1. kimyanin ilk qanunlari. Stexiometrik qanunlqar

m₁ / m₂ = E₁ / E₂

Burada: m₁ və m₂ – reaksiyaya daxil olan maddələrin kütlələri, E₁ və E₂ –ekvivalentləridir. Elementin ekvivalenti (E) onun atom kütləsinin (A) valentliyə (V) nisbətinə bərabərdir:

E = A / V və ya E = M / ok·d

Mürəkkəb maddələrin ekvivalentini tapmaq üçün onların molekul kütlələrini turşularda əvəz olunan hidrogen atomlarının sayına, əsaslarda hidroksil qruplarının sayına, duzlarda metal atomları sayının onun valenti hasilinə bölmək lazımdır:

turşularda:

E_HCl = M_HCl / 1 = 36,5 ; E_H3PO4 = M_H3PO4 / 3 = 98 / 3 = 32,7 q/mol

əsaslarda:

E_NaOH = M_NaOH / 1 = 40 ; E_Al(OH)3 = M_Al(OH)3 / 3 = 78 / 3 = 26 q/mol

duzlarda:

E_NaCl = M_NaCl / 1·1 = 58,5 ; E_Al2(SO4)3= M_Al2(SO4)3 /2·3 = 342/6=57 q/mol

oksidlərdə:

E_(Na2O) = M_(Na2O) /1·2 = 62 / 2 q/mol = 31 q/mol

E_(Na2O) = E_(Na) + E_(O) = 23 + 8 = 31 q/mol

Ekvivalentin birbaşa təyini. Elementin oksigen və yaxud hidrogenlə əmələ gətirdiyi birləşmənin tərkibini bilməklə onun ekvivalenti asanlıqla təyin edilir.

BİLET-8

1.ALMÜMİNİUM.TƏBİİ BİRLƏŞMƏLƏRİ,ALINMASI,XASSLƏRİ TƏTBİQİ.

Alüminium kimyəvi elementlərin dövri sistemində 3 – cü dövrün III qrupunun əsas yarımqrupunda yerləşir. B, Al, Ga, İn, Tl elementləri III A qrupunu təşkil edirlər. p – elementləri sırasına daxildir. Elektron quruluşunun ümumi formulu ns²np¹ – dir, həyəcanlanmış halda ns¹np² – dir. Alüminiumun xarici elektron təbəqəsində üç elektron olduğu üçün birləşmələrində maksimum oksidləşmə dərəcəsi +3, valentliyi isə III olur.