1-Labaratoriya mashg’uloti Mavzu: Matnli, grafik, audio va video axborotlar hajmini hisoblash

Axborotning sintaktik o‘lchov birliklari: Axborotning sintaktik o‘lchovi. Qiymatlar hajmi V xabarda belgilar (razryad) soni bilan o’lchanadi. Turli sanoq tizimlarida bir razryad turlicha uzunlikka ega bo‘lganligi sababli ularning qiymat o‘lchov birliklari ham o‘zgaradi:

• ikkilik sanoq tizimida o‘lchov birligi – bit (ikki razryad) (axborotni o'lchov birligi sifatida, ya’ni 8 bitdan iborat bo‘lgan «bayt» o‘lchov birligi ham ishlatiladi);

  
  

• o‘nlik sanoq tizimida o'lchov birligi – dit (o‘nlik razryad).

  
  

Axborot miqdori I ni tizim holatining noaniqlik tushunchasi (tizim entropiyasi)ni ko‘rib chiqmasdan aniqlab bo‘lmaydi.

Xabarning ixchamlik koeffitsiyenti (darajasi) quyidagi ifoda bilan ko‘rsatiladi:


Y =I/V , bu yerda 0 <1. >
Topshiriq – 1.
Kitob 100 sahifadan, har bir sahifa esa 35 satrdan iborat. Agar har bir satrda 50 ta simvol bor bo’lsa, kitobdagi axborot hajmini toping.
Buning uchun quyidagi amallar bajariladi:

1. Bitta sahifadagi axborot hajmi 35 × 50 = 1750 baytga teng.

   
   

2. Kitobdagi axborot hajmi (har xil o’lchov birliklarida):

   
   

   1. 1750 × 100 = 175 000 baytga teng.

      
      

   2. 175 000 / 1024 = 170,8984 Kbayt.

      
      

   3. 170,8984 / 1024 = 0,166893 Mbayt.

      
      

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:

1. 350 saxifadan iborat kitob, har bir saxifa 42 satrdan va har bir satr 58 ta belgi joylashgan bо‘lsa, kitobni axborot xajmini hisoblang. (bit, bayt, Kbayt, Mbayt, Gbayt da ifodalang)

   
   

2. 15 Gbayt axborotga 4Gbayt fleshkadan nechta kerak bо‘ladi.

   
   

3. Quyidagi sonlarni kalkulyator yordamida ma’lumot hajmi – V ni toping (bit va ditlarda):

   
   

1. 11101101; 11101111; 110110; 11111111111;

   
   

2. 1239; 2345; 23146; 27934;

   
   

3. 110,11; 101,1;1111,01; 111,010;

   
   

4. 234,56; 6543,56; 2319,98; 234,6;