1-mavzu: Mustaqil O‘zbekiston: rivojlanish yo‘nalishlari va muammolari. Fanning
predmeti, tadqiqot doirasi, maqsadi va vazifalari.
Reja:
1.1. Fan va texnika tarixi fanining predmeti.
1.2. Fan va texnika haqida umumiy tushuncha.
1.3. Ilmiy-texnika inqilobi (ITI)
1.1. Fan va texnika tarixi fanining predmeti.
Tayanch iboralar: fanning obyekti va predmeti, bilim, ilm, fan, texnika, texnika
inqilobi,
ilmiy-texnika inqilobi, nanotexnologiya, OAK, Fanlar Akademiyasi, ilmiy-tadqiqot institutlari.
Eng qadim zamonlardan hozirgi kungacha kishilik tarixida yig‘ilgan bilimlarning taraqqiyot
darajasi, uning bosqichlari, fanning rivojlanishi yo‘lida buyuk mutafakkirlar tomonidan olib
borilgan tadqiqotlar, shuningdek hayot haqidagi fan erishgan yutuqlari natijalarinint hayotdagi
o‘rni, texnika sohasidagi yutuqlar, texnikaning inson mehnatini engillashtirishdagi o‘rni, ilmiy-
texnika inqilobining ro‘y berishi to‘g‘risida fikr yuritiladi.
Fanning o‘tilishidan asosiy maqsad fan va texnika sohasida erishilgan qiziqarli yutuqlarni
bayon qilish orqali talabalarda fanning turli sohalarini chuqur o‘rganishga qiziqish hosil qilish,
barcha ilm bilan shug‘ullanish istagi bo‘lgan kishilarga dalda bo‘lishdir.
Fan va texnika tarixining asosiy vazifasi shundan iboratki, ushbu fanni o‘qigan-o‘rgangan
kishi olam, borliq, mavjudodlar haqida elementar (dastlabki) tushunchalar hosil qiladi. O‘quvchi
o‘zida inson olamning zarrasi ekanligiga ishonchni shakllantiradi. Kishida olam xaqida ilmiy
tasavvurlar, hosil qiladi.
Fan va texnika tarixi fanining dars sifatida o‘tilishi dolzarbligi. Muxtaram Prezidentimiz
Islom Karimov fanni rivojlantirish dolzarbligi haqida gapirganlarida quyidagilarni ta’kidlagan
edilar: “Ilmga intilish yo‘qolsa, fan taraqqiy etmaydi, ilmu fan rivojlanmasa- jamiyatning
kelajagini tasavvur etib bo‘lmaydi. Bu dahshatni barcha teran xis qilmog‘i darkor”. Barcha, avvalo
yoshlar, fan yutuqlaridan xabardor bo‘lishlari, fanni rivojlantirish fidoiylarini vujudga keltirishi,
tarbiyalab voyaga etkazishi zarur. Bunda fan va texnika tarixi fanining o‘z o‘rni bor.
Ilmiy va amaliy ahamiyati. O‘zbekistonda buyuk yangilanish jarayonlari davom etayotgan
ekan, ishlab chiqarishning barcha sohalari ham, fikr-mulohaza qilish ham ilmiylikka asoslanishi
lozim.
Fanning yutuqlari yillar davomida olib borilgan ilmiy izlanishlar, amaliy tadqiqotlarning
ijobiy va samarali natijalariga bog‘liq. Fandagi yutuqlar esa, jamiyatning porloq istiqbolli va
kelajagini belgilaydi. «Ba’zan bittagina ilmiy kashfiyot mamlakatni dunyoga mashhur qilishi
mumkin», degan edilar Prezidentimiz Islom Karimov, O‘zbekiston Fanlar Akademiyasining
vakillari bilan 1995 yil 2 noyabrdagi uchrashuvida.