1-mavzu Qo‘l to‘pi o‘yinining kelib chiqishi va rivojlanish tarixi

2. Qo’l to’pi o’yini maydon o’lchamlari.
Gandbol maydoni (1,1-rasm).Mashg‘ulotlar va musobaqalarni o‘tkazish uchun zal pollari tekis, sirpanmaydigan va eng yaxshisi parket bilan qoplangan bo‘lsa, maqsadga muvofiq. Bundan tashqari, sun’iy qoplovchi materiallardan ham foydalaniladi. Ochiq maydonlarni bitumli yoki tabiiy maxkam qoplamalardan foydalanish mumkin. So‘nggi yillarda usti yopiq kichik maydonlardan iborat stadionlar qurilmoqda. Gandbol maydoni to‘g‘ri to‘rburchak shaklida bo‘lib, uzunligi 38 m dan 44 m gacha va eni 18 m dan 22 m gacha bo‘ladi. Optimal o‘lchami 40x20 m. Maydonni chegaralovchi chiziqlar 5 sm kenglikda bo‘lib, maydon bilan bir tekislikda yotadi.
Uzunasiga tortilgan chiziqlar-yon chiziqlar, kundalangiga toritilgan chiziqlar, yuz chiziqlar deyiladi.
Darvoza yuz chiziq o‘rtasiga mahkam qilib o‘rnatilib, eni 3 m, balandligi 2 m (ichki tarafdan o‘lchanganda) bo‘ladi. Ustun va to‘siqlar yo‘g‘onligi to‘g‘ri to‘rtburchak shaklida ishlanib, 8x8 sm bo‘ladi. Gandbol to‘ri 5 mm. qalinlikdagi kapron iplari bilan to‘qiladi va uning kataklari 45x45 mm bo‘ladi (23-rasm).
Darvozabon maydonini belgilash uchun yuz chiziqqa parallel ravishda 6 m uzoqlikda 3 m li uzunlikda chiziq chizilib, darvoza ikala ustunining ichki burchagidan 6 m. radiusi yarim aylana 3 m. li chiziqka tutashtiriladi. SHu maydon darvozabon maydoni deyiladi. Darvozabon maydoni tashqarisida undan 3 m. uzoqlikda parallel holda yana bir uzuq-uzuq chiziq chiziladi. Bu erkin to‘p otish zonasi deyiladi.
Qo‘l to‘pi to‘plari (1,2-rasm) – yumaloq shaklda, bir xil tusda, charm va ichki qismi rezina kamerali, havoga to‘ldiriladi. To‘p juda tarang va ustki qismi sirg‘anuvchan bo‘lmasligi kerak.
3-o‘lcham erkaklar va o‘smirlar jamoasi uchun (o‘yindan oldin) to‘p aylanasi 58-60 sm, og‘irligi 425-475 g bo‘ladi.
2-o‘lcham ayollar guruhi va boshqa yoshdagi qizlar (14 yoshdan yuqori) uchun (o‘yindan oldin) to‘p aylanasi 54-56 sm va og‘irligi 325-375 g bo‘ladi.
1-o‘lcham qizlar (8-14 yoshgacha) va o‘zmir jamoalari uchun (8-12 yoshgacha) to‘p aylanasi 50-52 sm. og‘irligi 290-330 gr. bo‘ladi.