|
90. I Dünya müharibəsindən sonra İspaniyanın sosial-iqtisadi vəziyyəti
Birinci dünya müharibəsi illərində bitərəf ölkə kimi hər iki blok dövlətləri ilə ticarət-iqtisadi əlaqələrini genişləndirən İspaniya iqtisadiyyatını xeyli gücləndirdi. Ölkənin qızıl ehtiyatı təxminən 4 dəfə artırıldı. Sanaye inkişaf etdirildi və yüzlərlə yeni müəssisə ya radıldı. Daş kömür, polad və çuqun istehsalı 2 dəfə artdı, Kataloniya və Baskoniya daha sürətlə inkişaf etdi. Sənaye fəhlələrinin sayı artdı. 1919-cu ildə onların sayı 2 mln. nəfərdən çox idi. Bütün bunlara baxmayaraq, Ispaniya hələ də aqrar-sənaye ölkəsi olaraq qalırdı. Ölkədə feodal qalıqları olan yardarlıq və ica radarlıq hökm sürürdü. İqtisadi inkişafa baxmayaraq, İspaniya xarici ölkələrdən maliyyə asılılığında idi. Hələ müharibə başlanana qədər İngiltərə, Fransa, Almaniya və Belçika İspaniyaya xeyli borc vermişdilər. İspaniyadakı xarici kapitalın 50%-i İngiltərənin, 34%-i isə Fransanın payına düşürdü.
Müharibənin qurtarması İspaniya iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərdi. Əsasən, xarici bazar üçün əmtəə istehsalını nəzərdə tutan fabrik və zavodlar bağlandı. İşsizlik artdı. Əməkhaqqı 20%, qiy mətlər isə 2 dəfə yüksəldi. Əhalinin həyat səviyyəsinə görə İspa niya Avropada ən aşağı yerlərdən birini tuturdu. Bütün bunlar İspa niyada sosial ziddiyyətləri xeyli kəskinləşdirdi. Sosial etirazın geniş yayılmış formaları mitinq, nümayiş və küçə yürüşləri idi. Əhalinin etiraz aksiyaları çox vaxt polislə toqquşmalara gətirib çıxarırdı. Ölkədə kəndli hərəkatı da gücləndi. Andalusiya və Estremadurada kəndlilər mülkədar torpaqlarını tutdular. Ölkəni bürüyən sosial etirazlar nəticəsiz qalmadı. Müharibədən sonrakı ilk illərdə 8 saatlıq iş günü tətbiq edildi, uşaq əməyindən istifadə qadağan olundu, qocalığa və əlilliyə görə pensiya verildi.
92. İtaliya II Dünya müharibəsi illərində
Dostları ilə paylaş: |
