1 bilet tarix



Yüklə 0,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə12/31
tarix17.05.2022
ölçüsü0,88 Mb.
#58307
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   31
9-sinf-tarix (1)

Missiya  (lotincha)  —  yuksak  burch,  mas‘uliyatli  vazifa;  birdavlatning  ikkinchi 

davlatga maxsus topshiriq bilan yuborganvakillari. 

 

12- 

BILET

 

1. Oltin O’rda xonligi haqida ma‟lumot bering. 

Oltin  o  ‘rda,  Jo‘ji  ulusi  13-asrning  40-yillari  boshida  Jo‘jixonning  o  ‘g‘li 

Botuxon 

(1238—1255)  tomonidan  asos  solingan  davlat.  1224-yil  Jo‘ji  ulusi  Xorazm, 

Shimoliy  Kavkazdan  iborat  edi.  1236—40  yillarda  Botuxonning  yurishlari 

natijasida  Volga  bulg‘orlari  yurli,  Dashti  Qipchoq,  Qrim,  G‘arbiy  Sibir,  Oltin 

O‘rdaga  qo‘shib  olindi.  Rus  knyazlari  Oltin  O‘rdaga  qaram  bo‘lib,  xiroj  to  ‘lab 

turganlar. Rus manbalarida bu davlat Oltin O‘rda, Sharq manbalarida Jo‘ji ulusi 

deb atalgan. Qo‘shinlarga tumanbegi, n o ‘yon (amir), yuzboshilar qo‘mondonlik 

qilganlar. Oltin o ‘rda Jo‘jining 14 nafar o ‘g‘lining 13 ulusidan iborat edi. Ular o 

‘z  uluslarini  mustaqil  boshqarishga  intilganlar.  Amir  Temurning  1389,  1391, 

1395—96  y.lari  To‘xtamishga  qarshi  yurishlari  Oltin  o  ‘rdani  holdan  toydirdi. 

Idiqu Oltin o ‘rdani tiklashga harakat qildi, natija bermadi. 15-asrning 20- 



 

 

yillarida  Sibir  xonligi,  40-y.  No‘g‘ay  O‘rda,  1438  y.  Qozon  xonligi,  1443  y. 



Qrim  xonligi,  60-y.larda  Qozoq  xonligi  tashkil  topdi.  1480  y.  Ahmad  Rusni  b 

‘ysundirishga urindi. 16-asr boshlarida Oltin o ‘rda quladi. 



2. Husayn Boyqaro haqida ma‟lumot bering. 

Husayn  Boyqaro  (Husayniy)  (1438-yil,  Hirot—1506-yil,  4-may,  Bobo-Ilohi, 

Hirot  yaqinida)  -  taniqli  shoir  va  davlat  arbobi.  Hirot  yaqinida  tugʻilgan.  1469- 

yildan  umrining  oxirigacha  Xuroson  podshohi.  Uning  hukmdorligi  yillarida 

iqtisodiy  va  madaniy  hayot  yaxshilangan.  Navoiyning  maktabdosh  doʻsti  va 

homiysi.Husayn  Boyqaro,  Husayniy  (toʻliq  nomi  Husayn  ibn  Mirzo  Mansur 

binni  Mirzo  Boyqaro)  (1438—  Hirot  —  1506)  —  Xuroson  hukmdori  (1469- 

1506),  shoir.  15-asr  oʻzbek  mumtoz  adabiyotining  namoyandalaridan. 

Temuriylardan Umarshayx mirzoning evarasi. Onasi Feruzabegim temuriylardan 

Mironshohning  nabirasi.  Husayn  Boyqaro,  Bobur  taʼriflaganidek,  ikki 

tomonlama  ulugʻ  (‘karim  ut-tarafayn―)  boʻlgan.Navoiyning  tadbirkorligi  bilan 

Yodgor  Mirzoni  qoʻlga  olib,  taxtni  qayta  egallagan  va  umrining  oxirigacha 

hukmdorlik  qilgan.  Saltanatiga  Xorazm,  Seyiston,  Qandahor,  Balx,  Gʻaznadan 

Domgʻongacha  boʻlgan  yerlar  kirgan.  Yurak  xastaligidan  vafot  etgan  Husayn 

Boyqaro oʻzi qurdirgan madrasa ichidagi maqbaraga dafn etilgan. Hozir maqbara 

vayron  boʻlgan,  qabr  va  uning  ustiga  oʻrnatilgan  ‘Sangi  haft  qalam―  saqlanib 

qolgan. 

 

 



3.“Konservativ” atamasiga izoh bering. 

Konservativ  (lotincha)  —  eski  tuzum  tarafdorlari,  islohotlar  va  o’zgarishlarga 

qarshi turuvchilar. 

 


Yüklə 0,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin