1- masala. Quyidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida

74-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀-b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	28	6	17
2	27	7	19
3	26	9	22
4	23	10	27
5	20	12	28
6	16	15	30
7	13	16	32

1. 
   Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli:
   

Qd = a0 - a1P

2. 
   Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli:
   

Qs = b0 - b1P

3. 
   Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi:
   

Talab hajmi (Qd) va taklif hajmi (Qs) berilgan ma'lumotlarga asosan aniqlanadi:
t Qd P Qs
1 28 6 17
2 27 7 19
3 26 9 22
4 23 10 27
5 20 12 28
6 16 15 30
7 13 16 32
Muvozanat narh (P) qiymati berilgan, shuningdek, talab hajmi (Qd) va taklif hajmi (Qs) qiymatlari berilgan.

4. 
   Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari:
   

Talab elastiklik koeffitsienti (Ed) va taklif elastiklik koeffitsienti (Es) quyidagi formulalar orqali hisoblanadi:
Ed = (% △Qd) / (% △P)
Es = (% △Qs) / (% △P)
% △Qd = (Qd1 - Qd0) / Qd0 * 100
% △Qs = (Qs1 - Qs0) / Qs0 * 100
% △P = (P1 - P0) / P0 * 100
% △Qd: Talab hajminga o'tishi (%)
% △Qs: Taklif hajminga o'tishi (%)
% △P: Narh o'sishi (%)
Bizning ma'lumotlarimizda ikki o'zgaruvchining qiymatlari berilgan, shuning uchun foizlarni hisoblash uchun boshlang'ich va oxirgi qiymatlarni topamiz:
Qd0 = 28, Qd1 = 13
Qs0 = 17, Qs1 = 32
P0 = 6, P1 = 16
% △Qd = (13 - 28) / 28 * 100 = -53.57%
% △Qs = (32 - 17) / 17 * 100 = 88.24%
% △P = (16 - 6) / 6 * 100 = 166.67%
Ed = (-53.57%) / (166.67%) ≈ -0.32
Es = (88.24%) / (166.67%) ≈ 0.53
Shunday qilib, talab elastiklik koeffitsienti (Ed) -0.32 ga teng, taklif elastiklik koeffitsienti (Es) esa 0.53 ga teng.