# Falsafa faning o`rganish obekti- + Olam, odam, odam-olam munosabati



Yüklə 49,05 Kb.
tarix18.05.2023
ölçüsü49,05 Kb.
#116177
# Falsafa faning o`rganish obekti- Olam, odam, odam-olam munos


# Falsafa faning o`rganish obekti-….
+ Olam, odam, odam-olam munosabati
- Olamdagi jami narsalar: yeng mayda zaralardan ulkan jisimlargacha
- Tabiyat, organik, noorganik olam
- Jamiyat, inson, bilish

# Falsafaning predmetiga ta`rif qaysi javobda to`g`ri berilgan?


+ Falsafa olam va odam taraqiyotining eng umumiy qonunlari odamning olamga munosabatini o`rganadigan fan

- Falsafa insonning dunyoda tutgan o`rnini o`rganadigan fan
- Falsafa inson ma`navi faoliyatining o`ziga xos shakli
- Arablar bu fanni hikmat deb atashgan

# Antropologiya-…


+ Falsafaning tarkibiy qismi, odamzotning poydo bo`lishi va evolyutsiyasi odam irqlari haqidagi ta`limot.
- Odamning poydo bo`lishini o`rganadigan ta`limot
- Falsafaning tarkibiy qismi, odamning tuzilishi, miya faoliyatini o`rganadi
- Falsafaning tarkibiy qismi, XIX asrda shakillangan ta`limot

# Ginoseologiya-…


+ Falsafaning tarkibi qismi, bilish nazariyasi, bilishning mohiyati, qonunlari, usullari to`g`risida baxs yuritadi.
- Bilmaslikdan bilishga qarab boorish jarayonlarini tushuntiradigan bilim sohasi.
- Falsafaning tarkibiy qismi dunyoni bilish mumkunligi to`g`risidagi ta`limot
- Falsafaning tarkibi qismi, bilish haqida baxs yuritadi
# Metodologiya qanday ta`limot?
- Metodologiya tushunchasi ikki manoda qo`llaniladi. a) Metodlar to`g`risidagi ta`limot. b) Metodlar majmuyini ifodalaydi.
+ Metodologiya- falsafaning tarkibiy qismi yilmi bilish yo`llari, usullari haqidagi ta`limot.
- Metodologiya voqelikni anglash algaritmi.
- Metodologiya tadqiqot yo`llari, usullarini o`rganadi.

# Mifologik dunyoqarash…


- Ijtimoiy taraqqiyotning eng quyi bosqichiga hos soda dunyoqarash.
+ Ijtimoiy taraqqiyotning eng qadimgi davirlarida yuzaga kelgan afsonalarga asoslangan dunyoqarash.
- Insonning tabiyat oldidagi ojizligini ifodalaydigan sodda tasavvurlar.
- Olam haqidagi bilimlar majmuyi.

# Falsafa fanining tarkibiy qisimlari qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?


+ Ontologiya, gnoseologiya, metodologiya, antropologiya.
- Gnoseologiya, aksiologiya, naturfalsafa, satsiyologiya.
- Gnoseologiya, metodologiya, eklektika, naturfalsafa.
- Antropologiya, metafizika, dialektika, metodologiya.
# Falsafa fanining asosiy funksiyalari-…
+ Dunyoqarashlik, metodologik, gnoseologik, ijtimoiy, aksiyologik, tarbiyaviy.
- Tarbiyaviy, dunyoqarashlik, umumlashtiruvchilik, bilish.
- Tarbiyaviy, umumlashtiruvchilik, bilish, chamalash, boshorat qilish.
- Dunyoqarashlik, metodologik, chamalash, boshorat qilish.

# Dunyoqarash nima?


+ Dunyoqarash- insonning olamga faol munosabati. Bu insonni o`rab turgan dunyo va uning dunyoda tutgan o`rni haqidagi qarashlar majmuyi.
- Dunyoqarash insonning olamga va o`z-o`ziga munosabatini ifodalaydi.
- Dunyoqarash insonning olamni va o`z-o`zini anglashi
- Dunyoqarashning shakillanishi insonning hayotiy tajribasi, yoshi, bilimi bilan bog`liq.
# Falsafiy dunyoqarashning o`ziga xos jihati?

+ Olamni aql va bilim ososida anglash.
- Olamni mantiqiy umumlashmalar ososida tushinish
- Moddiy borliq to`g`risidagi qarashlar tizimi.
- Insonning manaviy dunyosini ifodalaydi.
# Asosiy falsafiy ta`limotlar-…

+ Ontologiya, gnoseologiya, metodologiya, antropologiya.
- Gnoseologiya, metodologiya, naturfalsafa, satsiyologiya.
- Antropologiya, metafizika, dialektika, metodologiya.
- Monizm, materialism, dualizm.
# Falsafa- hususiy fanlarning…

+ Metodologik asosi
- Emperik asosi.
- Ilmiy asosi.
- Ratsiyonol asosi.
# Farobiyning davlat va uning boshqaruvga oid asari-…

+ “Fozil odamlar shahri”
- “Birinchi analiktika”
- “Metafizika”
- “Musiqa nazariyasi”
# Farobiy qaysi qadimiy Yunon mutafakirining asarlariga sharhlar yozgan?

+ Arastu.
- Pifagor.
- Aflotun.
- Suqrot.
# Mintaqamizdagi ilk falsafiy fikirlar qaysi manbada aks etkan?

+ Avestoda
- Vedalarda
- Gilganesh haqidagi dostonda
- Maxobxorot, Ramayana dostonlarida.
# O`rta asrlarda Markaziy Osiyoda shakillangan falsafiy talimotlarning asoschilari

+ Al-Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Ali Ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy, Mirzo Ulug`bek.
- Zebuniso, Uvaysiy, Nodira.
- Bobur, Mashrab, Gulxaniy
- Muqumiy, Furqat, Avaz O`tar o`g`li, Zavqiy, Xamza.
# Dastlabki falsafiy fikrlar qayerda shakillangan?

+ Qadimgi Bobil va Misrda
- Yaqin va O`rta Sharqda
- Qadimgi Yunonistonda
- Turonda.
# Ilk falsafiy qarashlar dastlab qayerda vujudga kelgan?

+ Qadimgi Misr va Bobulda
- Qadimgi Hindistonda
- Qdimgi Gretsiyada
- Qadimgi Xitoyda.
# Markaziy Osiyoda shakillangan eng qadimgi din-…

+ Zardushtiylik
- Mazdakiylik
- Moniylik
- Budaviylik.
# Markaziy Osiyoda Islom dini qachon kirib kelgan?

+ VII asr oxirlari, VIII asr boshlarida
- V asr boshlarida
- VI asrda
- VIII asr boshlarida
# Daosizm ta`limotining asoschisi kim?

+ Qadimgi Xitoy faylasufi Lao- szi
- Van Chin
- Mo-szi
- Konfutsi
# Lokayata ta`limoti qochon va qayerda yuzaga kelgan?

+ Hindistonda (mil. av VIII-VII asrlarda )
- Xitoyda (mil. av X-VIII asrlarda )
- Hinditonda (mil. av ikkinchi ming yiliklar oxiri birinchi ming yiliklar boshlarida )
- Bobilda (mil. av IV-III ming yilliklarda).
# Markaziy Osiyodagi falsafiy fikrlar va fanning rivojlanishi qaysi davrga to`g`ri keladi?

+ IX-XI asrlarda.
- VIII-IX asrlarda.
- XI-XII asrlarda.
- XII-XIII asrlarda.
# Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi…

+ Avesto.
- Shoxnoma.
- Boburnoma.
- Vedalar.
# Milet maktabining namoyondalari kimlar?

+ Fales, Anaksimandr, Anaksimen.
- Fales, Geraklit, Anaksimen.
- Geraklit, Pifegor, Anaksimandr.
- Fales, Anaksimandr, Pifagor.
# Yevropa uyg’onish davri allomalari-…

+ Galileo Galiley, Nikolay Kopernik, Jordano Bruno.
- Jordano Bruno, Tomazzo Kompanella, Nikolay Kopernik.
- Nikolay Kopernik, Jordano Bruno, Vilgelm Gegel.
- Nikolay Kopernik, Jordano Bruno, Vilgelm Diltey.
# Qadimgi Yunon faylasuflaridan kim olamning asosiga suvni qo’ygan?

+ Fales
- Anaksimen
- Anaksimandr
- Ksenofan
# “Olam to’xtovsiz aylanib va so’nib turuvchi olov, hamma narsa olovdan paydo bo’lgan va olovga aylanadi” degan qarash qaysi Yunon mutafakkirining fikri?

+ Geraklit
- Anaksimen
- Fales
- Ksenofan
# Atomistik ta’limotni ilgari surgan olim kim?

+ Demokrit
- Parmenit
- Zenon
- Impedokl
# “G’oyalar dunyosini birlamchi, moddiy olam uning mahsuli” , deb bilgan qadimgi yunon faylasufi-…

+ Platon
- Pifagor
- Ksenofan
- Suqrot
# “Fazo” kategoriyasining falsafiy ma’nosi qaysi javobda to’g’ri berilgan?

+ Fazo-narsa va hodisalarning ko’lami o’zaro joylashishi tartibini bildiradigan kategoriya.
- Fazo-yulduz, sayyoralarni qamrab olgan bo’shliq.
- Fazo -predmet, narsalarning uzoq-yaqin, baland-past, o’ngda-chapda kabi holatlarning joylashuvini bildiradi.
- Fazo-predmetlar, narsalarning egallagan hajmini ifodalaydi.
# Vaqt-…

+ Narsa, hodisalarning mavjud bo’lish davomiyligini, ro’y berishining ketma-ketligini ifodalaydi.
- Vaqt olamda yuz berayotgan hodisalarning boshlanishi va oxiri yo’q jarayon ekanligini ifodalaydi.
- Predmet hodisalarning muayyan holda mavjudlik chegarasini ifodalaydi.
- Dunyo hodisalarining yuz berishidagi ketma-ketlikni ifodalaydi.
# Tabiat tushunchasining keng ma’nosi?

+ Tabiat benihoya xilma-xil, turli-tuman ko’rinishlari bilan insonni qurshab turgan moddiy olam: mikro-makro-mega dunyo.
- Tabiat olamga, jamiyatga bog’liq bo’lmagan qonunlarga bo’ysunadi.
- Tabiat narsalar, hodisalar, jarayonlardan tashkil topgan olam.
- Tabiat bu dunyo, olam, koinot.
# Materiya-…

+ Moddiy olamni, undagi barcha narsalar, hodisalar, jarayonlarni ifodalaydigan falsafiy kategoriya.
- Borliqning birlamchi negizi substansiyani ifodalaydi.
- Borliqdagi narsa va hodisalarni ifodalovchi tushuncha.
- Borliqning moddiy shakliga xos xususiyatlarini ifodalaydi.
# “Ijtimoiy harakat” deganda nima nazarda tutiladi?
+ Ijtimoiy harakat jamiyatda kechadigan barcha moddiy va ma’naviy jarayonlarni ifodalaydi.
- Materiya harakati nazarda tutiladi.
- Mexanik, fizik harakat nazarda tutiladi.
- Jamiyat va insondagi o’zgarishlar nazarda tutiladi.

# Demokrit ta’limoticha olam- …


+ Olam bo’linmas zarralar va bo’shliqdan iborat.
- To’rt unsur (element) dan iborat.
- Tabiatdagi barcha narsa va hodisalar bo’linmas zarralar atomlardan tashkil topgan.
- Olamda ro’y beradigan har bir voqea, hodisa atomlar harakati tufayli sodir bo’ladi.

# Platon borliqning asosiga nimani qo’ygan?


+ G’oyalar dunyosini
- Mayda zarrachalarni.
- Raqamlarni.
- Sharsimon yaxlit massani.

# Materiya harakatining asosiy shakllari-…


+ 5 ta. Mexanik, fizik, ximik, biologik, ijtimoiylik.
- 6 ta. Mexanik, fizik, biologik, geologik, textonik, ximik.
- 4 ta. Mexanik, fizik, ximik, ijtimoiylik.
- 3 ta. Mexanik, fizik, biologik.

# Geliostentrik nazariyani asoslab bergan olim-…


+ Nikolay Kopernik.
- Jordano Bruno.
- Klavdiy Ptolomey.
- Leonardo Da Vinchi.

# Falsafaning qaysi qonuni taraqqiyotning bosh sababi (manbai) ni aniqlash imkonini beradi?


+ Dialektik ziddiyatlilik qonuni.
- Miqdor o’zgarishlarining sifat o’zgarishlariga o’zaro o’tish qonuni.
- Inkorni inkor qonuni.
- To’g’ri javob yo’q.

# Materiyaning asosiy ko’rinishlari.


+ Modda va maydon.
- Jism va jarayon.
- Narsalar, jarayonlar.
- Noorganik va organik olam.

# Borliqning asosiy ko’rinishlari nechta?


+ 4 ta. Tabiat borlig’i, jamiyat borlig’i, inson borlig’i, ma’naviyat borlig’i.
- 2 ta. Organik olam, anorganik olam.
- 5 ta. Jonsiz jismlar, o’simliklar, hayvonlar, odamlar borlig’i jamiyat borlig’i.
- 2 ta asosiy ko’rinishi bor. Moddiy borliq va ma’naviy borliq.

# Zardo’shtiylikda olamning to’rt asosi, deganda, nimalar nazarda tutilgan?


+ Olov, havo, tuproq, suv.
- Olov, tuproq, havo, odam.
- Suv, tuproq, olov, odam.
- Ruh, odam, olam, tuproq.
# Vaqtning ilmiy-falsafiy ma’nosi qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
+ Vaqt-borliqning mavjudlik shakli; narsalarning mavjud bo’lish davomiyligi va hodisalarning yuz berishidagi ketma-ketligini ifodalaydi.
- Olamda yuz berayotgan hodisa, jarayonlarning boshlanishi va oxiri yo’qligini ifodalaydi.
- Predmet, hodisalar mavjudligining chegarasini ifodalaydi.
- Vaqtning asosiy xususiyati-davomiylik.

# Borliq tushunchasi-…


+ Moddiy va ma’naviy olamdagi barcha narsa va hodisalarni ifodalaydi.
- Butun mavjudotni, uning o’tmishi, hozirgi davri va kelajagini ifodalaydi
- Olamning doimiyligi, abadiyligini ifodalaydi.
- “Hamma narsalar o’tkinchi” degan ma’noni ifodalaydi.

# Dunyo (olam) ning asosida ko’p moddiy va ma’naviy narsalar yptishi haqidagi falsafiy ta’limot …


+ Plyuralizm
- Dualizm
- Deizm
- Monizm

# Borliq nechta shaklda namoyon bo’ladi?


+ 4 ta shaklda: tabiat, jamiyat, inson, ma’naviy-ruhiy borliq.
- 2 ta asosiy shakli mavjud: moddiy borliq, ma’naviy borliq.
- 3 ta asosiy ko’rinishda namoyon bo’ladi: zarralar dunyosi, narsa, predmetlar dunyosi, hodisa, jarayonlar dunyosi.

- 2 ta shaklda tabiat borlig’i, inson borlig’i.
# Dunyoqarashning tarixiy tiplari…
+ 3ta: mifologik, diniy, falsafiy dunyoqarash.
- 4ta: mifologik, diniy, ilmiy, falsafiy dunyoqarash.
- 5ta: mifologik, diniy, ilmiy, falsafiy, siyosiy dunyoqarash.
- 2ta: kundalik dunyoqarash, ilmiy dunyoqarash.

# Materiyaning 2 asosiy ko’rinishi deganda, nima nazarda tutiladi?


+ Modda va maydon.
- Narsalar va jarayonlar.
- Atom ko’rinishiga ega.
- Qattiq va suyuq ko’rinishga ega.

# Harakat degenda nima tushuniladi?


+ Harakat moddiy va ma’naviy borliqning mavjudlik shakli. Olamda sodir bo’ladigan har qanday o’zgarish.
- Harakat-rivojlanish.
- Harakat olamdagi narsa va hodisalarning bir-biriga ta’siri.
- Harakat fazodagi narsa, hodisalarning o’zaro ixtiyoriy o’rin almashishi.

# Inkorni-inkor qonuni -…


+ Dialektikaning asosiy qonuni. Tabiat, jamiyat, tafakkur taraqqiyoti jarayonining yo’nalishi, shakli va natijasini ifodalaydi.
- Inkorni-inkor taraqqiyot uchun zamin hisoblanadi.
- Olamda kechadigan taraqqiyotni mohiyatini anglashga yordam beradi.
- Borliqdagi rivojlanish yo’nalishini ifodalaydi.
# Miqdorning sifatga o’tishi qanday sodir bo’ladi?
+ Sakrash orqali.
- Portlash orqali.
- Bir bosqichdan ikkinchi bosqichga o’tish orqali.
- O’zgarishlar orqali.

# Taraqqiyot nima?


+ Rivojlanishning oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga yo’nalgan shakli, uning yuksalishi.
- U harakatning bir turi.
- Taraqqiyot- rivojlanish demakdir.
- Taraqqiyot nisbiydir. U bir tizim uchun taraqqiyot, boshqasi uchun tanazzul bo’lishi mumkin.

# Me’yor nima?


+ Me’yor narsa va hodisalar o’z sifatini saqlab qoladigan miqdoriy chegara.
- Me’yor miqdor o’zgarishlari chegarasini ifodalaydigan tushuncha.
- Me’yor ob’yektning sifat va miqdoriy jihatdan o’zaro bog’liqligini ifodalaydigan tushuncha.
- me’yor narsaning bir sifat holatidan boshqasiga o’tishdir.

# Аyniyat nima?


+ Ayniyat –narsa va hodisalardagi o’xshashlik.
- Ayniyat –narsa va hodisalarga xos xususiyat.
- Ayniyat –tafovutni inkor etuvchi holat.
- Ayniyat –narsalardagi tafovut lahzasini o’zida jo etgan holat.

# Kategoriyalar-…


+ Narsa va hodisalarning o’ziga xosligi, o’xshashligi va farqlarini anglatuvchi eng umumiy tushunchalar.
- Real voqelikni chuqur va mukammal aks ettiradi.
- Universal bog’lanish va rivojlanishda bo’lgan moddiy dunyoning inson miyasidagi in’ikosi.
- Kategoriyalar ijtimoiy amaliyotning mahsuli hisoblanadi
# Nega inkorni-inkor qonuni deyiladi?
+ bu qonunning ikki marta takrorlanuvchi inkorda ifodalanishi narsa va hodisalarning doimiy ravishda o’zgarib, bir holatdan ikkinchi holatga o’tishi va oqibatda rivojlanishning uzluksiz ekanligidan kelib chiqadi.
- inkorni inkorning mohiyati harakat va vorislikning uzviy birligini ifodalaydi.
- Inkorni inkorda taraqqiyot to’g’ri chiziq shaklida emas, balki doira shakliga ega bo’ladi.
- Inkorni inkor jarayonida oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga qarab boruvchi rivojlanish sodir bo’ladi.

# Qonunlarning olamni aks ettirish xususiyatlariga ko’ra turlari:


+ Olamni aks ettirish xususiyatlariga ko’ra qonunlar ikki turga bo’linadi: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari.
- Uch turga bo’linad: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari, texnika qonunlari.
- 3 turga bo’linadi: eng umumiy qonunlar, umumiy qonunlar, xususiy qonunlar.
- To’rt turga bo’linadi: tabiat qonunlari, jamiyat qonunlari, insonda va tafakkurda amal qiladigan qonunlar.

# Falsafa fani qonunlari qaysilar?


+ Miqdor va sifatning o’zaro o’tish qonuni, dialektik ziddiyatlilik qonuni, inkorni inkor qonuni.
- Energiyaning saqlanishi, bir turdan ikkinchi turga aylanish qonuni.
- Miqdor qonuni, mohiyati qonuni, inkor qonuni.
- Vorisiylik qonuni, o’zaro raqobat qonuni.

# Falsafa fani kategoriyalari tuzilishiga ko’ra:


+ Ikki turga bo’linadi: falsafaning toq kategoriyalari, falsafaning juft kategoriyalari.
- Uch turkumga bo’linadi: olamdagi narsa hodisalar aloqadorliklarni ifodalovchi kategoriyalar, narsa va hodisalar tuzilishini aks ettiruvchi kategoriyalar, sababiy aloqadorliklarni ifodalovchi kategoriyalar.
- Moddiy olam hodisalari aloqadorliklarni aks ettiruvchi kategoriyalar, an’anaviy olam hodisalarini aks ettiruvchi kategoriyalar.
- Falsafa kategoriyalari olamni to’g’ri anglash imkonini beradi.

# Taraqiyotning namoyon bo’lish shakllari:


+ Uchta: noorganik olam taraqqiyoti, organik olam taraqqiyoti, inson va jamiyat taraqqiyoti.
- Noorganik olam taraqqiyoti deganda moddiy ob’yektlarning o’zaro aloqadorligi va harakati nazarda tutiladi.
- Taraqqiyot ikki shaklda namoyon bo’ladi.
- Inson va jamiyat taraqqiyoti ijtimoiy taraqqiyot tushunchasida ifodalanadi.

# Sababiy aloqadorliklarni ifodalaydigan kategoriyalar.


+ Sabab va oqibat, zaruriyat va tasodif, imkoniyat va voqeilik.
- Sabab va oqibat, sistema-struktura-element.
- Mazmun va shakl, mohiyat va hodisa.
- Zaruriyat va tasodif, butun va qism.

# Sabab va oqibat kategoriyasi…


+ Narsa va hodisalar o’rtasidagi sababiy aloqadorliklarni ifodalaydi. Bunda o’zidan boshqa yana bir hodisani keltirib chiqaradigan narsa sabab, paydo bo’lgan hodisa oqibat deyiladi.
- Sabab oqibatni vujudga keltiradi, oqibat ham sababga ta’sir ko’rsatadi.
- Sabablarning turli shakl va ko’ris\nishlari mavjud.
- Sabab oqibatning vujudga kelishi uchun zaruriy shart hisoblanadi.
# Rivojlanishning ikki ko`rinishi-…
+ Progres va regres tushunchalarida ifodalanadi.
- Ilgarilanma harakat va yemirilishdan iborat jarayon hisoblanadi.
- Progres-rivojlanisning quyidan yuqori tomonga borishi, ilgarilanma harakat.
- Regres-progresning ziddi, orqaga qaytish.

# Falsafaning juft kategoriyalarini aniqlang.


+ Ular oltita: alohidalik – maxsuslik umumilik. Mohiyat va xodisa, sabab va oqibat , zarurat va tasodif, imkonyat va voqilik, mazmun va shakli.
- Fazo va vaqt, muvozanat va muvonatsizlik, sabab va oqibat, mazmun va shakil.
- Tabiyat va jamiyat, moddiylik va ma’naviylik, umumiylik va alohidalik, mazmun va shakil.
- Barcha javoblar to’g’ri.

# Narsa va hodisalar tuzilishini ifodalovchi kategoriyalar.


+ Mazmun va shakl, element va struktura
- Mohiyat va hodisa, butun va bolak
- Imkoniyat va voqiyilik zaruriyat va tosodif
- Sabab va oqibat, harakat va rivojlanish.

# Ong va ruhiyat, ular orasidagi aloqadorlik qaysi javobda berilgan.


+ Shaxs tuzullmasining muhum elementi psixika. Oliy hayvonlarda materiya tuzilishining biyologigk darajasida vujdga kelgan psixika dadririjiy evoluytsiya natijasida ongni keltirib chiqaradi. Odam ongi psixikaning oliy ko’rinishi .
- Ong va psixika o’zoro bog’liq emas.
- psixika oliy hayvonlarga xos xususiyatlarni o’zida ifodalaydi. Bu kishilarning tashqi sharayotlariga moslashuvida moyan maqsadga yo’nantirilgan foliyatlarida o’z ifodasini topadi.
- Inson psixikasi ongni ham, ong ichki dunyosining ong nazoratidan tashqarida bo’lgan qatlamni, ya’ni ong ostini ham hamrab oladi.

# Illiy bilishning nazariy darajasiga qo’llanadigan uslublarni aniqlang.


+ Abstrakunya, idukt’iya va dedukt’iya, analogiya, ideallashtirish, modellashtirish, tizimi yondoshuv, mavhumlikdan aniqlikka boorish, tarihiylik va mantiqiylik.
- Indukt’iya, deduktsiya, ideallashtirish, abstraktsiya
- Modellashtirish, mavzumlik va aniqlik, analogiya.
- Klassifikatsiya, kuzatish, eksperiment, taqqoslash.

# Bilish ob’ekti.


+ Butun borliq, uning barcha ko’rinishlari.
- Ob’ektiv reallik
- Tafakkurdagi timsoya
- Bilimga qaratilgan narsalar

# Haqiqat nima?


+ Haqiqat-ob’ektiv voqelikka mos keluvchi, amaliyotda sinalgan bilim.
- Haqiqat- insonga bog’liq bolmagan olam haqidagi bilimlar majmui.
- Haqiqat- bilimlarning zidiyatsizligi.
- Haqiqat- bilimlarning samaradorligi, foydaliligi.

# Insoniyat tarixida ijtimoiy ongning qaysi shakilari dastlab paydo bolgan?


+ Dastlab estetik, ahloqiy va diniy ong .
- Ishtimoiy oning barcha shakilari bir vaqtda paydo bo’lgan.
- Dastlab ahloqiy va siyosiy ong paydo bo’lgan.
- Dastlab falsafiy va diniy ong paydo bo’lgan.

# Hisiy bilish shakillari-…


+ Sezgi, idrok, tasavvur
- Sezgi va idrok.
- Tasavvur va hukm.
- Sezgi, idrok, hokum, tavvur

# Empirik bilish usullari-…


+ Kuzatish, o’lchash, taqqoslash, eksprement.
- Kuzatish, tajriba, formanlashtirish.
- O’chash, amaliyot.
- Kuzatish, eksprement.

#
Dekartning bilish tog’risidagi qarashlari-…


+
Ratsianalizm.
-
Emprizm.
-
Agnostitsizm
-
Sensualizm

# Ongning mohiyati …


+ Ong yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xossasi, inson miyasining mahsuli.
- Ong murakab ijtimoiy hodisa.
- Ong voqiylikni ruhiy aks ettirish
- Ong in’ikosning oliy shakli.

# Ijtimoiy ong shakllariga nimalar kiradi?


- Ijtimoiy ruhiyat ijtimoiy mafkura.
- Siyosiy ekologik axloqiy ong.
+ Axloqiy, estetik, diniy, falsafiy, siyosiy, huquqiy ong.
- Kundalik ong, diniy ong, ahloqiy ong.

# Ijtimoiy ong darajada -…


+ Ijtimoiy ruhiyat, ijtimoiy mafkura.
- Kundalik va nazariy ong.
- Tarihiy va milliy ong.
- Nazariy va odatiy ong.

# Ijtimoiy ongning tarkibiy elementlari.


+ Ijtimoiy ong sohalari
- Ijtimoiy ong darajalari
- Ijtimoiy ong shakillari
- Ijtimoiy ruhiyat va mafkura.

# Ilmiy bilish nimadan boshlanadi?


+ Ilmiy momoni qoyishdan boshlanadi.
- Ilmiy tadqiqot ob’ektini aniqlashdan boshlanadi
- Ilmiy dalilarni to’qlashdan boshlanadi.
- Tadqiqot ob’ektini o’rganishtan boshlanadi

# Olamni falsafiy bilishning eng samarali metodlari -…


- Dialektika va sinergetika.
+ Dialektika va metafizika.
- Dialektika va eklektika.
- Sinergetika va sofistika.

# Ob’ektiv haqiqat nima?


+ Ob’ektiv haqiqat-voqiylikni tog’ri aks etiruvchi bilim.
- Ob’ektiv haqiqat -amaliyoda tastiqlangan harqanday bilim.
- Ob’ektiv haqiqat -o’zari kelishuv vas hartnoma natijasida yuzaga kelgan bilim.
- Ob’ektiv haqiqat – tajriba natijalarining fikriy ifodasi

# Qanday uslub ilmiy bilishning empirik darajasida qo’laniladi?


+ Kuzatish, eksperement.
- Aksiomatik metod
- Analiz- sintez, modellashtirish.
- Taqqoslash, tarixiylik va mantiqiylik.

# Ilmiy bilishning nazariy darajasida qolaniladigan uslub-…


+ Abstraklikdan konkreklika o’tish, tarixiylik va mantiqiylik.
- Modelashtirish.
- Formanlashtirish.
- Induktsiya, deduktsiya.
# In’ikos nima?

+ Olamdagi narsa, hodisa, jarayonlarning o’zaro bir-biriga ta’siri asosida hosil boladigan holot in’ikos hisoblanadi. In’ikos modiy olamdagi barcha narsalarning eng umumiy hususiyati hisoblanadi.
- Borliqning turli- tuman korinishlariga in’ikosning o’ziga hos shakillari muvofiq keladi.
- Noorganik olamda in’ikosning mehanik, fizik, kimyoviyk turlari kuzatiladi
- Ong- in’ikosning oliy shakli hisoblanadi.
# Ilmiy bashorat nima?
+ Olamni, undagi narsa va hodisalarni ilmiy o’rganish asosida hosil qilingan kelajak haqidagi bilim.
- U tabiiy- ilmiy va ijtimoiy bashorat korinishlarida namoyon bo’ladi
- Ilmiy bashorat – fan va amaliyotga asoslangan bilim.
- Ilmiy bilish shakli.

# Insoniyat tarixida dastlab paydo bo’lgan ijtimoy ong shakilari -…


+ Axloqiy, estetik, diniy ong.
- Mifalogik, diniy ong.
- Axloqiy, siyosiy, huquqiy ong.
- Ijtimoiy ongning barcha shakilari

# Vulgar materiyalizm oqimi tarafdorlari ongni …


+ Sof fiziologik jarayon mahsuli: jigar ozidan safro ishlab chiqargan kabi, fikir miyaning modiy ishlab chiqarish jarayoning mahsuli deya ta’riflaydilar.
- Modiy jarayon mahsuli sifatida tarqin qiladilar,
- Vulgar materiyalizm oqimi 19 asrning birinchi yarmida vujudga kelgan.
- Vulgar materiyalistlar inson organizimida kechadigan fiziologik jarayonlarni ong sababchisi deb hisoblaydilar.

# Ijtimoiy ong -…


+ Ijtimoiy borliqning, jamiyat hayotining inson miyasidagi in’kosi.
- Kishilarning axloqiy, falsafiy, siyosiy, huquqiy, diniy, estetik arashlari majmui.
- Jamiyatning salohiyat darajasini ifodolovchi falsafiy kategoriya.
- Jamiyada shakillangan xilma-xil fikirlar, qarashlar, nazariyalar majmuiy.

# Falsafiy tafakur uslublariga nimalar kiradi?


+ Sofistika, metafizika, eklektika, dogmatika, diolektik, formal mantiqiy tafakkur uslublari.
- Formal mantiqiy taffakur, dialiktik tafakkur , sinergetik tafakkur uslublari kiradi.
- Xusiy tafakkur, mantiqiy tafakkur, badiiy obrazli tafakkur.
- Sofistik va metafizik tafakkur.

# Ilmiy bilish metodarining asosiy turkumlari.


+ Xususiy ilmiy metodlar. umumiy ilmiy metodlar, eng umumiy ilmiy metodlar.
- Xususiy ilmiy metodlar.
- Umumiy ilmiy metodlar.
- Eng umumiy ilmiy metodlar.

# Bilish bosqichlari.


+ Hissiy va mantiqiy bilish.
- Kundalik va ilmiy bilish.
- Emperik va nazariy bilish.
- Oddiy va murakkab bilish.

# Ilmiy induktsiya metodining asoschisi…


+ Frensis Bekon.
- Rene Dekart.
- V. Paskal.
- V. Leybnets
# Ongsizlik nima?

+ Onsizlik bu- inson aqliy sohalaridan tashqarida, ong tomonidan nazoratga olinmidigan turli-tuman ruhiy hodisa va holatlar majmui.
- Onsizlik instink, qiziqishta namoyon boladi.
- Onsizlik ruhiy holatning barcha ko’rinishlari.
- Onsizlik ko’p qirrali ruhiy jarayon.

# Bilish nazariyasi.


+ Gnoseologiya.
- Antrapologiya.
- Sotsalogiya.
- Metadalogiya.

# Har qanday bilim 3 shakilda namayon boladi. Bu-…


+ Foliyat ko’nikmasi, axborot ilmiy nazariy bilim.
- Ilmiy – nazariy bilim, emperik bilim, axborot
- Kundalik – amaliy bilim, nazariy bilim, intuitiv bilim.
- Axborot, tushuncha, tasavur.

# Insonning mohiyati. Inson-…


- Ijtimoiy mavjudod.

- Tabiyatning o’ziga hos korinishi

- Tirik mavjudodning eng oliy turi

+ Biosotsial mavjudod

# Hozirda odamzot yashayotgan davir nima deb yuritiladi?


+ Noosfera davri
- Biosfera davri.
- Texnosfera davri
- Ma’naviy tanazzul davri

# Global muamolarning kelib chiqish sabablari.


- Global muamolar 20 asr mahsuli, ularning paydo bo’lishi inson faoliyati bilan bog’liq.
- Global muamolarning asosiy sababi inson bilan tabiyat orasidagi qarama-qarshilik, ijtimoiy taraqqiyodagi notinlik
- Insoning tabiyatga planetar ta’siri global muamolarning kelib chiqishi sababi hisoblanadi
+ Inson bilan tabiyat orasidagi zidiyatning kuchayishi ijtimoiy rivojlanishdagi notekstlik global muamolar kelib chiqishiga sabab bolgan

# Jamiyat tariqiyotining ma’naviy ominlariga nimalar kiradi?


+ Ma’naviyat madaniyat, milliy g’oya, qadiryatlar.
- Adabiyot, san’at, fan, qadryatlar.
- Ma’naviyat, maorif, urf-odatlar.
- Milliy g’oya, adabiyot, san’at.
# Jamiyatning mohiyati.
+ Jamiyat tabiyat evolyutsiyasning mahsuli va ko’rinishi, kishilarning tarixan tarkib tobkan hamkorlik faoliyatlari majmuyi.
- Jamiyat murakab tuzilishga ega ijtimoiy tizim.
- Jamiyatdagi hamma narsa kishilar faoliyati jarayonida amalga oshadi.
- Jamiyat kishilarning turli-tuman faoliyatlari, shu faoliyat jarayonida yuzaga keladigan aloqa va munosabatlar majmuyi.

# Jamiyat iqtisodiy hayotining asosini …


+ moddiy ishb chiqarish tashkil etadi.
- trikchilik vositalarini ishlab chiqarish tashkil etadi
- ishlab chiqaruvchi kuchlar tashkil etadi

# Axloq deganda nimani tushunasiz?


- Axloq xudoning insonga bergan in’omi
- Ahloq kishining turli xil kayfiyatlari
+ Ahloq ijtimoiy ong shakllaridan biri, insonning yurish-tirish qoidalari va xulq-atvori normalari
- Ahloq yaxshilik va yomonlik o‘lchov mezoni

# Axloqiy taraqqiyot g‘oyasiga kim asos solgan?


+ Gegel
- bn Sino
- Kant
- Jomiy

# «Fozil odamlar shahri», «Baxt-saodatga erishuv yo‘llari haqida» risolalarining muallifini aniqlang?


- Al Kindiy
+ Al Farobiy
- Al Roziy
- Al Beruniy

# Yaxshilik kategoriyasini qanday tushunasiz?


- insonning o‘z hulqini muayyan axloq normalari nuqtai nazaridan turib ahloqiy baxolashi va nazorat qilishi, o‘z hatti-harakatlarini va bu hatti-harakatlarga bog‘liq bo‘lgan xis-tuyg‘ularni kechinmalarni o‘zi tahlil qilishi.
+ kishilarning mehnatsevarlik halollik, mardlik insoniylik, oliyjanoblik, odamlarga, xalqqa, jamiyatga nafi mexr-muhabbati, ximmati, muruvvati, og‘irini yengil qilish, rahm-shavqati va ularga ziyon zaxmat yetkazmaslik singari ijobiy hatti-harakatlariga aytiladi.
- kishilar o‘rtasidagi munosabatlarda tinchlikni, to‘g‘rilikni, haqiqatni, haqqoniylikni, poklikni ifodalovchi xatti-xarakatlarning jamiga aytiladi.
- shaxsning jamiyatga yoki kishilarga nisbatan bo‘lgan axloqiy majburiyatini ifodalaydi: bu ob’ektiv mavjud jamiyat talablarini baxt-saodat.
# Adolat nima?
- shaxsning jamiyatga yoki kishilarga nisbatan bo‘lgan axloqiy majburiyatini ifodalaydi: bu ob’ektiv mavjud jamiyat talablarini baxt-saodat extiyojlari taqazo qiladigan muayyan xulq-odob zaruriyatidir.
+ kishilar o‘rtasidagi munosabatlarda tinchlikni, to‘g‘rilikni, haqiqatni, haqqoniylikni, poklikni ifodalovchi xatti-xarakatlarning jamiga aytiladi
- kishilarning mehnatsevarlik halollik, mardlik insoniylik, oliyjanoblik, odamlarga, xalqqa, jamiyatga nafi mexr-muhabbati, ximmati, muruvvati, og‘irini yengil qilish, rahm-shavqati va ularga ziyon zaxmat yetkazmaslik singari ijobiy hatti-harakatlariga aytiladi.
- insonning o‘z hulqini muayyan axloq normalari nuqtai nazaridan turib ahloqiy baxolashi va nazorat qilishi, o‘z hatti-harakatlarini va bu hatti-harakatlarga bog‘liq bo‘lgan xis-tuyg‘ularni kechinmalarni o‘zi tahlil qilishi.

# Gumanizm nima?


- O‘z Vataniga mehr-muhabbati, unga sadoqati, uning o‘tmishi hoziri va kelajagi bilan faxrlanishi hamda Vatan manfaatlari yo‘lida xizmat qilishi kabi xatti-harakatlari va fazilatlariga aytiladi.
+ Odamlarga mexr-oqibat bilan qarashi ularni hurmat qilish insonning moddiy farovonligini oshirish, ma’naviy kamolotini yuksaltirish, baxti, erkin, ozod, daxlsiz yashash kabi xatti-xarakat va fazilatlariga aytiladi
- Kishining o‘z ona tiliga, tarixiga va madaniyatiga, xalki va millatiga bo‘lgan sevgisi, ularni e’zozlashi
- Insonparvar bo‘lish qiyin, chunki bunday tushuncha chiroyli ibora xolos, odamlar bir-birlarini ko‘ra olmaydi, bir-biriga dushman.

# «Turkiy guliston yoxul axloq» asarining muallifini aniqlang?


- Beruniy
- Navoiy
- Lutfiy
+ Abdulla Avloniy

# «Qutadg‘u bilig» ahloqiy-didaktik risolani kim yozgan?


- A.Donish
+ Yusuf Xos Hojib
- Jomiy
- Lutfiy

# Oilaning asosiy xususiyatlarini ko‘rsating?


+ zurriyot qoldirish, oilaviy mulk anjomlar va bolalar tarbiyasi
nikoh.
- Oilaviy mulk-anjomlar, ular haqida g‘amxo‘rlik qilish.
- Oilaviy mulk, farzand tarbiyasi, oilani buzilishi
- Nikoh va muhabbat, oilaviy mulk va vafodorlik
# Vijdon kategoriyasini qanday tushunasiz?
+ insonning o‘z hulqini muayyan axloq normalari nuqtai nazaridan turib ahloqiy baxolashi va nazorat qilishi, o‘z hatti-harakatlarini va bu hatti-harakatlarga bog‘liq bo‘lgan xis-tuyg‘ularni kechinmalarni o‘zi tahlil qilishi.
- kishilarning mehnatsevarlik halollik, mardlik insoniylik, oliyjanoblik, odamlarga, xalqqa, jamiyatga nafi mexr-muhabbati, ximmati, muruvvati, og‘irini yengil qilish, rahm-shavqati va ularga ziyon zaxmat yetkazmaslik singari ijobiy hatti-harakatlariga aytiladi.
- kishilar o‘rtasidagi munosabatlarda tinchlikni, to‘g‘rilikni, haqiqatni, haqqoniylikni, poklikni ifodalovchi xatti-xarakatlarning jamiga aytiladi.
- shaxsning jamiyatga yoki kishilarga nisbatan bo‘lgan axloqiy majburiyatini ifodalaydi: bu ob’ektiv mavjud jamiyat talablarini baxt-saodat extiyojlari taqazo qiladigan muayyan xulq-odob zaruriyatidir

# So‘fiylik oqimining yirik namoyondalaridan qaysi biring xizmati bizning bebaxo ma’naviy qadriyatimiz hisoblanadi?


+ A.Yassaviy, Imom G‘azzoliy
- G‘azoliy, Kindiy
- Yugnakiy, Yusuf Xos Xojib
- Lutfiy, Xorazmiy

# Etikaning asosiy tamoyillarini (prinsip) ko‘rsating?


- boshqaruv, stimul, baxolash, bilish, tarbiyaviy
+ insonparvarlik, vatanparvarlik, mehnatsevarlik, ziyolilik
- yaxshilik va yomonlik burch, vijdon, adolat, sha’n, baxt
- xalollik, poklik, rostgo‘ylik, do‘stlik, vafodorlik, kamtarlik, ximmatlilik

# Mamlakatimiz aholisining ahloqiy tarbiyalashda o‘ziga xos muhim ahamiyatga ega bo‘lgan omilni ko‘rsating?


- Demokratiya
- Ommaviy axborot vositalari
+ Mahalla
- Ko‘ppartiyaviylik

#
Axloqning tarkibiy tuzilishini izohlang?


-
Kishining kechinmalari, his-tuyg‘ularning yig‘indisi
-
Axloqiy amaliyot va psixologik xususiyatlarni o‘z ichiga oladi
+
Axloqiy ong, ahlokiy xissiyot va axlokiy munosabatlardan iborat
-
Axlokiy baho, axloqiy ideal, axloqiy tanlovlardan tashkil topadi

# Nikoxning tarixiy turlarini ko‘rsating?


- poligam va monogam nikoh
- bir xotinlik va ko‘p xotinlik
+ promskuitet, gruppaviy, juft, monogam
- etiket, promiskuitet, gruppaviy, juft, monogam

# Ahloqiy erkinlik deganda nimani tushunasiz?


- Ahloqiy qonun-qoidalarga buyruqsiz, ichki ehtiyoj bilan rioya qilishni
- Nimani hohlasang shuni qilishni
- Davlat qonunlariga rioya qilmaslikni
+ Anglanilgan zaruriyatni

# Eng qadimgi taniqli ahloqshunos mutaffakirlarni aniqlang?


- Fales, Anaxsimandr, Geraklit, Kant
+ Aristotel, Suqrot, Epikur, Demokrit
- Demokrit, Amaksimen, Lukresiy, Didro
- Gelvesiy, Spinoza Kant, Fales
# Eng qadimgi ahloqiy ta’limotlar qaerda yuzaga kelgan?
+ Misrda, Hindiston va Xitoy mamlakatlarida
- Qadimgi Yunonistonda va Rimda, O‘rta Osiyoda
- Yevropa mamlakatlaridan Angliya va Fransiyada
- Amerika Qo‘shma Shtatlarida
# «Mahbub-ul-qulb» ahloqiy risolasining muallifini aniqlang?
- Bobur
+ Navoiy
- Mashrab
- Mahmur
# Baxt nima?
+ Baxt – bu shaxsiy va ijtimoiy manfaatlarni qondirilishi
- Baxt – bu kurash
- Baxt – bu bir-birini tushunish
- Baxt – bu o‘zligiga ega bo‘lish
# Ahloqiy madaniyat nima?
- Inson haqida yoqimli tassurot uyg‘otadigan, lekin jamoa, jamiyat va insoniyat xayotida burilish yasaydigan darajada muxim ahamiyatga ega bo‘lmaydigan, milliy urf-odatlarga asoslangan chiroyli hatti-xarakatlarni o‘z ichiga oladi.

- Jamiyat, insoniyat uchun namuna bo‘la oladigan ijobiy xatti-xarakatlar yig‘indisi, insoniy kamolot darajasini belgilovchi ma’naviy xodisa.

- Ijtimoiy ma’no aniq ko‘rinadigan, kimgadir, nimagadir manfaatdorlik munosabati ifodalangan xamda faqat insongagina xos bo‘lgan turg‘un sub’ektiv-ruhiy kechinmalardir.

+ Shaxsning jamiyat ahloqiy tajribalarini egallashi va bu tajribalardan boshqa odamlar bilan bo‘lgan munosabatlarda foydalanishi, o‘z-o‘zini muntazam takomillashtirib borishi
# Estetika so‘zi qanday ma’noni anglatadi?
- go‘zallik sezmoq,
+ his qilmoq
- nafosat
- atrofni sevish
# Dastlabki Estetik ta’limotlar qaysi mamlakatlarda vujudga keldi?
- Afrika mamlakatlarida
- Olmoniyada
+ Sharq mamlakatlari va Yunonistonda
- Gresiyada
# Asosiy estetik kategoriya yoki tushunchalar qaysilar?
- insoniylik
- vatanparvarlik, oliyjanoblik
- insonlarga yaxshilik qilish
+ go‘zallik, ulug‘vorlik, fojeaviylik, kulgililik
# Estetika nimani o‘rgatadi?
+ nafosat olami, san’at va badiiy ijod jarayonlarini his tuyg‘u, sezish orqali o‘rganadigan va o‘rgatadigan fan
- donishmandlarning xayot yo‘lini o‘rganadi
- insoniy munosabatlarni o‘rganadi
- kishilik jamiyati tarixini o‘rganadi
# Estetika terminini fanda kim birinchi bo‘lib qo‘llagan?
- Gegel
- Aristotel
- Chernishevskiy
+ Baumgarten
# Go‘zallik qonuni deganda nimani tushunasiz?
- san’atkorlikni
- madaniyatlilikni

+ go‘zallikni oldindan his qilishni

# Estetika qanday fanlar bilan aloqado


- fizika, ximiya, biologiya
- matematika, geografiya, chercheniya

+ etika, pedagogika, psixologiya, falsafa

- geografiya, biologiya, ximiya
# «Poetik asarning ba’zi bir falsafiy mulohazalar»i asarini kim yozgan?
- Aristotel
- Forobiy
+ Baumgarten
- Navoiy
# Quyidagi tushunchalarning qaysi biri estetik ong turlariga kirmaydi?
- xis-tuyg‘u
+ baho
- ideal
- did
# Xis-tuyg‘u organlari nechta?
- 7
+ 5
- 6
-
# «Salomon va Ibsol» asarini kim yozgan?
- Forobiy
+ Ibn Sino

- Bedil
- Beruniy
# «Fozil odamlar shahri» asarini qaysi mutafakkir yozgan?
- Jomiy
- Aristotel
+ Forobiy
# Quyidagi tushunchalarning qaysi biri estetik kategoriyalarga kirmaydi?

- go‘zallik



- fojeaviylik

- oliyjanoblik
+ ahloqiylik
# Go‘zallik kategoriyasi necha prinsipga ega?
- 3
+ 5
- 4
# Quyidagi ibralarning qaysi biri san’at ma’nosini angtalmaydigan tushuncha?
- Voqelikni badiiy timsollar vositasida ijodiy aks ettiradi.
- Ishning ko‘zini bilishi va mahorat ko‘rsatish jarayoni.
- Har qanday ishning o‘zi va u talab qiladigan mahorat darajasi
+ Moddiy ne’matlar yaratadi
# San’at turlari necha klassifikatsiyaga bo‘linadi?
- 4
+ 3
- 5
- 6
# Quyidagi san’at turlarining qaysi birlari makon san’ati klassifikatsiyasiga kiradi?
- Musiqa, xoreografiya

- Televidenie, kinomotografiya

+ Me’morchilik, grafika, xaykaltaroshlik

- Badiiy adabiyot, badiiy fotografiya
# Quyidagi san’at turlarining qaysi birlari vaqt san’ati klassifikatsiyasi deyiladi?
- Televidenie, kinomotografiya

- Me’morchilik, xaykaltaroshlik

- Teatr, kino

+ Badiiy adabiyot, musiqa
# San’atda qo‘llaniladigan qaysi metodning bosh prinsipi turmush rostgo‘ylik bilan tasvirlash va hayot xaqiqatini to‘g‘ri yoritishga qaratilgan?
- Badiiy ijodiy metod

- Sotsialistik realizm metodi

+ Realizm metodi

- Ramantizm metodi
# Qadimgi yunon estetik ta’limotini kimlar yaratgan?

- Mikelanjelo



- Bualo

+ Pifagor, Platon, Suqrot, Arastu

- Konrad, Vыsotskiy

# «Olloh go‘zal va u go‘zallikni sevadi» deb qaysi diniy kitobda yozilgan?

- tavrotda

+ hadislarda

- injilda

- avestoda

# «Qobusnoma» asarining muallifi kim?

- Gilonshox

+ Kaykavus

- Hisrav Dehlaviy

- G‘aznaviy

# Beruniyning qaysi asarlari komil inson aql-zakovati va ma’rifatini yoritadi?

- «She’r san’at to‘g‘risi»dagi risola

+ Hindiston «Qadimiy xalqlardan qolgan yodgorliklar»

- «Musiqaga oid katta kitob»

- «Jome’ ilm al-musiqiy»

# Mantiq fani nimani o‘rganadi?

- Tafakkurni paydo bo‘lishini o‘rganadi;

- Sezgi, idrok va tasavvurni o‘rganadi;

- Xissiy va mantiqiy bilishni o‘rganadi;

+ Tafakkurning asosiy shakllari va qonun-qoidalarini o‘rganadi.

# Mantiq fanining rivojlanish bosqichlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan ketma-ketlikni ko‘rsating.

- O‘rta asrlarda mantiq fani, Yevropada yangidavr mantiq fanining rivojlanishi, mantiq ilmining xozirgi taraqqiyot bosqichi;

+ Qadimgi dunyoda mantiq, o‘rta asrlarda mantiq fani, Yevropada yangi davr mantiq fanining rivojlanishi, mantiq ilmining xozirgi taraqqiyot bosqichi;

- Qadimgi dunyoda mantiq, o‘rta asrlarda mantiq fani, uyg‘onish davri Yevropada mantiq fani, Yevropada yangi davr mantiq fanining rivojlanishi, mantiq ilmining xozirgi taraqqiyot bosqichi;

- Qadimgi dunyoda mantiq, o‘rta asrlarda mantiq fani, Yevropada yangi davr mantiq fanining rivojlanishi.

# Matematik mantiqning asoschisi kim ?


- Golbax
+ Dekart
- Leybnis
- Gegel
# Formal mantiq asosiy qonunlarini ko‘rsating?
- Taqqoslash, analiz, sintez, absraksiya, umumlashtirish;

- Birga bo‘ysunish, qarama-qarshilik, zidlik;

- Ayniylik, zidlik, birga bo‘ysunish, qarama-qarshilik;

+ Ayniylik, zidlik, uchunchisi mustasno, yetarli asos
# Tushunchaga berilgan to‘g‘ri ta’rifni ko‘rsating.
- Tushuncha deb- olamdagi narsa hodisalar haqidagi tasdiq yoki inkor mazmunidagi bildirilgan fikrlarga aytiladi.

+ Tushuncha deb- olamdagi narsa va hodisalarning umumiy, muhim tomonlarini inson ongida yaxlit ifodalaydigan tafakkur shakliga aytiladi.

- Tushuncha deb- bir yoki birdan ortiq hukmlardan ma’lum qoidalar yordamida yangi hukmlarni keltirib chiqarishga aytiladi.

- Tushuncha deb- umumiy va individual belgilarning muhimlari ajratilishi, nomuhimlari nazardan chetda qolishi aytiladi
# Tushuncha vujudga keltirishning mantiqiy usullarini ko‘rsating?
- Analogiya, analiz, sintez, kuzatish;
+ Taqqoslash, analiz, sintez, abstraksiyalash, umumlashtirish;
- Induksiya, deduksiya, analogiya, isbotlash;
- Kuzatish, eksperement, formallashtirish.
# Jamlovchi tushunchani ko‘rsating?
- Talaba;
- Yulduz;
+ Oila;
- Quyosh.
# Tushunchalar orasidagi sig‘ishmaydigan munosabat turlarini ko‘rsating?
- Ayniylik, qisman moslik, bo‘ysunish;
- Taqqoslanadigan va taqqoslanmaydigan munsabat;
- Ayniylik, bo‘ysinish, birga bo‘ysinish;
+ Birga bo‘ysunish, qarama-qarshilik, zidlik
# Manfiy tushunchani ko‘rsating?
- Shahar;

- Namuna;

- Odobli;

+ Nopok.
# Ushbu tushunchalardan qaysi biri ayniy munosabatdagi tushunchalar hisoblanadi?
- a-yozuvchi, v-shoir;

- a-tol, v-terak, s-daraxt;

+ a-Toshkent, v-O‘zbekiston poytaxti;

- a-katta uy, v-kichik uy.
# Quyidagi tushunchalardan qaysi biri abstrakt tushuncha hisoblanadi?
- Maktab, institut;

- Student, bilim;

+ Botir, a’lochi;

- Quyosh, Toshkent shahar.
# Tor hajmidagi tushunchadan keng hajmdagi tushunchalarga o‘tishning mantiqiy usulini ko‘rsating?

- Chegaralash;

- Analiz;

+ Umumlashtirish;

# Jamlovchi tushunchani ko‘rsating?
- Bug‘doy;

- Mashina;

+ Majlis;

# Konkret tushunchani ko‘rsating?
- Onglilik, To‘g‘rilik, tenglik;
+ O‘simlik, hayvon, inson;

- Poklik, do‘stlik, abadiy dvigatel;

- To‘g‘rilik, ozodalik, a’lochi
# Tushunchaning mazmuni deganda nimani tushunasiz?
+ Bu-narsalarning tushunchada aks etgan umumiy, muhim belgilarini yig‘indisidir;

- Bu- narsalarni harakterlovchi ichki elementlar va o‘zgarishlarni yg‘indisidir;

- Bu- narsalarni harakterlovchi ichki va muhim bog‘lanishlarni yig‘indisidir;

- Bu- biror tushuncha tarkibiga kiradigan narsalar yig‘indisidir
# Quyidagi tushunchalardan qaysi biri qisman moslik munosabatidagi tushunchalar hisoblanadi?
- a-talaba, v-o‘quvchi;

- a-tol, v-terak;

+ a-ishchi, v-partiya a’zosi;

# Tushuncha vujudga keltirishning mantiqiy usullarini ko‘rsating?
- Analogiya, analiz, sintez, kuzatish;

+ aqqoslash, analiz, sintez, abstraksiyalash, umumlashtirish;

- Induksiya, deduksiya, analogiya, isbotlash;

- Kuzatish, eksperement, formallashtirish
# Tushunchaning hajmi deganda nimani tushunasiz?
- Bu- narsalarning katta-kichikligik va raqamlarda ifodalovchi muayyanligidir;

+ Bu- biron tushuncha tarkibiga kiradigan narsalar yig‘indisidir;

- Bu- narsalarning tushunchalarda aks etgan umumiy, muhim belgilari yig‘indisidir;

- Bu- olamda mavjud bo‘lgan tushunchalarning barchasidir

# Hukmgga berilgan to‘g‘ri ta’rifni ko‘rsating.


+ Hukm deb- olamdagi narsa hodisalar haqidagi tasdiq yoki inkor mazmunidagi bildirilgan fikrlarga aytiladi.

- Hukm deb- olamdagi narsa va hodisalarning umumiy, muhim tomonlarini inson ongida yaxlit ifodalaydigan tafakkur shakliga aytiladi.

- Hukm deb- bir yoki birdan ortiq hukmlardan ma’lum qoidalar yordamida yangi hukmlarni keltirib chiqarishga aytiladi.
- Hukm deb- umumiy va individual belgilarning muhimlari ajratilishi, nomuhimlari nazardan chetda qolishi aytiladi.
# Hukmlar o‘rtasida qarama-qarshilik munosabati qaysi javobda
to‘g‘ri berilgan?
- Umumiy inkor, juz’iy inkor;

- Umumiy tasdiq, juz’iy tasdiq;

+ Umumiy tadiq, umumiy inkor;

- Umumiy inkor, juz’iy tasdiq.
# Juz’iy inkor hukmlari quydagi qaysi formulada to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

- Hamma S-P dir;



+ Ba’zi S-P emas;

- Hech bir S-P emas;

- Ba’zi S-P dir
# Murakkab hukmni ko‘rsating?

- Angren Toshkentga nisbatan kichik;



- Kant nemis klassik faylasufidir;

+ Student a’lochi bo‘lsa, u rag‘batlantiriladi;

- Jismlar issiqlikdan kengayadi.
# Hukm nima?
- Hukm gapdir;

- Hukm- tasdiq mazmunida aytilgan fikrdir;

+ Hukm- tafakkur shakllaridan biridir;

- Hukm- xissiy bilish shakllaridan biri
# Hukmlarni son va sifat jihatdan birlashgan klassifikatsiyasi bo‘yicha qanday turlarga bo‘lamiz?
- Yakka hukm, umumiy hukm, tasdiq hukm, inkor hukm;

- Yakka, juz’iy, umumiy, tasdiq, inkor;

- Oddiy qat’iy, murakkab hukmlar;

+ Umumiy tasdiq, umumiy inkor, juz’iy tasdiq, juz’iy inkor.
# Ayiruvchi hukmni ko‘rsating?
- Imtihonlar tugadi, ta’til boshlandi;

+ Talabalar yo kontrakt yo davlat granti asosida o‘qishadi;

- Agar talaba a’lochi bo‘lsa, maqtashga loyiqdir;

- Bulutlar taarqaldi va quyosh ko‘rindi.
# Xulosa chiqarish deganda nimani tushunasiz?
- Xulosa chiqarish – bu muayyan soha bo‘yicha to‘plangan bilimlarning yakunidir;
+ Xulosa chiqarish – bu bir yoki birdan ortiq hukmlardan yangi hukm hosil qilishdir;

- Xulosa chiqarish – bu kishining voqea, hodisalar ta’sirida muayyan fikrdir;

- Xulosa chiqarish xissiy bilish shaklidir.

# Katta termin deb nimaga aytiladi?


+ chiqarilgan xulosaning predekatiga;

- chiqarilgan xulosaning sub’ektiga;

- kichik asosni o‘z ichiga olgan asosga;

- katta asosni o‘z ichiga olgan asosga.
# Analogiya usulda xulosa chiqarish nima?
- Bu – umumiy hukmdan umumiy hukm keltirib chiqarishdir;

- Bu – juz’iyroq hukmdan umumiy hukm keltirib chiqarishdir;

+ Bu – juz’iyroq hukmdan juz’iyroq hukm keltirib chiqarishdir;

- Bu – umumiy hukmdan torroq hukm keltirib chiqarishdir.

# Induktiv xulosa chiqarish deb qanday xulosa chiqarishga aytiladi?



+ Induktiv xulosa chiqarish jarayonida inson fikri yakkalikdan umumiylikka qarab boradi

- Induktiv xulosa chiqarish jarayonida inson fikri umumiylikdan yakkalikka qarab boradi

- Induktiv xulosa chiqarish jarayonida inson fikri abstrak tushunchalarni konkretlashtirishga qarab boradi

- Hammasi to‘g‘ri
# Kichik termin deb nimaga aytiladi?
- chiqarilgan xulosaning predekatiga;

+ chiqarilgan xulosaning sub’ektiga;

- kichik asosni o‘z ichiga olgan asosga;

- katta asosni o‘z ichiga olgan asosga
# O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingan
+ O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2016 yil 24 noyabrda qabul qilingan.
- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2017 yil 24 noyabrda qabul qilingan.
- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2018 yil 24 noyabrda qabul qilingan.
- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni Qonunchilik palatasi tomonidan 2019 yil 24 noyabrda qabul qilingan.
# O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingandan keyin Senat tomonidan ma’qullangan.
+ O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingandan Senat tomonidan 2016 yil 13 dekabrda ma’qullangan.

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingandan Senat tomonidan 2017 yil 13 dekabrda ma’qullangan.

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingandan Senat tomonidan 2018 yil 13 dekabrda ma’qullangan

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingandan Senat tomonidan 2019 yil 13 dekabrda ma’qullangan
# O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni qachon O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tasdiqlangan
+ O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2017 yil 3 yanvarda tasdiqlangan

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2018 yil 3 yanvarda tasdiqlangan

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2019 yil 3 yanvarda tasdiqlangan

- O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida”gi Qonuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2020 yil 3 yanvarda tasdiqlangan
# Qachon BMTning Korruptsiyaga qarshi konventsiyasi imzolangan
+ BMTning Korruptsiyaga qarshi konventsiyasi 2003-yil 9-dekabrda imzolangan:

- BMTning Korruptsiyaga qarshi konventsiyasi 2011-yil 9-dekabrda imzolangan:

- BMTning Korruptsiyaga qarshi konventsiyasi 2016-yil11-dekabrda imzolangan:

# Korruptsiya qanday turlarga bo’linadi
+ Korruptsiya ikki turga bo’linadi: yirik va mayda
- Korruptsiya uch turga bo’linadi: uyushgan, yirik, mayda,
- Milliy, mintaqaviy, global turga bo’linadi
- Shaxsiy va uyushgan
# Asosiy falsafiy ta`limotlar-…
- Gnoseologiya, metodologiya, naturfalsafa, satsiyologiya.

+ Ontologiya, gnoseologiya, metodologiya, antropologiya.

- Antropologiya, metafizika, dialektika, metodologiya.

- Monizm, materialism, dualizm.
# Daosizm ta`limotining asoschisi kim?
- Van Chin

+ Lao- szi

- Mo-szi

- Konfusiy

# Markaziy Osiyodagi falsafiy fikrlar va fanning rivojlanishi qaysi davrga to`g`ri keladi?


+ IX-XI asrlarda.

- VIII-IX asrlarda.

- XI-XII asrlarda.

- XII-XIII asrlarda.
# Olam to’xtovsiz aylanib va so’nib turuvchi olov, hamma narsa olovdan paydo bo’lgan va olovga aylanadi” degan qarash qaysi Yunon mutafakkirining fikri?
- Ksenofan

- Fales

- Anaksimen

+ Geraklit
# Dunyo (olam) ning asosida ko’p moddiy va ma’naviy narsalar yotishi haqidagi falsafiy ta’limot …
- Monizm

- Deizm

- Dualizm

+ Plyuralizm
# Bilishning mumkinligiga e`tiroz bildirmagan, lekin bilimlarning ishonchliligini, ularning tashqi dunyo hodisalariga muvofiqligini shubha ostiga qo`ygan ta`limot ?
- Agnostitsizm
+ Skeptitsizm
- Optimizm
- Konvensionaliz
# ............borliqning ayni paytda va shu joydagi voqelikda namoyon bo`lib turgan va shu voqelik bilan alloqadorlikdagi qismi.
- virtual borliq

+ aktual borliq

- potensial borliq
- ijtimoiy borliq
# Har bir haqiqiy san’at asari, vaqt nuqtai nazaridan zamonaviy yoki tarixiyligidan qat’i nazar, u
- tarix, badiiylashtirilgan tarix. Ushbu fikr san’atning qaysi xususiyatiga tegishli?
+ Tarixiylik xususiyatiga
# Quyidagi javoblarning qaysi birida go‘zallik xususiyatlari ko‘rsatilgan?
+ Qulaylik, manfaatdorlik, yoqimlilik, chiroylilik
# Ulug‘vrolik badiiy adabiyotda qanday ko‘rinishda namoyon bo‘ladi?
+ Qahramonlik
# Qaysi estetik kategoriya insonda kuchli nafratlanish tuyg‘ularini hosil qiladi?
+ Tubanlik
# «Erkinlikka yo‘l faqat go‘zallik orqali o‘tadi» degan fikr qaysi faylasufga tegishli?
+ Fridrix Shillerga
# Quyidagi berilgan qaysi mushohadalar o`rtasida qarama -qarshilik munosabari mavjud
+ A va E
# Quyidagi san’at turlarining qaysi birlari makon san’ati klassifikatsiyasiga kiradi?
+ Me’morchilik, grafika, haykaltaroshlik
# Go‘zallik kategoriyasi necha prinsipga ega?
+ 5
# Abu Rayhon Beruniyning jamiyatni boshqarish haqidagi fikrlari qaysi javobda aks etgan?
+ “Odil hukmdorlarning vazifasi yuqori va quyi tabaqa vakillari o‘rtasida adolat o‘rnatish, zo‘ravonlardan jabr ko‘rganlarning huquqlarini tiklash, aybdorlarni jazolash
# Boshqaruv usuliga ko‘ra davlatning asosiy shakllari?
+ demokratiya va monarxiya.>
# Falsafa tarixida mashhur "Ayni bir daryoga bir vaqtning o`zida ikki marta tushib bo`lmaydi" iborasi muallifi qaysi javobda to`g`ri berilgan?
+ Geraklit
# Tafakkur shakllari va qonunlari to`g`risidagi ta`limot?
+ mantiq
# Shaxsiy bilim konsepsiyasi kim tomonidan ishlab chiqilgan?
+ M.Polani
# ............borliqning ayni paytda va shu joydagi voqelikda namoyon bo`lib turgan va shu voqelik bilan alloqadorlikdagi qismi
+ aktual borliq
# Falsafaning qaysi sohasida borliq va yo`qlik, mavjudlik muammolariga doir masalalar o`rganiladi?
+ ontologiya
# Bilishning mumkinligiga e`tiroz bildirmagan, lekin bilimlarning ishonchliligini, ularning tashqi dunyo hodisalariga muvofiqligini shubha ostiga qo`ygan ta`limot ?
+ Skeptitsizm
# Insonning paydo bo’lishi haqidagi evolyutsion konsepsiya asoschisi kim?
+ Ch.Darvin
# Odamlar o‘zlarining xos xususiyatlariga va tabiiy ehtiyojlariga ko‘ra jamiyat tuzadilar. Ularning harakat va fe’llarini dastavval bora-bora odatlarga aylanadigan tabiiy qobiliyatlar belgilaydi”.
+ Forobiy
# Antik davrda Delfidagi Apollon ibodatxonasiga kiraverishda ustunga o‘yib yozilgan, rivoyatlarga qaraganda Suqrot takrorlashni yaxshi ko‘rgan qanday degan ibora ayniqsa mashhur bo‘lgan.
+ «O‘z-o‘zingni angla»
# “Odamlarning hammasi tug’ma xususiyatlariga ko’ra bir - biriga yaqin”ligi haqidagi fikr kim tomonidan olg’a surilgan?
+ Konfusiy
# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha Yo`l xaritasining to`rtinchi bo`limi qanday nomlanadi?
+ O`qishni ko`chrish va nostrifikasiya
# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha Yo`l xaritasining birinchi
+ Umumiy chora – tadbirlar

# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha “Yo`l xaritasi”ning ikkinchi bo`limi qanday nomlanadi?
+ Qabul jarayoni
# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha “Yo`l xaritasi”ning uchinchi qanday nomlanadi?
+ Talabalar bilimini baholash
# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha Yo`l xaritasining beshinchi + OTMlarni takomillashtirish

# Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha “Yo`l xaritasi”ning oltinchi bo`limi qanday nomlanadi?

+ O`qituvchilar ijtimoiy himoyasi
# < Oliy ta`lim “Korrupsiyasiz soha” loyihasini amalga oshirish bo`yicha “Yo`l xaritasi”ning bo`limi qanday nomlanadi?
+ Byudjet mablag`laridan maqsadli foydalanish
# Milliy davlat dinlari qaysilar?
+ Daosizm, xinduizm, sikxizm, sintoizm, iudaizm, konfutsiychilik.

- Zardushtiylik, islom, konfutsiychilik, daosizm, sintoizm.

- Yahudiylik, zaroastrizm, xristianlik

- Totemizm, Animizm, Fetishizm, Shomonizm
# Iudaizm qanday din?
- Yevropaliklar dini
- Jahon dni

- Osiyo dini

+ Milliy din
# Sintoizm qaysi millat dini?
- Xitoy milliy dini

- Hindlar milliy dini

+ Yapon milliy dini»

- Eron milliy dini
# Yahudiylik dini qachon va qayerda vujudga kelgan?
- 2600 yil muqaddam Hindistonda <
+ Eramizdan avvalgi 2000 yillar oxiri Falastinda

# Yahudiylik dinining muqaddas kitoblari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
+ Tavrot, Talmud

# Braxmanlik dini ta’limoti nimaga asoslangan?
- Messiya-xoloskorning kelishiga

+ Kastachilikka asosladi

# Yahudiylik ta'limotiga ko‘ra olamni yaratuvchi yagona xudo deb kim etiladi.?

+ Yaxve
# Braxmanlikda nechta kasta mavjud?


+ 4 ta

# Yahudiylarni ruhoniysi kim deb ataladi?
+ Ravvin

# Daosizm qachon va qayerda paydo bo‘lgan?
+ Milloddan avvalgi IV-III asr Xitoyda
# Daosizm asoschisi kim?
+ Lao-Tszi
# “Dao” so‘zining ma'nosi nima?
+ Yo‘l
# Daosizmning asosiy manbasi qaysi?
- Dao-Desizin
# “Sansara” ta’limoti qaysi dinga tegishli?
+ Hinduizm, buddizm
# Buddizmdagi asosiy yo‘nalishlar
+ Xinayana, maxayana, lamaizm
# Yahve xudosi Muso payg‘ambarga Tur tog‘ida nechta nisihat yuborgan?
+ 10 ta
# Massonizm va Sionizm qaysi din oqimlari?
+ Yahudiylik

# Saduqiylar kimlar?
+ Yahudiylar
# Yahudiylikdagi muqaddas kun qaysi?
+ Shanba
# Yahudiylik payg‘ambari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
+ Muso payg‘ambar
# Konfutsiyning asl ismi?
+ Kun-Szi

# “Messiya” - so‘zining ma'nosi nima?
+ Xaloskor

# Hinduizmdagi asosiy 3 xudo qaysilar?
+ Braxma, Vishnu, Shiva
# Yahudiylar cherkovi nima deb ataladi?
+ Sinagoga
# Buddaviylikning muqaddas manbai “Tripitaka” so‘zining ma’nosi nima?
+ Uch savat
# “Oriylar” so‘zining lug‘aviy ma'nosi nima?
+ Oqsulk
# “Budda” so‘zini lug‘aviy ma’nosi nima?
+ Nurlangan, ravshan
# Konfutsiyning yashagan yillari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
+ milloddan avvalgi 551-479 yil
# Hinduzm qachon vujudga kelgan?
+ Eramizdan avvalgi VII-VI asrlarda
# Veda dinlari qaysilar
+ Braxmanlik, hinduilik, jaynizm
# Musoning besh kitobi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni ko‘rsating.
+ Borliq yoki Ibtido, Chiqish, Levit, Sonlar va Ikkinchi qonun.
# Kshatriy, shudra, vashiy, Braxman- bu kastalar qaysi veda diniga tegishli?
+ Hinduizm
# Veda kitobining nechta tarkibiy qismi mavjud?
+ 4ta
# Din so‘zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi?
+ Arab tilidan olingan bo‘lib, “ishonch”, “ishonmoq” ma’nolarini bildiradi.
# Dinning jamiyatda bajaradigan ijtimoiy, ma’naviy, ruhiy funksiyalari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
+ Regulyatorlik, kompensatorlik, integratorlik, kommunikativlik, legitimlovchilik
# Dinlarning tarkibiy qismlari nimalarda namoyon bo‘ladi?
+ Din – diniy his-tuyg‘u, kayfiyatlar, diniy qarashlar, ta’limotlar, diniy urf- odat, marosimlar; muassasa, tashkilotlar orqali namoyon bo‘ladi.
# Millat dinlari berilgan qatorni aniqlang.
+ Yahudiylik, hinduizm, konfutsiychilik, sintoizm
# Dinlar ta’limotiga ko‘ra necha xil bo‘ladi va ular qaysilar?
+ 2 xil, monoteistik va poleteistik
# Dinning ildizlar nechta?
To’g’ri javob yo’q
# Dinning qanday ibtidoiy shakllarini bilasiz?

+ Totemizm, Animizm, Fetishizm, Shomonizm, Magiya.


# Totemizm ta’limoti qaysi davrda paydo bo‘lgan?
+ Ilk urug‘chilik tuzumi davrida

# “Ruh”, “ jon” ma’nosini anglatadigan ta’limot qaysi?
+ Animizm

# Shamanizm nima?
+ Odam Odamga ishonish
# Fetishizim nima?
+ Jonsiz narsalarda g‘ayritabiiy kuchlarning borligiga ishonish
# Yaxudiylik dini eramizdan avvalgi nechanchi yilda va qayerda paydo bo‘lgan.
+ Eramizdan avvalgi 2000 yil Falastinda
# Islom dini qachon va qayerda vujudga kelgan?
+ VII asrda Arabiston yarim orolida
# Payg‘ambarimiz davridan keyingi to‘rt xalifa?
+ Abu Bakr Siddiq, Umar inb Hattob, Usmon ibn Affon, Ali ibn Abu Tolib,

# Ansor so‘zi kimlarga nisbatan ishlatiladi?
+ Madinalik islomni qabul qilganlarga (Avs va Xazraj qabilasi)

# Sunniylikda iymon aqidalari qaysi javobda ko‘rsatilgan?

+ Allohga, farishtalarga, muqaddas kitoblarga, payg‘ambarlarga, taqdirga, oxiratga va o‘lgandan keyin qayta tirilishga ishonish


# Qur’onda nechta sura bor?
+ 114 ta

# Islom diniga qadar arablar nimalarga sig‘inganlar?
+ But va sanamlarga
# Arablarda islomgacha bo‘lgan davr qanday nomlanadi?
+ Johiliya davri
# Shariat nima?
+ To‘g‘ri yo‘l, ilohiy yo‘l, qonunchilik, unda sof huquqiy masalalardan tashqari axloqiy normalar va amaliy diniy talablarga ham qonun tusi berilgan.
# Kimlar “shahid” deyiladi?
+ Din yo‘lida jang qilib, salomat qaytganlar “g‘oziy”, qurbon bo‘lganlar “shahid” deyiladi.

# Oxirat nima?


+ Oxirgi kun, dunyoning tugash kuni.
# Jabroil kim?

+ Allohdan habar keltiruvchi farishta.
# Diniy bag‘rikenglik nima?

- Diniy amallarda berilgan imtiyoz.



+ Barcha din va dindorlarning qonun oldida tengligi, dindorlar va g‘ayridinlar orasidagi erkin munosabat.

- E'tiqod va vijdon erkinliging taqiqlanishi

- Diniy taassub

# Diniy dunyoqarash nima?

- Diniy e’tiqod

- Diniy muassasa va ta’limotlar

- Diniy qarash va ta’limotlar

+ Inson tabiat va jamiyatning paydo bo‘lishi, tuzilishi va kelajagi to‘g‘risidagi diniy qarash hamda tasavvurlar majmui.

# “Din hayotdagi ijtimoiy-madaniy va ma’naviy-ruhiy muhit rang-barangligini ta’minlovchi tarixiy qadriyatlar silsilasida teng huquqli bo‘g‘in” deb qarash qanday davlatga xos?

+ Demokratik davlatga

# Din dunyoviy davlat bilan murosa qila oladimi?


+ Din dunyoviy davlat bilan nafaqat murosa qilishi, balki umum milliy yuksalish yo‘lida u bilan samarali hamkorlik qilishi mumkin.

# Islomda shariat manbalariga qaysilar kiradi?

- Vedavdot, visparad, yasna, yasht



- Matto, luka, ioann, matvey

- Chiqish, levit, sonlar, ikkinchi qonun

+ Qur’on, sunna, ijmo’, qiyos.

# “Iymon” so‘zining lug‘aviy ma'nosi?

- So`zlamoq

- Tasdiqlamoq

- Fikr bildirmoq

+ Ichki ishonch

# Qur’on qancha muddat davomida nozil bo‘lgan?

- 25 yil

- 30 yil

+ 23 yil

- 28 yil

# Kishilik jamiyati tarixida dinning ilk shakllariga qaysi dinlar kiradi?

- Sintoizm, Buddizm, Totemizm, Magiya.

- Iudaizm, Shomonizm, Animizm.

+ Totemizm, Animizm, Fetishizm, Shomonizm, Magiya

- Shomonizm, urug‘ - qabila dinlari, hinduizm.

# Totemizm diniy tasavvurniing ma’no-mazmuni.

- Urug‘-qabila dini bo‘lib, jonsiz narsalarga sig‘inish.

+ Indeyslar tilida “O totem” ya’ni uning urug‘ degan ma’noni bildirib, insonlar bilan ayrim hayvonlar, o‘simliklar orasida g‘ayritabiy aloqa, qon-qarindoshlik aloqasi borligiga ishonish

- Muqqadas qadamjolarga sig‘inish

- “Jon”, “ruh” degan ma’noni bildirib, jonning, ruhning borligiga ishonish

# Animizm qanday ma’noni anglatishini aniqlang?

- Ajdodlarning ruhlariga sig‘inish

+ Lotincha “Anima” so‘zidan olingan bo‘lib, “jon”, “ruh” degan ma’noni bildiradi.

- “O`ta hayajonlangan”, “jazavali kishi” degan ma’noni bildiradi

- “Sehrli narsa” degan ma’noni bildiradi.

# Fetishizm diniy e’tiqodining mazmun-mohiyatini aniqlang

- Turli moddiy buyumlarga ishonish

+ Portugalcha “Fetiko”, fransuzcha “Fetish” so‘zlaridan olingan bo‘lib “sehrli” narsa degan ma’noni bildirib, jonsiz narsalarda g‘ayritabiiy kuchning borligiga ishonish

- “Jon”, “ruh” degan ma’noni bildirib, jonning, ruhning borligiga ishonish

- Insonlar bilan ayrim hayvonlar, o‘simliklar orasida g‘ayritabiy aloqa, qon-qarindoshlik aloqasi borligiga ishonish.

# Zardushtiylik iymoni 3 ta asosga tayanadi, bular qaysilar?

+ fikrlar sofligi, so‘zning sobitligi, amallarning insoniyligi

- fikrlar sofligi, so‘zning insoniyligi, amallarning haqiqiyligi

- fikrlar sofligi, so‘zning haqiqiyligi, amallarning insoniylgi

- fikrlar sofligi, so‘zning rostligi, amallarning haqiqiyligi

# Avestoning kitobining devlarga qarshi qonun qismi qanday nomlanadi?

- Yasht

+ Vedevdot

- Visparat

- Yasna

# Zardushtiylik ta’limotidagi eng oliy ibtido qaysi javobda ko`rsatilgan?

- Axriman

+ Axurumazda

- Shatra varyo

- Ardvusari

# Zardushtiylikning muqaddas kitobi “Avesto” qaysi tilda yozilgan?

+ Qadimgi pahlaviy

- Qadimgi fors

- Qadimgi turk

- Qadimgi ivrit

# O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining nechanchi moddasida vijdon erkinligi to‘g‘risida berilgan?

- 30 modda

- 31 modda

- 32 modda

- 36 modda

# “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to‘g‘risida”gi qonun (yangi tahrir) qachon qabul qilingan?

- 1997 yil 29 avgust

- 1993 yil aprel

+ 1998 yil 1 may

- 1999 yil 1 aprel

# Xristianlik qachon va qayerda vujudga kelgan?

- II asrda Shimoliy Amerikada

- Eramizning boshlarida Hindistonda

- Eramizdan avvalgi I asrda Arabiston yerlarida

+ Eramizning boshlarida Falastin yerlarida

# Xristian dininng asoschisi kim?

- Muso a.s.

+ Iso Masih a.s.

- Muhammad (s.a.v.)

- Yaqub a.s.

# Xristanlarning muqaddas kitobi?

- Tavrot

- Zabur

- Tripikata

+ Injil

# Xristianlik qachon Katolilik va Provaslavlik cherkovlariga bo‘lindi?

+ 1054 yil

- 1517 yil

- 1085 yil

- 1518 yil

# Martin Lyuter kim?

- Birinchi Rim papasi

+ Protestantlar yetakchisi

- Katoliklar boshlig‘i

- Provaslavlar yetakchisi

# Buddaviylik qachon va qayerda vujudga kelgan?

- eramizning birinchi asrida Rimda

+ eramizdan avvalgi VI-V asrlarda Hindistonda

- eramizdan avvalgi III-II asrlarda Falastinda

- V-VI asrlarda Saudiya Arabistonda

# Mushriklar kimlar?

+ Allohning ilohiy sheriklari bor, deb hisoblovchilar, politeistik qarash tarafdorlari.

- Otashparastlar.

- Tumorlarga sig‘inuvchilar.

- Turli irim va xurofiy urf-odat tarafdorlari.

# Diniy tashkilotlar va birlashmalar davlatdan ajratilgan hamda qonun oldida tengdirlar. Davlat diniy birlashmalarning faoliyatiga aralashmaydi. Mazkur modda Konstitutsiyaning nechanchi moddasida berilgan?

+ 61-modda

- 31-modda

- 60-modda

- 64-modda

# Qachon va qayerda Xristianlik davlat dini deb e’lon qilingan?

+ 324 yil Rim imperiyasida

- 33 yilda Falastinda

- 1054 yil Hindistonda

- 1517 yil Vatikanda

# Katolik cherkovi markazi qayerda joylashgan?

- Rimda

+ Vatikanda

- Konstantinopolda

- Aleksandriyada

# Papa kim tomonidan va qancha muddatga saylanadi?

+ Kordinallar tomonidan umrbod muddatga saylanadi

- Rim kuriyasi tomonidan 10 yil muddatga saylanadi

- Fuqarolar tomonidan 5 yil muddatga saylanadi

- Ruhoniylar tomonidan 8 yil muddatga saylanadi.

# Buddaviylik asoschisi kim?

- Iso Masih

- Zardusht

- Konfutsiy

+ Siddxardxa Gautama

# Buddaviylik manbasi qanday nomlanadi?

+ Tripitaka

- Avesto

- Injil

- Kodziki

# Buddaviylikdagi yirik yo`nalishlar qaysilar?



- Katolik, pravoslav, protestant

+ Xinayana, maxayana, lamaizm

- Sadduqiylar, farziylar, esseylar

- Sunniylar, shialar, xorijiylar

Yüklə 49,05 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin