1-ma'ruza: Fizika fani va uning vazifasi. Reja

Fizika va kimyo. Fizika, bizni qurshab turgan jonsiz tabiatni umumiy xususiyatlari haqidagi fan. Kimyo bilan birgalikda fizika, tabiatdagi hodisalarni chuqur anglashga, tabiatni umumiy qonunlarini o'rnatishga imkon beradi.
Fizika va kimyo orasidagi aniq chegarani topish ancha og'ir masala. Fizika o'rganadigan ko'p masalalar kimyoda asosiydir va aksincha, kimyo o'rganadigan masalalar fizikada asosiydir.
Kimyo – bu ham, boshqa tabiiy fanlarga nisbatan fizika kabi asosiy bo'lib, u bizni Yerda qurshab turgan turli-tuman moddalarning tuzilishini hamda oldin hech mavjud bo'lmagan yangi moddalarni aniqlash bilan shug'ullanadi.
Kimyo (noorganik) – boshqa fanlarga nisbatan o'zida fizika fanining ta'sirini sezadi. Barcha kimyoviy jarayonlar – valentli elektronlar orasidagi bog'lanishlarni vujudga kelishi yoki uzilishi bilan bog'liq. Umuman olganda nazariy kimyo – bu fizika.
Kimyo bir tomondan makroskopik fizika bilan(termodinamika, tutash muhitlar fizikasi), ikkinchi tomondan esa mikrofizika(statistik fizika, kvant mexanikasi) bilan chegaradosh. Bu aloqalar kimyo uchun qanchalik serunumli ekanligi barchaga ma'lum.
Termodinamika-kimyoviy termodinamikani(kimyoviy muvozanatlar ta'limoti) yaratdi, statistik fizika-kimyoviy kinetika(kimyoviy aylanishlarning tezliklari to'g'risidagi ta'limot)ga asos bo'ldi, kvant mexanikasi esa, Mendeleev davriy qonunining mazmun-mohiyatini ochib berdi.
Kimyoviy tuzilishni va reaktsiya qobiliyatini zamonaviy nazariyasi- bu kvant mexanikasi, ya'ni, kvant mexanikasi printsiplarini molekulalar va ularning aylanishini tadqiqotlariga tatbiq qilish.
Fizika va kimyoni o'zaro ta'sirlashuvi bir yo'la ikkita fanni yaratilishiga sababchi bo'lgan: fizik kimyo va kimyoviy fizika. Shu bilan birga bu ikkala fanni nomi bir biriga o'xshash bo'lishiga qaramasdan mutlaqo turli ob'ektlarni o'rganadi.
Fizikaviy kimyo, fizikaviy usullar va fizika qonunlari asosida ko'p miqdordagi atomlar va molekulalardan tashkil topgan asosiy moddalarni o'rganadi.
Kimyoviy fizika, asosiy urg'uni elementar kimyoviy jarayonlar va molekulalarni tuzilishiga qaratgan bo'lib, uning mavzusi moddaning alohida zarrachalari.
Fizika, o'z taraqqiyotining turli bosqichlarida, kimyo fanini turli tushunchalar va nazariy kontseptsiyalar bilan “ta'minlab turgan” va shu bilan kimyoning rivojlanishiga kuchli ta'sir ko'rsatgan. Shu bilan birga, kimyoviy tadqiqotlar murakkablashgan sari, kimyo faniga shuncha ko'p miqdorda fizikaviy asboblar va fizik hisoblashlarning usullari kirib keldi.
Zamonaviy fanni rivojlanishi, fizika va kimyo orasida chuqur bog'lanish mavjudligini tasdiqladi. Ular o'zaro kelib chiqishi bo'yicha bog'langan. Bu bog'lanish genetik xarakterga ega, ya'ni kimyoviy elementlarning atomlarini vujudga kelishi, ularni modda molekulalariga birlashishi noorganik dunyoni rivojlanishining ma'lum bir bosqichida ro'y bergan.
Fizika va kimyo amaliy jihatdan bir xil ob'ektlarni o'rganadi, faqat ularning har biri bu ob'ektlarda o'zining tomonini, o'zining predmetini ko'radi.