ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û

ÁÍÈÊ

[éóí.] 1. Ìåõàíèêà ìöòÿõÿñ-

ñèñè.

2. Ìàøûíëàðûí èøëÿìÿñèíÿ íÿçàðÿò åäÿí, ìà-

øûíû èøëÿäÿí àäàì. Òÿééàðÿ÷è, ìåõàíèê âÿ ìè-

íèêëÿð òÿééàðÿäÿí ÷ûõûá ëèôòÿ îòóðäóëàð. ×ÿìÿí

-

çÿìèíëè.  Êóðñó áàøà âóðóá ãàéûòäû Ðèçâàí;

Êîëõîçäà áèðèíúè ìåõàíèê îëäó. Á.Âàùàáçàäÿ.

ÌÅÕ

ÁÍÈÊÀ

[éóí. ìåúùàíèêå – àëÿò] 1. Ôè-

çèêàíûí, úèñèìëÿðèí áîøëóãäà (ôÿçàäà) éåð-

äÿéèøìÿ ãàíóíëàðûíäàí áÿùñ åäÿí øþáÿñè.

Íÿçÿðè ìåõàíèêà. // Òåõíèêàíûí, ùÿðÿêÿò âÿ

ãöââÿ ùàããûíäàêû íÿçÿðèééÿíèí ïðàêòèê ìÿ-

303

ÌÅÙÐÈÁÀÍ

ÌÅÕÀÍÈÊÀ

ñÿëÿëÿðèí ùÿëëèíäÿ òÿòáèãè èëÿ ìÿøüóë îëàí ñà-

ùÿñè. Òèêèíòè ìåõàíèêàñû. // Ìàøûí, ìåõàíèçì,

ãóðüó.

2. ìÿú. Áèð øåéèí ìöðÿêêÿá ýèçëè äàõèëè úÿ-

ùÿòè, ìàùèééÿòè. Èíãèëàáûí ìåõàíèêàñû.

ÌÅÕÀÍÈÊÈ

ñèô. [éóí. ìåúùàíèêå âÿ ÿð. ...è]

1. Ìåõàíèêàíûí þéðÿíäèéè ùàäèñÿ âÿ ïðîñåñ-

ëÿðÿ àèä îëàí. Ìåõàíèêè ùÿðÿêÿò.

2. Ìåõàíèçìëÿð âàñèòÿñèëÿ èøëÿéÿí, ùÿðÿ-

êÿòÿ ýÿòèðèëÿí, ìåõàíèçìè îëàí; ìåõàíèçìëè.

Ìåõàíèêè ìèøàð. – [Ìóñà äàéû] äàøëàðû ãàë-

äûðûá äèøÿìÿê ö÷öí ìåõàíèêè áèð øåé èúàä åò-

ìèøäèð. È.ßôÿíäèéåâ.

3. Ìàøûí âÿ ìåõàíèçìëÿðèí ùàçûðëàíìàñû,

òÿìèðè èëÿ ìÿøüóë îëàí. Ìåõàíèêè ñåõ. Ìåõà-

íèêè åìàëàòõàíà.

4. Á à õ ìåõàíèñòèê.

5. ìÿú. Ãåéðè-øöóðè, ãåéðè-èðàäè. Ìåõàíèêè

ùÿðÿêÿò. – Ñÿðùÿíý ùå÷ áèð øåé áàøà äöøìÿñÿ

äÿ, ìåõàíèêè îëàðàã: – Áÿ÷åøì, – äåéèá òÿçèì

åòäè. Ì.Èáðàùèìîâ.

ÌÅÕÀÍÈÊÈËÈÊ

èñ. Ãåéðè-øöóðèëèê, ãåéðè-

èðàäèëèê.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÄÈÐÈËÌß

“Ìåõàíèêëÿøäè-

ðèëìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÄÈÐÈËÌßÊ

ìÿúù.  Ìàøûí

âÿ ìåõàíèçìëÿð òÿòáèã åäèëìÿê. Êÿíä òÿñÿð-

ðöôàò èøëÿðè äàùà ÷îõ ìåõàíèêëÿøäèðèëèð. // ßë

ÿìÿéè ìàøûí âÿ ìåõàíèçìëÿðèí èøè èëÿ ÿâÿç

åäèëìÿê. Ïàìáûã éûüûìû ìåõàíèêëÿøäèðèëèá.

Àüûð èøëÿðèí ÷îõóíóí ìåõàíèêëÿøäèðèëäèéè áèð

çàìàíäà ìàøûíëàðäàí ñÿìÿðÿëè èñòèôàäÿ îëóí-

ìàñû äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ äóðìàëûäûð.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÄÈÐÌß

“Ìåõàíèêëÿøäèð-

ìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÄÈÐÌßÊ

ô. Ìàøûí âÿ ìå-

õàíèçìëÿð òÿòáèã åòìÿê. // ßë ÿìÿéèíè ìàøûí

âÿ ìåõàíèçìëÿðèí èøè èëÿ ÿâÿç åòìÿê. ×àé

éûüûìûíû ìåõàíèêëÿøäèðìÿê.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÌß

“Ìåõàíèêëÿøìÿê”äÿí

ô.èñ. Ìåõàíèêëÿøìÿ àðòäûãúà êÿíääÿ ÷èëèíýÿðÿ

åùòèéàú äàùà äà ÷îõàëûð. ß.Ñàäûã.

ÌÅÕÀÍÈÊËßØÌßÊ

ô.  Ìàøûí âÿ ìåõà-

íèçìëÿð òÿòáèã åäèëìÿê. // ßë ÿìÿéè ìàøûí

âÿ ìåõàíèçìëÿðèí èøè èëÿ ÿâÿç åäèëìÿê.

ÌÅÕÀÍÈÊËÈÊ

èñ. Ìåõàíèêèí ñÿíÿòè, ïå-

øÿñè, âÿçèôÿñè. [Ìóðàä] þìðöíöí áèð ãèñìèíè

Õÿçÿð äÿíèçèíäÿ ìåõàíèêëèêäÿ êå÷èðäèéè ö÷öí

ìîòîð èøëÿòìÿéè áèëèðäè. Ñ.Ùöñåéí.

ÌÅÕÀÍÈÑÈÑÒ, ÌÅÕÀÍÈÑÒ

[éóí.] Ìåõà-

íèñèçì òÿðÿôäàðû.

ÌÅÕÀÍÈÑÈ´ÇÌ

[éóí.] Íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ ìà-

òåðèéàíûí ùÿðÿêÿò ôîðìàëàðûíûí êåéôèééÿòúÿ

ìöõòÿëèôëèêëÿðèíèí ìåõàíèêè ùÿðÿêÿòäÿí, èí-

êèøàôûí ìöðÿêêÿá âÿ ÷îõúÿùÿòëè ãàíóíàóé-

üóíëóãëàðûíûí èñÿ ìåõàíèêàíûí ÿí áÿñèò ãà-

íóíëàðûíäàí áàøãà áèð øåé îëìàäûüûíû èääèà

åäÿí àíòèäèàëåêòèê ôÿëñÿôè úÿðÿéàí.

ÌÅÕÀÍÈÑÒÈÊ

ñèô. Ìåõàíèñèçìÿ àèä îëàí,

ìåõàíèñèçì ïðèíñèïëÿðèíÿ ÿñàñëàíàí. Ìåõà-

íèñòèê íÿçÿðèééÿ.

ÌÅÕÀÍÈÇ

ÁÒÎÐ

[éóí.  ìåúùàíå-äÿí]

Ìàøûí âÿ ìåõàíèçìëÿðÿ õèäìÿò åäÿí ìöòÿ-

õÿññèñ (ÿñàñÿí, êÿíä òÿñÿððöôàòûíäà). ×èíàðëû

.. ìåõàíèçàòîðëàðû ïàéûç ÿêèíèíÿ âàõòûíäà áàø-

ëàìûøëàð. ß.Âÿëèéåâ.

ÌÅÕÀÍÈÇÀÒÎÐËÓÃ

èñ.  Ìåõàíèçàòîðóí

èøè, ïåøÿñè.

ÌÅÕÀÍÈ´ÇÌ

[éóí. ìåúùàíå – àëÿò] 1. Ìà-

øûíû, àïàðàòû, úèùàçû âÿ ñ.-íè ùÿðÿêÿòÿ ýÿòèðÿí

äàõèëè ùèññÿñè. Ñààòûí ìåõàíèçìè. // Áèð èøè

ýþðìÿê ö÷öí ìàøûí, ãóðüó âÿ ñ. Ãàëäûðûúû

ìåõàíèçì. – Úÿìèë áóðóãäàêû ìåõàíèçìëÿðèí

àäûíû äåéÿ-äåéÿ îíëàðäàí ùÿð áèðèñèíèí âÿçè-

ôÿñèíè ãûñàúà èçàù åòìÿéÿ áàøëàäû. Ì.Ùöñåéí.

..Òåéìóðýèëèí êþùíÿ ìÿùÿëëÿñèíÿ úöðáÿúöð

ìåõàíèçìëÿð ýÿòèðèëèð. Ù.Ñåéèäáÿéëè.

2. ìÿú. Áèð øåéèí äàõèëè ãóðóëóøó, ñèñòåìè.

Äþâëÿò ìåõàíèçìè.

3. Ôèçèêè, êèìéÿâè, ôèçèîëîæè âÿ á. ùàäèñÿ-

ëÿðè òþðÿäÿí âÿçèééÿò âÿ ïðîñåñëÿðèí ìÿú-

ìóñó. Òÿôÿêêöð ìåõàíèçìè. Êèìéÿâè ðåàêñèéà

ìåõàíèçìè.

ÌÅÕÀÍÈÇÌËÈ

ñèô. Ìåõàíèçìè îëàí, ìå-

õàíèçìëÿ èøëÿéÿí.

ÌÅÊÑÈÊÀËÛ(ËÀÐ)

úÿì Ìåêñèêàäà éàøà-

éàí õàëã.

ÌÅÃÀ

èñ. [éóí.] Ñþç òÿðêèáèíäÿ áþéöêëöê

ìÿíàñûíû áèëäèðÿí þí ùèññÿ. Ìåãàôîí.

ÌÅËÀÍÕÎËÈÉÀ

èñ. [éóí.] 1. ßçàáëû îâ-

ãàò, éàâàø ùÿðÿêÿò åòìÿ, ÷ÿòèí äöøöíìÿ èëÿ

ñÿúèééÿëÿíÿí õÿñòÿùàëëûã.

2. Ãöññÿ, êÿäÿð, ãÿìëè ÿùâàë-ðóùèééÿ.

ÌÅËÀÑÑÀ

èñ. [ôð.] Ùåéâàí éåìè êèìè èñòè-

ôàäÿ îëóíàí øÿêÿð ÷óüóíäóðó òóëëàíòûñû, ãàðà

ïàòêà; ìÿò.

ÌÅËÕÈ

ÓÐ

èñ. [ôð.] Ìèñèí íèêåëëÿ ÿðèíòèñè;

õÿëèòÿ.

304

ÌÅÕÀÍÈÊÈ ÌÅËÕÈÎÐ

ÌÅËÈÍÈ´Ò

èñ. [éóí.] Àðîìàòèê íèòðîáèðëÿøìÿ;

ïàðòëàéûúû ìàääÿ.

ÌÅËÈÎÐ

ÁÑÈÉÀ

[ëàò. ìåëèîðàòèî – éàõøû-

ëàøäûðìà] Òÿáèè øÿðàèòè ïèñ îëàí òîðïàãëàðû

êþêöíäÿí éàõøûëàøäûðìàã âÿ îíëàðûí ìÿù-

ñóëäàðëûüûíû àðòûðìàã ö÷öí ýþðöëÿí òÿäáèðëÿð

ñèñòåìè (ñöíè ñóâàðìà, áàòàãëûãëàðû ãóðóòìà,

ñóòóòàðëàð äöçÿëòìÿ âÿ ñ.).

ÌÅËÈÎÐÀÒÈÂ

ñèô. [ëàò.] Ìåëèîðàñèéàéà àèä

îëàí, ìåëèîðàñèéà èëÿ ÿëàãÿäàð îëàí. Ãàðà-

éîíúà ÿêèíëÿðèíèí ÷îõ ìöùöì ìåëèîðàòèâ ÿùÿ-

ìèééÿòè âàðäûð. “Ïàìáûã÷ûëûã”.

ÌÅËÈÎÐ

ÁÒÎÐ

[ëàò.] Ìåëèîðàñèéà ìöòÿ-

õÿññèñè.

Ì

ÉËÈÉÀ

èñ. áîò. Èêèëÿïÿëè áèòêè ôÿñèëÿñèí-

äÿí àüàú âÿ éà êîë úèíñè.

ÌÅË

ÓÄÈÉÀ

[éóí. ìåëîäèà – íÿüìÿ, ùàâà]

1. Ìöÿééÿí ìóñèãè âÿùäÿòè ÿìÿëÿ ýÿòèðÿí

ñÿñëÿðèí àùÿíýäàð àðäûúûëëûüû; ùàâà, ìîòèâ.

2. Àùÿíýäàðëûã, ìåëîäèêëèê.

ÌÅËÎÄÈÊ

ñèô.  [éóí.] 1. Ìåëîäèéàéà àèä

îëàí. Íÿüìÿíèí ìåëîäèê ãóðóëóøó.

2. Àùÿíýäàð, ãóëàüà õîø ýÿëÿí. Ìåëîäèê

ñÿñ.

ÌÅË

ÓÄÈÊÀ

[éóí.] ìóñ. 1. Ìåëîäèéà ùàã-

ãûíäà åëì.

2. Ùÿð ùàíñû áèð êîìïîçèòîðóí, õàëãûí ìó-

ñèãè éàðàäûúûëûüûíà, éàõóä ìóñèãè ÿñÿðèíÿ (æàí-

ðûíà) õàñ îëàí ìåëîäèê âàñèòÿëÿðèíèí ìÿúìóñó.

ÌÅËÎÄÈÊËÈÊ

èñ.  Àùÿíýäàðëûã, àõûúûëûã,

ýþçÿëëèê (ñÿñäÿ).

ÌÅËÎÄÐ

ÁÌ

[éóí.  ìåëîñ – ìàùíû âÿ

äðàìà – ùàäèñÿ] 1. Ìþâçóñóíäà ìöáàëèüÿëè

äðàìàòèê ýÿðýèíëèê, çàùèðè åôôåêò âÿ ùÿéÿ-

úàíëû ñÿùíÿëÿð îëàí äðàìàòèê æàíð, ùàáåëÿ áó

æàíðäà ÿñÿð.

2. Þç ùèññ âÿ ùÿéÿúàíëàðûíû ùÿääèíäÿí àðòûã

ôàúèÿëè âÿ ãåéðè-òÿáèè øÿêèëäÿ èôàäÿ åòìÿ.

3. êþùí. Ìóñèãèñè âÿ ìàùíûñû îëàí äðàì.

ÌÅËÎÄÐÀÌÀÒÈÊ

ñèô. [éóí.] 1. Ìåëîäðà-

ìà àèä îëàí, ìåëîäðàìà õàñ îëàí. Ìåëîäðà-

ìàòèê ðîë.

2. Ùÿääÿí àðòûã ýÿðýèí, øèøèðäèëìèø, ãåéðè-

òÿáèè, ìåëîäðàìäà îëäóüó êèìè.

ÌÅËÎÄÐÀÌÀÒÈÇÌ

[éóí.] Áèð øåéèí ìå-

ëîäðàìäà îëäóüó êèìè ùÿääèíäÿí àðòûã ùÿñ-

ñàñëûãëà âÿ ãåéðè-òÿáèè òÿñâèð åäèëìÿñè.

ÌÅÌÀÐ

èñ.  [ÿð.] Ìåìàðëûã ìöòÿõÿññèñè;

àðõèòåêòîð. [Ñÿíóáÿð Ïÿðøàíà:] Áó ÷îõ úèääè

èøäèð, èíàíûëìûø, íÿ áèëèì, ñûíàíìûø, òÿúðöáÿëè

ìåìàðà âåðìÿê ëàçûìäûð. Á.Áàéðàìîâ.

ÌÅÌÀÐËÛÃ

èñ. Áèíàëàðû ëàéèùÿëÿíäèðìÿ,

òèêìÿ âÿ áÿäèè úÿùÿòäÿí òÿðòèá åòìÿ ñÿíÿòè;

àðõèòåêòóðà. // Òèêèíòèíèí áÿäèè öñëóáó, õàðàê-

òåðè. Øÿðã ìåìàðëûüû.

ÌÅÌÁÐ

ÁÍ

[ëàò.] òåõ. Ñÿñ äàëüàëàðûíû òóò-

ìàã âÿ òÿêðàðëàìàã ö÷öí ëàçûì îëàí òèòðÿéèø-

ëÿð ÿìÿëÿ ýÿòèðÿí åëàñòèê ìàòåðèàëäàí íàçèê

ëþâùÿúèê âÿ éà ïÿðäÿ. Òåëåôîíóí ìåìáðàíû.

– Âåéñ [Àüàñÿôÿðèí] ñþçöíö êÿñäè âÿ ìåì-

áðàíû âàëûí öñòöíäÿí ÷ÿêìÿê èñòÿäè. ß.ßáöë-

ùÿñÿí.

ÌÅÌÎÐ

ÁÍÄÓÌ

[ëàò.] Ùÿð ùàíñû áèð ìÿ-

ñÿëÿ ùàããûíäà ùþêóìÿòèí ôèêèðëÿðè èçàù åäèë-

ìèø äèïëîìàòèê ñÿíÿä.

ÌÅÍÅÚÌÅÍÒ

èñ.  [èíý.] Ýÿëèðè àðòûðìàã

ö÷öí èäàðÿåòìÿ öñóëëàðû âÿ ïðèíñèïëÿðè.

ÌÅÍÈÍÝÈ´Ò

[éóí.]  òèá. Áåéèí ãèøàëàðûíûí

èëòèùàáû.

ÌÅÍÍÎ

èñ. äèí. Ïðîòåñòàíò òÿðèãÿòè.

ÌÅÍØÅÂÈÊ

[ðóñ.] Ìåíøåâèçì òÿðÿôäàðû,

àíòèìàðêñèñò îïïîðòóíèñò ïàðòèéàíûí öçâö.

ÌÅÍØÅÂÈÊËÈÊ

èñ. Ìåíøåâèçìÿ ìÿíñó-

áèééÿò, ìåíøåâèçì.

ÌÅÍØÅÂÈÇÌ

[ðóñ.]  òàð. Ðóñèéà Ñîñèàë-

Äåìîêðàò Ôÿùëÿ Ïàðòèéàñûíäà ÿêñèíãèëàáè

õûðäà áóðæóà îïïîðòóíèñò úÿðÿéàíû; ðåôîðìèç-

ìèí áèð íþâö.

ÌÅÍÒÀËÈÒÅÒ

èñ.  [èíý.] Õàëãûí ðóùóíóí

âÿ âÿðäèøëÿðèíèí òÿçàùöðö; õèëãÿò.

ÌÅÍÒ

ÓË

[ëàò. ìåíòùà – íàíÿ âÿ îëåóì –

éàü] Êÿñêèí íàíÿ ãîõóñó âåðÿí øÿôôàô êðèñ-

òàë ìàääÿ (òÿáàáÿòäÿ, øèðíèééàò èñòåùñàëûíäà

âÿ ñ.-äÿ èøëÿäèëèð). Íàíÿ .. íþâöíöí éàüûíäà

38-65% ìåíòîë îëäóüóíäàí ìåíòîë àëìàã

ö÷öí ÿñàñ õàììàë ñàéûëûð. Ì.Ãàñûìîâ.

ÌÅÍÓ

ÉÒ

èñ. [ôð.] Ôðàíñûç ðÿãñè.

ÌÅÍÉÓ

[ôð.] Ðåñòîðàí, àøõàíà âÿ êàôåäÿ

éåìÿêëÿðèí àäëàðû îëàí ñèéàùû. Ìåíéóéà áàõ-

ìàã.

Ì

ÉÍÇÓËÀ

[ëàò. ìåíñóëà – êè÷èê ñòîë] Áèð

éåðèí òîïîãðàôèê ïëàíûíû ÷ÿêìÿê ö÷öí ýåîäå-

çèê àëÿò.

ÌÅÍÇ

ÚÐÀ

èñ.  [ëàò.] Ìóñèãè àëÿòëÿðèíäÿ

ñÿñ ìÿíáÿéè þë÷öëÿðèíè ùåñàáëàìàã ö÷öí ìÿ-

ëóìàò.

ÌÅÍÇ

ÚÐÊÀ

[ðóñ. ÿñëè ëàò. ìåíñóðà – þë÷ö]

Ìàéåëÿðèí ùÿúìèíè äÿãèã þë÷ìÿê ö÷öí áþë-

305

ÌÅËÈÍÈÒ

ÌÅÍÇÓÐÊÀ

ýöëö øöøÿ âÿ éà ñòÿêàí. [Àéäûí] èéíÿíèí

ìåíçóðêàñûíäà ÿââÿë áèð ãÿäÿð ãàí ýþðäö.

Ù.Ñåéèäáÿéëè.

ÌÅÐ

èñ. [ôð.] Èúðà ùàêèìèééÿòè áàø÷ûñû.

ÌÅÐÀÚ

èñ. [ÿð.] Èñëàìäà Ìÿùÿììÿä ïåé-

üÿìáÿðèí Àëëàùëà äàíûøìàã ö÷öí ýþéÿ ãàëõ-

ìàñû. Íàìàç ìþìèíèí ìåðàúûäûð.

ÌÅÐÅÆÊ

Á

[ðóñ.] Ïàð÷àäàí ÷ûõàðûëàí ñàï-

ëàðûí éåðèíäÿ ñåéðÿê äåøèêëÿðëÿ òèêèëÿí íàõûøëû

òèêìÿ. Ñöôðÿíèí êÿíàðûíû ìåðåæêà åòìÿê.

ÌÅÐÅÆÊÀËÛ

ñèô. Ìåðåæêà åäèëìèø, ìåðåæêà

ñàëûíìûø, ìåðåæêàñû îëàí. Ìåðåæêàëû äÿñìàë.

ÌÅÐÈÄÈ

ÁÍ

[ëàò. ìåðèäèàíóñ – ýöíîðòà]

úîüð. Éåð êöðÿñèíèí ùÿð èêè ãöòáöíäÿí êå÷èá

åêâàòîðó äöçáóúàã øÿêëèíäÿ êÿñÿí õÿéàëè

ãàïàëû ÿéðè õÿòò. 

Ýþé ìåðèäèàíû àñòð. – Éåð

êöðÿñèíèí ãöòáëÿðèíäÿí êå÷ÿí âÿ ìöøàùèäÿ

éåðèíèí çåíèòè îëàí õÿéàëè ÿéðè õÿòò.

ÌÅÐÈÍÎÑ

[èñï. ìåðèíî] 1. Íàçèê àüéóíëó

ãîéóí úèíñè, ùàáåëÿ áó úèíñäÿí îëàí ãîéóíóí

þçö. Ãàôãàç ìåðèíîñó.

2. Ùÿìèí ãîéóíóí éóíó, ùàáåëÿ áó éóí-

äàí òîõóíàí ïàð÷à.

3. Ìåðèíîñ éóíóíäàí ùàçûðëàíìûø. Ìåðè-

íîñ ïàð÷à. Ìåðèíîñ øÿðô.

ÌÅÐÈÉÀ

èñ. [ôð.] Èúðà ùàêèìèééÿòè, áÿëÿ-

äèééÿ øóðàñû.

ÌÅÐÊÀÍÒÈËÈÑÒ

[ôð.  ÿñëè èòàë.] Ìåðêàí-

òèëèçì òÿðÿôäàðû.

ÌÅÐÊÀÍÒÈËÈ´ÇÌ

[ôð. ìåðêàíòèëèñ,  èòàë.

ìåðêàíòå – òèúàðÿòäÿí] 1. ÕÂÛ-ÕÂÛÛÛ ÿñð-

ëÿðäÿ Àâðîïàäà òèúàðÿò áóðæóàçèéàñûíûí èãòè-

ñàäè íÿçÿðèééÿ âÿ ñèéàñÿòè (áó íÿçÿðèééÿ

þëêÿíèí ðèôàù ùàëûíûí èñòåùñàëûí èíêèøàôûíäàí

äåéèë, ÿìòÿÿ èäõàëûíûí ÿìòÿÿ èõðàúûíäàí öñ-

òöíëöéöíäÿí âÿ ïóë êàïèòàëûíûí òîïëàíìàñûí-

äàí àñûëû îëäóüó ôèêðèíÿ ÿñàñëàíûðäû).

2. ìÿú. êèò. Âàðëàíìàüà ìåéèë, ùÿð øåéäÿ

ìÿíôÿÿò ýöäìÿ.

ÌÅÑÀÆ

èñ.  [ôð.] Ìÿêòóá, èëòèìàñ, õÿáÿð-

äàðëûã.

ÌÅÑÅÍ

ÁÒ

èñ.  [ëàò.] Ùèìàéÿäàðëûã åäÿí,

éàðäûì ýþñòÿðÿí.

Ì

ÉÑÑÀ

èñ.  [ôð.] 1. Õðèñòèàíëàðäà ñöáù âÿ

ýöíîðòà èáàäÿòè.

2. Äèíè ìÿçìóíäà õîð ìóñèãèñè.

ÌÅÑÑÎ

èñ. [èòàë.] Ìóñèãèäÿ ñÿñ äèíàìèêàñû.

ÌÅØß

èñ.  ×îõëó àüàú áèòìèø ýåíèø ñàùÿ.

Ïàëûä ìåøÿñè. Øàì ìåøÿñè. – Ìåøÿ ÷àããàëñûç

îëìàç. (Ìÿñÿë). Ìÿí äÿ ìåøÿ úûüûðû èëÿ áî-

éóìäàí óúà îòëàðûí àðàñû èëÿ åâÿ ùÿðÿêÿò åäèð-

äèì. À.Äèâàíáÿéîüëó. Êöðöí íÿðèëòèñè ìåøÿäÿ

óüóëäàéûðäû. Ì.Ùöñåéí. // ìÿú. Àüàú êèìè

äèêÿëìèø ÷îõëó øåé ùàããûíäà. Ýåúÿ àé íóð

ñÿïèðêÿí áóðóãëàð ìåøÿñèíÿ; Ãóëàã âåðäèì

íåé ÷àëàí êöëÿêëÿðèí ñÿñèíÿ. ß.Úÿìèë.

ÌÅØßÀÐÀÑÛ

ñèô.  Ìåøÿíèí è÷èíäÿ âÿ éà

ìåøÿëÿðèí àðàñûíäà îëàí. Ìåøÿàðàñû éîë.

– Îíëàðûí èêèñèíèí áåø ïàð÷àäàí èáàðÿò ìåøÿ-

àðàñû çÿìè éåðè âàð. Ñ.Ðÿùèìîâ.

ÌÅØßÁßÉÈ

èñ. Ìåøÿëÿðÿ íÿçàðÿò åäÿí èø÷è.

Ãÿùðÿìàí ýþðìöøäö êè, ìåøÿáÿéè Ðöñòÿì

ö÷öí íÿ ãÿäÿð àêò áàüëàìûøäû. Ñ.Ðÿùèìîâ.

[Éóñèô:]  Ìöìêöí åëÿñÿ, Äàøäÿìèð ìåøÿáÿ-

éèíäÿí áèëåò àëñûí, ñîâõîç ö÷öí ìåøÿäÿí îäóí

ãûðäûðñûí, þçëÿðè äàøûéàúàãëàð. Á.Áàéðàìîâ.

ÌÅØßÁßÉÈËÈÊ

èñ. Òÿñÿððöôàò âàùèäè îëàí

ìåøÿ ñàùÿñè, ùàáåëÿ áó ñàùÿéÿ íÿçàðÿò åäÿí

èäàðÿ. Ìåøÿáÿéèëèêäÿ èøëÿìÿê. // Ìåøÿ òÿñÿð-

ðöôàòû èäàðÿñèíèí éåðëÿøäèéè òÿñÿððöôàò òèêèíòè-

ëÿðè. Ìåøÿáÿéèëèéÿ ýåòìÿê.

ÌÅØßÚÈÊ

èñ.  Áàëàúà ìåøÿ, êè÷èê ìåøÿ.

Ìåøÿúèéè ýÿçìÿê.

ÌÅØßÚÖËËÖÒÖ

èñ. çîîë. Òÿõìèíÿí ýþ-

éÿð÷èí áîéäà íàçèê, óçóí äèìäèê, ýþäÿê-

àéàã, áîçóìòóë, çîëàãëû ëÿëÿêëÿðè îëàí ãóø;

÷èëèêáóðóí.

ÌÅØß×È

èñ.  1. Ìåøÿ÷èëèê ìöòÿõÿññèñè;

ìåøÿøöíàñ.

2. Ìåøÿ ãàðîâóë÷óñó, ìåøÿ ãîðóã÷óñó.

ÌÅØß×ÈËÈÊ

èñ.  1. Ìåøÿ ñàëìàã, áåúÿð-

ìÿê âÿ éåòèøäèðìÿê ùàããûíäà åëì; ìåøÿ-

øöíàñëûã.  Ìåøÿ÷èëèê ÿäÿáèééàòû. – [Âÿçèðîâ]

..åëìè-áèîëîæè ÿñÿðëÿðè èñÿ Àçÿðáàéúàí ìåøÿ-

÷èëèê åëìèíèí éåíè áèð ìÿðùÿëÿñèíèí ÿñàñûíû

ãîéóð. É.Ãàðàéåâ.

2. Êÿíä òÿñÿððöôàòûíûí áèð ñàùÿñè êèìè

ìåøÿñàëìà; áåúÿðìÿ âÿ îíäàí èñòèôàäÿ åòìÿ.

Ìåøÿ÷èëèê èäàðÿñèíèí èø÷èëÿðè ìàøûíäàí äö-

øöðòäöêëÿðè éåêÿ ìèøàðû ýþòöðöá Äÿäÿ ïàëûäà

òÿðÿô ýåäÿíäÿ Áàüûðûí è÷èíäÿ ñàíêè íÿñÿ ãû-

ðûëäû. È.Ìÿëèêçàäÿ.

ÌÅØß-×ÞË

èñ. Ìåøÿ èëÿ ÷þë àðàñûíäà êå÷èä

ñàùÿñè.

ÌÅØßÄÎÜÐÀÉÀÍ

á à õ ìåøÿãûðàí 1-úè

ìÿíàäà.

ÌÅØßÃÛÐÀÍ

1. èñ. Ìåøÿäÿ àüàú êÿñìÿêëÿ

ìÿøüóë îëàí ôÿùëÿ; ìåøÿäîüðàéàí. Øÿùÿðäÿ

306

ÌÅÐ

ÌÅØßÃÛÐÀÍ

áèð ãÿäÿð éàøàäûãäàí ñîíðà, î, ÿùàëèñè ìåøÿ-

ãûðàíëàðäàí èáàðÿò îëàí áèð êÿíäÿ êå÷äè.

Ù.Ñåéèäáÿéëè.

2. ñèô. Ìåøÿ ãûðìàã ö÷öí îëàí, ìåøÿ ãûð-

ìàüà éàðàéàí. Ìåøÿãûðàí ìàøûí.

ÌÅØßÃÛÐÌÀ

èñ. Ìåøÿäÿ àüàú êÿñìÿ èøè.

Ìåøÿãûðìà áðèãàäàñû.

ÌÅØßËßÍÄÈÐÌß

“Ìåøÿëÿíäèðìÿê”äÿí

ô.èñ.

ÌÅØßËßÍÄÈÐÌßÊ

ô. Ìåøÿ ñàëìàã, áèð

ñàùÿäÿ àüàúëàð ÿêèá ìåøÿ ùàëûíà ñàëìàã.

ÌÅØßËÈ

ñèô.  Ìåøÿ èëÿ þðòöëìöø, ìåøÿñè

îëàí.  Ìåøÿëè éàéëàã. – Åùòèéàò õàëà .. ñûðà-

ëàíìûø ìåøÿëè äàüëàð ãîéíóíäà, ñÿôàëû éàé-

ëàã øÿùÿðèíäÿ éàøàéûðäû. Ìèð Úÿëàë.

ÌÅØßËÈÊ

1. èñ. Ìåøÿ îëàí éåð, ìåøÿ èëÿ

þðòöëìöø ñàùÿ. Îáàìûçûí øèìàë òÿðÿôè ãÿðá-

äÿí-øÿðãÿ äîüðó óçàíìûø ÷ûëïàã ãàéàëûã,

äàùà ñîíðà ãàëûí áèð ìåøÿëèêäè. À.Øàèã. ×ûõûð

ìåøÿëèêäÿí òàëàéà ÿëèê; Ñÿêèð äàøäàí äàøà õû-

íàëû êÿêëèê. Ì.Àðàç.

2. Á à õ ìåøÿëè. Ìåøÿëèê éåð. – [Ãûç] ìåøÿ-

ëèê éàìàúû ýþñòÿðäè. ×ÿìÿíçÿìèíëè.

ÌÅØßÑÀËÌÀ

èñ.  Àüàú ÿêèá ñöíè ìåøÿ

áåúÿðìÿ. Ìåøÿñàëìà òÿñÿððöôàòû. Ìåøÿñàëìà

àéëûüû.

ÌÅØßÑÈÇ

ñèô.  Ìåøÿñè îëìàéàí, àüàúñûç.

Ìåøÿñèç ñàùÿ. Ìåøÿñèç äàü éàìàúëàðû. – Ãîâ-

äóëàð úåéðàíû ìåøÿñèç äàüà; Ãîéóí ñöðöëÿðè

äîëäó îòëàüà. Ù.Ê.Ñàíûëû.

ÌÅØßÑÈÇËßØÄÈÐÈËÌß

“Ìåøÿñèçëÿøäè-

ðèëìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÅØßÑÈÇËßØÄÈÐÈËÌßÊ

ìÿúù.  Ìåøÿ-

ëÿðè ãûðûëûá äöçÿí ùàëà ñàëûíìàã, ìåøÿñèç ùàëà

ñàëûíìàã; àüàúñûçëàøäûðûëìàã.

ÌÅØßÑÈÇËßØÄÈÐÌß

“Ìåøÿñèçëÿøäèð-

ìÿê”äÿí ô.èñ.

ÌÅØßÑÈÇËßØÄÈÐÌßÊ

ô. Ìåøÿëÿðè ãûðûá

äöçÿí ùàëà ñàëìàã, ìåøÿëÿðè ãûðìàã, ìåøÿ-

ñèç ùàëà ñàëìàã; àüàúñûçëàøäûðìàã.

ÌÅØßØÖÍÀÑ

á à õ ìåøÿ÷è 1-úè ìÿíàäà.

Âÿçèðîâ .. áöòöí þìðö áîéó ùÿì éàçû÷û-

äðàìàòóðã, ùÿì äÿ ìåøÿøöíàñ àëèì êèìè þç

åùòèðàñ âÿ åíåðæèñèíè õàëãûí ìÿíÿâè âÿ òÿáèè

ñÿðâÿòëÿðèíèí ìöùàôèçÿñèíÿ ùÿñð åäèð. É.Ãà-

ðàéåâ.

ÌÅØßØÖÍÀÑËÛÃ

á à õ ìåøÿ÷èëèê 1-úè

ìÿíàäà.

ÌÅØÈÍ

èñ. Àøûëàìà éîëó èëÿ ùàçûðëàíàí ÿí

ñàäÿ éóìøàã ãîéóí âÿ ñ. äÿðèñè. // Ùÿìèí

äÿðèäÿí òèêèëìèø, ùàçûðëàíìûø. [Àüàñÿôÿðèí]

àéàüûíäà èñÿ ãàðà ìåøèí ÷óñò âàðäû. ß.ßáöë-

ùÿñÿí.  Ñèç åé ìåøèí ãàïûëàð; Ñèçèí öçöíöç

ñîéóã; Ñèçäÿí öìèäëÿ ýèðèá; Öìèäñèç ÷ûõàí äà

÷îõ. Á.Âàùàáçàäÿ.

ÌÅØÈÍËÈ

ñèô.  Ìåøèíëÿ þðòöëìöø, öçÿðèíÿ

ìåøèí ÷ÿêèëìèø. Ìåøèíëè ãàïû.

ÌÅØÌÅØÈ

èñ. ìÿù. ßðèê.

ÌÅØÎÊ

[ðóñ.] Êèñÿ, òîðáà. ..Èíäè ìÿëóì

îëóð êè, ñèç áè÷àðÿ àâàì úàìààòû éûüûðñûíûç

áàøûíûçà, ñîíðà îðòàëûüà áèð ìåøîê ïóë ãîéóð-

ñóíóç. “Ìîë. Íÿñð.” Ãàðàëòû – äàëûíäà àüûð

áèð ìåøîê àïàðàí ýþäÿê àäàì èäè. Ìèð Úÿëàë.

Ùÿìçÿíèí Ùàúû Òàüû èëÿ îòóðäóüó çèðçÿìè áèð

÷îõ ìåøîê âÿ úöðáÿúöð éåøèêëÿðëÿ äîëó èäè.

ß.ßáöëùÿñÿí.

ÌÅØØ

ÁÍ

[ðóñ. ìåùàíèí] 1. 1917-úè èë

èíãèëàáûíäàí ãàáàãêû Ðóñèéàäà: õûðäà øÿùÿð

àëâåð÷èëÿðèíäÿí, ñÿíÿòêàðëàðûíäàí, àøàüû âÿçè-

ôÿëè ãóëëóã÷óëàðäàí âÿ ñ. èáàðÿò ñèëê, òÿáÿãÿ.

// Ùÿìèí òÿáÿãÿéÿ ìÿíñóá îëàí àäàì.

[Éàêîâ]  êÿíäëèëÿðèí âÿ ìåøøàíëàðûí òàáóò-

ëàðûíû þç áîéóíà ýþðÿ ùàçûðëàäû. À.×åõîâäàí.

2. ìÿú.  Èúòèìàè ýþðöø äàèðÿñè äàð, õûðäà

ìöëêèééÿò÷è ÿùâàëè-ðóùèééÿäÿ îëàí àäàì.

[Áÿíþâøÿ:] Ñÿí áèçèì ýÿëÿúÿê ùÿéàòûìûçû áèð

ìåøøàí ùÿéàòû êèìè òÿñÿââöð åëÿéèðñÿí.

Ñ.Ðÿùìàí.

ÌÅØØÀÍÚÀÑÛÍÀ

çÿðô Ìåøøàí êèìè, ìåø-

øàíà éàðàøàí áèð òÿðçäÿ. Ìåøøàíúàñûíà éà-

øàìàã.

ÌÅØØÀÍËÀØÌÀ

“Ìåøøàíëàøìàã”äàí ô.èñ.

ÌÅØØÀÍËÀØÌÀÃ

ô.  Ìåøøàí õàñèééÿòè

àëìàã, ìåøøàí ôèêèðëè îëìàã.

ÌÅØØÀÍËÛÃ

èñ.  Ìåøøàíûí ïñèõîëîýèéàñû

âÿ ùàë-ùÿðÿêÿòè. Ìåøøàíëûã åòìÿê.

ÌÅÒ

ÁË

[ëàò. ìåòàëëóì, ÿñëè éóí. ìåòàëëîí –

ìÿäÿí] Èñòèëèéè âÿ åëåêòðèêè éàõøû êå÷èðìÿ

ãàáèëèééÿòèíÿ ìàëèê îëàí, äþéöëöá éàñòûëàíà

áèëÿí, ñïåñèôèê ïàðûëòûñû îëàí áÿñèò êèìéÿâè

ìàääÿ (éàõóä ÿðèíòè). ßëâàí ìåòàëëàð (ìèñ,

íèêåë âÿ á.). Ãàðà ìåòàëëàð (äÿìèð, ÷óãóí,

ïîëàä âÿ á.). Íÿúèá ìåòàëëàð (ãûçûë, ýöìöø,

ïëàòèí). // Ùÿìèí ìàääÿäÿí (éàõóä ÿðèíòèñèí-

äÿí) ùàçûðëàíìûø. Ìåòàë áëîê. Ìåòàë äèðÿê.

ÌÅÒÀËÀÎÕØÀÐ

ñèô. Çàùèðÿí ìåòàëà áÿí-

çÿéÿí, ìåòàë êèìè îëàí.

307

ÌÅØßÃÛÐÌÀ

ÌÅÒÀËÀÎÕØÀÐ

ÌÅÒÀË×Û

èñ. Ìåòàë ñÿíàéåñè èø÷èñè. Øÿíëèê

âÿ ñåâèíú ñÿñëÿðèíè .. èíøààò÷ûëàð, ìåòàë÷ûëàð

øÿùÿðèíäÿ äÿ åøèòìÿê îëàðäû. Ìèð Úÿëàë. Éàðû-

øûð ùÿð øàõòà÷û, ìåòàë÷û, íåôò÷è ôÿùëÿ. ß.Úÿìèë.

ÌÅÒÀËÄÎÜÐÀÉÀÍ

á à õ ìåòàëêÿñÿí.

ÌÅÒÀÔÈÇÈÊ

1

èñ. [éóí.] 1. Ìåòàôèçèê ôÿëñÿôÿ

òÿðÿôäàðû, ìåòàôèçèê öñóë òÿòáèã åäÿí (äèàëåê-

òèê ÿêñè).

2. Ìöúÿððÿä, àíëàøûëìàç, äóìàíëû ôèêèðëÿð

éöðöäÿí àäàì ùàããûíäà.

ÌÅÒÀÔÈÇÈÊ

2

ñèô. [éóí.] 1. ôÿëñ. Ìåòàôèçè-

êàéà ÿñàñëàíàí, ìåòàôèçèêàéà àèä îëàí, äèà-

ëåêòèêàéà çèää îëàí. Ìåòàôèçèê ôÿëñÿôÿ. Ìåòà-

ôèçèê öñóë.

2. ìÿú.  Ìöúÿððÿä, àíëàøûëìàç, äóìàíëû.

Ìåòàôèçèê ôèêèð.

ÌÅÒÀÔÈ´ÇÈÊÀ

[éóí.] 1. Äèàëåêòèêàíûí ÿê-

ñèíÿ îëàðàã, ùàäèñÿëÿðè, îíëàðûí ãàðøûëûãëû ÿëà-

ãÿëÿðè, çèääèééÿòëÿðè âÿ èíêèøàôû õàðèúèíäÿ

ýþòöðÿí èäåàëèñò äöíéàýþðöøö âÿ äÿðêåòìÿ

ìåòîäó.

2. Ùÿð ùàíñû áèð ìöúÿððÿä, áóíà ýþðÿ äÿ

àéäûí äÿðê åäèëìÿéÿí äóìàíëû øåé ùàããûíäà.

ÌÅÒ

ÁÔÎÐÀ

[éóí.  ìåòàïùîðà – ìÿúàç]

ÿäÿá. Áÿíçÿðëèéÿ, îõøàðëûüà, àíàëîýèéàéà ÿñà-

ñÿí ñþç âÿ éà èôàäÿíèí ìÿúàçè ìÿíàäà èøëÿí-

ìÿñè; ìÿúàç.

ÌÅÒÀÔÎÐÈÊ

[éóí.]  á à õ ìÿúàçè.

ÌÅÒÀËßÐÈÄßÍ

ñèô.  1. Ìåòàë ÿðèòìÿêëÿ

ìÿøüóë îëàí. Ìåòàëÿðèäÿí çàâîä.

2. èñ. Ìåòàëÿðèäÿí ôÿùëÿ. Áÿçÿí Ëÿòèô èøèíè

ãóðòàðûá ãÿëèá÷èëÿð øþáÿñèíÿ ýÿëèð, ýþçëöê òàõ-

ìûø ýÿíú ìåòàëÿðèäÿíëÿðÿ .. ñàòàøûðäû. Ù.Ñå-

éèäáÿéëè.

ÌÅÒÀËÊßÑßÍ

ñèô. Ìåòàëû êÿñÿí, ìåòàëû

êÿñìÿê ö÷öí îëàí. Ìåòàëêÿñÿí äÿçýàù.

ÌÅÒÀËËÀØÄÛÐÛËÌÀ

“Ìåòàëëàøäûðûë-

ìàã”äàí ô.èñ.

ÌÅÒÀËËÀØÄÛÐÛËÌÀÃ

ìÿúù.  Ìåòàëäàí

öç ÷ÿêèëìÿê, ìåòàë òÿáÿãÿñè èëÿ þðòöëìÿê.

ÌÅÒÀËËÀØÄÛÐÌÀ

“Ìåòàëëàøäûðìàã”äàí

ô.èñ.

ÌÅÒÀËËÀØÄÛÐÌÀÃ

ô. Ìåòàëäàí öç ÷ÿê-

ìÿê, ìåòàë òÿáÿãÿñè èëÿ ÿðèòìÿê (áèð øåéè).

ÌÅÒÀËËÛ

ñèô. Ìåòàëû îëàí, òÿðêèáèíäÿ ìå-

òàë îëàí.

ÌÅÒÀËËÈÊ

ñèô.  [éóí.] Ìåòàëäàí äöçÿë-

äèëìèø, ìåòàëäàí îëàí; ìåòàë. Ìåòàëëèê úè-

ñèìëÿð.

ÌÅÒÀËË

ÚÐÝÈÉÀ

[éóí.  ìåòàëëóðýåî]

1. Àüûð ñÿíàéåíèí, ôèëèçäÿí ìåòàë àëìàã âÿ

îíóí èëê åìàëû èëÿ ìÿøüóë îëàí ñàùÿñè.

2. Ìåòàëëàðûí ñÿíàéå ìèãéàñûíäà èñòåùñàëû

âÿ îíëàðûí èëêèí åìàëû öñóëëàðûíû þéðÿíÿí åëì.

ÌÅÒÀËËÓÐÆÈ

ñèô.  [éóí.] Ìåòàëëóðýèéàéà

àèä îëàí, ìåòàëëóðýèéàéà ìÿõñóñ.

ÌÅÒÀËËÓÐÃ

[éóí.] Ìåòàëëóðýèéà ìöòÿ-

õÿññèñè.

ÌÅÒÀËØÖÍÀÑ

[éóí.  ìåòàëëîì âÿ ôàðñ.

...øöíàñ] Ìåòàëøöíàñëûã ìöòÿõÿññèñè.

ÌÅÒÀËØÖÍÀÑËÛÃ

èñ.  Ìåòàëëàðûí ãóðó-

ëóøóíó, õàññÿëÿðèíè âÿ îíëàðûí äÿéèøìÿ ãà-

íóíëàðûíû þéðÿíÿí åëì.

ÌÅÒÀËÉÀÉÀÍ

ñèô.  Ìåòàëû èñòèëèê âÿ éà

òÿçéèã àëòûíäà éàéàí, éàñòûëàäàí. Ìåòàëéàéàí

äÿçýàù.

ÌÅÒÀÌÎÐÔ

ÓÇ

èñ. [éóí.] Øÿêëèíè äÿéèøìÿ,

áàøãà øÿêëÿ ñàëìà, ÷åâèðìÿ.

ÌÅÒ

ÁÍ

[ôð. ìåòùàíå] Êàðáîíëà ùèäðîýå-

íèí áèðëÿøìÿñèíäÿí èáàðÿò ðÿíýñèç ãàç.

ÌÅÒÀÑÒ

ÁÇ

[éóí.  ìåòàñòàñèñ – éåðäÿ-

éèøìÿ]  òèá. Õÿñòÿëèê òþðÿäèúèñèíèí, õÿñòÿëèê

ìÿíáÿéèíèí òþðÿìèø îëäóüó éåðäÿí áÿäÿíèí

áàøãà éåðëÿðèíÿ éàéûëìàñû, êå÷ìÿñè, ùàáåëÿ

õÿñòÿëèéèí áåëÿ áèð éåðäÿéèøìÿ íÿòèúÿñèíäÿ

ÿìÿëÿ ýÿëÿí èêèíúè ìÿíáÿéè.

ÌÅÒÀÒÅÇÀ

[éóí.  ìåòàòùåñèñ – éåðäÿ-

éèøìÿ] äèë÷. á à õ éåðäÿéèøìÿ 2-úè ìÿíàäà.

ÌÅÒÅ

ÓÐ

[éóí.] Éåð àòìîñôåðèíäÿ ñöðÿòëÿ

ùÿðÿêÿò åäÿí êîñìèê ìÿíøÿëè ãûçìàð úèñèì.

[Íóðèééÿ:] Íÿ ö÷öí áèçèì òàëåéèìèçäÿ ñÿàäÿò

áÿçÿí áèð ìåòåîð êèìè ïàðëàéûá ãåéá îëóð?

È.ßôÿíäèéåâ. [Ôèðÿíýèç] .. àéäûí éîëëó êÿù-

êÿøàíà, ùÿðäÿí àõûá ýåäÿí .. ìåòåîðà áàõäû.

Á.Áàéðàìîâ.

ÌÅÒÅÎÐÈ´Ò

[éóí. ìåòåîðîñ] Ïëàíåòëÿðàðàñû

áîøëóãëàðäàí Éåð ñÿòùèíÿ äöøÿí êîñìèê ìÿí-

øÿëè úèñèì. Ìåòåîðèòëÿð êîñìèê ôÿçàäàí Éåðèí

ñÿòùèíÿ äöøÿí éåýàíÿ úèñèìëÿðäèð.

ÌÅÒÅÎÐÎË

ÓÝÈÉÀ

[éóí.  ìåòåîðà – àò-

ìîñôåð ùàäèñÿñè âÿ ëîýîñ – åëì] 1. Éåð àò-

ìîñôåðè, îíóí ãóðóëóøó, õöñóñèééÿòëÿðè âÿ

îíäà áàø âåðÿí ôèçèêè ïðîñåñëÿð ùàããûíäà åëì.

2. Ùàâà âÿ îíóí íåúÿ îëàúàüû ùàããûíäà

ãàáàãúàäàí õÿáÿð âåðèëìÿñè öñóëëàðû

ùàããûíäà åëì.

ÌÅÒÅÎÐÎËÎÆÈ

ñèô. Ìåòåîðîëîýèéàéà àèä

îëàí. Ìåòåîðîëîæè òÿäãèãàò. – [Ðÿèñ:] Áó ýöí

308

ÌÅÒÀË×Û

ÌÅÒÅÎÐÎËÎÆÈ

ìåòåîðîëîæè ñòàíñèéà õÿáÿð âåðäè êè, áÿðê éà-

üûíòû ýþçëÿíèëèð. È.ßôÿíäèéåâ.

ÌÅÒÅÎÐ