• Основные стратегические варианты

8.3. Bozorni segmentlashning asosiy tamoyillari 
Bozorni segmentlashning asosiy tamoyillari quyidagilardir: 

geografik tamoyil; 

ijtimoiy- iqtisodiy; 

psixografik tamoyil; 

demografik tamoyil; 

---

105 

xulq-atvor tamoyili; 

holat tamoyili. 
Quyidagi – rasmda xaridorlarga qarab bozorni segmentlash tamoyillari 
keltirilgan.
 
8.2-rasm. Xaridorlarga qarab bozorni segmentlash tamoyillari 
Geografik tamoyil orqali bozorning joylashuvi, aholi soni va zichligi, 
tijorat faoliyatining tuzilishi, hududning rivojlanish dinamikasi, inflyatsiya 
darajasi, huquqiy cheklashlar hisobga olinadi. 
Ijtimoiy-iqtisodiy tamoyil orqali aholining daromadi, ijtimoiy kelib 
chiqishi, ma’lumoti kabi omillar inobatga olinadi. 
Psixografik tamoyil natijasida hayot tarzi, shaxsning turi, jamoat holati 
kabi omillar hisobga olinib, turmush tarzi shaxsning o‘z faoliyatida, 
qiziqishlarida, qat’iyatida va e’tiqodlarida o‘z aksini topadi. Shaxsning turi 
esa hayotdan mamnun, melanxolik, o‘zgalardek ish ko‘ruvchi, o‘zbilarmon va 
boshqa xislatlarda bo‘lishi mumkin. 
Demografik tamoyillarda oilani soni va sifat tarkibi, oilaning hayotiylik 
davri bosqichi, jinsi, daromadlilik darajasi, mashg‘ulot turi, ma’lumoti, 
millati kabilar inobatga olinadi hamda bozorni segmentlashning asosiy 
tamoyillaridan biri hisoblanadi. Xulq-atvor tamoyili orqali xarid qilishga yo‘l, 
foydalanuvchi maqomi, iste’mol jadalligi, bog‘lanib qolish darajasi, tovar 
haqida ma’lumot berish, tovarga bo‘lgan munosabati hisobga olinadi. 
 
8.4. Maqsadli bozor segmentlarini tanlash va tovarni
Ijtimoiy-iqtisodiy: 
daromad 
ma’lumoti 
mutaxassisligi va
boshqalar 
Psixografik: 
hayot tarzi (stil) 
innovatsiyaga 
(yangilikka)intilish 
guruh 
motivatsiyasi 
va
boshqalar