№1 Mavzu: Pedagogika fanlarini o’qitish metodikasining predmeti

15.2. Psixologiyani o‘qitishda amaliy metodlar 
Amaliy metodlar o'quvchilar (talabalar) bilim, ko'nikma va 
malakalarni egallashga qaratilgan amaliy faoliyatni nazarda tutadi. 
Amaliy metodlar guruhiga shunday metodlar kiradiki, ulardan 
foydalanishda o'quvchilar nafaqat tinglaydilar (og'zaki metodlar 
singari), ko‘radilar (ko‘rgazmali metodlar singari), balki ta'lim 
muammolarini hal qilishga qaratilgan ma'lum bilim harakatlarini ham 
amalga oshiradilar. Psixologik fanlarini o'qitishda quyidagi amaliy 
metodlardan foydalanadilar: 
1) psixologik eksperimentlarni modellashtiruvchi laboratoriya 
mashg’ulotlari; 
2) psixodiagnostik vazifalar va psixologik testlarni bajarish; 
3) psixologik muammolarni hal qilish; 

---

237 
4) mashq qilish; 
5) guruh muhokamasi; 
6) o'rganilayotgan jarayonlarga taqlid qiluvchi didaktik va 
ishbilarmon o'yinlar. 
Laboratoriya ishlari psixologik eksperimentlar modeli sifatida 
quyidagilar uchun amalga oshirilishi mumkin:
1) talabalarga ma'lum psixologik qonuniyatlarni namoyish etish; 
2) psixologik eksperiment metodikasini o'zlashtirish. 
Psixologiyani o‘qitishda amaliy metodlar 
Psixologik testlar
psixodiagnostik qobiliyatlarni rivojlantirish 
yoki o'z-o'zini anglash uchun amalga oshirilishi mumkin. 
Shu bilan birga, psixologiyani o'qitishning maqsadlariga qarab 
testlarni sinchkovlik bilan tanlash va ulardan to'g'ri foydalanish muhim 
ahamiyatga ega. Psixologiyaning amaliy mashg'ulotlarida foydalanish 
imkoniyatlariga qarab testlarning bir nechta turlarini ajratish mumkin. 
1. Murakkab professional testlar (masalan, MMPI intellekt 
testlari,
Veksler intellekt shkalasi). Mazkur testlarni o'tkazish jiddiy 
psixologik kompetentlikni talab etadi. 
2. Nisbatan oddiy umumpsixologik testlar (masalan, 
komunnikativlik va tashkilotchilik qobiliyatlarni aniqlovchi testlar). 
Ularni amalga oshirish uchun unchalik jiddiy bo'lmagan psixologik 
tayyorgarlik talab etiladi. 

---

238 
3. Kasbiy faoliyatning muayyan sohalari uchun mo'ljallangan 
psixologik testlar (masalan," Boshqarish uslubi so'rovnomasi","Oilaviy 
tarbiya uslubi testi").
4. Ko'ngilochar testlar (masalan, "Boshqalar sizni yaxshi 
ko'rishadimi?"). Mazkur testlarni o‘tkazish juda sodda bo‘lib, jiddiy 
ilmiy asoslarga ega emaslar.