿ äÿéÿí éàüûøûí ýöúëö,

àùÿíýäàð âÿ áîüóã ñÿñè Ñàëàìûí ÿñÿáëÿðèíÿ

ìÿðùÿì êèìè õîø èäè. Ìèð Úÿëàë.

ÌßÐÙßÌßÒ

èñ.  [ÿð.] Ðÿùì, øÿôãÿò,

àúûìà, èíñàô ùèññè. [Áÿõòèéàð:] Ñÿí áîø éåðÿ

÷ÿêìÿ çÿùìÿò; Ñàðàéäàí óììà ìÿðùÿìÿò!

À.Øàèã. [Áÿíþâøÿ:] Ìÿíäÿí ùå÷ áèð ìÿðùÿ-

ìÿò ýþçëÿìÿ, Úàìàë! Ñ.Ðÿùìàí. 

Ìÿðùÿ-

ìÿò åòìÿê (åëÿìÿê) – ðÿùì åòìÿê, ðÿùìè

ýÿëìÿê, àúûìàã, éàçûüû ýÿëìÿê, èíñàô åòìÿê.

Äàíûøäûã, áàðûøäûã, ìÿðùÿìÿò åéëÿ; Èíúèêëèê

àðàéà ãàòìà, ùàéûôñàí! Àøûã ßëÿñýÿð. Éà-

áàí÷û ÿëëÿðäÿ ãàëàí Ìèë äöçö! Áèð êèìñÿ åòìÿ-

ìèø ñÿíÿ ìÿðùÿìÿò. Ì.Ìöøôèã. Ìÿðùÿìÿò

ãûëìàã –  á à õ ìÿðùÿìÿò åòìÿê (åëÿìÿê).

Òåç ìÿðùÿìÿò ãûëûá áèð åùñàí åéëÿ; Ñåâäèéèì,

öçöíäÿí àò èíäè íèãàá. Àøûã Àááàñ.

◊ Ìÿðùÿìÿòèí(èç) àðòûã (îëñóí)! – éàõ-

øûëûã ìöãàáèëèíäÿ òÿøÿêêöð èôàäÿñè. [Ïÿðâèç

õàí:]  Ìÿðùÿìÿòèíèç àðòûã (îëñóí)!.. Ñàéÿíèç

êÿì îëìàñûí. Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

ÌßÐÙßÌßÒËÈ

ñèô. Öðÿéè íàçèê, ðÿùìëè,

øÿôãÿòëè, àúûéàí, ðÿùì âÿ øÿôãÿòè ÷îõ. Ìÿð-

ùÿìÿòëè àäàì. – [Ðöõñàðÿ] àõøàìäàí ñöáùÿ

ãÿäÿð .. ìÿðùÿìÿòëè ÿëèíè õÿñòÿíèí áàøûíà ãîé-

ìóøäó. Ñ.Ðÿùèìîâ.

ÌßÐÙßÌßÒËÈËÈÊ

èñ. Ìÿðùÿìÿòëè îëìà;

ðÿùìëèëèê, øÿôãÿòëèëèê.

ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇ

ñèô. Ìÿðùÿìÿò åòìÿéÿí,

ðÿùìè ýÿëìÿéÿí; èíñàôñûç, äàøöðÿêëè, ðÿùì-

ñèç. Ìÿðùÿìÿòñèç àäàì.

ÌßÐÙßÌßÒÑÈÇËÈÊ

èñ.  Ìÿðùÿìÿòñèç

îëìà; ðÿùìñèçëèê, øÿôãÿòñèçëèê, äàøöðÿêëèëèê,

èíñàôñûçëûã.

ÌßÐÙÓÌ

ñèô.  [ÿð.] Þëìöø, âÿôàò åòìèø,

ðÿùìÿòÿ ýåòìèø. [Õóäàâåðäè:] Õåéð, ìÿí ñî-

ðóøóðàì êè, ìÿðùóì àòàíûçûí àäû íÿäèð?

Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ. [Ñöëåéìàí:] Ìÿðùóì áÿç-

çàç Ìöðñÿëè äåéèðÿì êè, ýþçÿë êèøèëÿðèí áèðèñè

èäè. Ö.Ùàúûáÿéîâ. // Èñ. ìÿíàñûíäà. Ìÿðùóì

éàõøû àäàì èäè. – Ãîãîëóí õèäìÿòè ðóñ ìèëëÿ-

òèíÿ î äÿðÿúÿäÿ îëóá êè, ìÿðùóìóí äîüóë-

ìàüûíûí éöç èëëèéèíè Ðóñèéàäà êÿíäëÿðäÿ äÿ

ìóæèêëÿð åøèäèáëÿð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

[Ìàùìóä áÿé:] Î ìÿðùóì ìÿíè ÷îõ èñòÿéèðäè.

Í.Âÿçèðîâ. 

Ìÿðùóì îëìàã – þëìÿê,

âÿôàò åòìÿê, ðÿùìÿòÿ ýåòìÿê. [Ñîëòàí áÿé:]

Ìÿíèì äÿ àðâàäûì, áóäóð, áåø èëäèð êè, ìÿð-

ùóì îëóáäóð. Ö.Ùàúûáÿéîâ. Äþðä èë Úÿëèë áó

äöêàíäà ãóëëóã åäÿíäÿí ñîíðà áóíóí àíàñû

Çÿùðà ìÿðùóì îëäó. È.Ìóñàáÿéîâ.

ÌßÐÈÔßÒ

èñ. [ÿð.] 1. ßäÿá, òÿðáèéÿ, ãàíà-

úàã, êàìàë. Ãûçûí ìÿðèôÿòè. – Ãàáèëèééÿòäÿ,

ìÿðèôÿòäÿ, êàìàëäà; Áó úàùàíäà ñÿíèí êèìè

úàí îëìàç. Àøûã ßëÿñýÿð. Ïàøà áÿé ïðèñòàâû

àüûëäàí êÿì, ãîðõàã ñàéäûüû êèìè, îíóí ãàíà-

úàã âÿ ìÿðèôÿòèíÿ äÿ õîð áàõûðäû. ß.Âÿëèéåâ.

2. Åëì, ìààðèô, ìÿäÿíèééÿò. [Ìþùòÿðÿì

øÿõñëÿð êÿíääÿ] ìÿðèôÿò ÷ûðàüûíû éàíäûðûá,

ÿùàëèíèí ýþçëÿðèíè à÷ûá; ìÿíÿâè òÿðÿããèëÿðèíÿ

áàèñ îëóáëàð. Ô.Êþ÷ÿðëè.

ÌßÐÈÔßÒËÈ

ñèô.  1. Ìÿðèôÿòè îëàí; ãàíà-

úàãëû, òÿðáèéÿëè, êàìàëëû, ëÿéàãÿòëè. Ìÿðèôÿòëè

ãûç. Ìÿðèôÿòëè óøàã. – Ìÿíèì ýþçÿë âÿ ìÿðè-

ôÿòëè ìÿëÿêÿì, ñèçèí áó ãÿäÿð àúûãëàíìàüûíû-

çûí ñÿáÿáè íÿäèð? Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Óñòà Ïèðÿëè,

îüëóíóí ìÿðèôÿòëè úàâàáûíû áÿéÿíèá, èñòÿð-

èñòÿìÿç éóìøàëäû. Ì.Ùöñåéí.

2. Îõóìóø, òÿùñèëëè, ìÿäÿíè. [Íèéàç áÿé:]

×öíêè çÿìàíÿìèç áåëÿ çàìàíäûð êè, ìÿäÿíèé-

éÿòëè âÿ ìÿðèôÿòëè ãóëëóã àäàìëàðû áèçèì ìöô-

òÿéåéÿí áÿéëÿðäÿí ÿôçÿëäèðëÿð. Í.Íÿðèìàíîâ.

ÌßÐÈÔßÒËÈËÈÊ

èñ. Ìÿðèôÿò ñàùèáè îëìà;

ãàíàúàãëûëûã, ÿäÿáëèëèê, òÿðáèéÿëèëèê.

ÌßÐÈÔßÒÑÈÇ

ñèô.  1. Ìÿðèôÿòè îëìàéàí;

ãàíàúàãñûç, òÿðáèéÿñèç, ÿäÿáñèç, íÿçàêÿòñèç,

ëÿéàãÿòñèç.

2. Úàùèë, åëìñèç, ìÿäÿíèééÿòñèç. Î áèð íå÷ÿ

êÿðÿ î òÿðÿô-áó òÿðÿôÿ ýåòäèêäÿí ñîíðà ñà-

ëîíäàêûëàðû ýþçäÿí êå÷èðèá äåäè: – Àë÷àãëàð!

Èäðàêñûçëàð, ìÿðèôÿòñèç, øöóðñóç òþð-òþêöíòö-

ëÿð!.. Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

ÌßÐÈÔßÒÑÈÇËÈÊ

èñ.  Ìÿðèôÿòè îëìàìà;

ãàíàúàãñûçëûã, ÿäÿáñèçëèê, íÿçàêÿòñèçëèê, òÿð-

áèéÿñèçëèê. [Óñòà Àüàáàëà] úàìàäàðûí ìÿðè-

ôÿòñèçëèéèíÿ åòèíà åòìÿéèá, ãàïûíûí ìöãàáè-

ëèíäÿ îëàí èñòè ñó ùîâóçóíà òÿðÿô ðÿâàí îëäó.

×ÿìÿíçÿìèíëè.

ÌßÐÈÇ

èñ. [ÿð.] Õÿñòÿ, íàõîø, àçàðëû. Äÿ-

ëèëÿð äÿõèë äöøöð; Ìÿðèçëÿð Ëîüìàíà ýÿëèð.

346

ÌßÐÙßÌ

ÌßÐÈÇ

Àøûã ßëÿñýÿð. Áÿäÿíèí íèñôè ìÿðèç îëñà ÿýÿð;

Ýþñòÿðÿðìè áó áÿäÿí ôÿçëö ùöíÿð? Ì.Ùàäè.

[Èñêÿíäÿð áÿé:] Äÿëè äÿ ìÿðèç äåéèëìè?

Í.Âÿçèðîâ.

ÌßÐÈÇÕÀÍÀ

èñ. [ÿð. ìÿðèç âÿ ôàðñ. ...õàíÿ]

êþùí. Õÿñòÿõàíà. Êÿíäëÿðèìèçäÿ .. íÿ ÿúçà-

õàíà, íÿ ìÿðèçõàíà âÿ íÿ åëìëè ùÿêèì âÿ úÿð-

ðàù ýþçÿ äÿéìèð. Ô.Êþ÷ÿðëè. ..Õÿðúëÿðÿ áèð àç

ãÿíàÿò åäèá âÿ áèð ãÿäÿð äÿ öñòÿ ãîéóá áÿëêÿ

áèð ìÿðèçõàíà, éà áèð ìÿêòÿá à÷ñûíëàð.

Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

ÌßÐÈÇËÈÊ

èñ. Õÿñòÿëèê, íàõîøëóã.

ÌßÐÊßÇ

èñ.  [ÿð.] 1. ôèç. ðèéàç. Ôèãóðäà

ùÿð ùàíñû îõëàðûí, õÿòëÿðèí êÿñèøäèéè íþãòÿ,

áèð úèñèìäÿ ùÿð ùàíñû íèñáÿòëÿðèí òîïëàøäûüû

íþãòÿ. Òÿçéèã ìÿðêÿçè. Äàèðÿíèí ìÿðêÿçè. Ñèì-

ìåòðèéà ìÿðêÿçè. Åëëèïñèí ìÿðêÿçè.

2. Ùÿð ùàíñû áèð øåéèí îðòàñû, îðòà ùèññÿñè.

Èçäèùàìûí ìÿðêÿçè. // Øÿùÿðèí, àäÿòÿí îðòà-

ñûíäà îëàí âÿ èíçèáàòè áèíàëàðûí, ÿñàñ òèúàðÿò

âÿ áàíê èäàðÿëÿðèíèí âÿ ñ. éåðëÿøäèéè ùèññÿñè.

Øÿùÿðèí ìÿðêÿçè. // Ìÿðêÿçè. Ãÿçÿíôÿð .. øÿùÿ-

ðèí ìÿðêÿç êö÷ÿñèíÿ éàõûíëàøäû. Ñ.Âÿëèéåâ.

3. Ùÿð ùàíñû áèð èøèí, ðÿùáÿðëèéèí, èäàðÿíèí

ìÿðêÿçëÿøäèéè éåð. Øöêöð ÿââÿëëÿðäÿ Ýöëÿëè-

íèí ÿñýÿðëèéÿ àëûíìàñûíû áèð éàíëûøëûã çÿíí åò-

ìèøäè. Ùÿòòà îíóí àíàñûíûí äèëèíäÿí ìÿðêÿçÿ

áèð ÿðç-ùàë äà éàçìûøäû. Ñ.Ùöñåéí. [Ñÿðèééÿ]

ÿââÿëúÿ [Íóðèééÿíè] ìÿðêÿçäÿí ýÿëìèø òÿù-

êèì÷è ùåñàá åòäè. È.ßôÿíäèéåâ.

4. Ùÿð ùàíñû áèð éåð, þëêÿ âÿ ñ. ö÷öí èíçè-

áàòè, ñÿíàéå, ìÿäÿíè âÿ á. úÿùÿòäÿí ÿùÿ-

ìèééÿòè îëàí øÿùÿð, áþéöê éàøàéûø ìÿíòÿ-

ãÿñè. Èíçèáàòè ìÿðêÿç. Òèúàðÿò ìÿðêÿçè. – Ñÿð-

õàí òåç-òåç ãÿçà ìÿðêÿçèíÿ ýåäèá-ýÿëèðäè.

Ì.Ùöñåéí.  Ðàéîí ìÿðêÿçèíäÿí ÷ûõûá ñîëà

áóðóëàíäà ïþùðÿëèéèí îðòàñû èëÿ äîëàéû éîë

óçàíûð. ß.Âÿëèéåâ.

5. Ùÿð ùàíñû áèð èøè èäàðÿ åäÿí àëè ðÿùáÿð-

ëèê îðãàíû (îðãàíëàðû). Ìÿðêÿçèí ýþñòÿðèøè.

Ìÿðêÿçäÿí àëûíàí äèðåêòèâëÿð.

6. Ìöÿééÿí èøëÿ ìÿøüóë îëàí áÿçè èäàðÿ

âÿ éà øþáÿ àäëàðûíûí òÿðêèáèíäÿ èøëÿäèëèð.

Òåëåâèçèéà ìÿðêÿçè. Åëìè èíôîðìàñèéà ìÿðêÿçè.

Ñèíîïòèêà ìÿðêÿçè.

7. ôèçèîë. Îðãàíèçìèí áó âÿ éà áàøãà âÿçè-

ôÿñèíè òÿíçèì åäÿí ñèíèð ùöúåéðÿëÿðè ãðóïó.

Ùÿðÿêÿò ìÿðêÿçè. Òÿíÿôôöñ ìÿðêÿçè.

8. Ïàðëàìåíòëÿðäÿ: (ñàüëàðëà ñîëëàð àðàñûíäà)

àðàëûã ïàðòèéàëàð âÿ ãðóïëàðûí àäû.

ÌßÐÊßÇ×È

èñ. Ìÿðêÿç÷èëèê òÿðÿôäàðû.

ÌßÐÊßÇ×ÈËÈÊ

èñ. òàð. ÛÛ Èíòåðíàñèîíàë

ïàðòèéàëàðûíäà îïïîðòóíèçìèí ÿí ìàñêàëàí-

ìûø âÿ þðòöëö ôîðìàñû.

ÌßÐÊßÇÄßÍÃÀ×ÀÍ

ñèô. õöñ. Ùÿðÿêÿò

çàìàíû ìÿðêÿçäÿí êÿíàðëàðà éþíÿëÿí, ãà-

÷àí (ìÿðêÿçÿãà÷àí ÿêñè).  Ìÿðêÿçäÿíãà÷àí

ãöââÿ. // Ùÿðÿêÿòè ìÿðêÿçäÿí êÿíàðà éþíÿë-

äÿí ãöââÿ ÿñàñûíäà ãóðóëìóø. Ìÿðêÿçäÿí-

ãà÷àí íàñîñ.

ÌßÐÊßÇßÃÀ×ÀÍ

ñèô. õöñ. Ùÿðÿêÿò çà-

ìàíû ìÿðêÿçÿ äîüðó éþíÿëÿí, ãà÷àí (ìÿð-

êÿçäÿíãà÷àí ÿêñè). Ìÿðêÿçÿãà÷àí ãöââÿ.

ÌßÐÊßÇÈ

ñèô. [ÿð.] 1. Ìÿðêÿçäÿ, îðòàäà

îëàí. Øÿùÿðèí ìÿðêÿçè ùèññÿñè. – Ñÿôàðÿòõàíà-

íûí ìàøûíëàðû áèçè òîçëó éîëëàðäàí êå÷èðÿðÿê

ìÿðêÿçè êö÷ÿëÿðè äàøëà äþøÿíìèø øÿùÿðÿ ýÿ-

òèðèð. Ì.Èáðàùèìîâ.

2. ßñàñ, öìäÿ ñàéûëàí, ÿí ìöùöì. Ìÿðêÿçè

ðîëëàðäà ÷ûõûø åòìÿê. – “Ìîëëà Íÿñðÿääèí”èí

äèí ÿëåéùèíÿ ìöáàðèçÿñè áöòöí ôåîäàë-

ïàòðèàðõàë âÿ áóðæóà-ìåøøàí ùÿéàòà ãàðøû

ùÿðòÿðÿôëè ìöáàðèçÿíèí ìÿðêÿçè ìÿñÿëÿñè èäè.

Ì.Èáðàùèìîâ.

3. Ðÿùáÿðëèê åäÿí; áàø. Ìÿðêÿçè ùàêèìèé-

éÿò îðãàíû. Ùÿìêàðëàð èòòèôàãëàðûíûí ìÿðêÿçè

êîìèòÿñè. // ßñàñ âÿçèôÿëÿðè, ôÿàëèééÿòè ÿëà-

ãÿëÿíäèðìÿ, áèðëÿøäèðìÿ âÿçèôÿñèíè þçöíäÿ

úÿìëÿøäèðÿí. Ìÿðêÿçè òåëåãðàô. Ìÿðêÿçè ñå÷êè

êîìèññèéàñû.

ÌßÐÊßÇÈÉÉßÒ

èñ.  [ÿð.] Éåðëè òÿøêèëàò-

ëàðûí (îðãàíëàðûí) ìÿðêÿçè ùàêèìèééÿò îðãà-

íûíà, ìÿðêÿçÿ òàáåëèéèíäÿí èáàðÿò èäàðÿ âÿ

éà òÿøêèëàò ñèñòåìè.

ÌßÐÊßÇÈÉÉßÒ×È

èñ.  Ìÿðêÿçèééÿò òÿ-

ðÿôäàðû.

ÌßÐÊßÇËßÍÌß

“Ìÿðêÿçëÿìÿê”äÿí

ô.èñ.

ÌßÐÊßÇËßÌßÊ

ô. Áèð öìóìè îõ ÿòðà-

ôûíäà ùÿð ùàíñû úèñìèí ìÿðêÿçè ìöÿééÿíëÿø-

ìÿê, ìÿðêÿçÿ óéüóíëàøìàã.

ÌßÐÊßÇËßÌß

“Ìÿðêÿçëÿíìÿê”äÿí

ô.èñ.

ÌßÐÊßÇËßÍÌßÊ

ô.  Áèð ìÿðêÿç ÿòðà-

ôûíäà òîïëàíìàã, áèð ìÿðêÿçÿ éûüûëìàã, úÿì-

ëÿíìÿê, úÿìëÿøìÿê.

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÈËÌß

“Ìÿðêÿçëÿøäèðèë-

ìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÈËÌßÊ

ìÿúù. Áèð ìÿð-

êÿç ÿòðàôûíäà òîïëàøäûðûëìàã, áèð ìÿðêÿçäÿ

347

ÌßÐÈÇÕÀÍÀ

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÈËÌßÊ

úÿìëÿøäèðèëìÿê. Øàýèðäëÿðèí äèããÿòëÿðè ïðîã-

ðàì ìàòåðèàëëàðû öçðÿ àëäûãëàðû áèëèêëÿð ÿòðà-

ôûíäà ìÿðêÿçëÿøäèðèëìÿëèäèð. (Ãÿçåòëÿðäÿí).

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÌß

“Ìÿðêÿçëÿøäèð-

ìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÌßÊ

ô.  Áèð ìÿðêÿçÿ

áàüëàìàã; áèð ìÿðêÿçÿ òàáå åòìÿê, áèð ìÿð-

êÿçäÿ úÿìëÿøäèðìÿê, áèðëÿøäèðìÿê, òîïëà-

ìàã.

ÌßÐÊßÇËßØÌß

“Ìÿðêÿçëÿøìÿê”äÿí

ô.èñ.

ÌßÐÊßÇËßØÌßÊ

ô. Áèð ìÿðêÿçÿ éûüûë-

ìàã, áèð ìÿðêÿçäÿ úÿìëÿøìÿê, áèðëÿøìÿê,

òîïëàíìàã.

ÌßÐÌßÐ

èñ. [ëàò.] 1. Ùåéêÿëòÿðàøëûãäà âÿ

ìåìàðëûãäà èøëÿíÿí ìöõòÿëèô ðÿíýëè êðèñòàë-

ëèê äàü ñöõóðó – êèðÿú äàø. Àü ìÿðìÿð. Ãàðà

ìÿðìÿð.

2. Ñèô. ìÿíàñûíäà. Ìÿðìÿðäÿí äöçÿëäèëìèø,

öçÿðèíÿ ìÿðìÿð ÷ÿêèëìèø. Ìÿðìÿð ùåéêÿë.

Ìÿðìÿð ïèëëÿêÿí. Ìÿðìÿð äèâàð. – Áèíàíûí

äþðä òÿðÿôè ìÿðìÿð áàëêîíäàí èáàðÿò èäè.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè.

3. Ñèô. ìÿíàñûíäà. Ìÿðìÿð êèìè àü, ùàìàð,

ïàðëàã. Ìÿðìÿð öç. Ìÿðìÿð áÿäÿí. – ßçèçè-

éÿì áàü ñèíÿ; Ñÿééàä êå÷ÿð, äàü ñèíÿ; Áàõ-

äûì, ùóøóì àïàðäû; Ìÿðìÿð áóõàã, àü ñèíÿ.

(Áàéàòû). Èñòè îëìàüûíà ýþðÿ ãûç àü ìÿðìÿð

äþøöíö à÷ìûøäû âÿ ùÿðäÿíáèð ÿòðàôûíà áàõûá

ýóéà ëÿççÿò àïàðûðäû. Í.Íÿðèìàíîâ.

◊ Ìÿðìÿð õóë çîîë. – éåéèëÿí õóë áàëûüû

íþâëÿðèíäÿí áèðè. Ìÿðìÿð õóë – áàøûíûí ãà-

ëûíëûüû ùöíäöðëöéöíäÿí àçäûð. ×ÿíÿëÿðè åéíè

óçóíëóãäàäûð. Àëíûíûí åíè ýþçöíöí äèàìåò-

ðèíäÿí àçäûð. É.ßáäöððÿùìàíîâ.

ÌßÐÌßÐÈÊ

èñ. áîò. Éàáàíû ýèëÿíàð.

[Ìÿùÿððÿì ÿìè:] Ãîøóëäó áÿçè àâàðàëàðà,

ýàù Úþâöçëöêäÿ ýèçëÿíïà÷ îéíàäû, ýàù Ìû-

ðûüûí ýöíåéëÿðèíäÿí ìÿðìÿðèê äÿðìÿéÿ ýåòäè.

ß.Âÿëèéåâ.

ÌßÐÌÈ

èñ. [ÿð.] Òîï êèìè ñèëàùëàðûí ýöë-

ëÿñè. Áèðäÿí òîï ìÿðìèñè ïàðòëàäû, ãàðà òîðïàüû

ýþéÿ ñîâóðäó. Ì.Ùöñåéí. Ýþéö õÿíúÿð êèìè

ìÿðìèëÿð éàðûð. Ì.Ðàùèì. Äöøìÿíèí ìÿðìè-

ëÿðè ñîâóðóð ýþéÿ ãàðû. ß.Úÿìèë.

ÌßÐÎÂÚÀ

èñ. áîò. Éàðïàãëàðû òîïàøÿêèëëè

éåìÿëè éàáàíû îò áèòêèñè. Áàëëû, áàúûñû îüëó èëÿ

áèðëèêäÿ êÿíäèí öñò òÿðÿôèíäÿêè ýöíåéëÿðÿ ýå-

äÿð, .. ìÿðîâúà éûüàðäû. ß.Âÿëèéåâ. Éóñèôèí ..

ìàë îòàðäûüû éàç âàõòû êîëëàðûí äèáèíäÿí

ìÿðîâúà, ãóëóíúàð .. äÿðäèéè éàäûíà äöøäö.

Á.Áàéðàìîâ.

ÌßÐÑÈÍ

èñ. áîò. Ýþçÿë èéëè éàðïàãëàðû îëàí

ùÿìèøÿéàøûë àüàú. Ãàðà ìÿðñèí.

ÌßÐÑÈÉß

èñ.  [ÿð.] Þëìöø áèð àäàìûí

éàõøû ñèôÿòëÿðèíè âÿñô åäÿí âÿ ÿñàñÿí éàñ éåð-

ëÿðèíäÿ îõóíàí øåèð íþâö. Ýÿð êÿìàëûí âàð

èñÿ; Ãóìðó êèìè ìÿðñèéÿ éàç. Ñ.ß.Øèðâàíè.

Áèëäèð áèçèì êÿòäÿ î òàéäàí [ýÿëìèø] áèð ìîëëà

ìÿðñèéÿ îõóéóðäó. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ.

ÌßÐÑÈÉßÕÀÍ

èñ. [ÿð. ìÿðñèéÿ âÿ ôàðñ.

...õàí] êþùí.  Ìÿðñèéÿ îõóéàí àäàì. Ìÿð-

ñèéÿõàí Êÿðáÿëà âàãèÿñèíäÿí äàíûøìàüà,

éàëàíëàðëà úàìààòû àëäàòìàüà ÷àëûøûðäû.

Ù.Ñàðàáñêè.  Óçóí ãûø ýåúÿñè, ñèçäÿí íàõîø,

ïëîâó éåìèøäèê, îúàã, ñàìîâàð, ìÿðñèéÿõàí –

ùÿð øåé âÿ ùàìû äÿìäÿ èäè. Ãàíòÿìèð.

ÌßÐÑÈÉßÕÀÍËÛÃ

èñ. êþùí. Ìÿðñèéÿõàí-

ëûã èøè, ïåøÿñè. Àõóíä Ôÿðçÿëèíèí ïåøÿñè ìÿð-

ñèéÿõàíëûãäûð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. [Ôÿðÿú:]

Íÿ ö÷öí êå÷èá Àðàçûí î òàéûíäà ìÿðñèéÿõàí-

ëûã åòìÿéèì? Ãàíòÿìèð.

ÌßÐÒßÁß

èñ. [ÿð.] 1. Åâèí öñò-öñòÿ òèêèë-

ìèø ãàòëàðûíûí ùÿð áèðè; ãàò. Åâèí öñò ìÿðòÿ-

áÿñè. 5-úè ìÿðòÿáÿ.

2. Áèð ñÿâèééÿäÿ, öôöãè âÿçèééÿòäÿ éåðëÿø-

ìèø øåéëÿð ñûðàñû.

3.  ìÿú. Ðöòáÿ, ìÿíñÿá, âÿçèôÿ, ìÿãàì,

äÿðÿúÿ.  Ìÿðòÿáÿéÿ ÷àòìàã. – Âàëè âÿ îíóí

ìöàâèíè èñÿ þçëÿðèíÿ ìÿðòÿáÿ ãàçàíìàã ìÿã-

ñÿäèëÿ éöçëÿðúÿ òÿãñèðñèç àäàìûí ñèéàùûñûíû

èíýèëèñ âÿ ÷àð êîíñóëõàíàëàðûíà âåðèðäèëÿð.

Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Îíëàð äþâëÿòèí ãàéüûñû âÿ þç

èñòåäàäëàðû, ÿìÿêëÿðè ñàéÿñèíäÿ áó ìÿðòÿáÿéÿ

÷àòûáëàð. Ìèð Úÿëàë.

4. Ìèãäàð, ãÿäÿð, äÿðÿúÿ. 

Áèð ìÿðòÿ-

áÿäÿ – î äÿðÿúÿäÿ, î ãÿäÿð. Àììà êåéôèé-

éÿò áèð ìÿðòÿáÿäÿ ãÿðèá èäè êè, Éóñèô Ñÿððàú

îíóí äîüðó îëìàüûíà åòèáàð åäÿ áèëìèðäè.

Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ. [Ìÿùÿììÿä àüà:] Íàäàí-

ëûã ýþçëÿðèíè áèð ìÿðòÿáÿäÿ êîð åäèáäèð êè,

íàìöìêöíäöð, ñþç, íÿñèùÿò èëÿ áóíëàðà áèð

øåé ãàíäûðàñàí. Í.Íÿðèìàíîâ.

5. êëàñ.  Äÿôÿ, êÿððÿ. Èêè ìÿðòÿáÿ ýåòìÿê.

– Àëà ýþçëÿð íÿðýèñè-ìÿñòàíÿ òÿê øÿùëàëàíûð;

Åëÿ êè, ñöçýöíëÿøèð, éöç ìÿðòÿáÿ çèáàëàíûð.

Ì.Ï.Âàãèô. Ùÿçàð ìÿðòÿáÿ øèðèíäè íîüëó øÿê-

êÿðäÿí. Ñ.ß.Øèðâàíè.

348

ÌßÐÊßÇËßØÄÈÐÌß

ÌßÐÒßÁß

ÌßÐÒßÁßÀÐÀÑÛ

ñèô. Ìÿðòÿáÿëÿðèí àðà-

ñûíäà îëàí, èêè ìÿðòÿáÿíèí àðàñûíäà éåðëÿøÿí.

ÌßÐÒßÁßÚÈÊ

á à õ åòàæåð(êà). Ýöëéà-

íàã ïðîòîêîëà ãîë ÷ÿêèá .. åâèí ñàü êöíúöí-

äÿêè ìÿðòÿáÿúèéèí öñòöíÿ ãîéäó. ß.Âÿëèéåâ.

ÌßÐÒßÁßËÈ

ñèô. Ðÿãÿìëÿðäÿí ñîíðà ýÿ-

ëÿðÿê åâèí, áèíàíûí âÿ ñ.-íèí íå÷ÿ ìÿðòÿáÿ-

äÿí èáàðÿò îëìàñûíû áèëäèðèð. Áàêûäà 15-20

ìÿðòÿáÿëè áèíàëàð òèêèëèð. – 4-5 ìÿðòÿáÿëè åâëÿð

ó÷óëóá äàüûëìûøäûð. Ì.Èáðàùèìîâ.

ÌßÐÒßÁß-ÌßÐÒßÁß

çÿðô  Áèð ìÿð-

òÿáÿäÿí î áèðè ìÿðòÿáÿéÿ, ìÿðòÿáÿäÿí-

ìÿðòÿáÿéÿ.  Ìÿðòÿáÿ-ìÿðòÿáÿ éóõàðû ãàëõ-

ìàã. – Îíóí ýþâäÿñèíÿ ñàðûëìûø áîðóëàð âÿ

ìÿðòÿáÿ-ìÿðòÿáÿ ùÿðëÿíÿí äàð äÿìèð ïèëëÿ-

êÿíëÿð àðàñûíäàêû êðàíëàð äèããÿòè úÿëá åäèðäè.

Ù.Ñåéèäáÿéëè.

ÌßÐÒßÁßÉÀÐÛÌ

ñèô. Àëòûíäà çèðçÿìèñè

îëàí; çèðçÿìèíèí öñòöíäÿ òèêèëìèø (åâ, áèíà).

Ìÿðòÿáÿéàðûì áèíà.

ÌßÐÓÔ

ñèô. [ÿð.] êëàñ. 1. Ìÿëóì, ùÿð êÿñèí

áèëäèéè, áèëèíÿí. Åëì àôÿòè-úàí îëäóüó ìÿø-

ùóðè-úàùàíäûð; Ìÿðóôè-çàìàíäûð. Ì.ß.Ñàáèð.

2. Øþùðÿòëè, òàíûíìûø, ìÿøùóð. [Ñèòàðÿíèí]

ìÿðùóì àòàñû Áàêûíûí ìÿðóô âÿ òàíûíìûø áèð

äþâëÿòëèñè èäè. Ñ.Ùöñåéí. ..Ìÿðóô áèð çàò Àçÿð-

áàéúàíà ýÿëäè, ãåéðè-ðÿñìè áèð èðòèáàò éàðàòäû.

Ì.Èáðàùèìîâ. 

Ìÿðóô îëìàã – ìÿøùóð

îëìàã, òàíûíìàã, àäû ÷ûõìàã. Î çàìàí ..

[àçÿðáàéúàíëûëàðäàí] ðóñúà áèëÿí àç îëäóüó

ö÷öí Ìèðçÿ Ñÿìÿä õàëã àðàñûíäà ìÿðóô îë-

ìóøäó. ×ÿìÿíçÿìèíëè.

ÌßÐÓÇ

ñèô. [ÿð.] 1. Áèð øåéÿ äö÷àð îëàí,

îíà ãàðøû ìöãàâèìÿò åäÿ áèëìÿéÿí, áèð øåéÿ

ãàðøû ãîðóéóúóñó îëìàéàí. Òÿùãèðëÿðÿ ìÿðóç.

Ùöúóìà ìÿðóç. Õÿñòÿëèéÿ ìÿðóç.

2. ßñàñÿí “ãàëìàã”, áÿçÿí äÿ “îëìàã”

ôåèëëÿðèëÿ – òóòóëìàã, äö÷àð îëìàã, óüðàìàã,

äöøìÿê.  Òÿùëöêÿéÿ ìÿðóç ãàëìàã. Èñòèëàéà

ìÿðóç ãàëìàã. – ..Ýÿíú øàèð áèð àíè êöëÿê ùö-

úóìóíà ìÿðóç ãàëìûø úàâàí áèð àüàú êèìè

éåðèíäÿ ñÿíäÿëÿäè. ß.Ìÿììÿäõàíëû. [Àéäûí:]

ßââÿëè áóäóð êè, ùÿìèí õÿñòÿëèéÿ ìÿðóç îëàí

éàëíûç Ýöëïÿðè äåéèë.. Ù.Ñåéèäáÿéëè.

ÌßÐÓÇß

èñ.  [ÿð.] Áèð ìþâçó ùàããûíäà

èðÿëèúÿäÿí ùàçûðëàíûá ñþéëÿíèëÿí íèòã. Ùåñà-

áàò ìÿðóçÿñè. Ìÿðóçÿ ÿòðàôûíäà ÷ûõûøëàð. Åëìè

ìÿðóçÿ. – ßíèñÿ, òèòðÿéÿí ÿëëÿðèëÿ ãàðøûñûíäàêû

êàüûçëàðû ãàðûøäûðàðàã, ìÿðóçÿñèíèí ìöãÿä-

äèìÿñèíè ñþéëÿéèðäè. Ñ.Ùöñåéí. Ìÿðóçÿ ìö-

âÿôôÿãèééÿòëÿ êå÷ìèøäè. ß.Ñàäûã.

ÌßÐÓÇß×È

èñ.  Ìÿðóçÿ åäÿí øÿõñ. Ìÿ-

ðóçÿ÷èíè äèíëÿìÿê. Ìÿðóçÿ÷èéÿ ñóàë âåðìÿê.