1-ma’ruza. “Ma’lumotlar tuzilmasi” faniga kirish. Asosiy tushuncha va ta’riflar. Ma’lumotlarni abstrakt toifalari

Foydalanuvchi tomonidan aniqlanadigan toifalar 
Sanaladigan toifalar
Qiymatlarning o‘zgaruvchan toifalari standartlardan farqliroq yangi toifalarni 
yaratishga imkon beradi. Bu guruhga sanaladigan va chegaralangan toifalar kiradi.
Qiymatlarning sanaladigan toifalarning bunday atalishiga sabab, ular qat’iy 
aniqlangan tartibda sanaladigan ko‘rinishda beriladi va xamma qiymatlarning soni 
qat’iy chegaralangan xamda ko‘rilayotgan toifadagi qiymatlarni qabul qilishi 
mumkin. Sanaladigan toifa yechilayotgan masalaga qarab foydalanuvchi 
tomonidan berilishi mumkin. 
Sanaladigan toifa konstantalar ro‘yxatidan tashkil topadi.Bu toifadagi 
o‘zgaruvchilar ro‘yxatidagi ixtiyoriy qiymatni qabul qilishi mumkin. Sanaladigan 
toifaning umumiy yozilish shakli quyidagicha:
enum toifaning nomi {konstantalar ro‘yxati}; 
toifaningnomio‘zgaruvchinomi; 
Buyerda 
konstanta 
tushunchasifoydalanuvchitomonidanberilaganmaxsus 
konstanta 
ko‘rinishitushuniladi. 
Konstantalarro‘yxatibir-
biridanvergulbilanajratiladiva ular oddiyqavslar ichiga olinadi.
Masalan: 
enumRanglar{oq, qora, qizil, yashil}; 
Ranglar rang; 
BuyerdaRanglar – sanaladigantoifaningnomi;oq, qora, qizil, 
yashil-
konstantalar.Rang - o‘zgaruvchi nomi bo‘lib u yuqoridagi konstantalardan 
ixtiyoriysini qabul qilishi mumkin.
Har bir konstanta tartib raqamiga ega bo‘lib, xisobdan boshlanadi, ya’nioq=0, 
qora=1, qizil=2, yashil=3raqamlarigaega. Konstantalar tartiblangani uchun ularga 
solishtirish amallari <, <=,==,!=, >=, > shuningdek standart funksiyalarni qo‘llash 
mumkin.
 
 
Strukturalar 
Strukturalar 
turli 
toifadagi 
maydonlardan 
tashkil 
topgan 
yozuv 
xisoblanadi.Strukturalarni e’lon qilish uchun struct kalit so‘zi ishlatiladi. Undan 
keyin toifaga nom beriladi va {} qavs ichida maydonlar toifalari va nomlari e’lon 
qilinadi.
struct G{ 
charch; 
} talaba, talabalar[10]; 
Ushbu toifadagi o‘zgaruvchiyoki massiv elementi maydonlariga murojaat:
•
 Jadval_elementi[indeks].maydon_nomi=qiymat; 
• 
Ya’ni,
 talabalar[i].ch=’a’; 

---

Document Outline

• Asosiy tushuncha va ta’riflar
• Ma’lumotlar tuzilmasi
• Algoritmlar samaradorligini hisoblash
• Butun toifa – INT
• Haqiqiy toifa
• 937,56 = 93756 * 10-2 = 0,93756 * 103
• Mantiqiy toifa
• Asosiy mantiqiy funksiyalarning chinlik jadvali
• Belgili toifa
• Ko‘rsatkichli toifa(Pointer)
• Foydalanuvchi tomonidan aniqlanadigan toifalar
• Sanaladigan toifalar
• Strukturalar