1-Mavzu Qog’oz va karton turlari. Qog’oz va kartonlardan trafat
5-Mavzu: Tadbirlar uchun bezaklar tayyorlash. Reja: 1.Bayram ertaliklari uchun bezaklar tayyorlash texnikasi Bolalar qo'li bilan yasaladigan har qanday o'yinchoq esdalik sovg'asiga aylanishi mumkin. Buning uchun kerakli materiallar tayyorlasa bo'ladi. Masalan: qog'ozdan tabriknoma, taklifnoma, gilamcha kabi narsalarni. gazlamadan kashta tikish. savatcha tayyorlash, igna tutgich tikish, charmdan xaltachalar yasash, ko'zoynak uchun g'ilof tikish, bo'sh qutilardan chiroyli sandiqchalar yasash mumkin. Bunda qo'l ostimizda barcha ish qurollari bo'lishi lozim. Yasalgan o'yinchoq sovg'alami chiroyli qilib bezatish talab etiladi. Zar qog‘ozdan to‘qiIgan savatchani yasash. Savatchani yasash uchun kerakli ish qurollari: zar qog'ozlar, konfet qog'ozlari, chizg'ich, qaychi, flomaster, karton qog'oz, igna, yupqa ipga o'xshash sim. Bajarish usuli. 1-bosqichda 1 metr yaltiroq qog'oz olib, uni enidan bo'yiga qarab 10 sm oralig'ida qirqib olinadi, so'ngra undan eni 3 sm li bo'laklar qirqib olinadi. 1 0 sm Karton qog'oz Karton qo'yiladi. Zar qog'oz J 2-bosqich. Qirqib olingan eni 3 sm li zar qog'ozning ikki cheti buklab olinadi, orasiga uzunligi Ю sm, eni l sm karton qog'oz qo'yib zar qog'oz bilan o'rab olinadi. 3-bosqich. Buklab olingan karton va zar qog'ozning ikki tomoni 4 marotaba o'rtaga qarab teng miqdorda buklanishi lozim. Shunday tasmacha hosil bo'ladi: I I 4-bosqich. Shunday tasmachalardan 50—100 ta, hattoki yasaladigan buyumingizga qarab 500 tagacha yasab olinadi. 5-bosqich. 1-bo'lak tasmacha gorizantal holatda 2-si unga vertikal holatda kiydiriladi u quyidagi ko'rinishga ega bo'lad: [I I Shu tariqa 4—5 qator to'qib olingach, savatcha hosil qilish uchun yumshoq qizil simni ninaga o'tkazib, tasmachalarni birbiriga ulab chiqiladi va cheti ham bir-biriga kirgizib ulanadi. 6-bosqich. Tayyor namunani taqdim etsak bo'ladi. 7-bosqich. Savatchaning tag qismini karton qog'oz bilan dumaloq yoki to'rtburchak shaklda kesib, ich tomoniga zar qog'oz yopishtiriiadi, chetlari bigiz yordamida teshib olinadi va yumshoq sim orqali tikib chiqib ulanadi. 8-bosqich. Savatchaning bandi, ya'ni to'qilgan tasmacha o'rnatiladi. Qog‘ozdan archa o'yinchoqlarini yasash. Talabalar Yangi yil bayrami haqidagi ko'pgina ertaklar, multfilmlar, she'rlar, hikoyalarni yaxshi bilishadi. Bu bayramda archani chiroyli bezash va Qorbobo, Qorqiz mehmon bo'lib kelishi bolalarni quvontiradi. Archani chiroyli bezatishda bolalarning o'zlari archa bezaklari va o'yinchoqlarini yasay bilishlari kerak. Qog'ozdan qor parchalari, girlyandalar, osma o'yinchoqlar, yelimsiz archa o'yinchoqlari, chiroqlar yasaladi. Bu o'yinchoqlarni yasash uchun quyidagi: rangli qog'oz, yelim qaychi, har xil pechenye, konfetlarning zar qog'ozlari, turli xil gul qog'ozlar, kalka ishlatiladi. Qor parchalarni yasash uchun zar yoki oq qog'ozdan kvadrat hosil qilib olamiz va uni 6—8 qirrali qilib buklab chiqamiz. Hosil bo'lgan uchburchak shaklga naqsh elementini chizib, qirqib chiqiladi. So'ngra qog'ozni ochib, tekis holatga keltiriladi. Qor parchasi tayyor bo'ldi. Zanjirlami tayyorlash uchun 5—6 xil rangli qog'ozdan ingichka tasmalar qirqiladi. Qalinligi 2 sm, uzunligi esa 8 sm qilib olinadi va ular ketma-ket bir-birining orasidan o'tkazib yelimlanadi. Zanjirning ikkinchi ko'rinishi yelimsiz bajariladi. Bunda qog'oz hajmi kattaroq olinadi va undan har xil shakllar qirqiladi. Bir-biriga kiygizib chiqiladi. Osma o'yinchoqlar yasash uchun har xil chiroyli o'yinchoqlar tanlanadi va ularning shakli qog'ozga tushiriladi. Shakllar qirqib olinadi va yelimlashdan oldin ular orasidan ip yoki sim o'tkaziladi, shu tariqa chiroq va girlyandalar yasaladi. Maktabgacha ta’lim muassasalarida archa o'yinchoqlari va bczaklarini tayyorlashda rangli qog'oz, zar qog'ozlar, tashlandiq xomashyo ya’ni tuxum po'choqlaridan foydalanish mumkin. Quyida rangli qog'ozdan archa bezaklari, qor parchalarini yasash usullari va namunalar berilgan. Tuxum po'chog'idan archa o'yinchoqlarini yasash uchun ichi bo'shatilgan tuxum po'chog'i, bigiz, sim, rangli qog'ozlar, zar qog'ozlar, rangsiz lak kerak bo'ladi. Bajarish usuli: tuxumni asta-sekinlik bilan bigiz yordamida ikki tarafidan teshib, bir teshigidan puflab, ichidagi suyuqlik chiqarib olinadi. Keyin tozalab yuvib quritiladi. So'ngra unga rangli qog'ozdan yoki akvarel bo'yog'ida ishlov beriladi. Yasab bo'lgandan so'ng teshik tomoniga tayyor archa simchalari o'rnatiladi va PF № 283 lak yordamida laklanadi. O'yinchoqlar osib quritiladi.