1 – amaliy mashg’ulot: Avtomatlashtirish vositalarini tanlash va avtomatika elementlarining statik tavsifnomalarini aniqlash

Boshqarish funksiyalari
1. Texnologik parametrlaarni nazorat qilish 0.9
2. Xom ashyo, yarim fabrikat va maqsadga karatilgan mahsulot sifati parametrlarni nazorat qilish 0.9
3. Texnologik parametrlarni kayd etish 0.7
4. Asosiy qurilma holatini nazorat qilish 1.0
5. Texnik vositalar majmuasi(TVM) mexnat kobiliyatini nazorat qilish 1.0
6. Texnik- iqtisodiy ko’rsatkichlar (TIK)ni hisoblash 0.8
7. Texnologik holatlar tahlili 0.7
8. Ishga tushirish va tuxtatish 0.8
9. Texnologik jarayonni boshqarish 0.9
10.Texnologik jarayonni optimallashtirish 0.9
11. Texnologik jarayonni olib borish sifatini baxolash 0.7
12. Kushni va yuqori darajadagi boshqaruv bilan axborot almashish 0.7
Agar avtomatlashtirish sistemasi biror boshqaruv funksiyasini bajarmasa, u xolda bu funksiyaning avtomatlashtirish darajasining xususiy ko’rsatkichi nolga teng deb qabul kilinadi.
Texnologik parametrlarni nazorat qilishni avtomatlashtirish darajasi ko’rsatkichi K1 quyidagi teglamadan hisoblab topiladi:

Bunda n1i-i- usul bo’yicha nazorat kilinayotgan parametrlar soni, n10- nazorat kilinayotgan parametrlarning umumiy soni ; Kli- texnologik parametrlarni nazorat qilishni amalga oshirishning aniq usuli koeffisienti, uning qiymatlari quyida keltirilgan :
Texnologik parametrlarni nazorat qilishni amalga oshirish usuli
1. Joyida o’rnatilgan asboblar bilan nazorat qilish 0.2
2. Parametrlar chetlashganda signalizasiyali nazoratning shchitli sistemasi 0.7
3. Rakamli asboblarni markazlashgan nazorat va boshqaruv vositalarni kullanib nazorat qilish , parametrlarning chetlashishini signallash va chakirish 0.85
4. EXM, mini EXM va mikroprosessor texnikasini kullanib nazorat qilish, parametrlar ogishini signallash, displeyga chakirish. 1.0
Nazorat parametrlari sonini amalga oshirish usullari bo’yicha hisoblashda quyidagi qoidalarga amal qilish lozim: birinchidan, aynan bitta parametr amalga oshirishning turli usullariga kira olmaydi; ikkinchidan, joyiga kura texnologik qurilmalar bilan komplektr tarzda keltiriladigan asolar bilan nazorat kilinadigan parametrlar hisobga olinmaydi.
Xomashyo, yarim fabrikat va maqsadga karatilgan mahsulot parametrlarini nazorat qilishni avtomatlashtirish darajasi ko’rsatkichi quyidagi tenglama bo’yicha aniqlandi:

Bu erda n2j-j usuli bo’yicha nazorat kilinuvchi parametrlar soni; n20- sifatini nazorat qilish parametrlarining umumiy soni; K2j- qiymatlari quyida keltirilgan xom ashyo, yarim fabrikatlar va maqsadga karatilgan mahsulotlar parametrlarini nazorat qilishning aniq usuli koeffisienti: