1-Mavzu informatika va raqamli texnologiyalar fanining asosiy r
Informatikaning bosh vazifasi axborotni o'zgartirish usullari va vositalarini ishlab chiqish, ulardan axborotni qayta ishlashning texnologik jarayonlarini tashkil etishda foydalanishdir.
Informatikaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
• istalgan turdagi axborot jarayonlarini tadqiq etish;
• axborot jarayonlarini tadqiq etishdan olingan natijalar asosida axborotni qayta ishlash tizimini va yangi texnologiyalami yaratish;
• jamiyat hayotining barcha sohalarida kompyuter texnikasi va texnologiyasini yaratish, tatbiq etish va samarali foydalanishni tashkil etish ilmiy va muhandislik muammolarini hal etish. Informatika boshqa sohalardagi muammaolami hal etish uchun yangi axborot texnika va texnologiyalarini yaratishga qaratilgan kompleks ilmiy-texnik sohadir.
Informatika bu insoniyat faoliyatining bir sohasi bо‘lib, u axborotni hosil qilish, saqlash va kompyuter yordamida ularni qayta ishlash, shu bilan bir qatorda tadbiq muhiti bilan о‘zaro bog‘liq bо‘lgan jarayonlarning aloqadorliklarini о‘z ichiga oladigan, kо‘nikma va vositalar tizimidir.
Informatika quyidagi masalalarni yechadi:
Ixtiyoriy informatsion jarayonlarni tekshirish;
Informatsion jarayonlarni tekshirish natijasida olingan bazani qayta ishlash uchun eng yangi texnika texnologiyalarini yaratish va takomillashtirish;
Jamiyatning barcha sohalarida kompyuter texnikasi va texnologiyasidan unumli foydalanishning ilmiy va injenerlik muammolarini yechish.
Shartli ravishda informatikani uchta о‘zaro bog‘liq qismga bо‘lish mumkin:
Informatika keng ma’noda insoniyat faoliyatining barcha sohalarida axborotni kompyuter va telekommunikatsiyalar yordamida qayta ishlash, saqlash, uzatish bilan bog‘liq bо‘lgan sohadir.
Axborot xususiyatlarini o'rganish, uni yigMsh, saqlash, qidirish, qayta ishlash, o'zgartirish ham da inson faoliyatining turli sohalarida foydalanish va tarqatish bilan shug'ullanadigan fan informatika deb ataladi. Inform atikaning asosiy vazifasi — davlat boshqaruv organlarining sanoat va tadbirkorlik, ilmiy texnik ham da boshqa sohalardagi axborotga boMgan ehtiyojini qondirish uchun m oddiy-texnik bazani yaratishdir. Informatikaning uchta asosiy yo‘nalishi mavjud. Birinchi yo‘nalish axborotni uzatish, yig’ish va qayta ishlashning texnik vositalarini rivojlantirish nazariyasi bilan bog’liq. U hisoblash komplekslarini, lokal va global hisoblash tarmoqlari, aloqa nazariyasini o ‘z ichiga olgan keng ilmiy-ommaviy sohadir. Ikkinchi yo'nalish m a’lumotlarni qayta ishlash bo'yicha har xil amaliy vazifalami hal etish yuzasidan turli kategoriyadagi foydalanuvchilar uchun texnik vositalar bilan samarali ishlashni tashkil qilish im konini beradigan, dasturiy ta ’m inotni ishlab chiqishga yo'naltirilgan, m atem atik va amaliy fanlar kompleksini o 'z ichiga olgan dasturlashtirishdir. Bu yo'nalishga algoritmlashtirish tillari nazariyasi, m a’lum otlarni tashkil etish, saqlash, izlash va qayta ishlash nazariyasi, tizimli ham da amaliy dasturlashtinsh nazariyasi kiradi. Axborot tizimini yaratishda ikkinchi yo'nalishni umumiy va amaliy dasturiy ta’minot deb atash qabul qilingan.
Informatika axborotning qayta ishlash, ularni qo'llash va ijtimoiy amaliyotning turli sohalariga ta’sirini EHM tizimlariga asoslangan holda ishlab chiqish, loyihalash, yaratish, baholash, ishlashning turli jihatlarini o'rganuvchi kompleks ilmiy va muhandislik fanidir.
Informatika axborot modellarini qurishning umumiy uslubiyot tamoyillarini ishlab chiqarishga yo'naltirilgan. Shu bois axborot uslublari obyekt, hodisa, jarayon va hokazolarini axborot modellari yordamida bayon etish imkoniyatiga egadir.
Informatikaning vazifalari, imkoniyatlari, vosita va uslublari ko'p qirrali bo'lib, uning ko'plab tushunchalari mavjud. Ularni umumlashtirib quyidagicha ta’rifni tavsiya etamiz.