1. Arduino kontroller tо‘plami haqida umumiy ma’lumotlar

 
2 chizma. Arduino IDE muhiti 
Arduino muhitida yozilgan dastur 
sketch
deb ataladi. Sketch matn 
muharririda yoziladi, u yaratilayotgan dastur kodini yoritib turuvchi rangli 
yoritgichga ega. Loyihani saqlash va eksport qilish vaqtida xabarlar hududida 
tushuntirish va xatoliklar haqida axborot paydo bо‘ladi. Matinni chiqarish darchasi 
Arduino xabarini kо‘rsatadi, u xatoliklar haqida tо‘liq xisobotni va boshqa 
axborotlarni о‘z ichiga oladi. Asboblar panelining tugmalari dasturni yozish,
yaratish, ochish va sketchni saqlash, ketma-ket shinani monitoringini va nazorat 
qilish imkoniyatini beradi. 
Yaratilayotgan sketchga qо‘shimcha vazifalarni kutubxona yordamida 
qо‘shish mumkin, u maxsus jihozlangan dasturiy kod kab bо‘lib qandaydir vazifani 
bajaradi va yaratilayotgan loyihaga qо‘shish mumkin bо‘ladi. 
Maxsuslashtirilgan kutubxonalarning kо‘pi mavjud. Odatda kutubxonalarni 
yozishda u yoki bu masalani yechishni osonlashtirish va loyihalashtiruvchidan 
apparat-dasturiy joriy etilishining detallari yashirilgan bо‘ladi. ArduinoIDE muhiti
standart kutubxonalar tо‘plami bilan foydalanuvchiga yetkaziladi. Ular Arduino ni 
о‘rnatish katalogining libraries katalog ostisida joylashgan bо‘ladi. Zarur bо‘lgan 
kutubxonalar shuningdek turli resurslardan yuklanishi mumkin. Agarda kutubxona 
tо‘g‘ri о‘rnatilgan bо‘lsa, u holda u kutubxonalarni Eskiz | Import (Eskiz | Import 

---

bibliotek) menyusida paydo bо‘ladi. Menyudan kutubxonalarni tanlash qatordagi 
dastlabki kodga qо‘shimcha kiritishga olib keladi 
tinclude 
Bu derektiva obyektni bayoni bо‘lgan sarlavha faylini ulaydi, endi 
kutubxonaning vazifasi va konstantalarini loyihada ishlatish mumkin bо‘ladi. 
Arduino muhiti yaratilayotgan loyihani (dasturni) kо‘rsatilgan kutubxona bilan 
birgalikda kompilyatsiyalaydi. 
Sketchni yuklashdan oldin menyuga zarur kо‘rsatgichlarni berish talab etiladi 
Asboblar | Plata (Tools | Board) (3 chizma) va Asboblar | Ketma-ket port 
(Instrumenti | Plata (Tools | Board) (3 chizma) i Instrumenti | Posledovatelniy port) 
( 4 chizma). 
Arduino ning zamonaviy platformalari yuklanishdan oldin avtomatik ravishda
qayta yuklanadilar. Eski platformalarda qayta yuklash tugmasini bosish kerak 
bо‘ladi. Kо‘pchilik platalarda yuklash jarayonida RX va TX yorug‘lik diodlari 
о‘chib-yonib turadi. 
Sketchni yuklashda Arduino ni (bootloader) yuklovchisi ishlatiladi – 
platadagi mikrokontrollerga yuklanuvchi katta bо‘lmagan dastur. U qо‘shimcha 
apparat vositalardan foydalanmasdan dastur kodini yuklashga imkon beradi. 
Yuklovchining ishini D13 chiqishidagi yorug‘lik diodini о‘chib-yonishidan bilib 
olish mumkin. 
Ketma-ket portni monitor qilish (SerialMonitor) Arduino platformasiga 
jо‘natilayotgan axborotlarni aks ettiradi (USB platasini yoki ketma-ket shina 
platasini). 
3 chizma. Arduino platani tanlash. 

---

Endi, biz Arduino va dasturlash muhiti bо‘lgan ArduinoIDE haqida bir oz 
bilim olganimiz tufayli amaliy ishlarga о‘tish – tajribalar о‘tqazishimiz mumkin 
bо‘ladi. 
4 chizma. Arduino platasini ulash portini tanlash