1-mavzu. Psixologiya fanining predmeti, rivojlanish tarixi, sohalari va tadqiqot metodlari(2-soat). Reja

1-mavzu. Psixologiya fanining predmeti, rivojlanish tarixi, sohalari va tadqiqot metodlari(2-soat).
Reja:
1.Umumiy psixologiyaning predmeti, vazifalari.
2.Psixologiyaning asosiy muammolari
3. Rsixologiya sohalari psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o‘rni.
4.Psixologiya fanining taraqqiyoti tarixi.
5. Psixologik bilimlarning rivojlanish bosqichlari.
I. krossvord tuzish va qo’llash asosida o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlash.


Psixologiya predmeti mavzusi yuzasidan KRASSVORD

9

G

E

R

A

K

L

I

T

8

N

E

R

V

3

A

N

I

M

I

Z

M

2

p

S

i

X

i

K

a

1

P

L

A

T

O

N

6

S

P

I

N

O

Z

A

5

P

S

I

X

O

T

E

R

A

P

E

V

T

I

K

7

R

E

F

L

E

K

S

4

D

U

A

L

I

Z

M

Savollar:
1. “Ideyalar tug’ma bo’ladi” degan yunonistonlik faylasuf.
2. … - inson ruhiyati – shunday holatidirki, u tashqi olamni (ichki ruhiy olamni) ongli tarzda aks ettirishimizni, ya’ni bilishimiz anglashimizni ta’minlaydi (V.M.Karimova)
3. … so’zi jon degan ma’noni bildiradi.
4. Platon psixologiyada qanday oqimning asoschisi hisoblanadi.
5. Abu Ali ibn Sino dunyoda birinchi bo’lib tibbiyot sohasida qanday usullarni qo’llab ko’rgan olimlardan biri.
6. Determinizm oqimning asoschisi.
7. R.Dekart qanday tushunchani fanga kiritgan.
8. … - tizimchasimon murakkab tuzilma nerv talablari tutami, ular miyani va nerv tushunchalarini tananing boshqa a’zolari bilan bog’laydi.
9. Jon o’z ruhiyatiga ko’ra olovsimon uchqundan iborat ekanligini ilgari surgan olim.


2.TOPSHIRIQ

Psixologiyaning asosiy muammolari konspektlashtiring.

1. 
   Quyidagi psixologiya sohalariga muqobil variantlarni ko‘rsating.
   

№	Psixologiya sohalari					Variantlar
1	Neyropsixologiya				A	miya faoliyati buzilishlari natijasida kelib chiqadigan turli shakldagi ruhiy rivojlanishdan chetlanishni o‘rganadi
2	Oligofrenopsixologiya				B	hozirgi zamon fanining chegarasidan tashqaridagi, tushuntirish qiyin bo‘lgan psixik hodisalarni o‘rganadi
3	Tiflopsixologiya				C	inson psixologiyasining etnik xususiyatlari, milliy xarakter, milliy tuyg‘u, milliy g‘oya, o‘z-o‘zini anglash, etnik stereotip, ularning qonuniyatlari va vujudga kelish xususiyatlarini o‘rganadi
4	Differentsial psixologiya				D	shaxs shakllanishining individual psixologik yo‘naltirilganligi kabi xususiyatlarni o‘rganadi
5	Etnopsixologiya				E	ko‘rish qobiliyati past yoki umuman ko‘rmaydigan kishi faoliyatini o‘rganadi
6	Parapsixologiya				F	miyaning tug‘ma kamchiliklari tufayli paydo bo‘ladigan bo‘limlarni o‘rganadi
7	Patopsixologiya				G	psixik hodisalar bilan miyadagi fiziologik tuzilishlar o‘rtasidagi nisbatni o‘rganadi
Javoblar:		1-G	2-F	3-E		4-D	5-C	6-B	7-A

4.TOPSHIRIQ
MAVZU BO‘YICHA TEST TOPSHIRIQLARI
1. Psixologiyaning asosiy metodologik tamoyillari sifatida quyidagilar keltiriladi:
a) onglilik va ko‘rgazmalalik tamoyillari;
b) psixofiziologik birlik tamoyillari;
v)** onglilik va faoliyat birligi, psixikaning rivoji tamoyillari;
g) ongning ijtimoiy omillarga bog‘liqligi tamoyillari.

2. Psixologiyaning ko‘plab sohalari turli mezonlarga ko‘ra ajratiladi:

a) aniq faoliyat;
b) taraqqiyot;
v) ijtimoiy umumiylik;
g) **barcha javoblar to‘g‘ri.

3. Biror psixologik jarayon yoki shaxsga yaxlitligicha baho berish maqsadida o‘tkaziladigan qisqa standartlashtirilgan psixologik sinov – bu:

a) kuzatish;
b)** tajriba;
v) test sinovi;
g) o‘zini kuzatish.

4. Psixologik metodlarga kiradigan uslublar:

a) inson psixikasi haqidagi ma’lumotlarni to‘plash;
b**) kuzatish, testlar, sotsiometriya, tajriba, suhbatlar, anketa to‘ldirish, faoliyat mahsulini o‘rganish;
v) hayvon va inson psixikasini o‘rganish usullari;
g) ma’lumotlarni matematik qayta ishlash, introspektsiya, farazlar, ma’lumotlarni tushuntirish.
5. TOPSHIRIQ
Psixologiyaning rivojlanish bosqichlarini ularning mazmuni bilan bog‘lang:

1	Psixologiyaning “jon” haqidagi fan sifatida shakllanishi			A	Bu yo‘nalish XIX asrdan boshlab to hozirgi kungacha amal qilib kelmoqda.
2	Psixologiyaning “ong” haqidagi fan sifatida yuzaga kelishi			B	Bu yo‘nalish XVIII asrlarda rivojlanishni boshlagan. Uning asosi anglash yo‘nalishida bo‘lgan.
3	Psixologiyaning “xulq atvor” haqidagi fan sifatida yuzaga kelishi			C	Bu yo‘nalish 2500 yil oldin paydo bo‘lgan. U barcha narsalarni jon, ruh asosid tushuntirgan.
4	Psixologiyaning-psixika asoslarini o‘rganuvchi fan sifatida yuzaga kelishi			D	Ushbu yo‘nalish XIX asrdan boshlab rivojlangan. Uning vazifasi kuzatish asosida aniqlashdir.
Javob:__1-C__2_-B__3_-D'>Javob:		1-C	2 -B			3 -D	4 -A

2-mavzu. Xulq-atvorning psixofiziologik asosi(2-soat).
Reja:
1.Psixologiya sohasida ilmiy-tekshirish olib borishning o‘ziga xosligi.
2.Psixologik tadqiqot metodlari.
3.Psixologik tadqiqot o‘tkazish shakllari.
4.Umumiy psixologiyasining asosiy metodlar.
5.Umumiy psixologiyasining yordamchi metodlari.


1.TOPSHIRIQ
Psixologiyaning tushunchalarini ularni ta’riflari bilan juftlang:

№	Psixologiya tushinchalari						№		Mazmuni
1	Psixika tushunchasi-						A		Yuksak darajada tashkil topgan materiyaning o‘ziga xos xossasi.
2	Ong tushunchasi-						B		Inson shaxsini, o‘z-o‘zini boshqarish jarayonlarini o‘rganuvchi fan.
3	Psixologiya tushunchasi-						C		Psixologiyaning tamoyillaridan biri, u hayot sharoiti bilan bog‘liq bo‘lib, u o‘zgarishi bilan o‘zgaradi.
4	Ongsizlik tushunchasi-						D		Insonning o‘z xatti-harakatlariga javob bera olmaydigan jarayoni.
5	Kibernetika tushunchasi-						E		Psixikaning eng yuksak darajasi.
6	Determinizm-						F		Grekcha so‘zdan olingan bo‘lib, “psyuxe” –jon, ruh, “logos”-fan degan ma’noni anglatadi
Javob:		1 – A	2 -E	3 – F	4 – D	5 –B		6 – C

2.TOPSHIRIQ
Quyidagi Psixologik tadqiqot metodlariga ta’rif bering.


KUZATISH –Psixik hodisalar hayotda, ya’ni tabiiy sharoitda, odam ning turli-tu - man faoliyatida qanday ko'rinishda voqe bo'lsa, o 'sha ko'rinishda kuzatish
metodining yordami bilan o'rganiladi.
LABORATORIYA EKSPERIMENTI- Laboratoriya eksperimentining mohiyati shundaki, tekshiruvchi kishi tekshiriladigan psixik hodisani qachon kerak bo 'lsa o'sh a vaqtda ataylab vujudga keltiradi. Bunda tekshirilayotgan psixik hodisa tabiiy sharoitda birgalikda sodir bo'ladigan boshqa psixik hodisalar kom pleksidan ajratib olinishi mumkin.
TEST –yordamida kishining aqliy qobiliyatlari darajasi aniqlanadi, inson holati va ularning xususiyatlari belgilanadi, shaxsning strukturaviy sifatlari – o‘z-o‘zini baholash, emotsional barqarorlik, muammoga engil kirisha olishi o‘rganiladi.
EKSPERIMENT – bu metod yordamida kishining aqliy qobiliyatlari darajasi aniqlanadi, inson holati va ularning xususiyatlari belgilanadi, shaxsning strukturaviy sifatlari – o‘z-o‘zini baholash, emotsional barqarorlik, muammoga engil kirisha olishi o‘rganiladi.
3.TOPSHIRIQ.
Psixologik tadqiqot bosqichlarini quyidagi sxemada ketma-ket joylashtiring.

I