1. abş prezidenti Vudro Vilsonun 14 maddəsi


Böyük Britaniya II Dünya müharibə



Yüklə 108,94 Kb.
səhifə77/79
tarix02.01.2022
ölçüsü108,94 Kb.
#44388
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   79
cavab

85.Böyük Britaniya II Dünya müharibə
Polşa təcavüzə məruz qaldıqdan sonra Ingiltərə 1939-cu il sentyabrın 3-də Almaniyaya müharibə elan etsə də 1940-ci ilin mayınadək yalnız passiv müharibə apardı. Bu isə "qəribə müharibə" adını aldı. İngiltərə ilə eyni vaxtda Yeni Zelandiya, Avstraliya, sentyabrın 5 və 8-də isə Kanada və Cənubi Afrika Ittifaqı Almaniyaya müharibə elan etdilər. Hindistan da Almaniya ilə müharibə vəziyyətində olduğunu bildirdi.

Lakin ingilis rəsmi dairələri ölkəni geniş miqyaslı hərbi əməliyyatlara qoşmaqdan çəkindilər. Müharibənin başlanması ölkənin daxili siyasi həyatına öz təsirini göstərdi. Hakimiyyət başında olan mühafizəkarlar koalisiyalı hökumət qurmağı təklif etsələr də leyboristlər və liberallar Çemberlen başda olmaqla qurulan hökumətə girməkdən imtina etdilər. Nəticə də 1940mayım 10daa Cemberlen istefaya getdi.

Cercil (1876-1945) yeni hökümət təşkil etdi. Yaratdığı hökumət koalisiyalı idi. Onun tərkibinə 54 mühafizəkar 17 leyborist, 4 liberal, 4 milli-liberal, 4 milli-leyborist və 8 müstəqil şəxs daxil oldular. Xarici işlər naziri Halifaks, daxili işlər naziri Ettli oldu.

Müharibənin aparılmasına dair strateji məsələlərin həllini öz üzərinə götürən Çerçil həmçinin bütün hakimiyyəti, generalitetə və müharibə illərində xarici əlaqələrə nəzarəti də əlində cəmləşdirdi. Hökumət koalisiyalı olsa da onda aparıcı rolu mühafizəkarlar oynayırdılar.

möhkomləndirilməsinə böyük töhfəsini verdi.

Müharibə illərində İngiltərə hökuməti hərbi sənayesini sürətlə inkişaf etdirdi və güclü silahlı qüvvələr yaratdı. 1944-cü ildə ingilis silahlı qüvvələrinin sayı 4 mln. 543 min nəfərə çatdı. patron istehsal edildi. Hərbi sənayenin tam gücü ilə işləməsinə yalnız 1943-cü ilin avqust ayında nail olundu. Maşınqayırma və kimya sənayesi inkişaf etdi. Hərbi sənayenin genişləndirilməsi əlavə işçi qüvvəsi tələb etdiyindən işsizlər işa cəlb olundular. Nəticədə ölkədə işsizlik tamamilə ləğv edildi. Hökumət işçi qüvvəsindən istifadəni tənzimlədi. 1944-cü ildə qəbul edilən xüsusi qanuna görə heç kim Əmək Nazirliyi orqanlarının razılığı olmadan iş yerini dəyişə bilməzdi. Ölkənin bütün istehsal sahələrində ruh yüksəkliyi yarandı. Qeyd etmək lazımdır ki, müharibənin aparılması üçün lazım olan silah və


sursatın əsas hissəsini İngiltərə özü istehsal edirdi. Müharibə illərində hökumət kənd təsərrüfatının inkişafına xü susi diqqət yetirdi. Xaricdən ərzaq gətirilməsi çətin olduğundan hö kumət kənd təsərrüfatı istehsalını genişləndirmək məqsədilə təd birlər həyata keçirdi. Fermerlərə əvəzsiz yardımlar göstərildi. Bu tədbirlərin nəticəsində ölkədə taxıl və kartof əkini sahələri genişləndirildi, məhsuldarlıq artdı. İngiltərə müharibə illərində özünün ərzaq tələbatını əsasən ödəyirdi.

Yüklə 108,94 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   79




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin