1- masala. Quyidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida

53-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀+b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	23	3	6
2	20	5	8
3	16	6	12
4	15	9	15
5	13	14	18
6	10	18	21
7	8	20	24

1. 
   Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli:
   Qd = a0 - a1P
   
2. 
   Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli:
   Qs = b0 + b1P
   
3. 
   Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin:
   

Muvozanat narh (P) ma'lumotlaridan:
P = [3, 5, 6, 9, 14, 18, 20]
Muvozanat talab hajmi (Qd) ma'lumotlaridan:
Qd = [23, 20, 16, 15, 13, 10, 8]
Muvozanat taklif hajmi (Qs) ma'lumotlaridan:
Qs = [6, 8, 12, 15, 18, 21, 24]

4. 
   Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin:
   

Talab elastiklik koeffitsienti (ED) formulasi:
ED = (ΔQd / Qd) / (ΔP / P)
Taklif elastiklik koeffitsienti (ES) formulasi:
ES = (ΔQs / Qs) / (ΔP / P)
ΔQd - Talab hajmi o'zgarishi
ΔQs - Taklif hajmi o'zgarishi
ΔP - Narh o'zgarishi
Talab elastiklik koeffitsientini hisoblash uchun:
ΔQd1 = Qd2 - Qd1 = 20 - 23 = -3
ΔP1 = P2 - P1 = 5 - 3 = 2
ΔQd2 = Qd3 - Qd2 = 16 - 20 = -4
ΔP2 = P3 - P2 = 6 - 5 = 1
ΔQd3 = Qd4 - Qd3 = 15 - 16 = -1
ΔP3 = P4 - P3 = 9 - 6 = 3
ΔQd4 = Qd5 - Qd4 = 13 - 15 = -2
ΔP4 = P5 - P4 = 14 - 9 = 5
ΔQd5 = Qd6 - Qd5 = 10 - 13 = -3
ΔP5 = P6 - P5 = 18 - 14 = 4
ΔQd6 = Qd7 - Qd6 = 8 - 10 = -2
ΔP6 = P7 - P6 = 20 - 18 = 2
ED1 = (-3 / 23) / (2 / 3) ≈ -0.065
ED2 = (-4 / 20) / (1 / 5) ≈ -0.4
ED3 = (-1 / 16) / (3 / 6) ≈ -0.125
ED4 = (-2 / 15) / (5 / 9) ≈ -0.2667
ED5 = (-3 / 13) / (4 / 14) ≈ -0.8077
ED6 = (-2 / 10) / (2 / 18) ≈ -1.8
Taklif elastiklik koeffitsientini hisoblash uchun:
ΔQs1 = Qs2 - Qs1 = 8 - 6 = 2
ΔQs2 = Qs3 - Qs2 = 12 - 8 = 4
ΔQs3 = Qs4 - Qs3 = 15 - 12 = 3
ΔQs4 = Qs5 - Qs4 = 18 - 15 = 3
ΔQs5 = Qs6 - Qs5 = 21 - 18 = 3
ΔQs6 = Qs7 - Qs6 = 24 - 21 = 3
ES1 = (2 / 6) / (2 / 3) = 1
ES2 = (4 / 8) / (4 / 5) = 1
ES3 = (3 / 12) / (3 / 6) = 1
ES4 = (3 / 15) / (3 / 9) = 1
ES5 = (3/ 13) / (3 / 14) ≈ 1.1538
ES6 = (3 / 10) / (3 / 18) ≈ 1.8
Elastiklik koeffitsientlari:
Talab elastiklik koeffitsientlari (ED):
ED1 ≈ -0.065
ED2 ≈ -0.4
ED3 ≈ -0.125
ED4 ≈ -0.2667
ED5 ≈ -0.8077
ED6 ≈ -1.8
Taklif elastiklik koeffitsientlari (ES):
ES1 = 1
ES2 = 1
ES3 = 1
ES4 = 1
ES5 ≈ 1.1538
ES6 ≈ 1.8
Bu bilan masala yakunlangan.