1. Maktabgacha yosh davri haqida tushincha



Yüklə 19,5 Kb.
tarix05.03.2023
ölçüsü19,5 Kb.
#86749
21-bilet.


21-bilet.
1.Maktabgacha yosh davri haqida tushincha.
2.Maktab ta'limiga psixologik tayyorgarlik va rivojlantirish sharoitlari.
3.Kichik maktab yoshida yetakchi faoliyat.
1. Ontogenezda 3 dan 7 Yoshgacha bo‘lgan davr bog‘cha Yoshi davri yoki maktabgacha Yosh davri hisoblanadi. Maktabgacha Yoshdagi bolalar psixologiyasida juda tez sifat o‘zgarishlari bo‘lishini inobatga olgan holda 3 davrga: (3-4 Yosh) kichik maktabgacha davr, (kichik bog‘cha Yoshi), (4-5 Yosh) o‘rta maktabgacha davr, (o‘rta bog‘cha Yoshi) , (6-7 Yosh) katta maktabgacha davr (katta bog‘cha Yoshi)ga ajratish mumkin. Bola rivojlanish jarayonida kishilik avlodi tomonidan yaratilgan predmet va hodisalar olami bilan munosabatga kirishadi. Bola insoniyat qo‘lga kiritgan barcha yutuqlarni faol ravishda o‘zlashtirib, egallab boradi. Bunda predmetlar olamini, ular yordamida amalga oshiriladigan xatti-harakatlarni, tilni, odamlar orasidagi munosabatlarni egallab olishi, faoliyat motivlarining rivojlanishi, qobiliyatlarning o‘sib borishi, katta Yoshli kishilarning bevosita yordamida amalga oshirilib borilmog‘i kerak. Asosan, shu davrdan boshlab bolaning mustaqil faoliyati kuchaya boshlaydi.Bog‘cha Yoshdagi bolalarning ko‘zga tashlanib turuvchi xususiyatlaridan biri, ularning harakatchanligi va taqlidchanligidir. Bola tabiatining asosiy qonunini shunday ifodalash mumkin: bola uzluksiz faoliyat ko‘rsatishni talab qiladi, lekin u faoliyat natijasidan emas, balki faoliyatning bir xilligi va surunkaliligidan toliqadi.
2. Bolaning maktabga tayyorgarligini shartli ravishda psixofiziologik, intellektual va shaxsiyga bo'lish mumkin.ostida psixofiziologik tayyorgarlik bolaning jismoniy etukligining ma'lum darajasi, shuningdek, miya tuzilmalarining etuklik darajasi, tananing asosiy funktsional tizimlarining holati va bolaning sog'lig'i holati tushuniladi, ularda aqliy jarayonlarning ishlashini ta'minlaydi. yosh standartlariga muvofiq. Maktabga tayyorgarlik ma'lum darajani nazarda tutadi jismoniy rivojlanish va bolaning somatik salomatligi, chunki ular o'quv faoliyatiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Ko'pincha kasal va jismoniy zaiflashgan bolalar, hatto kognitiv rivojlanishning yuqori darajasida ham o'rganishda qiyinchiliklarga duch kelishlari mumkin.Bolalarning maktabga psixofiziologik tayyorgarligining tarkibiy qismi sifatida somatik salomatligi to'g'risidagi ma'lumotlar tibbiy ma'lumotnomada etarlicha batafsil (vazn, bo'y, tana nisbatlari, ularning yosh standartlari bilan bog'liqligi) keltirilgan. Shu bilan birga, ko'pincha holat haqida ma'lumot yo'q asab tizimi, ko'plab maktabgacha yoshdagi bolalarda qo'shimcha tekshiruv bilan har xil turdagi minimal miya disfunktsiyalari (MMD) topiladi.
3.Bolalarning kichik maktab yoshidagi davri 7 yoshidan 11 yoshgacha boshlang’ich sinflarda o’qishi yillariga to’g’ri keladi. Bog’cha yoshidagi bolalik davri tugadi. Maktabga kelish oldidin bola quyidagiga ko’ra o’z hayotini eng muhim davriga ya’ni maktab davriga tomonida qo’yiladigan turli tuman talablarni bajarishga boshqacha qilib aytganda ta’lim olishga xali jismoniy ham psixologik jihatidan tayyor bo’ladi. Bola rasm chizish mashg’ulotlarida melg’ yoki plastinkadan narsa yasash ishlarida va eng oddiy ko’rish yasash mashg’ulotlarida yaqqol namayon bo’ladi. Bola o’z diqqatini boshqarishda o’z diqqatini mustaqil tashkil qilishida bir muncha tajriba xosil qilgan bo’ladi. 7 yosh bolaning so’z xonasi ham yetarli darajada boy va mavhum tushunchalar miqdori ancha yuksak bo’ladi. Bola eshitganlarini yetarli darajda keng tushunadi. Mutaxxassislarning tadqiqogtlaridan ma’lum bo’lishicha yaxshi tashkil qilingan ta’lim 6 yoshdan 7 yoshgacha bo’lgan bolalar tafakkurini rivojlantiradi. Ular sodda mashqlar va masalalarni tuza oladigan hamda yecha oladigan bo’ladilar. Ularda burch hissi va javobgarlik hissi endigina namayon bo’la boshlaydi. 7 yoshli bola o’z hissiyotlarini boshqarish tajribasini ega bo’larningt hammasi maktab ta’limiga tayyorgarligi muhim shartlaridan biri yuqorida aytganlarining hammasi bolaning maktab psixologiyasi jihatidan tayyor ekanligi obhektiv tamoyillarga maquldir. Boshlang’ich sinflarda pedagog ishlarni tashqil qilishda kichik maktab yoshidagi bolalarning anatomik fiziologik hususiyatlarini ijtimoiy taraqqiyot darajasini ham hisobga olish lozim.
Yüklə 19,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin