1-Amaliy mashg‘ulot. Ikkinchi va uchinchi tartibli aniqlovchilar

12-Amaliy mashg‘ulot. Elektr energetikaning chiziqli dasturlash masalalari grafik va iqtisodiy potentsiallar usuli.
Chiziqli dasturlash masalasini yechishning grafik usuli.
C hiziqli dasturlash masalasining umumiy ko'rinishi quyidagicha yoziladi:

Agarda o'zgaruvchilar soni ikkiga teng bo'lsa, u holda bu masalani grafik usul yordamida yechish mumkin. Bunday holda, masala quyidagi ko`rinishga keladi:

(2) masalani yechishning grafik usuli quyidagi tartibda amalga oshiriladi:

1. (2) tengsizliklar tizimiga mos keladigan tengliklar tizimini tuzamiz:

2 ) tengliklarni 𝑋₁𝑂𝑋₂ koordinatalat sistemasida ifodalaymiz.

3) Tengsizliklarga mos yarim tekisliklarni aniqlaymiz.

4) Yarim tekisliklar kesishmasini qaraymiz.

Agar yarim tekisliklar kesishmasi bo`sh to`plam bo`lsa, masala yechimga ega bo`lmaydi.

Agar yarim tekisliklar kesishmasi chekli to`plam bo`lsa, masala yechimi chekli qiymatni qabul qiladi.

Ushbu ko'pburchak yechimlar ko'pburchagi deb ataladi va bu ko'pburchakning ixtiyoriy nuqtasi berilgan (2) tengsizliklar sistemasini qanoatlantiradi. Masalaning optimal yechimini topish uchun ko'pburchakning shunday nuqtalarini aniqlash kerakki, ushbu nuqtalarda z funktsiyasi o'zining optimal qiymatini oladi. Bunday nuqtalar ko'pburchakning chegaralarida joylashgan bo`ladi. Agar optimal yechim ko'pburchakning bir uchida joylashgan bo'lsa, unda masalaning yechimi yagona

b o`ladi. Aks holda, masalaning optimal yechimi ko'pburchakning optimal qiymatni qabul qiluvchi uchlarining chiziqli kombinatsiyalaridan iborat bo`ladi.Agar yarim tekisliklarning kesishishi cheksiz sohadan iborat bo'lsa, unda masalaning yechimi cheksiz qiymatga ega bo'lishi mumkin.

5) Agar kesishma bo'sh bo'lmasa, unda masalani ikki xil usul bilan yechish mumkin:

Birinchi usul:
Yechimlar ko'pburchagi uchlari koordinatalari topiladi.
a) ushbu nuqtalarning koordinatalari z
funktsiyasiga qo`yiladi.
b) Hosil qilingan qiymatlardan optimali
tanlab olinadi.
Ikkinchi usul:
a ) normal vektor chizamiz.
b) normal vektorga perpendikulyar z=0 to'g'ri chiziq chizamiz.

с) z = 0 to'g'ri chiziq normal yo'nalish bo'yicha o'ziga parallel ravishda siljiydi. z to'g'ri chiziqning ko'pburchakdan A chiqish nuqtasi CHDM ning maksimal echimi hisoblanadi.

Z to'g'ri chiziqning ko'pburchakka A kirish nuqtasi CHDMning minimal yechimi, z to'g'ri chiziqning ko'pburchagidan C chiqish nuqtasi esa CHDMning maksimal yechimi bo`ladi.