1-Ma’ruza Mavzu. Mahsulot omborlari uskunalari reja

YAnchish sxemalari va formulalari







Tegirmonlarning turlari va ishlash usullari
Tegirmonlar 2 xil buladi: mexanik va aerodinamik. Tegirmon ichida materialni ezadigan jismlari bulsa mexaniq tegirmonlar va aksincha materialni ezadigan jismlari bulmasa aerodinamik tegirmonlar deyiladi. Metallni ezadigan jismlarga metall sterjenlar, po‘lat sharlar va yanchiladigan ruda bo‘laklarining uzi kiradi. Tegirmon xar xil ashyolarning kattaligini 5mmgacha ulchamda maydalovchi mashina. Ularni shakliga va yanchish usuliga karab kuyidagi turlarga bulish mumkin:

1. Barabanli (sokkali, sterjenli,uzi yanchar va boshqalar);

2. Korpusi ko‘zg‘almas inersion titrama;

1. 
   Planetar tegirmonlar;
   

1. 
   Gaz okimi yordamida yanchuvchi tegirmonlar.
   

Barabanli tegirmonlar.
Barabanniing formasiga kura tegirmonlar silindrik va konussismon buladi. Silindrik tegirmonlar 3 xil buladi: a)kiska – baranning uzunligi uning diametriga teng yoki kichik; b) uzun – barabanning uzunligi uning diametriga teng yoki katta; v) uzun – barabanning uzunligi uning diametridan 3 marta katta.
Kiska va uzun silindrli tegirmonlar boyitish fabrikalarida ko‘p rok kullaniladi. Kuvurli tegirmonlar esa sement va alyuminiy zavodlarida keng kullaniladi va kullanilib kelinmokda. Barabanli tegirmonlarni uzi xam sharli yoki sharsiz ishlashi bilan birgalikda birnechta kuyidagi turlarga bulishimiz mumkin:
a) markazdan bushatuvchi sharli tegirmon MSHS;
b) panjara orkali bushatuvchi sharli tegirmon MSHR;
v) uzi yanchar va yarim uzi yanchar tegirmon MMS.
Barabanli tegirmonlar baraban yon tomonlarida kopkoklar 2 va 44 – 45% xajmi yanchovchi sharlar bilan tuldirilgan. YOn kopkokllar markazida ichi bush sapfalar borki, birinchisidan dastlabki material beriladi, ikkinchisidan maydalangan maxsulot chikadi. Sapfalar podshipniklarga biriktirilgan. Tegirmon gorizontal uk buyicha aylanma xarakat kiladi. Aylanma xarakat davomida ezuvchi sharlar ishkalanish kuchi va markazdan kochma kuchlar ta’sirida tegirmonning devorlariga maxkam urnashib, aniq bir balandlikgacha kutarilib, sungra pastga tushadi va xom ashyoni yanchadi. Tegirmonlar uzluksiz aylanib turadi. Xom ashyo berilishi va yanchilgan maxsulotning chikishi xam uzluksiz ravishda amalga oshiriladi.



Tegirmonlar barabanning shakliga kura siltindrik yoki silindro – konusligi bilan farklanadi.

Tegirmonlar yanchuvchi jismlariga va shakllariga karab kuyidagicha buladi: sharli, sterjenli, galechnыe va uziyanchar. SHarli tegirmonlarda yanchuvchi jismlar po‘lat va chuyan sharlar xisoblanadi; sterjenli tegirmonda–po‘lat sterjenlar; galechnыy tegirmonda – kremniy kumidan bo‘lgan galkalar; uziyanchar tegirmonlarda esa yanchuvchi jismlari – yanchilayotgan rudalarning yirik bo‘laklari xisoblanadi. YAnchuvchi sharlarning diametri 60 mm dan 125 mm gacha buladi. barabanli tegirmonlar asosan II – III boskich yanchish jarayonlarida kullaniladi.

Tegirmonlar (futerovkalari echilgan xolda) barabanning ichki diametri D va uni uzunligi L bilan (Rasm 17) xarak-terlanadi. SHarli va sterjenli silindrli tegirmonlar rudalarni yanchish uchun boyitish fabrikalarida keng kullaniladi. Melkovkraplennыx rudalarni gravitatsion yoki elektromagnitik boyitish jarayonlarida yanchishdan oldin, mayda maydalash jarayonlarida maydalagich sifatida sterjenli tegirmonlardan foydalanish mumkin. Galechnыe tegirmonlar –maydalanadigan matertialga temir aralashmalarini mutloko kushish mumkin bulmagan xolatlarda kullaniladi. Uziyanchar tegirmonlar – XX asrning 80–yillarida ishlab chikilgan bo‘lib amalda keng kullanilib kelinmokda. SHu bilan birgalikda nafakat rudalarni boyitishga tayyorlashni arzonlashtirib kolmasdan balki rudalarni kayta ishlash texnologiyasi kusatkichlarinini yaxshilab kelmokda.
Šuyidagi apparatlarning zanjir sxemasida biz yanchish va klassifikatsiyalash jarayonini kuzatishimiz mumkin

1. 
   qabul qilish bunkeri 9. nasos
   

1. 
   plastinkali ta’minlagich 10. zumf
   

2. 
   lentali ta’minlagich
   
3. 
   tarozi
   
4. 
   tegirmon (sharli)
   
5. 
   spirali klassifikator
   
6. 
   tegirmonning maxsulot chiqaruvchi bo‘g‘zi
   
7. 
   gidrotsiklon