1. 1-laboratoriya ishi tarmoq simulyatorlari bilan ishlash ishdan maqsad

---

1.1-LABORATORIYA ISHI 
TARMOQ SIMULYATORLARI BILAN ISHLASH 
 
Ishdan 
maqsad: 
Muayyan 
dasturiy 
ta'minotning 
afzalliklari 
va 
kamchiliklarini hisobga olgan holda tarmoq simulyatorlari bilan tanishish. 
 
Nazariy qism 
Kompyuter va Internet paydo bo'lganidan beri, kompyuter tarmog'i ham 
tashkilot ichida, ham global miqyosda resurslar va ma'lumotlarni almashishda 
muhim rol o'ynadi. Ushbu tarmoqlarni nazorat qilish vazifasi yuklangan odamlar 
tarmoq muhandislari yoki tarmoq administratorlari deb nomlanadi. Tarmoq 
muhandislari va administratorlari kompyuter tizimlarini loyihalash, kuzatish yoki 
tahlil qilish uchun turli xil vositalardan foydalanadilar. Haqiqiy tarmoqlarda 
(tarmoq infratuzilmasining ishdan chiqishi yoki ishlamay qolishi bilan bog`liq) 
tajriba o'tkazmaslik uchun tizim administratorlari buning uchun tarmoq 
modellashtirish vositalaridan foydalanadilar. 
Simulyator - bu haqiqiy hayotdagi vaziyatni taqlid (imitatsiya) qiladigan 
kompyuter dasturi yoki qurilma hisoblanadi. Bu har qanday taxminlar va xatti-
harakatlarga bog'liq holda hech qanday xavf tug'dirmasdan natijalarni berishi 
mumkin. Elektron qurilmalarni yaratish uchun simulyatordan foydalanish odatiy 
holdir. Shuning uchun ko'plab universitetlar elektron loyihalarni o'qitishda 
simulyatsiya dasturlaridan foydalanadilar.
Bugungi kunda IT bozorida juda ko'p tarmoq simulyatorlari tarqalmagan 
bo`lib, quyida keltirilgan simulyatorlar keng tarqalgan: 

BOSON NET SIM;

CISCO Router eSim;

Cisco Packet Tracer;

Network Emulator;

Dynamips;

Cisco 7200 Simulator.

---

Ulardan eng ko'p ishlatiladiganlari Boson NetSim, Cisco Packet Tracer va 
Network Emulator. Keling, ularga batafsil to'xtalib o'tamiz. 
1.1. 
Boson NetSim. Boson NetSim - bu Cisco tarmoq uskunalarining 
ishlashini imitatsiya (taqlid) qiladigan va foydalanuvchiga Cisco IOS-ni 
o'rganishga yordam beradigan dastur. Ko'pgina boshqa dasturiy mahsulotlar, 
oldindan tayyorlangan laboratoriya ishlarida tizimning xatti-harakatlarini "taqlid 
qilishi", aslida tarmoqda ro'y berishi mumkin bo'lgan vaziyatlarni namoyish eta 
olmaydi. Bundan farqli o'laroq, NetSim bu kamchilikni bartaraf etish va 
tarmoqning haqiqiy xatti-harakatlarini taqlid qilish uchun Boson tomonidan ishlab 
chiqilgan texnologiyalardan foydalanadi. Ushbu texnologiyalar Boson NetSim 
foydalanuvchilariga Cisco IOS qanday ishlashini yaxshiroq tushunish uchun 
xayoliy laboratoriyalardan ancha uzoqroqqa borish imkonini beradi. NetSim 
Boson kompaniyasi tomonidan juda keng qo'llab-quvvatlanadi (bu, albatta, 
telekommunikatsiya tarmoqlarining jadal rivojlanishi tufayli). Shu sababli, Cisco 
ushbu mahsulotni imtihonga tayyorgarlik ko'rish uchun ishlatishni tavsiya qiladi. 
Shu sababli, Boson NetSim-ning turli xil versiyalarini chiqaradi, ularning har biri 
muayyan imtihonga va shunga mos ravishda foydalanuvchining bilim darajasiga 
qaratilgan. Keyingi imtihonlar uchun NetSim-ning uchta versiyasi mavjud: 
CCENT uchun NetSim, CCNA uchun NetSim va CCNP uchun NetSim.