4 .O‘zbekiston fuqarolari qanday siyosiy huquqlarga ega O’zbekiston fuqarolari O'zbekiston Konstitutsiyasi va boshqa qonunlar asosida bir nechta siyosiy huquqlarga ega. Bu huquqlar quyidagilarni o'z ichiga oladi:
Erkinlik va adolat: O'zbekiston fuqarolarining adolatli yarg'ilash va uning tamomiyati, qonunlar bilan belgilangan tartibga muvofiq sheriklik etish huquqi, burch va tortishlarni o'zgartirish huquqi, qo'ng'iroq va shikoyatlarni eslatib turish va boshqalar kabi erkinlik va adolatli davlat tashkilotlaridan foydalanish huquqlari mavjud.
Erkin fikr aytish va ifoda: O'zbekiston fuqarolari erkin fikr bildirish, fikr va axborotlarni qayta ishlash, media orqali ma'lumot olish, fikr bildirish, matnlar, vizual materiallar va boshqa kommunikatsiya vositalaridan foydalanish huquqiga ega.
Vatandoshlik huquqlari: O'zbekiston fuqarolari saylov huquqiga ega, siyosiy partiyalarga a'zo bo'lish huquqiga ega, siyosiy faollikda ishtirok etish, davlat xizmatlaridan foydalanish huquqiga ega, davlat tashkilotlariga kirish va o'zaro aloqalarga ega.
Xalqaro himoya: O'zbekiston fuqarolari xalqaro inson huquqlariga va xalqaro inson huquqlarini ta'minlashga oid xalqaro shartnomalar tomonidan ta'minlangan huquqlarga ega. Bu, qonunlar bilan himoyalangan zulm va iztiroblarga qarshi himoya, shaxsiy ma'lumotlarni himoya qilish, qonunlar bilan belgilangan boshqa xalqaro huquqlarga ega bo'lish huquqlarini o'z ichiga oladi.
Din va millat erkinligi: O'zbekiston fuqarolari diniy va milliy erkinlik huquqiga ega. Bu huquq, din va ibodatga erishish, diniy va milliy guruhlar yaratish, diniy va milliy
madaniyatni o'qitish va boshqa diniy va milliy faoliyatlar bilan bog'liq huquqlarni o'z ichiga oladi.
Bu siyosiy huquqlar O'zbekiston Konstitutsiyasi, qonunlar va xalqaro shartnomalar asosida ta'minlanadi. O'zbekiston fuqarolari bu huquqlardan foydalana oladilar va ularni himoya qilish uchun davlat tashkilotlaridan himoya va qo'llab-quvvatlash talab etishadi.
Inson sog‘ligi va hayoti uchun xavfli bo‘lgan jinoyat turlarini misollar Inson sog'ligi va hayoti uchun xavfli bo'lgan jinoyatlar turli xil shakllarda bo'lishi mumkin. Bu jinoyatlar o'zbekiston jinoyat qonunlariga va xalqaro jinoyat qonunlariga asoslanadi. Quyidagilar bu turlardan ba'zi misollar:
1.Qattiq jismoniy zarar berish: Bu jinoyat jismoniy yoki psixologik zarar yetkazib berishga bog'liq bo'lib, qattiq zarar yetkazilgan shaxs yoki shaxslar jinoyatchi sifatida javobgarlikka tortiladi. Misol uchun, jismoniy zarar berish, jinsiy istismor, zulm va iztirob, yengilmas yoki qo'rqinchli fizikaviy zarar berishlar bu turdagi jinoyatlarga misol bo'lishi mumkin.
2.Ovqatlanish va ichimliklarda zararli moddalarni ishlatish: Bu jinoyat turi shaxsiy va umuminsoniy sog'ligi tahdid qiluvchi zararli moddalarni ovqatlanish va ichimliklar bilan bog'liq ravishda ishlatishga oid bo'ladi. Misol uchun, ziyoniy moddalarni sotib olish, falsifikatlangan ovqatlanish mahsulotlarini ishlatish, qonuniy cheklanmagan moddalarni ishlatish bu turlardagi jinoyatlarga misol bo'lishi mumkin.
3.Qasdan odam oldirish.
4.Narkotik moddalarni ishlatish va sotib olish: Narkotik moddalar, narkotik o'g'itlar yoki narkotik vositalarni ishlatish, sotib olish, sotish yoki uni xarid qilish jinoyatdir. Bu turiy jinoyatlar, narkotik moddalarning foydalanishiga oid qonunlar va tartiblarga asoslanadi.
Bu faqat ba'zi jinoyat turlarining misollaridir va jinoyatlar ro'yxati juda kengdir. Jinoyatlar jinoyat qonunlariga va davlatning amaldagi qonunlariga asoslanadi. Har bir mamlakatning o'zining jinoyat qonunlari va jazolari mavjud bo'lib, jinoyatlar bilan kurashish.
Xulosa:xulosa qilib shuni aytamanki inson fuqarolarning shaxsiy hamda siyosiy huquqlarini mustahkamlash masalalari dunyo bo'ylab muhim ahamiyatga ega. Bu huquqlar, har bir insonning erkinlik, adolat, erkin fikr, ifoda, din va millat erkinligi, vatandoshlik, xalqaro himoya, inson sog'ligi, hayot sifati va boshqalar kabi asosiy huquqlarni o'z ichiga oladi. Ular insonlarning huquqiy himoyasi, adolat va barqarorlikka ega bo'lishini ta'minlaydi. Inson fuqarolarning shaxsiy hamda siyosiy huquqlarini mustahkamlash masalalari, davlatlar, qonunlar va xalqaro tashkilotlar tomonidan muhim ahamiyatga ega bo'lgan muddatlarda ko'rib chiqilgan. Ularning ta'minlanishi insonlarga adolat, barqarorlik va erkinlik hissini beradi va demokratik jamoatlar va davlatlar yaratishga qaratilgan muhim omil sifatida hisoblanadi.